Tekstweergave van SC_1883_12_11_0008_R

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
^0.^88 Eerste Blad Donderdag 30 Mei 1940 Een en zeventigste jaargang ENKHUIZER COURANT WAARIN OPGENOMEN DE HOORNSCHE COURANT ALGEMEEN NIEUWS- VOOR HOLLANDS Postrekening nr. 3341. DU blad verschijnt Maandag, Dinsdag. Donderdag, Zaterdag. Prijs per kwartaal voor Enkhulxen f 1.50, daarbuiten f 1.75. Weekabonnementen afgehaald 12M ct.. bezorgd 15 Ct Losse nummers 5 ct., van ouderen datum 10 ct. — Amerika f 14.— per jaar. Ncd. Indië f 9.50 per jaar. Abonnementen kunnen met elk nummer ingaan. — Uitgave N.V. Enkhulzer Courant, v/h D. C. Egmond te Enkhuizen. Bureau Westerstraat 100. EN ADVERTENTIEBLAD NOORDERKWARTIER Telefoon nr. 1 Enkhuizen. Advertentieprijs i 1 tot 6 gewone regels 80 ct., elke regel méér 12 ct. Tusschea dea tekst 24 ct.; voorpagina 36 ct. Groote letters en randen worden maat plaatsruimte berekend. Advertentiën inzenden aan het Bureau Westerstraat Enkhnltea, op verschijndagen vóór 9 uur, familieberichten vóór 11 uur; abonnements- en groots advertentiën en ingezonden stukken daags te voren vóór 12 uur, — Bewijinr. 5 ca I Dr. A. Seyss-Iirquart, de Duitse rijkscommis¬ saris voor de bezette Nederlandse gebieden, tijdens zyn rede by zyn officiële ambts* aanvaarding. (Zie rede op pag. 3 eerste blad) Met troepen in Vlaanderen wordt afgerekend. Overgave of vernietiging. PROCLAMATIE van Dr. Seyss-lnquart. s-GRAVENHAGE, 29 Mei. — Gistermiddag om 12 uur aanvaardde de Rijkscommissaris voor de bezette Nederlandse gebieden Rijksminister Seyss-lnquart („der Reichskommissar für die besetzten niederlandischen Gebiete Reichsminister Seyss-lnquart") in de Ridderzaal te 's-Gravenhage het civiel gezag over Nederland. Bij deze gelegenheid vaardigde de Rijkscommissaris de volgende pro¬ clamatie uit; Proclamatie Met ingang van heden heb ik het hoogste regeringsgezag in burger¬ lijke aangelegenheden in Nederland op mij genomen. De grootmoedigheid van den Führer en de kracht van de Duitse weermacht hebben het mogelijk gemaakt, dat reeds weinige dagen na de catastrophe, welke door het vroegere bewind van Nederland veroorzaakt is, weder een ordening van het openbare leven tot stand wordt gebracht welke in de bestaande gang van zaken slechts in zoverre zal ingrijpen als de gegeven bijzondere omstandigheden noodzakelijk maken. Als Rijkscommissaris zal ik het hoogste regeringsgezag in burger¬ lijke aangelegenheden in de onder de bescherming der Duitse troepen staan de Nederlandse gebieden uitoefenen, om de openbare orde te verzekeren en het openbare leven te beveiligen. Ik zal alle maatregelen, ook van wetge¬ vende aard, treffen welke nodig zijn om deze opdracht te vervullen. Ik ben voornemens hierbij het tot dusver geldende Nederlandse recht zoveel mogelijk van kracht te laten blijven, bij de uitoefening van het bestuur ge¬ bruik te maken van de Nederlandse autoriteiten en de onafhankelijkheid van rechtspraak te waarborgen. Daartegenover verwacht ik, dat alle in ac¬ tieve dienst zijnde Nederlandse rechters, ambtenaren en beambten mijn verordeningen, welke tot dit doel worden uitgevaardigd, nauwgezet zullen nakomen en dat het Nederlandse volk met begrip en zelfbeheersing deze leiding volgt. De Nederlandse soldaten hebben zich in de strijd goed gehouden. De Nederlandse burgerbevolking heeft zich tegenover de strijdende troepen fatsoenlijk gedragen. Er is niets, wat ons zou kunnen verhinderen elkaar met achting tegemoet te treden. Het Duitse volk voert onder zijn Führer de beslissende strijd om zijn of niet zijn, de strijd, welke haat en nijd zijner vijanden hebben opgedron¬ gen. Deze strijd dwingt het Duitse volk alle beschikbare krachten te gebrui¬ ken en geeft het volk het recht alle binnen zijn bereik liggende middelen aan te grijpen. Deze noodzaak en dit recht van de nood zal ook op het leven van het Nederlandse volk en zijn economie inwerken. Ik zal er echter daar¬ om naar streven, dat het Nederlandse volk. dat met het Duitse volk naar den bloede verwant is, niet in ongunstiger levensomstandigheden komt te verkeren dan noodzakelijk is door de gegeven lotsverbondenheid der beide volken en de vernietigingswil onzer vijanden. Ik moet als Rijkscommissaris de Rijksbelangen in de Nederlandse gebieden, welke onder de bescherming van de Duitse troepen staan, behar¬ tigen en ik zal ze behartigen. Het Nederlandse volk zal door de vervulling van de taak, die uit het gemeenschappelijk lot voortvloeit, in staat zijn zijn land en zijn vrijheid voor de toekomst te verzekeren. SEYS-INQUART. Aan het frontbericht van het D.N.B. ont¬ lenen w(J: Uit het nu reed» sedert dagen fel omstreden Vlaamse gevechtsgebied, snydéil de Duitse troepen, door voort¬ durend uoor het luchtwapen nadrukke¬ lijk ondersteunde aanvallen, brok na brok weg. In een zeer nauwe ruimte tezamen gedrongen, staat de tegenstan- der thans voor de keus zich over te geven of dood te Woeden In nutteloze tegenstand. I Door een vastbesloten doorbraak uit het Oosten en Westen naar R(jssel werd rondom een deel van den tegenstander ten Zuiden van deze belangrijkste stad in Noord-Frank¬ rijk een ring gelegd. Op een gebied van on¬ geveer 20 km in het vierkant zjjn hier hoofd¬ zakelijk Franse troepen ingesloten. Op andere punten werden soortgelijke om slngellngen tot stand gebracht. Er blijft van de tot dusverre ter beschikking staande ge vechtsruimte der Fransen en Engelsen al¬ leen nog het gebied over ten Noorden van Rijssel tot aan de kust. Het is één groot slagveld, dat van alle kanten door de Duit¬ se artillerie wordt bestreken. Op het ogen¬ blik wordt nog fel gestreden. Onbekend met de ware toestand geloven enkele troependelen van dea tegenstander nog, dat zij een „terugtocht" moeten dek¬ ken. Maar ook slecht vliegweer kan hen niet baten. Door een snelle opmars In Noord-Vlaan- deren kwamen de Duitse troepen tot aan de Ijzer in de richting van Duinkerken. Op de breedste plaats had het door den vijand nog bezette gebied een lengte van ongeveer 40 km, toen de berichten voor het legerbe- rlcht van heden gesloten werden. Intussen is de afsnoering van den vjjand voortgezet. Duinkerken ligt onder het vuur van de Duit¬ se zware artillerie, afgezien van de activi¬ teit der Duitse bommenwerpers. De haven¬ installatie is vernield. Een ontwijken via het Kanaal van daar uit in noemenswaardige omvang is niet meer mogelijk. Duitse vlieg¬ tuigen en snelle boten houden daar de wacht. YPEREN EN KEMMEL VEROVERD. BERLIJN, 29 Mei. — Het oppercomman¬ do van de weermacht maakt bekend: „BU de voortschr(Jdende aanval ter ver¬ nietiging vau het Engelse leger, hebben onze troepen Yperen en Kemmel stormen¬ derhand genomen." DE DOORBRAAK BIJ RIJSSEL. Het grote Ingesloten gebied Is door de doorbraak bij Rijssel in twee ingesloten ge¬ bieden gesplitst. De uit het Oosten en Wes¬ ten in het ingesloten gebied gedrongen Duit¬ se troepen hebbon elkander de hand gereikt. Het kleinste ingesloten gebied ligt ten Zui¬ den van Rijssel. Het omvat nog slechts een vierkant, welks zijden vijftien tot twintig kilometer lang zijn. In dit gebied bevinden zich, schrikwekkend nauw opeengedrongen, de Franse divisies, die enige dagen geleden nog b(j Valenciennes trachtten door te bre¬ ken, daar bevinden zich ook de Engelse di¬ visies die enige dagen geleden nog tussen Atrecht en Kamerijk krachtige tegenstand hebben geboden. Met haar is een onoverzienbare stroom vluchtelingen ingesloten. Het Noordelijke ingesloten gebied strekt zich uit van Rijssel tot aan de zee en heeft dus nog een uitgestrektheid van ongeveer vjjftig kilometer. Hier In Vlaanderen wordt het ingesloten gebied van drie kanten inge¬ drukt en aan de Kanaalkusten rukken onze troepen van beide zijden op. De „Nachtausgabe" wijst in haar commen¬ taar nog speciaal op de verovering van Lan- gemarek het slagveld uit de wereldoorlog: Het is de Franse generaals sedert de dagen van de slag van Langemarck in 1914 duide¬ lijk geweest dat toen bjj een niet gelukte poging om naar Calais door te breken, het beste Duitse bloed vergoten werd en dat het Duitse volk deze heldendaden van de jonge Duitse soldaten nooit vergeten zal. Zij heb¬ ben echter uit het feit, dat juist door de toen op het slagveld van Langemarck ge¬ brachte offers nieuwe inzichten voor de op¬ perste leiding van Duitsland in de oorlog en voor iederen Duitsen soldaat verworven wer¬ den, geen gevolgtrekking gemaakt." Lot der Franse legers in Artois bezegeld. HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 29 Mei. (D.N.B.) — Hel opperbevel van de weermacht maaki bekend: Het lot van de Franse legers in Ar¬ tois is bezegeld. Hun tegenstand in het gebied ten Zuiden van Rijssel is ineen¬ gestort. Het Engelse leger, dat in het gebied Dixmuiden, Armentières, Bail- leuil, ten Westen van Duinkerken sa¬ mengedrongen is, gaat door onze con¬ centrische aanval eveneens zijn vernie¬ tiging tegemoet. Bij een snelle aanval in Noord-Vlaanderen werd Brugge ge¬ passeerd, Oostende genomen en Dix¬ muiden bereikt. Aan de Yser en het Yserkanaal ten N. van Yperen biedt de vijand nog vertwijfelde tegenstand. Boven het gedenkteken van de Duitse jeugd bij Langemarck, het toneel van haar held¬ haftige strijd in 1914, waait de rijks- oorlogsvlag. Rijssel is in een aanval van het Oosten en Westen uit bereikt, de stad veroverd en in de opmars van het Westen uit la Armen¬ tières bezet. Bij Bailleuil wordt nog gestreden. Ten Oosten van Cassel werd de versterkte Fran¬ se grensstelling, die de vijand met verkeetd front verdedigde, doorbroken en de Belgi¬ sche grens bereikt. B(j Wormhoudt zijn nog gevechten aan de gang. Het Duitse luchtwapen bestreed op 28 Mei terugstromende colonnes van allerlei soort, troepencencentratles en pantserwagens. Bij de gewapende verkenning voor de Belgisch-Franse kust en in het Kanaal zjjn drie torpedojagers, twee transportschepen en twee vrachtschepen met bommen aange¬ vallen en zwaar beschadigd. In het midden van de Noordzee is door bomtreffers een vjjandeljjke duikboot tot zinken gebracht. De vernietiging van een andere duikboot is waarschijnlijk. Duitse snelboten gelukte het, ondanks de ongunsti¬ ge weerstoestand. voor de Belgische Kanaal¬ haven Nieuwpoort wederom een naar En¬ geland vluchtende grote vijandelijke torpe¬ dojager door een torpedoschot tot zinken te brengen. Aan het Zuidelijk front werden afzonder¬ lijke aanvallen van vijandelijke infanterie met gepantserde vechtwagens afgeslagen. De verliezen van den vijand in de lucht bedroegen op 28 Mei in totaal 24 vliegtui¬ gen. Daarvan werden er ln luchtgevechten 16 en door luchtafweergeschut acht neerge¬ schoten. Drie Duitse vliegtuigen worden ver¬ mist. Kapitein Moelders behaalde zijn twintigste overwinning in de lucht. Het aantal door de luchtdoelartlllerle neergeschoten vliegtuigen bedraagt zodoen¬ de 607. Bovendien vernietigde het luchtaf¬ weergeschut in hetzelfde tijdperk 101 vij¬ andelijke pantserwagens. In Noorwegen ls gisteren de vijand, on¬ dersteund door talrijke oorlogsschepen, aan de ertsspoorweg geland en vanuit het Noor¬ den in Narvik binnengedrongen. Duitse ge¬ vechtseenheden vielen de daa.r liggende vij¬ andelijke zeestrijdkrachten aan. Een groot oorlogsschip kreeg midscheeps een zware treffer en staakte, terwijl er zich een sterke rook ontwikkelde, het vuren. Drie kruisers en een torpedojager alsmede een vrachtschip kregen zware bomtreffers Bij Anwenes werden troepen, die ontscheept werden, met bommen bestookt. Het civiel gezag tijdens de bezetting. 's-GRAVENHAGE, 29 Mei 1940. — Van heden is de opperste burgerlijke regerings- beïoegdheid in de bezette Nederlandse ge¬ bieden uitsluitend op den Rijkscommissaris overgegaan. In verband hiermede zijn heden de secre¬ tarissen-generaal der Departementen door den Rijkscommissaris Rijksminister Seyss- lnquart in zjjn kabinet ontvangen. De Rijks¬ commissaris ontwikkelde voor hen de op¬ dracht. dien hij van den Führer heeft ge¬ kregen en verzocht hun medewerking. De secretaris-generaal hebben met toe¬ stemming van den Nederlandsen opperbe¬ velhebber van Land- en Zeemacht, generaal Winkelman, hun medewerking toegezegd. • • * In deze verklaring ligt de bevestiging van een samenwerking tussen de Nederlandse en Duitse autoriteiten, die van het begin dei- bezetting van Nederland het streven der Duitse machthebbers is geweest. Zij is van richtinggevende betekenis voor de naaste toekomst. Tot de staf van Rijkscommissaris Rijks¬ minister Seyss-lnquart behoren voor finan¬ ciële vraagstukken staatsraad dr. Wohltat, wiens benoeming reeds enige dagen geleden werd gemeld en die aan de directie van de Nederlandse Bank werd toegevoegd. Voor economische aangelegenheden wordt hij ter¬ zijde gestaan door minister Ftschböck, die naast zich heeft dr. Mühlmann en Reichs- amtleider Schmidt. UITHONGEREN ONMOGELIJK. BERLIJN, 29 Mei (D.N.B.) — Staats¬ secretaris Backe van het Rijksministerie voor de voedselvoorziening houdt zich in een opstel bezig met de goéde positie der Duitse voedselvoorziening. Backe schrijft o.m.: „Op 1 Aug. loopt het eerste jaar der voedselvoorziening in oor¬ logstijd af. Reeds thans kan geconstateerd worden, dat de ontwikkeling zich niet alleen in overeenstemming met het vastgestelde voedselschema, doch zelfs gunstiger heeft voltrokken. In de eerste plaats is de buiten¬ gewoon grote reseiwe aan broodgraan, welke Duitsland by het begin van de oorlog bezat, onaangetast. Geen ander groot Europees land heeft ooit beschikt over een zo grote broodgraanreserve, als wij van het begin van de oogst 1940 af zullen hebben. De lasten van de oorlog ten spijt is men er 'rl geslaagd, de landbouw op vredesvoet meststoffen en zaaigoed te verschaffen. Te¬ genover een uitbreiding van de oppervlakte voor de verbouw van wintergraan staat een overeenkomstige uitbreiding van die voor zomergraan. De verbouw van hakvruchten is in vergelijking met het vorige jaar in dit voorjaar met ongeveer 10 procent uitgebreid. Alleen al de oppervlakte voor de verbouw van aardappelen zal dit jaar waarschijnlijk ongeveer 250.000 tot 300.000 hectare groter zijn dan het vorige jaar. Voor suikerbieten en voederbieten zal een overeenkomstige uitbreiding bereikt worden. Ten aanzien van het vet is de ontwikkeling gunstiger geweest dan men verwachtte. De orzaak daarvan ligt in een bijzondere inspanning van de Duitse lanbdouw op het gebied van melk- en vetproductie. Door de sterke stijging der boterproductie was het mogelyk, de bij het begin van de oorlog be¬ staande buitengewone voorraden aan grond¬ stoffen voor ole en margarine te verdelen over een nog langere periode dab oorspron¬ kelijk vastgesteld. De gunstige ontwikkeling van de boter¬ productie maakt het mogelijk, dat de con¬ sumenten binnenkort meer boter dan tot dusverre wordt toegewezen en dat bovendien de vervaardiging van volvette kaas voor de zomermaanden weer wordt toegestaan. Bo¬ vendien kunnen begin Juli de hoeveelheden margarine volledig door boter vervangen worden. Niettemin zal Duitsland bij het be¬ ging van de winter 1940—1941 over zeer veel grotere botervoorraden beschikken dan by het uitbreken van de oorlog. Evenzo zullen de kaasvoomuien, de ver¬ hoging der kaasrantsoenen ten spijt, bjj het begin van de winter aanzienlijk groter zijn dan het vorige jaar. Verder zal Duitsland bjj het Invallen van de winter voorraden eieren bezitten, die minstens de helft groter dan in September 1939 zullen zijn. Op het gebied der vleesrverzorging is naast de grote vleesvoorraden ln de koelhuizen voor het tweede oorlogsjaar een levende re¬ serve uit de veestapel aanwezig. Ten aanzien van de groentemarkt zal de voorgenomen uitbreiding der verbouwopper¬ vlakte met 25 procent waarschijnlijk bereikt worden.