Tekstweergave van WFNHC_1889_01_09_0001

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.

6de Jaargang. WOENSDAG 9 JANUARI 1889. No. 5. WE -FRIESLAND Nieuwe Hoornsche Courant. Abonnementsprijs per kwartaal, voor Hoorn. f 1,0 0 „ nu fr. per post - 1,20 Afzonderlijke nommers - 0,05 Hit blad verschijnt Dinsdag- en Vrijdag-avond. UITGEVER P. G E £ R T S, HOORN. Prijs der advertentiën van 1—5 regels . ƒ 0,40 Elke regel daarboven - 0,076 Groote letters, randen enz. worden naar plaats¬ ruimte berekend. Stukken voor de Redactie, uiterlijk den vorigen dag. Advortontiën voor deze Courant worden ook aangenomen: voor Rotterdam door het Algemeen Advertentie-Bureau van NIJGH & VAN 1 )I1 MAR voor l'rankrijk door WESTER & Co te Parijs — voorts door alle Boekhandelaren en Postdirecteuren. , BUITENLAND. In Frankrijk spreekt men in deze dagen over niets anders dan over de verkiezingen, welke Zondag jl. hebben plaats gehad, en die, welke den 27sten dezer moet plaats hebben. En overal staan de vereenigde Bonapartisten, Boulangisten en, zooal niet openlijk dan toch in het geheim, ook de Monarchisten tegenover de republikeinen. In het departement der Beneden-Chareute heeft eene nieuwe verkiezing moeten plaats hebben, omdat Boulanger, die er met groote meerderheid verkozen was, het mandaat van het Noorder-de- paitement aanvaardde. Wij zijn benieuwd wie er verkozen is, graaf Lemercier, de burgemeester van Saintes, de candidaat der republikeinen, of de advocaat Duport, de candidaat der Bonapartisten en Boulangisten. Desgelijks zijn ook de kiezers in het departement der Somme, waar ook Bou¬ langer verkozen was, andermaal ter stembus op¬ geroepen. Wie heeft hier den prijs gewonnen, generaal De Montaudon, die door alle Bonapar¬ tisten, Monarchisten en Boulangisten gesteund wordt, of de republikein Ernest Cauvin, de can¬ didaat der thans vereenigde Opportunisten en Radi¬ calen? De afloop kan van grooten invloed zijn op de aanstaande verkiezing te Parijs; want nergens aanbidt, men meer het succes dan in Frankrijk. Eene overwinning der Boulangistische candidaten in de provincie, bezorgt Boulanger duizenden stemmen meer te Parijs. Boulanger zelf heeft zijn verkiezings-manifest reeds uitgevaardigd. In hoofdzaak verschilt het weinig van de verklaringen, welke hij bij vorige verkiezingen heeft afgelegd, maar nu bet eene verkiezing geldt in het republikeinsche Parijs, heeft hij er een sterk gekleurde republikeinsche geloofs¬ belijdenis in opgenomen en uitdrukkelijk op den voorgrond gesteld, dat hij er niet aan denkt ooit als dictator op te treden. Ofschoon het centraal- comité der monarchistische partij te Parijs be¬ sloten heeft, juist van wege dat partijkiezen voor de republiek door Boulanger, hem niet openlijk tot haar candidaat te proclameeren, en geen candidaat voor een vertegenwoordiger van het Seine-Departemeut te stellen, zullen de Monar¬ chisten toch wel evenals de Bonarpartisten hun stem op den generaal uitbrengen, van wien zij de omverwerping der bestaande toestanden verwachten, de eersten om voor hunnen koning, de laatsten voor hunnen keizer plaats te bereiden. Natuurlijk zullen ook de republikeinen hun uiterste krachten inspannen. Het aangekondigde congres is Zondag gehouden. Van de 370 uitge¬ brachte stemmen verkreeg de heer Jacques, voor¬ zitter van den Algemeenen raad der Seine, 234 stemmen, zoodat hij tot eenig republikeinsch can¬ didaat tegenover Boulanger is gesteld. De DuitSChe rijkskanselier heeft zijn prooi, offer van de kleinzieligste wraakzucht, eindelijk los moeten laten. Professor Geffcken is Zaterdag op last van het Reichsgericht te Leipzig, na een gevangenschap van ruim drie maanden, op vrije voeten gesteld. Het gerechtshof heeft namelijk geen termen gevonden om den hoogleeraar „we¬ gens het openbaar maken van staatsgeheimen te vervolgen, omdat de wet daarvoor uitdrukke¬ lijk „opzet" noodig acht en het niet gebleken is, dat de heer Geffcken inderdaad de bedoeling heeft gehad met de openbaarmaking van het dag¬ boek van keizer Erederik landverraad te plegen. Daarmede is tevens het beslag opgeheven, dat op het dagboek is gelegd. Al wat liberaal denkt in Duitschland en ver¬ ontwaardigd was op Bismarck en den jongen kei¬ zer, die de heerlijke nalatenschap van den edelen vorst aan zijn volk door dwangmaatregelen wilden onthouden, opdat toch vooral de luister, welke er afstraalt van den overleden keizer niet dien des rijkskanseliers en van zijn opvolger op den troon zou doen tanen, al wat liberaal denkt in Duitschland verheugt zich over de uitspraak van het Reichsgericht. s, Niet zonder leedvermaak brengt de Freisinnige Zeitung, het orgaan van den heer Richter, den leider der vrijzinnigen, in herinnering, hoe alles is mislukt wat door den keizer en den kanselier tégen de verspreiding van het dagboek is onder nomen. Het proces tegen de Freisinnige en de Kieler Zeitung moest worden gestaakt en nu moet ook Geffcken worden vrijgelaten, en dat nog wel, nadat prins Bismarck in zijn bekend rapport aan den keizer het werk van den hoogleeraar als schandelijk landverraad had gebrandmerkt. Een nieuw bewijs, zoo het nog noodig ware ter overtuiging, hoe weinig keizer Wilhelm II de nagedachtenis zijns vaders eert, en hoezeer hij in regeeringsopvatting verschilt van zijn libe raleti voorganger, is de benoeming tot ridder van den Zwarten Adelaar van den gewezen Pruisischen minister Von Puttkamer, den man, die door de uiting der ernstige ontevredenheid van keizer Erederik genoodzaakt werd zijn ontslag als minis¬ ter te nemen. Deze onderscheiding baart te meer opzien, om¬ dat volgens de statuten dezer hoogste Pruisische orde het aantal der ridders, de prinsen van den bloede en de leden van souvereine huizen niet medegerekend, niet meer dan 30 bedragen. Dit getal mag alleen worden overschreden „om over¬ wegende, tot buitengewone eer en bijzonder nut van het Koninklijke Huis en de orde zelve strek¬ kende redenen". Daar nu het getal vóór de be¬ noeming van den heer Yon Puttkamer compleet was, vraagt men r.iet zonder ergernis welke dan toch de overwegende redenen mogen geweest zijn, welke keizer Wilhelm bewogen hebben om juist dien man op zoo in het oogvallende wijze te eeren, welke, door zijn vader ontslagen, hem althans nog geen diensten bewezen had! De Duitschers zijn in hunne koloniale onder¬ nemingen niet voorspoedig. Thans wordt uit Apia, de hoofdstad van Upolu, een der Samoa of Schip- pers-eilanden in den Grooten Oceaan, in dato 28 Dec., gemeld, dat inboorlingen zich schuldig hadden gemaakt aan vernieling van Duitsch eigen¬ dom en beleediging van mariniers, die zich met verlof aan wal bevonden. Een landingscorps der Olga werd daarop afgezonden tot begeleiding van den Duitschen consul naar de plaats waar de in¬ boorlingen bijeen waren en waar de consul onder¬ handelingen over de ontwapening wilde aanknoo- pen. Op den weg derwaarts werd het landings¬ corps door de opstandelingen, onder aanvoering van een Amerikaan, Klein genaamd, overvallen en aangegrepen. Bij eene daarop gevolgde landing, waarbij zich, behalve de mariniers van de Olga, ook die van de Adler en Fier bevonden, werden de inboorlingen teruggeworpen en eenige aan het strand gelegen dorpen vernield. De luitenant Sie¬ ger en 15 man zijn gedood, de luitenants Spengler en Burchard, benevens 36 man, zijn gewond. Een tweede ongeluk heeft in de nabijheid van Bagamoyo, op Afrika's Oostkust, plaats gehad. De Duitsche kanonneerboot Schwalbe is namelijk al¬ daar gestrand, terwijl men er aan twijfelt of bet schip weer vlot te maken is. Koning Milan van Servië heeft na het kabi- .rot-Christics ontslagen te hebben den radicalen generaal Sava Gruic met het vormen van een ministerie belast. De heer Gruic is volkomen vrij, behoudens wat betreft de departementen van Bui- tenlandsche zaken en Oorlog. Tot minister van Oorlog en Buitenlandsche zaken zullen benoemd worden de heeren Topalovic en Franassovic, beiden vertrouwde vrienden des konings, die tot waar¬ borg moeten dienen, dat er door het nieuwe ka¬ binet geene wijziging worde gebracht in de bui¬ tenlandsche staatkunde. Naschrift, Generaal Boulanger kan tevreden zijn. De vereenigde monarchisten, Bonapartisten en Boulangisten hebben zijn candidaten zoowel in het departement der Beneden-Charente, als in dat der Somme, met groote meerderheid ver¬ kozen. Geen wonder dat door de republikeinen met bezorgdheid de verkiezing van 27 Januari tegemoet wordt gezien, al hebben zij nu tegenover Boulanger voor het Seine-departement ook een gemeenschappelijken candidaat in den heer Jacques. De Engelsche generaal Grenfell is met zijn staf uit Suakim weer naar Kaïro vertrokken. Kitchener-Pacha heeft nu bet opperbevel weder aanvaard over de troepen, welke uit 2400 Egyp- tenaars en Soedaneezen bestaan. Blijkens berichten, door de Standard uit Shang¬ hai ontvangen, heerscht in verschillende deelen van het Chineesche rijk hevige hongersnood, daar door de droogte de oogst op vele plaatsen geheel is mislukt. Daarentegen is de provincie Shan-tung door overstrooming der Gele-Rivier ge¬ teisterd. BINNENLAND. — Onder het opschrift: „Onvervulde Beloften", brengt het Handelsblad een opstel van den heer Van Houten, in het Januari-nuramer van „Vragen des Tijds", onder de aandacht zijner lezers, waarin deze de groote teleurstelling der radicalen bespreekt, die de liberalen hebben helpen verslaan, omdat bij de samenstelling van het tegenwoordig Kabinet, geheel in strijd met de beloften bij de stembus gedaan, de conservatieve partij daarin bet leeuwendeel heeft erlangd. Onder meer stelt de heer Van Houten in het licht, dat de heer Domela Nieuwenhuis, die meer dan eenig ander heeft bijgedragen tot het samen¬ gaan der radicalen met de clericaler., in de Kamer zoo goed als niets heeft gezegd of gevraagd dan hetgeen sedert jaar en dag door de liberalen was verkondigd en geëischt. Van dien afgevaardigde van Schoterland, zegt de heer Van Houten het volgende: „Hij heeft nu en dan zijne eigenaardige woorden¬ keus ook in het parlement in toepassing gebracht, en daar, gelijk elders, uit het oog verloren, dat er een directe samenhang kan zijn tusschen woorden en moorden. Ook wie het woord hanteert, moet voorzichtig zijn, omdat het woord met noodwen¬ digheid gedachten opwekt, en de gedachten de kiemen zijn der daden. De miskenning dezer waarheid is alles wat den heer Nieuwenhuis als staatkundig persoon van de liberalen, o. a. van zijnen zoo heftig bestreden tegencandidaat in Schoterland onderscheidt. Betere verhouding tusschen den arbeid en de traktementen der amb¬ tenaren; — uitbreiding der arbeidswetgeving; — afschaffing van accijnzen; — beperking der mili¬ taire lasten; -lijkverbranding; - statistisch bureau; — toezicht op arbeiderswoningen; - handhaving van het recht van vereeniging en vergadering tegen stoornis en beperking, zoo van de zijde der re¬ geering als van eene baldadige menigte; — ver¬ oordeeling van de rechtsregelen omtrent het eigen¬ domsrecht, voorzoover deze ten gevolge hebben, dat de vruchlen van den arbeid des eenen, anders dan tegen het volle equivalent, in handen des anderen komen; — zachte beoordeeling van den misdadiger, al blijft bet noodig tegen anti-sociale daden in eene strafbedreiging een tegenwicht te zoeken; deze en andere zaken zijn voor de liberalen geene nieuwe punten op hun program. Wie dit mocht meenen, toont een vreemdeling te zijn in de politieke geschiedenis des lands en in de geestelijke beweging dezer eeuw. Zelfs in zijn afkeer van de diplomaten had hij tal van voorgangers. Gloednieuw, maar ook totaal onjuist, was de mee¬ ning, dat in de ministerieele departementen de secretarissen-generaal best konden worden gemist. Wat van al het door hem gewenschte tot dusverre in onze wetten en zeden verwezenlijkt is, hebben wij aan de liberale partij van het verleden te danken, en wat daarvan nog niet tot stand ge¬ bracht werd, is daarop afgestuit, dat eenige achter- F'ETTIL.L.JETOÏV. Een Wees. ui. De tijd spoedde voort. Hector was negentien jaren, toen Ashton voor de tweede keer de hoeve bezocht. Hij kwam, om hen vaarwel te zeggen, wijl hij naar Italië ging. Maar hij verzocht Hec¬ tor, hem als secretaris naar Rome te vergezellen, waar hij zich door de studie der oude meesters verder oefenen kon. Na een verblijf van tien da¬ gen keerde hij naar Londen terug, met de be¬ lofte om zijn protégé, wanneer hij er toe geneigd was, over eene week af te halen. Hector had een zwaren kamp te strijden. Aan den eenen kant, kon hij niets beters wenschen, dan naar Italië te gaan, en aan den anderen twijfelde hij of hij zijne pleegouders wel mocht verlaten zelfs om zulk een reden; maar bovenalles kwelde hem Ella. Kon hij haar verlaten, zijn liefste, welker oogen zoo duidelijk schenen te zeggen, dat ze niet gelukkig kon zijn, wanneer hij vertrokken was? Maar Ja¬ cob Gilles maakte aan den strijd een einde, door hem zijne wensch te kennen te geven, dat hij het aanbod zou aannemen. „We zullen u maar al te zeer missen, mijn jongen", zeide hij vriendelijk en zijne stem beefde, toen hij de zware hand op Hectors hoofd legde. „We zullen u droevig missen. Mijn eigen kinde¬ ren zijn niet gehoorzamer of meer liefdevol ge¬ weest dan mijn aangenomen zoon. En geen ander kon u beter hebben liefgehad dan ik of meer be¬ droefd zijn, nu gij henengaat; maar 't is het beste. Ge zult veel leereu, Hector, en wanneer ge terugkomt, bedenk dan, dat zoolang wij een stuk brood hebben, gij 't met ons kunt deelen — even goed als vroeger. Foei", zeide hij, toen Hec¬ tor zich snikkend in zijne armen wierp, „tranen zijn goed voor meisjes, jongen lief!" „God zegene u, vader!" zeide Hector met een ontroerde stem. „Hij zij u zoo genadig, als g® mij geweest zijt! jaren en jaren vau dankbaarheid kunnen 't u niet vergoeden; maar God zal u zekerlijk zegenen voor uwe liefde jegens den ar¬ men wee»." 't Afscheid was droevig. Juffrouw Gilles had over George's vertrek niet meer geschreid dan nu. En hoe zou ik van Ella's smart spreken kunnen. „Ge zult mij vergeten", zeide ze, toen zij voor 't laatst samen wandelden. „De heer Ashton is rijk en kinderloos en hij houdt van u. Gij zult een groot kunstenaar worden en mij vergeten." Hector zag haar met een verwijtenden blik aan. „U vergeten Ella? sprak hij, u de engel mijner jeugd en nu mijne bruid! u vergeten!" „Neen Hector, wees niet boos. Bemin mij al¬ tijd", antwoordde zij, haar hoofd tegen zijn schou¬ der leunende, „heb mij altijd lief; want uwe liefde is mijn leven. Ach Hector — ik kan u niet la¬ ten gaan. Doch 't is goed — gij moet gaan; maar 't is, alsof mij 't hart verscheurd wordt, mijn lieveling." Hij beloofde haar, nooit te veranderen en haar altijd lief te hebben, zoo lang, tot ze eindelijk weer glimlachte. Toen spraken ze over de blijde toekomst, wanneer hij als een beroemd kunstenaar weer zou komen, om zijn bruid op te eischen. En hij vertrok. Er was een leegte in de hoeve. Voor hij vertrokken was, wisten ze niet, wat de jongen voor hen geweest was. Nu misten ze hem altijd. Wederom waren er twee jaren voorbijgegaan en we keeren tot Hector terug. In een prachtig stu¬ dio te Florence zat een groep van vijf personen — de heer Ashton, zijn jong gehuwde vrouw, hare dochter Nina, een jong schoon Italiaansch meisje van zestien jaren, een Engelschman van een zeer goed voorkomen, de verloofde van Nina Cameron en Hector, onze Hector. „'t Is dan alzoo uwe een-en-twintigste verjaar¬ dag, Hector", sprak Ernst Grant, de jonge En¬ gelschman van wien ik zoo even sprak. „Welke cadeaux hebt gij gekregen?" „Een haren horlogie-bandje van Nina, een kus van mevrouw Ashton en dit boek van den heer Ashton", was het antwoord. „Als ik nu maar iets uit Engeland hoorde of eenig antwoord kreeg op mijn vele brieven, dan zou 't een gelukkige dag voor mij zijn! Ah", riep hij, terwijl de knecht