Tekstweergave van SC_1883_12_14_0021_R

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
No. 123 Woensdag 10 Juli 1940 Een en zeventigste jaargang ENKHUIZER COURANT DAGBLAD voor Hollands Noorderkwartier Uitgave: N.V. ENKHUIZER COURANT v.h. D. C. Egmond Bureau: Westerstraat 100, Enkhuizen. — Telefoon 1. Abonnementsprijs f 1.75 per kwartaal. — Losse nummers 5 ct. Giro 3341. — Advertentietarieven: zie elders in dit blad. Htodututue w w Wwnfwww ww^www^r HET KLEINE FRANSE EILANDJE IN WEST-INDIë TREKT ONVERWACHT ALLER AANDACHT. * De snelheid, waarmede deze * * vreemde wereldoorlog wordt ge¬ voerd, vergt heel wat van onze aard¬ rijkskundige kennis en verplaatst ons van het ene naar l^et andere werelddeel op een wijze, zoals we ons thuis van de ene kamer naar de andere verplaatsen. En zijn we dan zover, dat we weten op welk punt van de aardbol de aan¬ dacht is gevestigd, dan weten we in vele gevallen nog geen enkele bijzon¬ derheid van de betreffende landstreek, of het eiland waarom het gaat. Zo is het momenteel gesteld met het kleine eilandje Martinique, het belang¬ rijkste van de Franse West-Indische eilanden, behorende tot de groep van de Eilanden-boven-de-Wind. Het heeft een oppervlakte van 988 km- en telt rond 190.000 inwoners, waaronder circa 8000 blanken. Het is zeer vulkanisch en de ouderen onder ons zullen zich misschien nog herinno ren, dat op 3 Mei 1902 een uitbarsting van de vulkan Mont Pelée de haven¬ stad St. Pierre volkomen vernietigde, waarbij 30.000 mensen het leven lieten. Aardbevingen komen herhaaldelijk voor, terwijl er talrijke warme minerale bronnen zijn. Naast de aardbevingen heeft het eiland veel te lijden van zware stormen welke dikwijls grote verwoestingen aanrichten. In de winter zijn er dikwijls perioden van verstikkende droogte, terwijl er daarentegen in de regenperiode over¬ vloedige regens vallen. Ondanks het tropische klimaat is het er voor Euro¬ peanen dragelijk door de passaatwind. Zoals in alle tropische landen is ook hier de plantengroei zeer overvloedig en is het eiland rijk aan kostbare hout¬ soorten . De nijverheid bepaalt zich tot de fa¬ bricage van suiker en rum. Hoofdzakelijk wordt handel gedreven met Frankrijk, naar welk land jaar¬ lijks voor circa 30 millioen francs wordt uitgevoerd .De invoer bedraagt ongeveer 25 millioen francs; een en ander wordt verscheept in de handels¬ haven St. Pierre. De voornaamste en bestgelegen haven is echter Fort de France, tevens de hoofdplaats, gelegen aan de gelijknami¬ ge baai, waar zich ook eenheden van de Franse vloot bevinden. Het eilandje werd in 1493 door Co¬ lumbus ontdekt, doch niet in bezit ge¬ nomen. Eerst in 1635 vestigden zich er 150 Franse kolonisten van het eiland St. Christoph, van wie de Franse regering het in 1664 voor 60.000 pond sterling kocht. Michiel Adriaansz. de Ruyter tracht¬ te in 1672 tevergeefs het eiland te ver¬ overen, evenals de Engelsen in 1693. Van 1761—1763, daarna van 1794— 1802 en tenslotte van 1809—1814 was het in handen van Engeland, doch bij de vrede van Parijs kwam het voor¬ goed in Franse handen terug. En nu? Zal het thans voor de vierde maal in Engelse handen overgaan? Of zal Amerika een oogje in het zeil hou¬ den? Want ook de Verenigde Staten zijn niet afkerig van het bezit van dit eilandje. In Vichy werd medegedeeld, dat de op Martinique gestationneerde Franse marinestrijdkrachten zich voorbereid¬ den op een ultimatum van de Britse vlootstrijdkrachten. De Britse blokka¬ de, die door Engelse oorlogsschepen wordt uitgevoerd, heeft reeds als eer¬ ste uitwerking de verbreking der ver¬ bindingen van het eiland met het vaste¬ land .Overigens weigert men te Vichy enige waarde toe te kennen aan de te Londen uitgegeven tegenspraak, vol¬ gens welke er van een blokkade van het eiland geen sprake zou zijn. Men verklaart, dat na de overval op Oran, dergelijke verklaringen van Londen niet geloofwaardig zijn, temeer daar in Londen zelf verluidt, dat niet valt te ontkennen, dat zich wellicht enkele Britse oorlogsschepen in West-Indische wateren ophouden. Daarnaast zijn diverse Amerikaanse oorlogsschepen in de buurt, om „als waarnemers" op te treden. Dit wijst er Keizer van Annam vermoord. Na een 14-jarige regering. ROME, 9 Juli (D.N.B.) Lit Bangkok wordt door de radio van Bagdad gemeld, dat Bao Dai, de 27-jarige Keizer van Annam, is vermoord. Kiezer Bao Dai. die in zijn rijk in Frans Indo China over bijna zes millioen onderdanen regeerde, volgde reeds op 13-jarigc leeftijd - in 1926 • zijn vader, keizer Khai Dinli op, aldus deelt de „Tel." nog mede. Keizer Bao Dai genoot, evenals zijn gema¬ lin, keizerin Nam Phuong, zijn opvoeding in Frankrijk. Hij was een volbloed sportsman en vaak kon men hem op de Hué, de „Blcemen- rivier" zien waterskieën. Om zijn opleiding als vliegtuigbestuurder te voltooien, nam Bao Dai tijdens zijn verblijf in Frankrijk les bij den vermaarden Fransen vlieger Michel De- troyat. * Ook autorijden was een van 's keizers hobbies. Bij een vliegongeval liep hij echter een beenfractuur op, ten gevolge waarvan hij geruime tijd met een stok moest lopen. Uit zyn huwelijk met keizerin Na Phuong, dat op 20 Maart 1934 gesloten werd, ontspro¬ ten drie kinderen, hot lnoonprinsje Bao - Long en de beide prinsesjes Phuong Mai en Phuong Lien. Annam „Rust van het Zuiden" is een onder Frans protectoraat geplaatst keizer¬ rijk aan de Oostkust van Achter-Indië. Hot wordt omsloten door Tonkin, Siam, Kambod- sja, Cocliin-China en de Chinese Zee. Van de 15 millioen Annamieten van Frans Indo-Chi- na woont het kleinste deel ongeveer 6 millioen - in Annam zelf. In 1847, 1850 en 1858 werden Franse en Frans-Spaanse expe¬ dities naar Annam gezonden. In 1862 eindigde de oorlog voorlopig met een verdrag, waarbij de keizer van Annam verschillende provincie:, aan Frankrijk afstond. Dit gebied ontving de naam van Frans Cochin-China. Tot 1898 werd nog veel strijd geveerd, maar toen was ook geheel Indo-China aan Frankrijk onder¬ worpen. DUITSE AANVALLEN OP DÉVONPORT, IPSWICH, TILBURY EN HARWICH. BERLIJN, 9 Juli (D.N.B.) Het opperbevel van de Duitse weermacht deelt mede: Het Duitse duikbootwapen heeft den Vijand wederom zware verliezen toege¬ bracht. Kapitein-luitenant Hans Gerrii von Stoekhausen heeft met zijn boot 56.500 bruto registerton vijandelijke liandelsscheepsruimte tot zinken ge¬ bracht. Een andere duikboot heeft de Britse torpedojager „Whirlwind" en verschei¬ dene bewapende koopvaardijschepen, waaronder een Britsch marinetank¬ schip van 11.661 bruto registerton ver¬ nietigd. Het m het legerbericht van 28 Juni ge¬ melde succes van een duikboot met een to¬ taal van tot zinken gebrachte tonnage van 38.000 bruto registerton is naar de terugge¬ keerde commandant, kapitein-luitenant Knorr meldt, tot 40.311 br. t. gestegen. Mo¬ tortorpedoboten hebben bij een nieuwe actie bij de Engelse zuidkust een Brits bewakings¬ vaartuig tot zinken gebracht. In Engeland heeft het luchtwapen haven¬ werken en tankinstallaties, vliegvelden, als¬ mede fabrieken van de bewapeningsindustrie en scheepsdoelen aangevallen. Getroffen en zwaar beschadigd werden de scheepswerven van Devonport, tankinstallaties in Ipswich, Canvey-Island, Thameshaven en Tilbury, kruitfabrieken in Harwich en de grote che- al op, dat Amerika piet meer dan ge¬ wone belangstelling de gebeurtenissen aldaar volgt. • • Zo juist bericht het D.N.B., dat het Engelse persagentschap Reuter uit Santiago heeft gemeld, dat de stem¬ ming op het Franse eiland Martinique in de Caraibische Zee zeer vriendschap¬ pelijk tegenover Engeland is. Men zou op het eiland verbaasd zijn over de hou¬ ding van Frankrijk en verder zou men generaal De Gaulle gunstig gezind zijn. De correspondent van de „New York Times" te Washington meldt, dat En¬ geland den Verenigde Staten officiëel de verzekering heeft gegeven, dat het niet voornemens is Martinique te blok¬ keren. rnische fabrieken in Billingham; in het Ka¬ naal en de Noordzee een kruiser, een torpedo¬ jager en viji koopvaardijschepen. Op een vliegveld werden verscheidene vlieg¬ tuigen op de grond vernield. Aanvallen van vyandeiyke vliegtuigen op 8 Juli in Nederland en Bëlgie hieven zonder succes. In de nacht van 8 op 9 Juli veroor¬ zaakten deze aanvallen in Noord- en West- Duitsland enige schade aan huizen en wer¬ den verscheidene personen gedood. De totale verliezen, die de vijand gisteren heeft geleden, bedragen 11 vliegtuigen. Hier¬ van werden er zes in een luchtgevecht neer¬ geschoten en vijf op de grond vernield. Vijf Duitse vliegtuigen worden vermist. DE VALERA TE LONDEN. Ierse kwestie in haar critiekste stadium. Naar de „Deutsche Zeitung in den Nieder- landen" uit Kopenhagen verneemt, heeft na Lord Graigavon, den minister-persident van Noord-Ierland, ook £)e Valera zich naar Lon¬ den begeven, waar hij besprekingen met de ministers Eden en Halifax had. Door de aan¬ wezigheid van De Valera in de Britse hoofd¬ stad is liet Ierse vraagstuk in een critick stadium gekomen. De Londense pers laat er geen twijfel over bestaan, dat de Britse ministers alle midde¬ len zullen toepassen om den minister-presi¬ dent van Eire te bewegen Britse troepen toe te laten. De „Daily Mail" schrijft dat het noodzake¬ lijk is dat sterke legereenheden in Ulster worden samengetrokken. Dc toestand zou niet toelaten, aldus dreigt het blad verder, dat Engeland nu nog lange beschouwingen met de Valera gaat houden. STEEDS MEER FRANSE SCHEPEN IN BESLAG GENOMEN. SJANGHAI, 9 Juli. (D.N.B.) — Uit Singapore wordt gemeld, dat de 43.450 ton grote Franse mailboot „He de France" door de Britse marine-autori¬ teiten in Singapore op 3 Juli in beslag is genomen, toen het schip, op weg van de Verenigde Staten naar Australië, de ha¬ ven van Singapore binnenliep. De „Ile de France" ligt thans onder Britse vlag in Singapore voor anker. I Met betrekking tot de Britse aanval op het Franse slagschip „Richelieu" (35.000 ton) meldt het D.N.B. voorts uit Londen, dat de Britse minister van marine, Alexander, heden in het Lagerhuis heeft verklaard, dat de „Richelieu" in de haven van Dakar door vliegtuigen met luch ttorpedo's is aangeval¬ len. De oorlogsbodem ligt thans met het ach¬ terschip onder water in de haven. Het Franse eskader, dat te Alexandrië ligt is, aldus het D.N.B., volgens een officiële mededeling van Britse zijde, in een toestand gebracht-, waardoor het niet meer kan uit¬ varen. Door het verwijderen van een deel der bewapening, zijn de oorlogsbodems voorts ge- demilitairiseerd. Hieromtrent wordt nader gemeld dat de Engelsen den commandant van genoemd es¬ kader, admiraal Godefroy, voorstellen deden toekomen, gelijkluidend aan die, welke men de Fransen te Oran had overhandigd. In deze voorstellen werd er op gewezen, dat de aan¬ wezigheid van een overmachtig Brits vloot- eskader een gevaar zou vormen voor dc Franse levens, in geval de Franse oorlogs¬ bodems zouden trachten zee te kiezen. Na de vooratellen te hebben overwogen, stemde Godefroy er in toe: le. De aan boord van de schepen aanwezige olie zodanig te reduceren, dat het niet mogelijk zou zijn zee te kiezen; er blijft voldoende brandstof aan boord voor haven-doeleinden, ze. De Franse schepen gevechtson- klaar te maken door de verwijdering van bepaalde delen der bewapening, welke aan de zorg van de Franse autoriteiten te land zullen worden toevertrouwd. 3e. Slechts een deel der bemanning aan boord te laten, terwijl de overigen zich naar Syrië zullen begeven, waar zij een transport naar Frankrijk zullen af¬ wachten. De Britse regering garandeert de be¬ voorrading der schepen en de lonen van de achterblijvende zeelieden tot het einde van de oorlog, wanneer de oorlogschepen naar Frankrijk zullen terugkeren. KONING VAN NOORWEGEN WIL NIET AFTREDEN. OSLO, 9 Juli. De Noorse bladen houden zich bezig met de aansporing van liet pre¬ sidium van het Storting aan den Koning, om afstand te doen en met het door den Koning uit Londen gegeven afwijzende antwoord. „Nationen" wijst erop, dat het besluti van het presidium van het Storting aantoont, dat het land voor belangrijke beslissingen staat. De indruk wordt steeds sterker, dat er de of¬ ficiële machthebbers niets aan gelegen is, dragcljjkc levensvoorwaarden voor het volk te scheppen. „Fritt Folk" noemt het afwij¬ zende antwoord van den Koning een oorlogs¬ verklaring aan Noorwegen. Een lange en tra gische geschiedenis is door dit antwoord, naar het blad schrijft, beëindigd, nadat Koning en regering uit het land waren gevlucht en de voortzetting van hun strijd op andere fron¬ ten aankondigden. „Tidens Tegn" herinnert aan de grote om¬ wentelingen, die zich heden ten dage in Eu ropa voltrekken, en schrijft, dat in een der¬ gelijke buitengewone historische situatie ook door Noorwegen buitengewone beslissingen moeten worden genomen. Ten aanzien van de briefwisseling tussen den Noorsen koning en 't presidium van het Storting schrijft „Aftonbladet", dat het ken¬ merkend is, dat het contact tussen den Ko¬ ning en het Storting schriftelijk verlopen moet. Men kan oyer de oorzaken der om¬ standigheden denken, zoals men wil, maar 'n staat kan na het einde van een oorlog niet gebaat worden, doordat dc buitengewone toe¬ stand-en van de oorlogtijd verder in stand worden gehouden. Het schrijven van het presidium van het Storting noemt het blad een correct en waar¬ dig beroep. Het uit Londen gedateerde ant¬ woord is gekleurd door de Eng. stemmingen, die aan een, thans zeer heterogene emigran¬ tenstemming voedsel geven. Het antwoord van den Koning draagt in zyn politieke wen¬ dingen de sporen van Hambro n Nygaards- vold. Men zegt, dat de politici, die Noorwegen hebben verlaten, hun be3luitvrijheid voor de toekomst bezitten. Hier oefent een nog-al wereldvreemde uitlegging der politieke pro¬ blemen van de dag invloed uit. FRANSE KAMER STEMT TOE IN GRONDWETSHERZIENING. GENEVE, 9 Juli (D.N.B.) — De Franse radio deelt mede, dat de hedenmorgen te Vichy bijeengekomen Kamer er met 395 tegen 3 stemmen in heeft toegestemd, dat de Fran¬ se grondwet herzien zal worden. De tekst van Afgevaardigden verklaart, dat er aanleiding bestaat tot een herziening van de grondwetsbepalingen." Tegen stemden de radicale afgevaardigde Margaine (Marne), de socialistische afgevaardigde Biondi (Oise) en de socialistische afgevaardigde Roche (Haute Vienne). De zitting van de Kamer te Vichy werd om 9 uur 50 door Herriot in aanwezigheid van ongeveer vierhonderd afgevaardigden ge¬ opend. Afwezig waren dus ruim 200 afgevaar¬ digden. Onder de aanwezigen bevond zich ook Paul Reynaud, met verbonden hoofd. De voorzitter van de Kamer las het decreet voor, waarbij de Kamer voor een buitengewone zit¬ ting wordt bijeengeroepen. Hierop werd de zitting onderbroken. Dc commissie voor het kiesrecht, nam een¬ stemming en zonder bespreking de ontwerp¬ resolutie aan, waarby wordt vastgesteld, dat er aanleiding tot herziienng van de grond¬ wetsbepalingen bestaat. De Kamerzitting werd om 11 uur weer ge¬ opend. Rapporteur Mistier gaf een toelichting op de ontwerp-resolutie. Hij wees er op, dat de debatten morgen gehouden zullen worden. Daarna werd een voorstel van Laval, om morgen om negen uur een voorbereidende vergadering van Kamer en Senaat te houden, waarin hij op alle vragen en bezwaren zal antwoorden, aangenomen. De tekst van dc ontwerp-motie, welke aan de nationale vergadering zal worden voorge¬ legd, luidt als volgt: „De nationale vergadering verleent aan de regering der republiek onder handtekening en gezag van maarschalk Pétain, voorzitter van den ministerraad, alle volmachten tot het uitvaardigen van de nieuwe grondwet van de Franse staat. Deze grondwet moet de rechten van dc arbeid, van het gezin en van het vaderland waarborgen. Zy zal door de vergadering geratificeerd worden." AMERIKA VERKOCHT GEEN OORLOGSSCHEPEN. WASHINGTON, 10 Juli 1940. (D.N.B.) — Naai- aanleiding van het verzoek om een parlementaire enquête, van den republikein Fisk, is Dinsdag in het Congre3 een op 15 Juni gedateerd schrijven van de Noord-Ame rikaanse marine-autoriteiten voorgelezen, die daarin verzekerden dat noch torpedojagers noch andere oorlogsschepen der Amerikaan DAGBLAD ENKHUIZER COURANT Telef. No. I. Giro 8341 ABONNEMENTEN: Per kwartaal voor binnenland ƒ 1.75. Weekabonnementen 15 ct. Losse nummers 5 ct., van oudere datum 10 ct. Amerika ƒ 14.— per jaar. Ned. O.-Indië ƒ 9.50 per jaar. ADVERTENTIES: Gewone advertenties 12 ct. per regel. Tussen de tekst 24 ct. per regel.; voorpagina 36 ct. p. r. Contractprijzen op aanvrage. „ZOEKLICHTJES", KLEINE ADVERTENTIES: De prijs van een „Zoeklichtje" van hoogstens 5 regels bedraagt ƒ 0.40; elke regel meer 10 cent; 4 plaatsin¬ gen 3 maal betalen; alles netto a contant. (Uitgesloten hiervan zqn annonces, betreffende familieberichten, uit¬ voeringen, verkopingen e.d.) Inzending advertenties tot 9.00 uur; familieberichten tot 11.00 uur. Welke bons in deze week ? II rood bons 51 tot en met 60 (broodbonboekje) geldig van 8 Juli tot en met 14 Juli (niet gebruikte tot en met 18 Jult). Voorts zijn de met-gebruikte van serie 41 tot en met 50 nu nog geldig tot en met 11 Juli. Bon 75: Eén half pond tarwe¬ bloem of één half pond zelfryzend bakmeel tot en met 12 Juli. Bon 83: Vs pond koffie of V6 ons thee tot en met 2 Augustus. Bon 80: één kilo suiker tot en met 25 Juli. l'etroleumzegel Periode 2, Geldig voor 2 liter petroleum tot en met 14 Juli (alleen voor degenen, die daartoe vergunning hebben). Kolen, enz. Tot 30 September kan men by handelaren kopen 20 % van het verbruik van April 1939 tot en met Maart 1940, se marine aan oorlogvoerende mogendheden zijn verkocht. De resolutie is daarop ver¬ worpen. ACTIE ()1> DE MIDDELLANDSE ZEE ROME, 10 Juli 1940 (Stefani). — De vlootcorrespondent van Stefani meldt draadloos, dat een Italiaans vliegtuig, dat verkenningsvluchten maakte, Maandag radio- telegrafisch aan zijn basis meldde, dat naby het eiland Kreta een Brits eskader op de Middellandse Zee voer. Het eskader bestond uit een linie-schip, 2 zware en 2 lichte krui¬ sers, andere eenheden, alsmede een vliegtuig¬ moederschip. De Italiaanse luchtstrijdkrach¬ ten bereikten na een vlucht van 800 km over zee de vijand en bombardeerden de vöandeiyke eenheden met bommen van zwaar kaliber, niettegenstaande het hevige vuren van het afweergeschut en de poging om zich achter een rookgordijn aan het gezicht te onttrekken. Een linieschip en het vliegtuig- moederschip zyn beschadigd, één kruiser werd tot zinken gebracht. AMERIKAANS VLOOTESKADER BIJ HAWAÏ. WASHINGTON, 10 Juli 1940 (D.N.B.) — President Roosevelt heeft gisteren ln een persconferentie bevestigd, dat het gros der Amerikaanse oorlogsvloot ln leder geval b\j Hawaï zal blijven en dat niet het voornemen bestaat de vloot naar de Atlantische Oceaan te verplaatsen. STIMPSON MINISTER VAN OORLOG. WASHINGTON, 10 Juli 1940 (D.N.B.) — De Senaat heeft gisteren met 56 tegen 28 stemmen de benoeming van Stlmpson tot minister van oorlog bevestigd.