Tekstweergave van WFNHC_1884_01_16_0002

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
bevorderen, noodzakelijk zijn. Het is niet te ontkennen: alleen deskundigen kunnen waken voor bun belangen omdat zij alleen die kunnen bevoordeelen. Een ander kan met den besten wil, dat niet. Zoo ge maar eenigs- zins bet met ons eens zijt, kooplieden van Hoorn en kVest-Friesland, maakt dan, dat bet dan niet langer tot de vrome wenschen blijve belmoren, maar dat bet wel¬ dra werkelijkheid worde, dat hier opgericht worde een Kamer van Koophandel voor Hoorn en Omstreken. BUITEN LANR Sedert het vorige nummer van dit blad werd uitge¬ geven , is er weinig bijzonders te zien geweest op het politieke wereldtooneel. De oude stukken werden nog steeds opgevoerd, hoewel de ijver der medespelenden eenigszins verflauwd scheen, en druk ja zelfs.hevig gekritiseerd in verscheidene bladen. Zeer veel werd er geschreven en gegispt en afgekeurd; of het wat geholpen heeft zal in de toekomst moeten blijken. Onder de bladen die het meest hadden aan te merken staan, vooraan de Neue Freie Presse en de Times. Beide bladen ksuren de hou¬ ding van Engeland tegenover Egypte in den laatsten tijd sterk af en zeggen dat Engeland eenmaal als bescher¬ mer en beschaver van Egypte bekend en erkend, die rol nu tot het uitsterste vol had moeten houden en in geen geval er toe had mogen besluiten om Oost-Soudan aan zijn lot over te laten, dat daardoor nu weer ten prooi zal worden van de onbeschaafde, dweepzieke, reactionnaire Mohammedanen. En inderdaad, de hou¬ ding nu door Engeland aangenomen, is niet overeen te brengen met de echt liberale, onzelfzuchtige politieke beginselen die men, en misschien terecht, bij Gladstone meende te mogen zoeken, en hierdoor wor¬ den we dan des te meer bevestigd in onze meening dat de buitenlandsche Engelsche politiek maar schijn¬ baar in 't eerst veel beter scheen dan die van Beacons- field, maar dat ze in 't wezen der zaak dezelfde is ge¬ bleven. Door zoo te handelen als dat land nu doet behartigt het zijn eigen belangen het allerbest door er voor te zorgen dat ten eerste de vaart door het Kanaal van Suez en door de Roode zee vrijblijft, en ten tweede in geval van nood, het langs de Roode zee een volk heeft dat niet alleen volkomen Engeland toegedaan zal zijn, maar ook eigenlijk geheel daarvan afhankelijk is. Overigens, 't wordt tijd dat Engeland nu eens kracht¬ dadig optrede, want de opstandelingen maken in den laatsten tijd belangrijke vorderingen. Wel spoedig zal geheel Oost-Soudan in de macht van den Mahdi zijn. Overigens veel afbreuk zal het hem doen dat de Sultan, het hoofd aller Muzelmannen partij heeft gekozen en wel tegen den Mahdi, zoodat de Porte nu troepen tegen hem afstuurt. Velen zullen hierdoor bewogen worden, den valschen profeet te ver¬ laten. Van het nieuwe Egyptische ministerie is nog weinig nieuws bekend. Alleen, en dat op zich zelf is zeer be¬ langrijk, verneemt men dat Clifford Lloyd de nieuwe secretaris bij Binnenlandsche zaken heeft voorgesteld een nieuwe gemeentelijke reorganisatie en een regeling van den gezondheidsdienst te Cairo, alles op Engel- schen leest geschoeid. Ook een ander stuk van het tegenwoordig zoo uit¬ gebreide repertoire werd gekritiseerd. De Times bevat eene beschouwing naar aanleiding van het ook door ons medegedeelde bericht, dat de Chineezen te Canton toebereidselen maken om het bin¬ nenkomen van schepen op de rivier te beletten. Het Cityblad gispt de houding van China. China schijnt den oorlog niet te willen maar des on¬ danks zou het voor Frankrijk wel het raadzaamst zijn niet al te ver in China binnen te dringen. Ze zouden dan genoodzaakt zijn op een terrein dat hun volkomen onbekend is te strijden met een volk dat daar geheel thuis is. En zeker is dat China, er toe gedwongen, niet zal aarzelen om krachtig op te treden. Dat blijkt ook hieruit dat de regeering in dat rijk een algemeene mobilisatie heeft bevolen om den oorlog tegen Frank¬ rijk te kunnen voeren. De vesting Bae-Hinh is nog altijd niet aangevallen. het souper van dien heugelijken dag hadden zij het nog gewaagd met hem te wedden dat hij niet vóór zijn volgenden verjaardag zou verloofd zijn! Wel plaag¬ den zij hem met zijn allerliefst buurmeisje Annette, die zooals zij meenden, niet onverschillig voor hem was, maar ook tegenover haar trad Rhoon met dezelfde va¬ derlijke kalmte en waardigheid op, als tegenover al de andere jonge dames uit Bolwater. Zij hadden 't bekende //Oude liefde roest niet" of //on revient toujours a ses premiers amours" niet in aanmerking genomen en dit is best te begrijpen, want deze spreekwoorden evenals vele andere hebben de eigenaardigheid van waar en te¬ vens niet waar te zijn. Dit echter is zeker, dat de heer Rhoon, toen eenmaal de behoefte voor een eigen haard bij hem was ontstaan, het eerst aan zijn oude liefde dacht. Juffrouw Haak was intusschen steeds in 't ouder¬ lijke huis gebleven. Zij had zich een degelijke onafhan¬ kelijke positie als muziekonderwijzeres weten te ver¬ schaffen. Te midden van een prettigen, gezelligen fami¬ liekring leefde zij tevreden en gelukkig; zij benijdde hare jongere zuster niet, toen deze den man harer keuze was gevolgd. Het mocht daardoor menigeen wel voorkomen als of zij vast besloten was, hare fami¬ lie. niet te verlaten, en tot nu toe had zij er ook volstrekt geen plan op. Was dat toeval ? In den zomer van 't afgeloopen jaar was de heer Rhoon in Amsterdam om zijn aldaar wonenden broeder te bezoeken- Deze stelt hem bij zijn aankomst voor aan den heer Haak, een neef van de familie Haak uit Veel geschreven en gekritiseerd is er ook in Spanje naar aanleiding van de troonrede bij de opening der Cortes uitgesproken. De conservatieven onder Sagasta zijn sterk tegen de plannen van het ministerie, dat een grondwetsherziening met invoering van het algemeen stemrecht wil voorstellen. Te betreuren is het dat die plannen, op zich zelf zoo uitstekend, al te vroeg zijn gemaakt nu het Spaansche volk over -t gehéel niet ge¬ schikt is voor zulke hervormingen. Spanje is voor het grootste gedeelte, in hart en. nieren conservatief en zeker verwachteu we daarom ook dat hét adres op de troonrede , waarover lieden beraadslaagd wordt, zoodanig zal uitvallen, dat Pozada d' Herrara en Serrano ge¬ noodzaakt zullen zijn af te treden. Deze allen zijn nog de oude stukken, die reeds maanden lang Opgevoerd zijn. Nog een oud stuk maar in een nieuw gewaad is weer eens op de planken ver¬ schenen, en de titel er van is: de Jodenkwestie. Rus¬ land en Hongarije, genieten weer sedert eenigeu tijd het schouwspel, dat reeds zoo vaak een onderwerp, van debat en bespiegeling uitmaakte. De prins van San Donato schreef in Rusland een brochure, voor en generaal Korsitch een hevig artikel tegen gelijkstelling van Joden en Christenen, maar ge¬ lukkig luisterde de Senaat meer naar den eersfen, en heeft het plan die gelijkstelling ;tot stand te brengen. Veel erger ziet het er uit in Hongarije. De dag, waarop het wetsontwerp tot toelating der huwelijken tusschen Joden en Christenen , zal behandeld worden nadert meer en meer, en de uitslag kan bijna niet meer twijfelachtig schijnen. Waarschijnlijk zal Tisza nu moeten aftreden en de goede zaak is daarmee weer voor geruimen tijd in de doofpot gestopt. Gaat het hier dus druk en rumoerig toe, niet min¬ der rumoerig is het in een anderen landdag indezelfde monarchie, namelijk in den Croaischen. Krachtiger dan ooit treedt de partij der onverzoenlijken onder aanvoe¬ ring van den pas in zijn lidmaatschap geschorste, maar nu weer teruggekomen baron Starcevic op en zelfs de gematigde nationale partij laat zich daardoor mee¬ slepen om de regeering tegen te werken. De regeering wilde den Bdn Khuen, die al te Kroatisch gezind blijkt te zijn in zijn betrekking schorsen en in zijne plaats een koninklijke commissaris benoemen maar nu ver¬ heft zich een storm van verontwaardiging. Er werd een voor¬ stel aangenomen, waarin werd verklaard, dat door de benoe¬ ming van een koninklijken commissaris de grondwet van Croatië was geschonden en dat de Landdag zoowel tegen deze als tegen andere geweldadigheden der Hon- gaarsche regeering ten sterkste protesteerde. Eigen regeering is het wat Croatie wenscht, autonomie van den landdag en niet langer 't bestuur door den Hongaarschen rijksdag en de wensch is billijk. Twee volken zoo geheel verschillend in taal en zeden, kun¬ nen niet gelijk geregeerd worden, 't Zal wel lang duren voor de vrede hier geteekend is. Onder dat alles gaat Duitschland voort op den eens ingeslagen weg. Telkens wor¬ den nieuwe bisschoppen benoemd, en telkens meer hun de oude voordeelen teruggegeven zoodat de bekende wet van 1875 feitelijk geheel buiten werking is gesteld. Er is nu weer sprake van het terugroepen van den bisschop van Munster. Voor heden besluiten we met de mede- deeling dat de ■/apansche regeering plan heeft het binnenlandsch bestuur op Europeesche leest te schoeien en daarom bij de Pruissische regeering aanzoek heeft gedaan, dat er drie Pruissische ambtenaren overge¬ stuurd mogen worden. BINNENLAND. Wij beginnen met eene rectificatie. We hebben ge¬ zegd dat het Handelsblad de benoeming van Prof. Stang afkeurde. Dit is niet zoo; wij bedoelden het blad tide Portefeuille." Het Handelsbl. schijnt zeer in¬ genomen met den nieuwen Hoogleeraar. Welnu — wij zul¬ len berusten. Laten de Nederlandsche kunstenaars dan maar leeren zelfverloochening te beoefenen, wellicht is dat noodzakelijk. Wij weten dat zoo niet. Toch... er is nog veel over van de oude energie. Dat is dus een verblijdend feit. En hier hebben wij het 's Hage. De neef moet den volgenden dag weer naar de residentie en noodigt den broeder van zijn vriend uit met hem mede te gaan. 't Was nu ongeveer tien jaren geleden, dat het toeval hem voor de eerste maal bij de familie Haak had gebracht. Wat kon er in dien tusschentijd al niet veranderd zijn ! Dat Anna Haak nog ongehuwd was, had zijn broeder hem vroeger reeds meegedeeld, toen deze hem over de familie van zijn handelsvriend schreef; maar zou Anna zich de reeds zoo lang geleden ontmoeting nog wel herinneren ? Zou hij haar nu nog kunnen liefhebben, zooals hij haar bij de eerste ontmoeting beminde? En zoo zij om der wille van hare ouders eens ongehuwd wenschte te blijven? Deze onzekerheid pijnigde hem bovenmate. Met ongeduld zag hij dan ook het uur te gemoet, dat hem uit die pijnlijke onzekerheid zou redden. Na de familie Haak begroet te hebben vond hij weldra gelegenheid zich met Anna alleen te onderhouden en toen hij nu op nieuw herhaalde, dat hij zoo bizonder verheugd was haar weer te zien en zij het vingertje harer kleine hand ophief en hem toevoegde: «zeg eens ondeugende vriend, waarom heb je me in al die jaren nooit eens komen opzoeken" toen zag hij weer het plagende gezichtje van tien jaren geleden voor zich; zij had weer gelijk en weer overwonnen. Beiden had¬ den elkaar begrepen; zonder het uittespreken hadden beiden reeds beloofd elkander voor de toekomst toe te behooren. oog op 't geen de Staats-Courant van Zaterdag mee¬ deelde over de naamlooze vennootschap: Nèderlandsck Handels-Museum, te Amsterdam, ten doel hebbende, den Nederlandschen handel te bevorderen en uit te breiden en den fabrikant voortdurend te wapenen voor de concurrentie. Tot haar werkkring behoort: le het houden van eene permanente tentoonstelling van bin¬ nen- en buitenlandsche voortbrengselen en fabrikaten ; 2e het verzamelen en het'verschaffen van alle mogelijke inlichtingen omtrent handel en nijverheid; 3e het in verbinding brengen van producenten met handelaren: 4e het ontvangen en- overbrengen van orders op ten¬ toongestelde goederen en het geven van inlichtingen omtrent de soliditeit van producenten en consumenten en voorts al wat strekken kan tot bevordering en out- wikkeling van handel en nijverheid. Het maatschappe¬ lijk kapitaal bedraagt f 100,000 in 200 aandeelen ad f 50t). Met genoegen lazen wij dat ook Hoorn's Burge¬ meester als commissaris zal optreden. Derhalve nieuwe ernergie ontwaakt. En wie weet of die, eenmaal opgewekt, geene groote dingen tot stand kon brengen. En nog meer teekenen van leven. Onlangs werd te Amsterdam opgericht de Amsterdamsche kofiecultuur Maatschappij met een maatschappelijk kapitaal van f 400.000. Ze wil de woeste gronden liggende op de helling van het Smeroe-gebergte (oostelijk Java) ge¬ naamd Goenoeng Tangangan en Goenoeng Banjak in cultuur brengen. Is het niet, alsof we op 't eind der eeuw het verzuimde nog eens gauw willen inhalen? En weer een teeken van leven; de uitslag der ge¬ meenteraadsvergadering te Amsterdam. Wij verheugen er ons hartelijk in. De bangmakerij met belasting-verhoo¬ ging enz. heeft dus niet geholpen. Het schijnt dat de kiezers wijs genoeg worden om uit eigen oogen te zien. Als dat nu de maatstaf kan zijn waarnaar het ge¬ halte der kiezers overal in den lande kan beoordeeld worden, dan zou men de poging van de Werkmans¬ bode kunnen toejuichen die niet minder dan 10.000 exemplaren verspreidde tot het maken van propaganda voor Algemeen Stemrecht. Maar.... wij hebben ook van andere kiezerswijsheden genoeg gezien om nog altijd geen onbepaalde voorstanders van dat algemeen stemrecht te zijn. Intusschen te Amsterdam ging het goed en de verkiezing van Mr. A. Kerdijk, den talent¬ vollen en moedigen strijder voor volksonderwijs wordt zeker door velen, ook buiten de hoofdstad, met sym¬ pathie begroet. Dat zeggen wij niet uit partij belang, maar om de goede zaak zelve. Anders partijbelang. . . Nijmegen gaf daarvan weer een kostelijk bewijs. De Heer Mr. J. C. J. Riveaux, een man van erkende bekwaam¬ heden en verdiensten werd niet herkozen als lid der com¬ missie voor de godshuizen want hij is ... . liberaal katholiek. Buiten de voordracht om, werd nu een geloovige zoon der kerk gekozen. Het geheele collegie nam nu, natuurlijk zijn ontslag en de gemeenteraad, die pas zoo gehandeld had, had nu de goedhéid het beleefd te verzoeken toch maar aan te blijven Of aan dit verzoek voldaan zal worden weten we niet; maar naar wij uit een particulier schrijven vernamen mag dit betwijfeld worden, tenzij de benoemde bedankt en de Raad eerst het onrecht den heer Riveaux aange¬ daan, herstelt. Dat alles, als van bloot plaatselijken aard zou ons weinig interesseeren, wanneer wij hierin niet weder een bewijs zagen van dat gebrek aan ware liberaliteit dat nog zoo noodlottig werkt op het leven van ons volk. Van groot belang ten slotte is de motie met over- groote meerderheid van stemmen aangenomen door de vereeniging van leeraren bij het Midd. Onderwijs in Noord-Holland, om aan de lloogere Burgerscholen met öjarigen cursus het jus promovendi toe te kennen en dan de eiiul-exames naar die scholen over Je bren¬ gen. Van groot belang, omdat wij ook gelooven dat het examen dan veel meer aan het doel zal beant¬ woorden. Het waren de minst wetenschappelijken niet die aan onze gymnasia en Latijnsche scholen promo¬ veerden; dit zou nu weer blijken, 't Is waar, wat werd opgemerkt, de leeraren kennen hun leerlingen; het onderwijs zal minder africhtend, meer vormend worden , en vooral de studie gedurende de laatste maanden zal veel meer wetenschappelijk kunnen zijn. Maar de noodzakelijkste hervormingen komen in Neder¬ land zoo hoogst zelden dan na jaren tobbens en rede- neerens tot stand. Wij meenen dat er nog wel eenige geslachten zullen voorbijgaan eer de noodige verande¬ ring komt. En dan ... moet dan eindelijk ook niet voor jongelui die de wis- en natuurkunde en genees¬ kunde gaan beoefenen, het eind-examen voldoende zijn om tot alle Akademische examens te worden toege¬ laten? Waartoe voor hen die ballast Grieksch en Latijn ? Een weinig kennis dier taal is meer dan voldoende. Later spreken we opzettelijk hier over. Blaatselijhe Berichten. — Hoorn 15 Januari. Vrijdag 1.1. werd ten huize van den heer Zeijlemaker de eerste vergadering gehou¬ den van de onlangs alhier opgerichte afdeeling van den Nederlandschen Protestantenbond. Een concept huishoudelijk-reglement was gereed en werd na discussie, nagenoeg onveranderd aangenomen. Er hadden uitvoe¬ rige beraadslagingen plaats over de vraag of het ook wenschelijk zou zijn eene school voor godsdienst-onder- wijs op te richten. Met meerderheid van stemmen werd besloten daartoe niet over te gaan. Tot bestuurders der nieuwe afdeeling werden verkozen de heeren A. S. Carpentier Alting, Dr. W. A. Terwogt, J. Bruin- wold Riedel, M. de Jong, D. J. van Aalst, J. W. van der Linden en K. Boon. De afdeeling telt onge¬ veer 85 leden.