Tekstweergave van WFNHC_1889_01_26_0003
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
één
uit
e"c
der
volgende
steden
:
Berlijn,
Hano-
Christenen,
des
noods
louter
naam-Christenen,
zijn,
ver,
Aurich,
Mühlhausen,
Rimini,
Milaan,
Ljon,
I
dan
worden
de
kinderen,
vroeg
in
den
Christelijken
Budapest
en
Rotterdam.
\
an
de
Engelsche
schoon-
godsdienst
onderwezen
en
in
het
derde
geslacht
heden,
die
zich
hadden
aangemeld,
kon
geen
I
zal
men
de
vruchten
plukken.
Bovendien,
een
enkele
in
aanmerking
komen.
Christen
komt
onder
onzen
moreelen
invloed
en
dit
zegt
al
veel.
Ik
kan
me
op
een
voorbeeld
m
1.1
1-1
Ult
ralJn
nuuste
omgeving
beroepen.
Een
mijner
~Jd
l
g-
een
vrouw
gerechtelijk
bedienden,
de
koetsier,
is
Christen;
vroeger
een
vervolgd,
omdat
zij
aan
kinderen
die
zij
tegen
Hei(Jen
_
WMt
h-
'k
van
^
J
hij
Js
een
ruime
vergoeding
bij
zich
in
den
kost
had,
l-
qJr
,J
gebraden
kattenvleesch
heeft
te
eten
gegeven.
Bij
d°°r
den/,ze»deh"g
S^opt
Hij
woont
op
,1
i
i,
i
,
•
°ns
ert
met
eenc
vrouw,
geheel
op
onze
wnze.
1
y'
•
i
<*<*"
■
')a3.
^es
ac
*a
111
Des
Zondags
kleedt
hij
zich
beter,
als
het
nood-
liaar
huis
gevonden.
Men
is
nieuwsiricriir
naar
de
..
i
1-1
-
J
nieuwsgierig
naar
de
uitspraak
der
rechtbank
in
deze
zonderlinge
zaak.
"De
gezondheid
der
kinderen
heeft
door
het
kat-
tengebraad
geen
schade
geleden.
Benoemingen
en
besl
i
liten.
zakelijke
werk,
het
roskammen
en
baden
der
paarden,
is
geëindigd,
zit
bij
te
lezen,
schrijft
aan
zijn
familie
en
kiest
altijd
voor
ons
partij,
als
't
noodig
is.
Welke
voordeelen
ik
voor
den
Christen-inlander
vraag?
Och!
bitter
weinig.
Vooreerst:
de
vergun
11*
•
I
-
O
viv
vvi.
i»
Wil*
•
'
WAVVAVV
■
V4V
f
UlUjUU
Bij
kon.
besluit
van
20
Januari
zijn
be-1
njng
om
meer
Europeesch
gekleed
te
mogen
zijn:
noemd:
tot
ontvanger
der
dir.
belastingen
en
ac-
schoenen
te
dragen,
den
slendang
te
mogen
af-
cijnzen
te
Warnsveld
c.
a.,
P.
A.
de
Rochefort,Ileggen;
verder:
des
avonds
zonder
lantaarn
of
t
lans
te
Ootmarsum
c.
a.;
te
Ileeg
c.
a.
J.
M.
flambouw
te
mogen
uitgaan,
want
dit
is
eene
ueb,
thans
der
dir.
het
invoerr.
en
acc.
te
Groenlo;
beleediging,
een
bewijs
van
wantrouwen,
verder
te
behagen
e.
a.
C.
G.
Bannier,
thans
te
Maars-
Europeesche
rechtspraak
en
....
last
not
least,
sen
c.
a.;
te
A
ie
uw
Buinen
c.
gemeente
Rover,
I
0ene
begrafenis
op
't
Europeesche
kerkhof!
Ge
<
.
Lanaweer
Jz.,
thans
te
Sloten;
tot
ontvan-1
zjet
het:
veel
eischend
ben
ik
niet
en
toch
....
ger
der
dir.
bel.,
acc,
en
invoerr.
te
Harlingen
I
fljj
ervaring
weet
ik
dat
men
juist
op
't
hier
ge-
.
Koek,
thans
der
dir.
bel.
en
acc.
te
Geer-
noemde
den
hoogsten
prijs
stelt,
truidenberg
c.
a.;
te
Brielle
c.
a.
W.
de
Goede,
thans
der
dir.
bel.
en
acc.
te
Zwaluwe
c.
a.;
te
hot
fle
oufle
dagen
terug
te
keeren?
Zou
de
e
mond
c.
a.
J.
P.
van
Dugteren,
thans
der
dir.
|
liberale
partij
in
de
volksvertegenwoordiging
niet
goed
doen
de
Regeering
te
noodzaken
in
deze
richting
te
gaan
werken
?
Maar
hoe
dan
den
inlander
tot,
het
Christendom
te
brengen.
Door
zendelingen?
Ik
weet
het
niet.
Ik
heb
het
u
meer
gezegd:
door
zendelingen,
mits
men
die
niet
langer
recruteere
uit
de
lagere
klassen
alleen.
Mits
men
geen
jongelui
kieze
die,
met
een
piëtistischen
tint
overgoten,
in
hun
ker-
No.
756,
5875,
6685,
8359,
8459,
10029
10786,
13091,
13747,
14049,
15759
15940,
en
19036
elk
ƒ
100.
Trekking
van
Donderdag
24
Januari,
5e
klasse.
No.
10812.
ƒ
25000.
„
4683,
6989,
en
9409
elk
ƒ
1000.
„
4445,
6161,
13320,
14763,
15361
en
17264
elk
ƒ
400.
„
2985,
3482,
5548,
6003,
8276,
14502
14977,
15250,
16868,
en
18159
elk
ƒ200
„
2919,
4899,
5616,
8271,
9424
'12113
14649,
16196,
16652,
18723,
en
20217
elk
ƒ
100.
Zou
het
nu
niet
geraden
zijn,
in
dit
opzicht,
bel,
^en
acc.
te
Gouda
(buitengemeenten).
Srimn
uit
Jndit
zoo
PADANG,
20
November
1888.
Waarde
Redacteur
!
//Ik
keer
tot
mijn
eigen
arbeid
terug"
ongeveer
eindigde
ik
mijn
laatsten
brief.
Want
|
dogmatiek
verward
en
aan
hun
stelsel
ge-
die
arbeid
was
mij
vreemd
nog
en...
drukte
me
bonden,
als
protestantscbe
priestertjes
buiten
het
wel
een
weinig
neer.
Mag
ik
daarom
een
oogen-
gewone
leven
staan.
De
inlander
heeft
een
fijn
blikje
over
mij
zeiven
spreken?
Ik
doe
het,
om
gevoel
van
beschaving;
hij
bemerkt,
als
bij
in-
u
weer
iets
meer
van
onze
toestanden
te
doen
stinct,
wie
werkelijk
ontwikkeld
is;
hij
schenkt
kennen.
vertrouwen
aan
den
man
die
//zijn
wereld
ver-
Weet
dan,
en
belach
me
niet:
ik
had
het
be-
staat",
die
in
de
beste
kringen
der
Europeesche
sluit
genomen
eens
per
maand
godsdienstoefening
maatschappij
verkeert.
Men
zie
dit
niet
over
'
te
houden
in
de
Maleische
taal.
Ik
moest
dus
een
hoofd.
Ik
zou
wenschen
dat
er
werkelijk
be¬
preek
maken
in
't
Maleisch!
Waarom
?
Ik
zal
't
schaafde
predikanten
gevormd
werden
speciaal
voor
u
zeggen.
Zoo
langzamerhand
was
ik
tot
de
ont-1den
Indischen
dienst,
die
hier
kwamen
met
de
dekking
gekomen,
dat
hier,
meestal
in
de
kam-
Maleische
taal,
de
wereldtaal
van
den
archipel,
pongs
verstrooid,
een
50-tal
inlandsche
Christenen
I
bekend,
bekend
ook
met
de
behoeften
der
in¬
wonen,
die
geen
woord
Nederlandsch
verstaan
en
landsche
bevolking;
geen
mannen
met
een
kerk-
dus
van
elke
godsdienstoefening
verstoken
zijn.
'eer
tot
wapen,
maar
van
waarachtig
vromen
zin
En
onder
dezen
juist
zoovelen,
kleinen
der
aarde,
|en
rl|im
genoeg
van
leven®-
en
wereldbeschou-
die
dubbele
behoeften
hebben
aan
godsdienstige
I
w'ng>
da'
ze
deel
kunnen
nemen
aan
't
volle
opwekking.
De
meerderheid
der
hier
bedoelden
'even
hier-
Ik
ben
er
zeker
van,
zulke
mannen
zijn
vrouwen,
oorspronkelijk
afkomstig
van
't|
zullen,
zonder
opzettelijk
te
gaan
bekeeren,
ruim
eiland
Nias,
die,
indertijd
met
Europeanen
ge-j
baan
maken
voor
de
Christelijke
beschaving
en
de
huwd
waren,
toen
door
een
zendeling
gedoopt
1
inlander
zal
komen,
mits
hij
bemerkt
dat
het
werden
en
nu
als
weduwen
leven;
anderen
zijn
I
gouvernement
den
Christen
dan
ook
als
zijn
broe-
uit
Engelsch-Indië
afkomstig;
weer
anderen
zijn
der
beschouwt.
Wanneer
men
soms
eens
met
de
hier
geboren,
en
ook
—
ter
wille
van
een
hu-
bevolking
in
aanraking
komt,
met
de
Hoofden
welijk
gekerstend;
verder
eenige
bedienden,
ook
Ieen
degelijk
gesprek
voert,
dan
bemerkt
men,
van
Nias,
die
daar
bekeerd
werden.
Toen
ik
de-i'lat
't
geen
ik
daar
gezegd
heb,
onweerlegbaar
zen
bezocht
en
meedeelde
dat
ik
ook
in
't
Ma-
j11^
is-
Vergeet
het
niet:
een
Maleier
staat
in
leisch
zou
preeken,
werd
dit
met
ingenomenheid
beschaving
verre
boven
een
Europeaan
der
lagere
begroet:
in
15
jaren
was
dit
niet
geschied.
Eén
I
standen,
zelfs
boven
de
kleine
Europeesche
bur-
bezwaar
had
men:
de
meesteu
hadden
geen
Europeesch
I
rgerij.
Wie
hem
zal
opvoeden
moet
vrij
hoog
staan
kostuum;
welnu:
in
Sarang
en
Kaboea
kan
men
Dn
werkelijke
beschaving,
voor
een
//oefenaar"
is
onder
hen
geen
plaats.
Maar
men
weet
die
dingen
niet,
omdat
men
zooals
men
zegt
—
doorheen
en
't
heeft
mij
zei-
ln
Nederland
de
inlandsche
bevolking
niet
kent,
ven
werkelijk
gesticht,
ook
voor
deze
eenvoudi-|
n'et
anders
dan
uit
boeken
en
naar
de
mededee-
gen
te
mogen
preeken.
Daar
zaten
ze
in
hun
hngen
van
hen,
die
mogelijk
langen
tijd
in
Iudië
eenvoudig
gewaad
en
't
klonk
hen
—
't
was
leefden,
maar,
krachtens
hun
betrekking,
weinig
ook
wel
een
stichtelijk
woord
beluisteren.
En
nu....
'I
is
geschied.
Ik
ben
er
nu
—I
zoo
verrukkelijk
tegen,
dit
niet
met
de
bevolking
in
aanraking
kwamen
Dat
men
haar
niet
kent,
kan
men
telkens
er¬
varen.
Toen
ik
naar
Indië
zou
gaau,
informeerde
ik
bij
dezen
en
dien
ook
naar
den
godsdienstigen
toestand
der
inlandsche
bevolking
en
ontving
overal
't
zelfde
antwoord:
//Och,
daarmee
bemoeit
de
inlander
zich
niet".
Een
ander
zei
me:
//ik
heb
nooit
kunnen
ontdekken
of
mijn
jongen
gods¬
dienst
had
of
niet"
enz.
enz.
Nu
weet
ik,
dat
zij,
die
zoo
redeneeren,
nooit
ernstig
onderzocht
hebben.
Nu
weet
ik
dat
in
't
hart
van
den
in
lander
een
wereld
schuilt
van
kinderlijken
eer¬
bied
voor
de
ongeziene
dingen,
een
wereld
ook
van
poësie
en
fantasie.
Dat
volk
kan
goed
en
groot
worden,
waarachtig
een
parel
aan
Neer
lands
kroon.
Amice!
Ik
moet
mijn
epistel
sluiten.
Vaarwel
Groet
de
vrienden
van
Uwe
A.
S
C.
A.
hen
aan
te
zien
—
gebed:
//Bapa
Kita
jang
ada
di
Sorga;
onsterfelijk
//Onze
Vader
die
in
de
hemelen
zijt"
in
de
eigen
taal,
de
taal
hunner
kinderdagen.
Verder
maar
niet,
want
natuurlijk
denk
ik
er
niet
aan
over
mijn
preek
te
redeneeren.
Aan
staanden
Zondag
over
acht
dagen
zal
ik
voor
de
tweede
maal
//bitjarra
Malaioe".
Maar
wat
ik
schreef
geeft
me
aanleiding
om
iets
te
bespreken
wat
me
op
't
hart
ligt.
Ver
moedelijk
komt
deze
brief
ook
wel
in
handen
van
beu
die,
te
dien
opzichte,
veel
kunnen
en
willen
doen.
't
Is
m.
i.
een
groote
fout,
dat
aan
inlanders
die
Christen
worden
niet
enkele
voorrechten
boven
anderen,
wel
boven
Mohammedanen,
worden
ver¬
leend.
Ik
neem
den
schijn
aan
van
ellendig
re
actionarisme
waar
ik
dit
schrijf,
maar....
geen
doctrinarisme
bid
ik
u.
't
Klinkt
verbazend
libe¬
raal:
alle
godsdiensten
zijn
gelijk
voor
de
wet.
En
menig
eerzaam
Hollandsch
liberaal
zal
mij
dit
voorhouden
en
mij
vragen:
of
ik
dan
soms
zoowat
half-en-half
orthodox
ben
geworden?
Laat
men
te
dien
opzichte
volkomen
gerust
zijn.
Voor
niets
ter
wereld
geef
ik
ook
maar
een
klein
deeltje
prijs
van
een
heilige
overtuiging
die,
sinds
vele
jaren
de
mijne
werd.
Maar
....
de
Maleier
en
de
Niasche
eu
de
Batakoa
is
geen
Europeaan
en
geen
berekenende
Hollander
en
....
rekent
toch
zoo
best.
Weet
ge
wel
walt
boven
allen
twijfel
vast
staat?
Dit:
een
Mohammedaan
ge¬
voelt
altijd
eenige
vijandige
gezindheid
tegenover
ons
gouvernement,
al
is
hij
schijnbaar
nog
zoo
beleefd.
Een,
door
Hadji's
bewerkt
Muzelman
is
de
Ultramontaan
van
't
Oosten.
Daarop
is
niets
af
te
dingen.
Zoo
vaak
ik
een
wit
en
groen
ge-
tulbande
tegen
kom,
straalt
me
een
dom
fanatisme
tegen.
Daarentegen,
en
ook
dit
staat
vast:
een
christen-inlander,
ook
al
is
hij
naam-christen
ge¬
voelt
zich
Nederlander,
Orang-Kompanie.
Ik
spreek
nu
alleen
uit
het
oogpunt
van
welbegrepen
eigen¬
belang.
Of
wij
dat
hier
niet
in
aanmerking
nemen?
Ik
geloof
het
wel,
want
materieel
en
zedelijk
belang
gaan
hier
hand
aan
haud.
Als
de
ouders
Publieke
Verkooping-,
gehouden
den
23
Januari
1889,
in
het
„Nederl
Koffiehuis"
te
Hoorn.
E.
KORVER,
Makelaar.
Een
Heerenhuis
met
Erf
en
Tuin,
aan
den
Roodesteen,
Sectie
A,
No.
442.
Opgehouden
voor
f
6550
Twee
Huizen
en
Erven
aan
de
Gravenstraat
Sectie
A,
No.
2320.
Uit
de
hand
verkocht
JOH.
ROZE
ND
AAL,
Makelaar.
Het
koffiehuis
„de
Zon"
met
Woonhuis,
Erf
en
Tuin
enz.
aan
den
Westerdijk,
Sectie
B,
Nos.
2016
en
2308.
Opgehouden
voor
ƒ5995.
Een
Woonhuis
en
Erf
in
de
Peperstraat,
Sec¬
tie
A,
Nos.
2194
en
2195.
Opgehouden
voor
ƒ
750.
Een
Heerenhuis,
Erf
en
Tuin
aan
het
Groote
Oost,
Sectie
A,
No.
2327.
Kooper
P.
Best
voor
ƒ
2565.
Een
Woon-
en
Winkelhuis
met
groot
Erf
in
de
Ramen,
Sectie
B,
No.
628.
Opgehouden
voor
ƒ
1800.
Twee
Huizen
en
Erf
aan
de
Gerrilsland,
Sec¬
tie
A,
Nos.
2566
en
2568.
Opgehouden
voor
ƒ
1000.
Een
Woonhuis
en
Grond
aan
de
Baanstraat,
Sectie
B,
No.
2657.
Kooper
H.
Mulder
voor
ƒ
960.
Publieke
Verhuring,
gehouden
den
23
Januari
1889,
door
Notaris
C.
BOLDINGH
Gz.,
voor
3
jaren.
Een
perceel
Grasland
in
d'Ampten,
Sectie
C,
No.
172—174,
groot
1
H.A.,
95
A.,
39
c.A.
Huurder
C.
Bouman
voor
ƒ
280
per
jaar.
Per
Telegraaf.
Gevestigd
te
ffBOli
i7
eemwr
hi,
17
2,
(Bij
den
Heer
BUIS)
A.
P.
ÜUINKER,
«
«TN.
(Genees-
Heel-
en
Verloskundige.)
HANDELSBLAD.
Wie
heeft
lust
het
Handelsblad,
en
de
morgen
editie
te
lezen,
voor
ƒ10
per
en
dan
in
's
middags
4
uur,
jaar?
Af
te
halen
eigendom
te
behouden.
Adres
franco
brieven
onder
letter
E.
aan
den
Boekhandelaar
P.
GEERTS,
te
Hoorn.
Wordt
gevraagd
te
Hoorn,
met
1
Mei
a.
s.,
voor
een
klein
gezin.-
uw
'iitiiü
af
^oueitltui.i.
Aanbiedingen
met
opgave
van
Localiteit
Huurprijs
en
Belasting,
aan
het
bureau
dezer
Courant,
onder
letter
B.
Feekes
SC
Dalmeiier,
HOORN,
ffftllEL
ie
STEEHKOLEI
's-IIage,
EERSTE
KAMER.
—
25
Jan.
Staatsbegrooting.
'.Bij
het
algemeen
debat
critiseerde
de
heer
Van
de
Putte
het
beleid
van
de
ministers
van
Buiten
landsche
Zaken,
Financiën
en
Koloniën.
De
heer
Van
Lier
drong
aan
op
belasting
van
het
roerend
vermogen.
De
heer
Van
Roijen
zou
tegen
de
begrooting
van
Oorlog,
Marine
en
Koloniën
stem
men,
omdat
de
defensie
onvoldoende
en
het
be
leid
van
den
Minister
Keuchenius
gevaarlijk
is
Ook
de
heer
Alberda
van
Ebenstein
bestreed
de
begroeting
van
Koloniën,
verklaarde
zich
voor
de
handhaving
van
het
neutraal
onderwijs
en
voor
den
leerplicht.
De
heer
De
Bruijn
bestreed
de
heer
Alberda
en
wachtte
het
ontwerp
schoolwet¬
wijziging
en
herziening
personeele
belasting
af.
De
heer
Van
Gennep
zou
nu
nog
niet
tegen
de
begrooting
van
Koloniën
stemmen.
P
HOPPE
SCHIEDAM.
lil
PUIKE
OUDE
SCHIEDAMMER
GENEVER
MERK:
NIGHT
CALIP.
Verkrijgbaar
bij:
J.
VAN
MAAN
EN,
Handelaar
in
Gedisteleerdte
Hoorn.
Als
bewijs
van
echtheid
is
cachet
en
kurk
steeds
voorzien
van
den
naam
der
Firma
P.
HOPPE.
vsffuE
ADVERTENT1ËN.
AKKONDIS3EMENTS-RECHTBANK.
Behandeling
van
strafzaken
op
22
Januari
1888
C.
d.
B..
te
Alkmaar.
Verduistering,
6
maan¬
den
hechtenis.
Tevens
werden
12
bedelaars
tot
verschillende
straffen
veroordeeld.
329e
Staatsloterij.
Trekking
van
Dinsdag
22
Januari
1889,
5e
klasse.
No.
16834.
ƒ
100000.
2551,
en
11239
elk
ƒ
1000.
16839,
en
19002
elk
ƒ
400.
t8994,
11519,
13454,
en
14770
elk
f
200.
400,
3338,
5938,
12302,
12837,
14618,
15367,
16063,
17114,
17201,
19767,
19915,
en
20018
elk
ƒ
100.
Trekking
van
Woensdag
23
.Januari,
5e
klasse.
3534,
4802,
en
8616
elk
ƒ
1000.
2753,
8979,
15623,
en
20823
elk
ƒ
400.
599,
943,
5260,
en
5933
elk
/
250.
No
HOLLANDSCHE
Maatschappij
van
Landbouw.
Het
Hoofdbestuur,
zal
op
Maandag
4
Februari
1889,
des
voormiddags
te
half
12
uur
op
de
Prins
Hendrikkade
24
te
AMSTERDAM'
verkoopeu
de
Zomer
Zaaigranen
en
Zaden,
bekroond
met
de
eerste
prijzen
op
de
alge-
meene
Tentoonstelling
der
Maafschappij
in
1888,
te
's-Gravenliage.
Mineraaioiie,
(Dubbel
Gezuiverde
Petroleum).
Verkrijgbaar
bij
G.
SCHOLIER,
Magazijn
van
Huish.
Artikelen
HÓORN.
MELKZAAK
"
TE
KOOP,
waar
dagelijks
41/2
vat
melk
en
wekelijks
40
pond
boter
eu
300
eiereu
verkocht
worden.
M&KNS.
r-
Iu
deu
boekhandel
van
te
Hoorn,
te
bekomen:
P.
GEERTS,
3e
DRUK
,
Leefregels
VOOR
Zenuwlijders,
bewerkt
door
Med.
Dr.
D.
HULST,
Geneesheer
aan
de
inrichting
„Bethesda".
De
Notaris
Dijkstra
te
OOSTHUIZEN,
zal
op
Woensdag
30
Januari
1889,
's
morgens
11
uur,
in
het
logement:
„Het
Heerenhuis"
aan
de
MIDDENBUURT
te
Beemster9
Publiek
Verkoopen:
Eene
Kapitale
Boerenplaats,
bestaande
in
eene
Huismanswoning
met
Boet,
Erf,
Tuin
en
Boomgaard,
benevens
diverse
perceelen
Wei-
en
Bouwland,
en
een
daarbij
behoorend
Woonhuis,
met
Erf
en
Weiland,
aan
deu
Westringdijk
in
de
Beem¬
ster,
nabij
Sehermerhorri,
samen
groot
17,
01
10.
Eigenaar
de
Heer
J.
BREGMAN.
DE
NOTARISSEN
te
9
en
zullen
te
(Mimi
Te
bevragen
Van
Beuningenstraat
16,
buiten
de
Haarlemmerpoort,
Amsterdam.
op
FEBRUARI
1889,
uur,
MAANDAG
4
's
avonds
7
in
de
Herberg
„'s
Lands
Welvaren,"
te
Sehermerhorri
9
Publiek
Verkoopen:
De
drie
aaneengedarade
perceelen
vruchtbaar
WEIL
AM),
aan
den
Straatweg
te
Schermerhorn
iu
de
Oost-
weide
groot
4.91.70.
Eigenaar
de
Heer
J.
BREGMAN.