Tekstweergave van SC_1945_11_10_0003
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
m
f
<40
*4
SURSUM
C0RDA
11
NOVEMBER:
SINTE
MAARTEN
BISSCHOP
LIET
WAS
EEN
GURE
NAJAARSMIDDAG.
De
avond
begon
te
vallen.
De
wind
joeg
bergen
grauwe
wolken
als
groote
zeilschepen
langs
den
hemel.
En
nam
de
wind
even
af,
dan
warrelden
er
dikke,
natte
sneeuwvlokken.
De
honden
kropen
schuw
langs
de
huizen.
Hier
en
daar
ging
haastig
iemand
voor¬
bij
in
een
donkeren
mantel,
waarop
de
sneeuw
als
lichte
stip¬
pen
bleef
hangen.
En
wat
hoor
je
ieder
geluid,
als
je
allengs
geen
hand
meer
voor
oogen
kan
zien
en
deur
na
deur
in
het
slot
valt.
Hier
en
daar
roept
een
jongen
naar
zijn
hond.
Straten
ver
klinken-de
hoeven
op
de
keien,
wanneer
een
ruiter
nadert.
MAARTEN,
luitenant
van
het
Romeinsch
regiment,
heeft
als
koerier
een
belangrijke
bood¬
schap
overgebracht
naar
den
be¬
velhebber
der
naburige
stad.
Op
den
terugweg
heeft
hij
zijn
witte
paard
de
sporen
gegeven
en
nu
vliegt
hij
voort.
Soms
schiet
een
felle
windvlaag
onder
zijn
rui¬
men
mantel,
wanneer
de
wind
uit
den
koers
slaat
bij
een
krom-
ST.
MAARTEN
IN
HOLLAND
„
een
Hongaarsche
jon¬
gen,
Romeinsch
krijger,
Fransch
bisschop,
en
toch:
heilige
van
Holland
"
CLKE
KERK
heeft
haar
eigen
*"
-heilige.
Hier
Is
het
Sint
Jan
de
Dooper,,
daar
Sint
Liduina,
daar
weer
Sint
Jacob
en
ga
zoo
maar
voort.
Maar
wie
wint
het
nu
onder
de
heiligen?
Wie
van
hen
is
de
patroon
van
de
meeste
kerken
in
ons
land?
Sinte
Maar¬
ten,
bisschop,
tot
wiens
eer
de
kinderen
in
de
schemering
van
11
November
een
kaarsje
ontste¬
ken
in
een
kleurige
lampion
en
zingend
en
bedelend
langs
de
huizen
gaan.
Van
91
kerken
in
ons
land
is
St.
Maarten
de
patroon!
Ge
kunt
het
op
de
kaart
na¬
reizen
van
den
beroemden
Mar¬
tini-toren
in
Groningen
tot
het
Sint
Maartenskerkje
in
Houthem
of
Wijck
in
Limburg,
Sint
Maar-
tens
naam
en
faam
zijn
wijd
verbreid.
En
ga
kijken
boven
den
kerkingang
van
West
woud
en
Het
Veld
in
Noord-Holland
en
boven
het
portaal
van
de
Weer-
ter
kerk,
Sint
Maarten
zit
er
fier
op
zijn
schimmel
en
deelt
er
al
honderden
jaren
zijn
purpe¬
ren
soldatenmantel
met
den
knielenden
bedelaar.
In
316
is
hij
geboren
te
Fabaria
in
het
huidige
Hongarije.
Hij
werd
officier
in
het
Romeinsche
leger,
hielp
Gallië,
het
Frankrijk
van
vandaag,
bezetten,
schonk
in
Amiens
de
helft
van
zijn
solda¬
tenmantel
aan
een
armen
drom¬
mel
en
daarna
zichzelf
als
armen
GEBED
TOT
SINT
MAARTEN
Wij
staan
als
bedelaars
te
beven
voor
's
hemels
groote,
gouden
poort.
Wie
zal
ons
hart
een
aalmoes
geven
van
al
wat
ons
verlangen
hoort?
Doch
gij,
die
eens
uw
kleed
zoudt
snijden,
opdat
een
zwerver
warmte
vond,
zult
ook
voor
ons
den
mantel
spreiden
van
't
licht,
dat
God
u
na
uw
strijden
om
de
geduchte
schouders
bond.
GABRIEL
SMIT
drommel
geheel
aan
Christus,
trok
zich
in
vrome
eenzaamheid
terug,
doch
werd
er
door
de
ge-,
loovigen
gevonden
en
ten
slotte
tot
bisschop
van
Tours
gekozen.
Maar
vanwaar
zijn
vereering
in
ons
vaderland?
Hij
dankt
die
aan
Sint
Willi-
brord.
Aartsbisschop
der
Friezen
was
deze
en
't
is
misschien
een
tactische
daad
van
hem
geweest,
om
juist
de
vereering
van
een
zoo
grooten
Frankischen
heilige
als
Sint
Maarten
onder
de
aan
de
Franken
vijandige
Friezen
te
ver¬
breiden,
om
ook
langs
dezen
weg
der
heilige
geleidelijkheid
tot
betere
aardsche
verhoudingen
te
komen.
Alom
in
het
land
stichtte
hij
Sint
Maartens
kerken,
te
be¬
ginnen
in
zijn
eigen
bisschopsstad.
En
het
is
kennelijk
onder
Frieschen
invloed,
dat
ons
Bisdom
zijn
Sint
Maartenskerken
kreeg.
Van
de
negen
kerken
ter
eere
van
Sint
Maarten,
welke
ons
Bisdom
op
het
oogenblik
bezit,
ligt
het
grootste
deel
in
Westfriesland
of
daarom¬
trent:
Bovenkarspèl,
Westwoud,
Zwaag,
Medemblik,
Oude
Schild,
't
Veld,
en
de
hulpkerk
van
Oos¬
terend,
de
Waal
en
Koog
op
Texel.
En
denken
wij
aan
de
dorpen
St.
Maarten,
St.
Maartensbrug
en
St.
Maartensvlotbrug
in
deze
ge¬
westen,
waar
ook
St.
Maarten
in
het
gemeentewapen
staat
Dit
zijn
enkele
sporen
van
een
massale
vereering
in
ons
land
en
ons
Bisdom.
Sint
Maarten
moge
iets
van
alle
landen
zijn,
hij
is
de
heilige
van
Holland.
ming
van
den
weg.
Dan
is
Maar¬
ten
niet
te
goed,
of
hij
moet
zijn
schimmel
intoomen,
om
zijn
man¬
tel
weer
rond
zijn
lichaam
te
kunnen
samentrekken.
Voort
dan
weer
in
de
schemering.
En
juist
voor
het
volle
donker
bereikt
hij
de
stadpoort.
De
wachter
kent
hem
en
laat
hem
door.
En
op¬
nieuw
maant
Maarten
zijn
paard
tot
spoed.
Wat
weerga,
man,
op¬
zij,
naar
den
kapt
en
laat
het
rijpad
voor
de
ruiters!
Toch
houdt
Maarten
de
teugels
in
en
dan
knielt
daar
in
het
slik
een
bedelaar.
De
hagel
striemt
op
zijn
botten,
hij
heeft
niets,
en
bedelt
ter
liefde
God.
Maarten
is
in
zijn
hart
een
goed
soldaat
en
heeft
daar
ooren
naar.
Halt,
hu!
En
hy
slaat
met
een
zwier
zijn
rooden
mantel
van
zijn
schouders,
reikt
den
bedelaar
de
eene
slip
toe,
neemt
zelf
de
andere
beet,
trekt
zijn
zwaard
en
snijdt
met
één
zwaai
den
gebol-
den
mantel
door
midden.
De
helft
slaat
hy
weer
om,
want
geen
soldaat
mag
zonder
mantel
in
de
kazerne
verschijnen.
Hij
klikt
met
de
tong
tegen
het
paard
en
verdwijnt
in
het
donker.
En
met
de
andere
helft
om
zyn
schouders
staat
een
bedelaar
op
uit
de
modder,
mompelt
hem
dankwoorden
en
zegeningen
na
op
den
wind
en
gaat
een
nauwe
steeg
in.
Als
Maarten
in
de
kazerne
komt,
liggen
er
houtblokken
in
den
haard.
Zij
dienaar
heeft
een
zetel
aangeschoven
en
hij
heeft
zijn
laarzen
nog
niet
uitgeschopt,
of
zij
oogen
vallen
toe
en
hij
slaapt.
Luitenant
Maarten
droomt.
Eerst
van
groote
legertroepen.
Dan
van
hemelsche
legerscharen
die
uit
de
hemelpoorten
stroo¬
men.
En
de
hemelpoort
lijkt
precies
op
de
stadspoort
van
Amiens,
waar
hij
nog
zoo
pas
is
binnengereden
en
de
poortwach¬
ter,
Sint
Pieter,
kan
*oo
de
wach¬
ter
van
Amiens
zijn.
Plotseling
gaan
de
cherubijnen
en
serafij¬
nen
en
al
de
andere
engelen
eer.
biedig
aan
de
kant
staan
en
ma¬
ken
rijen
en
in
hun
midden
schrijdt
Christus
naar
voren..
De
Hemelkoning,
gekleed
in
den
stralend
rooden
halven
mantel,
waarvan
de
andere
helft
daar
achteloos
over
een
zetel
in
Maar¬
tens
kamer
ligt
geslagen.
En
voortgaande
langs
de
engelen-
rijen,
buigt
Koning
Christus
naar
links
en
rechts
en
zegt
en
her¬
haalt:
„Dezen
mantel
heeft
Maarten
mij
geschonken!"
Neen,
nu
verwondert
het
ons
niets,
dat
Maarten
kort
daarna
zijn
regiment
vaarwel
zei,
zijn
zwaard
voor
het
altaar
lei
en
sprak:
„Soldaat
van
Christus
ben
ik
voortaan".
En
hij
ontdeed
zich
van
mantel
en
fiergepluimde
muts,
schonk
zijn
schimmel
aan
zijn
dienaar,
gaf
den
poortwach¬
ter
van
Amiens
een
laatst»
drinkgeld
en
meldde
zich
in
scha¬
mel
pelgrimskleed
bij
den
Bis¬
schop
van
Poitiers
voor
den
krijgsdienst
van
Christus
Een
halven
mantel
zal
hij
ons
niet
meer
geven.
Maar
al
wie
tot
hem
bidt,
zal
hij
mateloos
doen
deelen
in
zijn
befaamde
goed-
geefschheid.
H.D.
WEERBERICHT
Het
was
nog
niet
de
slechtste
tijd,
dat
het
volk
bij
voorkeur
van
de
heiligendagen
zijn
weersvoorspel¬
lingen
vastknoopte.
Zie
hier
een
stukje
weerbericht
uit
grootva¬
ders
almanak.
Verwacht
rond
Sinte
Maarten
:
Donkere
Sint
Merten,
lichte
Korsmis.
Wolken
met
Sint
Merten,
Gèft
eine
winter
mit
stèrten.
Als
het
loof
niet
valt
voor
St.
Martijn,
Zal
't
een
strenge
winter
zijn.
Is
de
lucht
op
St.
Marten
helder,
Dan
dringt
de
vorst
in
den
kelder.
Nevels
in
Sint
Martensnacht,
Maken
de
winters
kort
en
wonderzacht.
Als
de
ganzen
met
Sint
Marten
op
het
ijs
stappen
Moeten
ze
's
winters
door
het
slijk
trappen.
'
MISSIE-FLITSEN
Langzamerhand
gaan
de
zoo
lang
verwachte
berichten
uit
de
Missie
binnenkomen.
Het
is
onze
bedoeling
hier
telkens
in
het
kort
zooveel
mogelijk
mis¬
sie-nieuws
samen
te
vatten.
Uiteraard
houden
wij
ons
van
den
kant
van
de
lezers
gaarne
aanbevolen
voor
nieuw
ontvan¬
gen
berichten,
opdat
wij
allen
er
in
kunnen
doen
deelen.
Op
Banka
en
Billiton
zijn
in
Japansche
kampen
elf
mis¬
sionarissen
van
de
paters
der
H.H.
Harten
gestorven.
Onder
hen
bevond
zich
Mgr.
Vitus
Bouma,
de
Apostolische
Pre¬
fect.
Op
de
Philippijnen
werden
door
de
Amerikanen
uit
twee
interneeringskampen
met
an¬
dere
Nederlanders
ook
twee
Nederlandsche
Bisschoppen
be¬
vrijd.
Mgr.
Jurgens
en
Mgr.
Vrakking.
Verder
50
Neder¬
landsche
missionarissen
en
20
missiezusters,
nl.
30
Missiona¬
rissen
van
het
H.
Hart,
12
Fa¬
thers
van
Mill-Hill,
7
v.
Scheur
en
1
van
het
Goddelijk
Woord.
De
Zusters
zijn
allen
Francis¬
canessen
van
Veghel.
In
1942—1943
stierven
er
6
missionarissen
van
Mill-Hill
een
gewelddadigen
dood.
Een
missionaris
op
Sumatra
schrijft
ten
slotte
op
25
Sept.
1945:
„Wij
hebben
alles
verloren
behalve
de
gehavende
gebou¬
wen.
De
Jappen
hebben
alles
verbrand
en
weggehaald.
Te
Tandjoeng
Kara
was
de
kerk
benzine-opslagplaats,
te
Tand¬
joeng
Sakti
zat
de
kerk
vol
padi.
Banken
van
kerken
en
scholen
zijn
voor
brandhout
ge¬
bruikt.
Alle
boeken
zijn
ver¬
brand,
op
den
mesthoop
ge¬
gooid
of
als
oud
papier
ver¬
kocht.
In
inlandsche
etenswin-
keltjes
werden
de
etensdingen
ingepakt
in
bladen
van
een
missaal.
Kleeren,
beddegoed,
kerkgoederen,
alles
weg.
Hos¬
pitalen
leeg,
instrumenten
stuk.
In
de
gevangenis
van
Muntok
stierven
ruim
350
van
de
932
gevangenen....
Ik
Jioop,
dat
ik
spoedig
beter
ben
en
weer
aan
het
werk
kan
gaan....