Tekstweergave van WFNHC_1891_01_03_0003

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
telg uit het Huis van Oranje, is vergaderd bij zijne vaderen. Menig hartelijk gemeend woord van droefheid en waardeering is gesproken bij het verscheiden van den vorst, die wat hem ook mocht onthouden zijn, trouw aan zijn eed gebleven, door hem als constitutioneel vorst zijn volk gezworen. En overvloedig zijn de be¬ tuigingen geweest van ridderlijke trouw die men bewijzen zou aan beide Koninginnen, aan moeder en kind. O, als zij, die zoo spraken en zoo dachten, en zij zijn bij honderdduizenden, bij millioeuen te tellen onder on< volk, en toch ook wel bij tien¬ tallen bij Volksvertegenwoordiging en Regeering samen, als zij alleu zich eens afvroegen wat Willem van Oranje, de Yader des Vaderlands zou zeggen, kon hij uit zijn graf verrijzen in ons midden, bij het liooren van zulke woorden en het zien van zulk een aan het vaderland ge¬ pleegd Neen, wij willen het woord niet noemen. Nu dan, wij hopen, dat Oranje nogmaals hulp zal brengen, dat de gedachtenis aan de zelfoffe- rende liefde van den stichter onzer vrijheid de machtigen en gezaghebbenden onder ons zij het maar roet een deel zijner onbaatzuchtige liefde voor de vrijheid en onafhankelijkheid van hun volk ver¬ vullen zal en tot inkeer brengen. Wees gegroet Nieuwjaar. Moge bij uw ver scheiden althans die hope niet ijdel zijn gebleken! BULTENLAN D. Sedert eenigen tijd heeft ook Hongarije zijn Culturkampf De Hongaarsche regeering kan het niet eens worden met de geestelijkheid over het doopen van kinderen uit gemengde huwelijken, en 'gelijk de zaak nu staat, is nog weinig voor¬ uitzicht dat weldra een schikking tot stand zal komen. Overeenkomstig de bestaande wet moeten kin¬ deren, geboren uit een huwelijk tusschen Katho¬ lieken en Protestanten, gedoopt worden, en wel de zoons in den godsdienst van den vader en de dochters in dien van de moeder. Daarbij moet de priester, die Katholieke kinderen doopt, een afschritt van het doopbewijs zenden aan den pre¬ dikant en omgekeerd. Nu zijn deze bepalingen van Katholieke zijde niet zeer streng toegepast, zoodat van Protestantsche zij ie herhaalde)ijk klach¬ ten kwamen over onregelmatigheden, welke hierbij voorkwamen. Ten einde den twist uit te maken, bepaalde toen de minister-president, graaf Czaky, zelf een ijverig Katholiek, dat de doopceelen niet meer aan de wederzijdsche geestelijken, maar bij J~ hnri/p.rU'J'" imhtpnaren moesten worden ge- UC -o . " ~ 1 depotteerd. Daardoor kreeg het den schijn, alsof de burgerlijke ambtenaren in hoogste instantie over de al of niet geldigheid van den doop moch¬ ten beslissen, en hiertegen kwam de Katholieke geestelijkheid in verzet. Inmiddels deelde de minister van Justitie Szilagyi in de Kamer mede dat hij een ontwerp zou indienen, waarbij de huwelijken tusschen pro¬ testanten en katholieken het burgerlijk huwelijk verplichtend werd gesteld. De leider der conser¬ vatieve oppositie, graaf Appenyi, vereenigde zich met dat voornemen van den minister, omdat daardoor wellicht aan het getwist een einde kon komen, maai dit maakte ue zaak nog erger en deed het verzet der geestelijkheid tegen de regee¬ ring nog toenemen. Tevergeefs heeft kardinaal Sim >r, het hoofd der katholieke kerk in Hongarije, beproefd de lagere geestelijken te bewegen zich naar de wenscben der regeering te schikken. De geestelijken blijven halsstarrig, maar ook de regeering blijft op haar stuk en wil des noods tol strengere maatregelen haar toevlucht nemen. Van groot belant: was het natuurlijk te weten, hoe het hoofd der Katholieke kerk, de Paus, over deze zaak denkt. Tot dusver werd steeds beweerd, dat de Paus de regeering steunde, totdat dezer dagen een der clericale Hongaarsche bladen de Magyar Allam der regee¬ ring in dit opzicht eeu zeer onaangename ver¬ rassing bereidde. In dit blad nl. werdeu dezer dasen twee brieven bekend gemaakt van V pausen secretaris kardinaal Rampolla aan kardinaal Sitnor, waarin de Paus zich zeer duidelijk tegen de op¬ vatting der regeering verklaart. Kardinaal Sitnor antwoordde terstond met een decreet, waarin hij betoogde dat deze brieven niets waard zijn. Dit is ook wel eenigszins het geval, want de brieven zijn geschreven in Sep¬ tember en sedert dien tijd zijn, naar men zegt, van het Vaticaan de meeningen over de doops- quaestie geheel veranderd. De lagere geestelijken, die slecht bezoldigd en ontevreden zijn, blijven echter bij hun verzet volharden en beroepen zich nu toch op het schrijven van 's Pausens secretaris tegenover de aansporing der bisschoppen, om toe te geven. De liberale partij verlangt, dat de regeering door een afdoende hervorming van de huwelijks¬ wet voorgoed een einde make aan den twist. Huwelijken tusschen Katholieken en Israëlieten zijn tot dusver in Hongarije ten eenenmale ver¬ boden. Ook dit wenschen de liberalen te veran¬ deren en daarom verlangen zij, dat de regeering van het hardnekkig verzet der katholieke geeste¬ lijkheid, tegen de wettigheid van gemengde hu¬ welijken, gebruik zal maken, teneinde tevens hel middeneeuwsch verbod betreffende de huwelijken van Israëlieten op te heffen zal beproeven" schrijft hij #om mij met Emin in verbinding te stellen, indien hij ten minste niet onmiddellijk doorgetrokken is naar het Maan-gebergte". Op grond van deze berichten heeft majoor Wiss- tnann Emin-Pacha terstond teruggeroepen. Even¬ wel is Emin opgedragen vóór zijn vertrek het station aan het meer te versterken en de kara¬ vaan-wegen te beveiligen. Het is toch nog tot een gevecht gekomen tus¬ schen de Indianen en de Amerikaan8Clie troepen bij de Porcupine Creek. De Engelse he bladen bevatten daarover uitvoerige bijzonderhe¬ den. Het gevecht ontstond, terwijl een gedeelte der Indianen de wapenen kwam neerleggen. Plotse¬ ling begonnen de Indianen te vuren op de troe¬ pen, die in een kring om hem heen geschaard stonden. Het was een brutale aanval, want de Indianen telden slechts 120 krijgslieden, terwijl er meer dan 500 goed gewapende soldaten tegen hen over stonden. De uitslag van den strijd was dan ook niet twijfelachtig. De roodhuiden werden terstond uiteengejaagd en door cavaleristen ver volgd. Bij het eerste salvo vielen reeds 50 Indi anen en daarbij werden nog velen op de vlucht gedood. De geheele strijdmacht van het opperhoofd Groot-voet, die beloofd had de wapenen te zullen neerleggen, werd in dit gevecht, dat anderhalf uur duurde, vernietigd. Indien het bericht, da' de New-York Herald uit Pine-Ridge ontvangt, juist is, dan zijn 110 Indiaansche krijgslieden en 250 vrouwen en kinderen door de soldaten gedood. Er werd geen kwartier gegeven en alle Indianen, die men achterhaalde, werden terstond afgemaakt. De Amerikanen hadden 75 dooden en gewon¬ den. Tot de gesneuvelden behoorden t.wee officiren. de gelieven elkander omarmd hielden. De heer Bums, die zoolang gezwegen had, vatte Fanny's arm en zocht hen te scheiden Maar zij bood wederstand. „Laat mij los, vader," riep ze ; „ik heb be¬ loofd de zijne te zijn, en ik wil hem nu niet verlaten 1" „EanDy, ge zijt krankzinnig!" „Ik wil hem niet verlaten I" „Mijnheer!" riep de heer Burns, „ik bevee u mijue dochter te verlaten." „Hoor, vader," sprak Fanny op de knieën zinkende, „verlaat mij en laat mij Edwards on¬ geluk deelen. Uw elele naain zal niet geschand' vlekt worden, want door de schande mijner ge boorte heb ik hem nimmer gedragen. Ik zal geen ledigheid in uw hart laten, want ik was u slechts eene oorzaak van wroeging en zelfverwijt. Ik zal eu voortaan allen angst sparen. Zeg aan de men- schen dat ik gestorven beu. Vaarwel, vader, vaar¬ wel. Ik ben niet langer de dochter van den lord, maar de vrouw van Launy. Vaarwel, totdat wij elkander hier namaals wederzien!" Zij keerde zich naar Launy en verborg haar gelaat aan zijn borst. De heer Burns was zich zeiven niet meer meester. Zijne dochter met de eene hand aan¬ vattend, hief hij de andere dreigend tegen Launy op. „Geen geweld, mijnheer!" riep Launy. „Vrees niets; ik zal het offer van deze ensjel niet aan¬ nemen. Ik kan zelfs niet, indien ik het wilde. Mijue uren zijn geteld. Ik kou niet leven in ar¬ moede, met een geschand vlek ten naam. Leid uwe dochter weg, mijnheer, ziet ge dan niet dat ik sterf!" Fanny uitte een kreet en ijlde naar Edward, die wankelde. Zij ving nem in hare armen op Hij glimlachte flauw, boog het hoofd op haren boe¬ zem, en stierf. i De gewezen DuitSCl rijkskanselier begint zich weer te roeren. In de Hamburger Nackrichte komt weer een artikel voor, dat blijkbaar van den gewezen kanselier afkomstig is en waarin wordt geprotesteerd tegen de verlaging der graan¬ rechten ten behoeve van Oostenrijk. Gedurende vele maanden had Bismarck zich van alle be¬ moeiingen met de politiek onthouden, maar nu de legeering ernstig over de verlaging der graan¬ rechten begint te denken, kan Bismarck niet lan¬ ger liet stilzwijgen bewaren. Dat het hooge tarief van invoerrechten, door hem in 1879 doorgedre¬ ven, afgebroken wordt, dit kan de „ijzeren kan selier" zonder protest niet aanzien. Een van de argumenten, welke prins Bismarck tegen de verlaging der graanrechten aanvoert, is dat het volk deze zal beschouwen „als een schat ting aan Oostenrijk", waardoor het Duitsch-Oos- tenrijkscti verbond aan hechtheid zou verliezen. Ue r ossiscne heuung toeken., iciïiuïiu .JtA tegen deze opvatting en betoogt dat do verlaging der graanrechten Duitsclilands vriendschap met Oostenrijk juist zal versterken. Immers een der¬ gelijke maatregel zal door net grootste gedeelte van het Duitsehe volk niet groote blijdschap be¬ groet worden, terwijl tevens de Oostenrijksohe bondgenooten er door geholpen worden. Overigens kunnen de liberale bladen niet na¬ laten den spot te drijven met prins Bismarcks verlangen, dat de regiering den Landdag zal ont¬ binden, ten einde het oordeel der kiezers te ver¬ nemen. Zoolang prins Bismarck aan de regeering was, heeft de groote staatsman nimmer zoo groote bezorgdheid voor de kiezers getoond. De liberalen zouden overigens niets tegen een dergelijke proef¬ neming hebben, want indien de verkiezingsstrijd moest gedaan worden onder de leuze: voor of tegen invoerrechten op levensmiddelen, dan zou¬ den de agrariërs spoedig het veld moeten ruimen. Wat overigens het Duitsch-Oostenrijksche trac- taat betreft, hierover luiden de berichten uit Wce- nen zeer gunstig. De Duitsehe en Oostenrijksehe onderhandelaars zijn reeds zoo ver gevorderd, dat ,1e Duitsehe leden vóór Kerstmis met het ont¬ werp naar Berlijn konden terugkeeren. De Reichsanzeiger maakt een uitvoerig rapport openbaar van majoor Vou Wissmaun en den En- gelschman Stokes, die door Wissmann met een lagen der De hoofdbesti van Gem vermeld i regelen z hulpmidd' geneeskui nen, als zicht op BINNENLAND. Staten-Generaal. Tweede Kamer. In de morgenzitting van Maandag 22 Decem¬ ber jl. drong bij de begroeting van Hoofdstuk IV (Waterstaat enz.) de heer Gildemeester sterk er op aan, alsnog, met het oog op de Nederlatidsche belangen, verlof te geven aan den ingenieur Tntein No'.thenius om de haven te Rio-Grande (Brazilië) te gaan maken. De heer Tak van Poortvliet wcnschte dat de Kamer gehoord zou worden op de voorgenomen wijziging in het plan tot uitvoering der verleg¬ ging van den Maasmond, en dat zij inededeeling zou ontvangen van de overeenkomsten, met Bel¬ gische en Pruisische spoorwegmaatschappijen te sluiten, omtrent het gebruik der aansluitingslijnen aan de grenzen. De heer Veegens wilde uitbreiding van het Staatstoezicht op het stoomwezen. St- i!itT jRcyca' .d' /g' auir /]r .roettiljLV- iinft.V- regelen ter beveiliging van passagiers op land- verhuizings en andere schepen. De heer Domela Nieuwenhuis klaagde over den te langen diensttijd en de te lage bezoldiging van lagere beambten bij posterijen en telegrafie, spe¬ ciaal te 's-Gravenhage , waar de post- en telegraaf- bestellers onvoldoende worden betaald en onvol¬ doenden rusttijd hebben, terwijl op hen een ver- foeielijk boetestelsel wordt toegepast. Ook weidde hij uitvoerig uit over de slechte betaling van het spoorwegpersooneel. Hij wenschte voorts bij aan¬ bestedingen voor Waterstaatswerken te zien op¬ genomen den eisch van een achturigen werkdag en bepaling van een minimum-loon. De neer Roëll kwam op tegen de zucht om particuliere belangen te bevredigen en in kleine locale behoeften te voorzien, en om de rij der groote openbare werken gesloten te verklaren. De heer Seyffardt drong aan op verbetering van den Leidschen Rijn, vooral in het belang der defensie, de hoer Van Löben Seis eveneens, zoomede op een spoorwegverbinding van de forten in de Utrechtsche linie; de heeren Hartogh, Travaglino en Oppedijk op herziening der alge- meene voorwaarden van aanbesteding; de heer G. van Dedem op maatregelen om frauduleuzen invoer van buitenlandsch spek naar Duitschland tegen te houden. De heer Rutgers van Rozenburg wenschte niet Maar veel boete wordt niet opgelegd; integf. \gw q deel, er wordt met zachtheid te werk gegaanX.3 Konin Tot invoering van een achturigen arbeidsL », met een minimaal loon verklaarde de Miniï^ zich ook nu niet bereid. I ' Voor de Zuiderzee-droogmaking blijft hij 8fPerso° _ pathie koesteren. Maar thans kan daaraan i gedacht worden. Een leening zal er noodg v zijn. De herziening der Algemeene Voorman blijft de aandacht bezighouden en de ïinist meent in deze snel te hebben gehandeld, schuld der vertraging lag in eer.e verkeetde dracht aan de departementen. Daarna is i commissie benoemd. Aan haar hoofd staat man, met de zaak volkomen bekend ; het hoe van anderen is echter niet uitgesloten. De c missie moet in het voorjaar rapport uithren ?ermoec'e waarover de departementen en deskundigen 1 zullen worden gehoord. Bij de volgende begt( De ting hoopt men gereed te zijn. voelen v Over de zaak van den uitvoer vau spek is vinciën belanghebbenden geconfereerd, met het resu'ontwerp dat dezen een offieel merk zullen aannemenlbepalinge de speksoorten te onderkennen en dus de van kooj komst van het spek beter aan te foonen. T zijn : 1. verbod van uitvoer bestaat groot bezwaar, tot lid e< wegens de moeilijkheid om de herkomst doo vijf jarei douanen te doen constateeren, die ontno nijverheii kunnen onderscheiden tusschen Amerikaanse! die teriu inlandsch spek. I»v>et kies Tot. "p.rzekering werklieden tegen (."recht ui* lukken moet elke aannemer verplicht wor houder 1 anders zou, in geval van déconfiture, de werk daar de het slachtoffer worden. Het lot der arbeiden leiding 1 ongelukken moet verzacht worden. De verhoo die keni van de premie bij aanbesteding zal niet zoo genheden zienlijk zijn. Er zijn twee maatschappijen ei stellen, i Minister zou er geen bezwaar in zien, bij tot toek< dezer de assurantie te sluiten. De ervaring leeri van kooj dit stelsel goed werkt. ring dei Omtrent de ambtenaren zonder vaste aanstel kiezing speciaal die bij den ijk, is een onderzoek vulling hangig. door Hoe groot de haast ook zij, merkt de ü zes maa sche Opm. op, waarmee de Kamer door de even al grooting rent, het samenstel van plaatse Novemb belangen, in die van Waterstaat enz. vereer konden vele leden toch niet laten voc —— ^ I gaan, zonder hier en daar een „oratio Vereenig domo" te houden en aan hun kiezers te genden zien, dat de districtsbelangen in hunne ha' provincie veilig zijn. De Berkel, de Limburgsche Maai van dier Heerenwaardensche overlaten, de havens van kens en Harlingen, de brug bij Velzen enz. waren even zoovele halten voor den tijdeli een „boraraeltrein" veranderden „koenerti en om 12 uur te middernacht hleel missaris in art. 84 steken, van waar Dinsdagochtend eene cir 11 uur de reis werd voortgezet. vincie g Toen werd na een oponthoud bij Sehellingwc&angeles; en na opruiming (met 58 tegen 24 stemnt Niet al van een struikelblokamendement, op den landsgeu Almelo—Deuekamp voor 's Ministers voeten r clubs ii gelegd, de aanvraag van f 8000 voor verbete steden van ° het gebouw van den Hoogen Raad, t<| het hoe „nrlpp voorbehoud echter dat men Haagsch geschonl „Het er in de van ons schonkei dekt wc en nooi geving streng i staan, onder voorbehoud echter dat men Haagsch daardoor niet verbond om ook de verdere u _ ven (op f 35,000 geraamd) later goed te kei met de treurens In de zitting van Dinsdag richtte de üijekmeester eenige vragen tot den Minister, de allerellendigste exploitatie van de lijn Rotter —Dordrecht—Arnhem—Nijmegen, tot groot deel van alle verkeer. De Holl. Maatschappij \ ï* de liest haar goeden naam op die wijze, zeide wómn vragende wat de Regeering gedaan had legend daar h< de ' Maatschappij en of zij eventueel bereid | geldt, v zijn, als geen verbetering ontstond, deze van lijk zeei concessie vervallen te verklaren. De Minister van Waterstaat antwoordde den heer Dijck meester dat verschillende oorzi meewerken tot belemmering van het verkeei de Innen der Holl. Maatschappij waarbij ki 1 * /V 176 schman otOKtfS, (lie UOOr ïbsmami ujci oen a expeditie naar het Victoria-Nyanza is gezonden, te eischen van aannemers om hun werkvok te ,. ;u ™oao„oriuuirl rwep rlfi nu. verzekeren. maar wel hen aansprakelijk te stellen OApcin i viv 11 w waarin iets meer wordt medegedeeld over de on eenigheid tusschen den Rijkscommissaris en Eonn- Pacha. . Uit deze bescheiden blijkt, dat Wissmann Eunn- Pacha uitdrukkelijk had verboden naar Tabora te gaan. De gouverneur achtte de Duitsehe strijd¬ macht in dit gedeelte der koloniale bezittingen nog te gering om reeds met de noodige kracht tegen de Arabieren te kunnen optreden. Niette¬ min trad Emin, zoodra hij het Victoria-Nyanza had bereikt, gewapenderhand tegen de slavenja¬ gers op. In een der gevechten, welke de Duit- schers tegen de slavenjagers leverden, werden 130 olifantstanden en veel koopwaren en geweren buit gemaakt, maar dit voordeel had niets te beteo- kenen, om dat alles het eigendom was van Ara¬ bieren, woonachtig te Tabora, waar Emin de Duitsehe vlag had geheschen. Zonder dat er eeuige reden voor was, trok Emin-Pacha van Usongo, het station aan het Nyanza, naar Makongo. Toen Stokes, die Emin te Usongo zou vinden, daar kwam, was Emin reeds vertrokken. Intusschen kwamen da inboor¬ lingen in grooten getale opdagen, ten einde de eerste nederlaag te wreken. Luitenant Langheid trok hun tegemoet, doch werd met verlies tot den terugtocht genoodzaakt. Stokes vroeg toen zijn ontslag, omdat Einin- Pacha zijn geheele plan in de war stuurde. „Ik verzekeren, maar wel hen aansprakelijk te stellen voor ongelukken aan huil werkvolk ove komen, en geld' op de aannnmingssom in te houden ter betaling der schadevergoeding. De heer Heldt vroeg vaste aanstelling voor de beambten van het ijk wezen, de heer Dobbelman wettelijke regeling der aanbestedingen. In de avondzitting beantwoordde de Minister van Waterstaat de opmerkingen der Kamerleden, naar aanleiding zijner begrooting gemaakt. De weigering van een paar jaren buitenlandsch verlof aan den ingonieur Tutein Nolthenius was zeide hij noodig met het oog op de groote verliezen in het waterstaatskorps; want de aan¬ vulling van het personeel is zeer moeilijk; er is eeu voortdurend tekort, dat niet is aan te vullen door examens. Het geven van verlof zou den dienst hebben gestremd. Wat betreft de klachten van den heer Nieu wenhuis, zeide de Minister: Het is een gewoonte dat alle mer.schen, ambtenaren en particulieren klagen; maar hij verklaarde, niet overtuigd te wezen, dat de spoorwegmaatschappijen nalatig zijn tegenover haar personeel. Misbruiken bestaan overal. In den toestand van het postpersoneel zijn belangrijke verbeteringen voorgesteld. Boeten blij¬ ven noodzakelijk; schorsing met behoud van tractement onder 6 h 7000 man is geen straf. I lid der ken he mogen U.C 11JUUU i. I 1 " . O de buitengewone vermeerdering van vervoer, ft staande sluiting te Geldermalsem is verzekerd; alles w met Va gedaan om den toestand te verbeteren, en te „iss. Minister is volstrekt niet geschokt in zijne o vatten tuiging omtrent de resultaten der Spoorwego leven g eenkomsten. Op In den loop der vergadering werd, op voor schepen van den heer Sehaepman, met 50 tegen 36 st tusschei men besloten, de Stedenwet te behandelen o| van zei de eerste zaken in Januari, en daartoe 13 - 'ytijkt: ari terug te komen. j "J'ul Na discussie werd, op voorstel van den j J. M. Van Kerkwijk, met 58 tegen 29 stemmen M der Sta ten, om de hoofdstukken X en XI der Sta begrooting, de begrooting van Suriname e, . Oost-Indische maildienstcontracten uit te ? sterdam tot na terugkeer in Januari. JI540U De Minister van Koloniën wees er op vroegere terugkomst der Kamer noodig In de 's avonds gehouden zitting Begrooting van Waterstaat e wegbegrooting zonder hoofd aangenomen en ging de Kame dezer maand uiteen. 1 loodsen, oog rei! De Nede gezant te B teekenen. H schikkir Delft ' algerr cember De manier ■droeg è wit )\ vors g eei ikte, c opei ,n, na ia, me Deze bewerks