Tekstweergave van NHC_1913_07_12_0001
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
62ste
JAARGANG.
ZATERDAG
12
JULI
1913.
No.
7293
HOORNSGHE
COURANT
WAARIN
OPGENOMEN
DE
99
NIEUWE
HOORNSGHE
COURANT
99
2de
JAARGANG.
POLITIEKE
MEDEWERKERS
DE
HEEREN
:
W.
J.
E.
H.
M.
DE
JONG,
Mr.
J.
LIMBURG,
Mr.
Th.
H.
DE
MEESTER,
Jhr.
R.
DE
MURALT,
Mr.
R.
J.
H.
PATIJN,
Mr.
H.
SMEENGE,
Dr.
I.
VOS
e.a.
ABONNEMENTSPRIJS
VOOR
ALLE
PLAATSEN
VAN
NEDERLAND
f
0.75
PER
KWARTAAL.
VOOR
HET
BUITENLAND
BIJ
VOORUITBETALING
f6.-PER
JAAR.
LOSSE
NUMMERS
5
CENT
PER
EXEMPLAAR.
VERSCHIJNT
DINSDAG,
DONDERDAG
EN
ZATERDAG.
UITGEVERS:
GEBR.
GROOT.
BUREAUX:
KL.
NOORD
9,
HOORN.
TELEFOON
INTERCOMMUNAAL99.
PRIJS
DER
ADVERTENTIËN:
VAN
1-5
REGELS
50
CENT.
ELKE
REGEL
MEER
10
CENT.
VOOR
ADVERTENTIËN
BIJ
ABONNEMENT
SPECIAAL
TARIEF.
JU
onze
betalende
abonné's
zijn
zonder
eenige
betaling
hun¬
nerzijds,
verzekerd
tegen
ongevallen,
met
uitheeringen
van
f800
bij
geheele
blijvende
ongeschiktheid,
van
f400
bij
ge¬
deeltelijke
blijvende
ongeschiktheid
en
van
f
200
bij
overlijden,
san
en
ander
gewaarborgd
door
de
Ongevallen-Verzekering-
Maatschappij
„Fatum"
Piet-Heinplein
6,
's-Gravenhage.
believe
bij
Uw
aangifte
als
Aöonné,
ook
Voornaam,
Leeftijd
en
Beroep
te
vermelden.
Langzaam
eten!
„Hoe
komt
het,
—
vraagt
Molenschott
dat
cie
kinderen
zoo
mooi,
en
de
vol¬
wassenen
zoo
ieelijk
zijn
?"
Deze
vraag
werd
ook
in
de
Parijsche
Academie
\
oor
(Geneeskunde
gesteld
door
dr.
Jac¬
quet.
Een
vreemde
vraag,
vooral
in
den
mond
van
een
Franschman,
die
toch
veel
al
ook
van
menschenkinderen,
die
al
zijn
ze
de
kinderschoenen
ontwassen,
de
schoonheid
wel
weet
te
waardeeren.
En
ook
vreemd
in
den
mond
van
een
ge
neesheer,
die
in
de
geheele
natuur
heeft
leeren
zien,
dat
„bestaan
is
anders
wor¬
den
",
en
de
sappigheid
en
frissche
kleur
ook
bij
de
ouder
wordende
planten
ziet
tanen,
die
zich
toch
niet
schuldig
maken
aan
„tachyphagie",
aan
te
snel
eten,
wel
ke
verkeerdheid
volgens
hem
de
oor¬
zaak
is
van
de
veroudering
in
onze
ge¬
laatstrekken.
Wij
zullen
die
vreemde
vraag
dan
ook
wel
als
een
alarmkreet
moeten
beschouwen,
waarmede
de
spre¬
ker
de
aandacht
wenschte
te
trekken
van
het
Lekenpubliek,
tot
hetwelk
hij
eigenlijk,
over
de
hoofden
heen
van
zijn
geleerde
toehoorders,
het
woord
richt¬
te.
Want
twee
dingen
wist
hij
wel
:
dat
het
publiek,
zeker
het
Parijsche
publiek
met
gretigheid
het
antwoord
op
de
vraag
zou
vernemen,
en
dat
het
van
groot
be¬
lang
is,
te
hooren,
dat
het
verkeerde
eet¬
gewoonten
heeft.
De
beschaafde
mensch
vervolgt
het
weekblad
heeft
geen
tijd
om
te
eten,
en
als
hij
wil
tijd
heeft,
schaamt
hij
zich
om
het
behoorlijk
te
doen.
Is
het
niet
eigenlijk
een
dwaasheid,
dat
welop¬
gevoede
heeren
en
dames
zoo
goed
als
met
gesloten
mond
kauwen
als
zij
in
ge¬
zelschap
zijn
?
Onze
kauwspieren
zijn
er
op
ingericht,
de'kaken
een
flink
eind
van
elkander
te
bewegen,
en
de
kiezen
en
tanden
dan
weer
met
kracht
op
elkaar
te
laten
neerkomen,
Dat
is
niet
voor
niets.
Een
kind
begrijpt
dat
het
eten
niet
zoo
goed
kan
worden
fijn
gemalen
als
dc
kiezen
met
voorzichtige
trippelpas¬
jes
elkander
aanraken.
Tenzij
men
het
eten
op
zichzelf
als
iets
onbehoorlijks
beschouwt,
en
de
goede
toon
eigenlijk
zou
vereischen,
dat
wij
ons
voordeden
als
hemelsche
wezens
zonder
lichame¬
lijke
behoeften,
kan
men
het
toch
niet
on
behoorlijk
vinden,
de
bij
de
spijziging
onmisbare
lichaamsdeelen
zoo
te
gebrul
ken
nis
hun
natuurlijke
stand
en
bouw
aanwijst.
Maar
ook
afgezien
van
het
kinderach¬
tig
gemummel
aan
den
gezelschapsdisch
brengt
de
levenswijze
van
onzen
tijd
me¬
de
dat
er
verkeerd
wordt
gegeten.
Tus-
schen
twee
conferenties
in.
of
in
den
kor
ten
schafttijd
van
het
kantoor,
dikwiils
ook
op
het
kantoor,
lezende,
schrijvende
heen
en
weer
loopende.
nratende
en
den¬
kende.
moet
een
maaltijd
naar
binnen
worden
gejaagd.
Vap
kauwen
is
geen
sprake.
Als
het
eten
eenigszins
bevoch¬
tigd
is
f
waarbij
degeen
die
bet
kan
mis¬
sen.
ziin
Gezondheid
nog
verder
tekort
doet
door
het
wegspoelen
met
wiin)
wordt
het
ingeslikt.
Het
is
niet
te
ver¬
wonderen,
dat
dit
verkeerde
gevolgen
FEUILLETON.
6)
West-Indische
vertelling.
De
kajuit
van
den
commandant
lever¬
de
toen
een
merkwaardig
schouwspel
op.
Aan
zijne
lage
tafel,
gedost
in
volle
monteering,
met
eenige
papieren
voor
zich.
zat
kapitein-luitenant
De
Coninck,
die
ongehoorde
pogingen
aanwendde,
om
een
echt
ernstig,
barsch
gelaat
te
vertoonen.
Tegenover
hem
stonden
twee
mannen,
met
gebogen
hoofden
en
som¬
bere
blikken,
bewaakt
door
matrozen
en
mariniers;
en
daarnevens
posteerden
zich
de
nieuw
aangekomenen.
De
twee
bedrukte
heeren
waren
ge¬
neraal
Leon
en
Vasquez.
Ziezoo!
riep
de
overste
De
Co¬
ninck,
die
zijn
luitenant
een
vroolijk
knipoogje
toewierp,
-
nu
heb
ik
mijne
gansche
verzameling
vrienden
bijeen,
en
zal
ik
hun
aangenaam
nieuws
me-
dedeelen.
Wie
is
senor
den
Inigo
Leon
?
De
bedoelde
persoon
hief
het
hoofd
op
en
deed
eenige
passen
voorwaarts,
't
Spijt
mij,
heer
generaal
ver¬
heeft.
jacquet
zoekt
die
gevolgen
in
het
gelaat.
Terecht
neemt
hij
aan,
dat
de
maag
en
buikingewanden
heel
wat
meer
aan
het
voedsel
moeten
arbeiden
als
het
in
groote
stukken,
onvoldoende
met
speeksel
vermengd,
omlaag
komt,
dan
als
het
behoorlijk
is
gekauwd.
De
spijs¬
vertering
duurt
daardoor
te
lang
—
en
hier
begint
Jacquet's
persoonlijke
opvat¬
ting
-
al
dien
tijd
heeft
er
een
aandrang
van
bloed
naar
het
hoofd
plaats.
Het
ge¬
volg
is
dat
het
aangezicht
rood
wordt
-
nog
meer
dan
de
tong
is
het
de
spiegel
der
maag,
en
als
dit
spelletje
iederen
dag
wordt
gespeeld,
blijft
de
buid
rood,
te
veel
met
bloed
gevuld;
pukkeltjes
en
andere
gebreken
van
het
„teint"
ontwik¬
kelen
zich
gaarne
op
de
bloedrijke
huid,
en
de
jeugdige
frischheid
is
voor
altijd
weg.
En
op
echt,
Fransche
wijze,
maakt
dan
de
geleerde
zijn
verontschuldiging
voor
de
academie,
dat
hij
haar
heeft
dur¬
ven
bezighouden
met
een
aandoening
die
wel
ontsiert,
maar
niet
gevaarlijk
is.
Doch
hij
verzoekt
te
bedenken,
dat
hij
„voor
het
bevalligste
deel
der
mensch-
heid"
niet
te
behagen
een
bron
is
van
lijden.
even
ernstig
als
een
werke¬
lijke
ziekte,
en
dat
een
geneesheer
ook
aan
dergelijk
lijden
zijn
denken
en
wer¬
ken
verschuldigd
is.
Maar
nog
belangrijker
gevolgen
van
het
slechte
kauwen
dan
Jacquet
heeft
een
andere
Franschman,
dr.
Léon
Meu-
nicr,
waargenomen.
In
den
mond,
gelijk
wij
weten,
wordt
het
voedsel
met
speek¬
sel
vermengd.
Dit
dient
alleen
om
de
spijzen
te
bevochtigen,
maar
het
bevat
ook
een
stof,
die
een
deel
van
het
voed¬
sel
kan
verteren,
dit
wil
zeggen,
in
een
toestand
brengen
waardoor
het
oplos¬
baar
wordt
en
in
het
bloed
kan
worden
opgenomen.
De
voedingstof,
die
door
het
speeksel
wordt
verteerd,
is
het
zetmeel,
een
hoofdbestanddeel
van
alle
meel¬
soorten
van
den
aardappel,
van
erwten
en
boonén.
Door
de
inwerking
van
het
speeksel
wordt
het
zetmeel
in
suiker
ver
anderd,
wat
men
gemakkelijk
kan
waar¬
nemen,
als
men
een
weinig
stijfsel,
groe¬
ten
deels
zetmeel;
eenigen
tijd
kauwt;
dan
wordt
het
zoet.
Het
goed
gekauwde
door
en
door
met
speeksel
vermengde
voedsel
ondergaat
in
de
maag
ook
nog
eenigen
tijd
(20
tot
30
minuten)
de
zet-
meel-vertering.
Daarop
worden
de
ei¬
witstoffen
aangetast
door
het
maagsan
dat
op
dit
tiidsti"
in
verhoogde
hoeveel¬
heid
door
de
maag
wordt
afgezonderd
en
dan
tevens,
door
zijn
bijzondere
schei
kundige
eigenschappen,
een
einde
maakf
aan
de
zetmeel-vertering.
Wat
gebeurt
nu.
als
men
de
"ewoonte
heeft,
snel
te
eten
?
Ten
eerste
wordt
het
zetmeel-ge¬
halte
van
het
voedsel
onvoldoende
ver¬
teerd,
omdat
er
niet
genoeg
speeksel
mee
wordt
ingeslikt,
doordat
de
maag¬
inhoud
nog
met
zetmeelstoffen
is
ver¬
mengd.
on
een
tijdstip.
waarn"
in
gewo¬
ne
gevallen
deze
stoffen
reeds
ziin
op¬
gelost
en
in
het
bloed
reeds
ziin
r
nomen.
De
sneleter.
ondervindt
dan
ook
binder,
zoowel
terstond
na
het
eten
als
ongeveer
een
half
uur
daarna
Daarbij
gevoelt
hii
zich
slaperig
en
minder
ge¬
volgde
de
overste,
—
dat
ik
eene
kleine
stoornis
moet
brengen
in
uwe
reisplan¬
nen
en
handels-operatiën;
doch
daar
Guzman
Bianco
niet
zeer
gesteld
is
op
eene
lading
krijgsbehoeften,
met
de
noo-
dige
hadden
om
er
gebruik
van
te
maken,
zoo
heeft
de
gouverneur
der
ko¬
lonie
Curasao,
na
overleg
met
den
con¬
sul
van
Venezuela,
de
navolgende
or¬
ders
uitgevaardigd,
waaraan
gij
en
uwe
vrienden
verplicht
zijt
te
gehoorzamen;
„Ie.
dat
de
drie
genoemde
generaals
zich
dadelijk
inschepen
aan
boord
der
„Conception",
die
hen
naar
San
Do¬
mingo
zal
voeren
en
aldaar
aan
wal
zetten;
2e.
dat
de
gezagvoerder
der
„Tri¬
nidad"
in
hechtenis
blijft,
totdat
de
in¬
structie
in
zake
zijn
vaartuig
is
afge-
loopen;
3e.
dat
de
genoemde
generaals
op
hun
eerewoord
beloven
niet
in
de
ko¬
lonie
terug
te
keeren,
—
zullende
an¬
ders
veel
strenger
maatregelen
tegen
hen
worden
aangewend."
-Wilt
gij
nu
dit
laatste
doen,
hee¬
ren
?
Als
wij
dan
moeten...
—
begon
Vasquez.
En
gedwongen
worden
door
over¬
macht...
vervolgde
Calderon.
Geven
wij
het
verlangde
eere¬
woord,
vulde
f.eon
aan,
—
maar
on-
schikt
tot
werken.
Al
deze
verschijnse¬
len
kan
men
intusschen
ook
bij
andere
stoornissen
der
spijsvertering
waarne¬
men,
en
darom
moet
men
ze
niet
te
snel
aan
het
snel-eten
toeschrijven.
Er
moet
worden
aangetoond,
en
kan
men
dit
ook
ook
aantoonen,
dat
de
patient
werkelijk
een
te
geringe
hoeveelheid
speeksel
met
het
voedsel
mee
naar
binhen
krijgt,
dat
deze
speekselhoeveelheid
niet
in
staat
is
een
normale
hoeveelheid
suiker
uit
zet-
mel
te
bereiden,
en
dat
in
de
maag
gedu¬
rende
een
beoaald
tiidsverloop
een
on¬
voldoende
hoeveelheid
suiker
uit
een
be¬
paalde
voedselhoeveelheid
wordt
bereid
Ts
dit
alles
aan
te
toonen,
dan
mag
men
de
klachten
toeschreven
aan
sneléterij,
en
Meunier
heeft
in
een
jaar
tijd
onder
380
maaglijders
76
snel-eters
aangetro'
fen.
De
ondervinding
heeft
geleerd,
dat
de
sneleter
zijn
slechte
gewoonte
doorgaans
niet
wil
laten
varen.
En
in
zijn
mee¬
warigheid
geeft
Meunier
den
halsstarri-
gen
patient
toch
nog
goeden
raad,
waar¬
door
hij
ondanks
zijn
ongehoorzaamheid
nog
een
dragelijk
leven
kan
leiden.
Ten
eerste
is
het
geraden,
bij
den
maaltijd
het
zetmeelhoudend
voedsel
te
leten
voorafgaan
aan
hef
dierlijk
voedsel.
Doet
men
het
omgekeerd,
dan
wordt
door
het
dierlijk
voedsel
de
afzondering
van
het
maagsap
verhoogd,
en
als
dan
later
het
zetmeelhoudend
voedsel
met
een
reeds
te
geringe
hoeveelheid
speek¬
sel
vermengd
in
de
maag
aankomt,
wordt
de
suikervorming
door
het
maag¬
sap
belet;.
Ten
tweede
vindt
Meunier
het
ge-
wenscht,
het
zetmeelhoudend
voedsel
te
bereiden
met
stoffen,
die
de
inwerking
van
het
speeksel
begunstigen.
Te
Vichy
kookt
men
de
groenten
met
Vichy-water,
en
de
badgasten
roemen
daar
de
gemak¬
kelijkheid,
waarmede
zij
het
plantaardig
voedsel
verteren.
De
geneeskunde
kent
nog
meer
stoffen,
die
in
dit
opzicht
ge-
1
ijk
staan
met
de
bestanddeelen
van
het
Vichy-water,
en
hier
gemakkelijker
ziin
te
verkrijgen.
Eindelijk
wijst
hij
op
de
gewoonte
der
Amerikanen,
echte
zaken-mannen
en
daardoor
ook
snel-eters,
om
na
den
maal¬
tijd
een
poosje
te
kauwen
op
wat
zij
noemen
„chewing-gam"
(kauwgom),
een
met
een
reukstof
bedeelde
onoplosbare
hars.
Door
dat
kauwen
wordt
speeksel¬
afscheiding
teweeg
gebracht,
en
als
men
het
speeksel
inslikt,
wordt
het
speekslel-te-kort
van
den
maaltijd
ach¬
teraf
nog
aangevuld.
Deze
gewoonte
be¬
veelt
hij
onzen
snel-eters
eveneens
aan.
Een
merkwaardig
verschijnsel
op
dit
gebied
is
de
ijverige
studie
van
een
niet-
geneeskundige,
een
koopman,
Fletcher
genaamd,
die
door
proeven,
welke
door
de
mannen
van
het
vak
worden
geroemd,
heeft
aangetoond,
dat
door
zeer
lang
kauwen,
veel
langer
dan
de
menschen
gewoonlijk
doen,
ook
als
zij
geen
snel-
eters
zijn.
veel
meer
voedende
bestand¬
deelen
uit
het
voedsel
kunnen
worden
getrokken,
dan
men
er
gewoonlijk
aan
ontleent.
De
lichaamskracht
zou.
door
een
volledige
vermaling
van
het
eten
in
den
mond.
kunnen
worden
in
stand
eehouden
met
veel
minder
voedsel
dan
de
meeste
menschen
gebruiken.
Tn
Ame¬
rika
hebben
Fletcher's
medfedeelingen
veel
opgang
gemaakt.
Vele
menschen
hebben
de
trewoonte
aangenomen,
het
voedsel
te
Fletcheriseeren".
zooals
men
dit
nu
reeds
noemt.
Zii
nemen
veel
tiid
voor
hun
maaltijden
en
geneeren
zich
niet
om
goed
en
lans
te
kauwen.
Flet¬
cher
meent,
dat
het
sociale
vraagstuk
ten
deel
kan
worden
opgelost
door
een
vollediger
gebruik
te
maken
van
hot
voedsel.
Dan
heeft
ieder
minder
noodig
der
krachtig
protest
tegen
deze
schen¬
nis
van
de
aloude
Curapaosche
gastvrij¬
heid
en
van
den
ongestoorden
handel
op
Guatimala...
Best,
heerlijk!
zei
de
overste
glimlachend.
—
Het
protesteeren
staat
u
vrij,
—
evenals
ons
het
handelen
in
strijd
met
uwe
inzichten.
Doch
ik
ben
tevreden,
dat
de
zaak
zoo
gauw
geschip¬
perd
is.
en
zal
goed
zorgen
voor
itw
uitstapje
naar
de
republiek
der
kleurlin¬
gen.
fs'de
barkas
gereed,
mijnheer
Steenberg?
De
luitenant
knikte
toestemmend.
(Goed!
Laat
dan
een
onderofficier
de
bagage
dezer
heeren
van
de
„Trini¬
dad"
halen
en
overbrengen
naar
de
nieuwe
schuit;
vervolgens
moet
de
boot
terugkeeren
en
deze
heeren
innemen,
die,
onder
uw
escorte
en
uwe
verant¬
woordelijkheid
dadelijk
zullen
worden
ingescheept,
IV.
Den
volgenden
dag
was
gansch
Cu¬
rasao
vervuld
van
het
gerucht
der
bui¬
tengewone
gebeurtenis.
Het
meest
verslagen
van
allen
was
de
oude
Murillo.
En
zulks
was
geen
won¬
der,
neen,
waarlijk
niet!
Hij
stond
den
vorigen
avond
op
het
punt
om
zijne
woning
te
verlaten,
ten
einde
zich
met
Maria
naar
de
haven
te
en
krijgt
ieder
genoeg.
Wacht
dus
de
vrijzinnig-democraat
de
oplossing
van
het
moeilijke
vraagstuk
van
de
genieen-
fe-bedrijvèn,
de
vrije
socialist
van
de
al-
gemeene
werkstaking,
de
sociaal-demo¬
craat
van
den
achturigen
werkdag,
Flet¬
cher
wacht
het
heil
van
den
eetdag
van
acht
uren
of
daaromtrent.
Maar
daar
ik
mijn
onderwerp
niet
wil
„Fletcherisee¬
ren"
wil
ik
het
er
voor
heden
bij
laten.
Bond
van
Vooruitstrevend
Liberale
Kiesvereenigingen
in
N.=Holland.
Aan
de
besturen
van
Unie-Liberale
Kiesvereenigingen
en
niet-aangesloten
Kiesvereenigingen
in
Noord-Holland
(buiten
Amsterdam),
is
de
volgende
cir¬
culaire
verzonden:
L.
S.
Zoo
is
dan
thans
de
strijd
gestreden.
Als
overwinnaars
komen
de
Vrijzinnige
groepen
uit
den
slag.
Wel
heeft
de
me¬
daille-
een
keerzijde,
den
geweldigen
aanwas
der
Sociaal-Dem.
stemmen
en
zetels,
doch
dit
verschijnsel
behoeft
ons,
om
meer
dan
één
reden,
niet
zoo
zeer
te
verontrusten.
Een
krachtig
front
maken
tegen
de
Sociaal-Democratie,
een
energieke
principiëele
bestrijding,
het
aantasten
der
Sociaal-Democratische
leer
in
hare
grondslagen,
zonder
op
zij¬
wegen
af
te
dwalen,
daarbij
een
kloeke
vooruitstrevend
Liberale
wetgeving,
zul¬
len
velen,
meer
ontevreden
over
den
gang
van
's
lands
zaken,
dan
overtuigde
voorstanders
der
S.-D.
beginselen,
met
vertrouwen
tot
de
Vrijzinnige
partijen
te¬
rugvoeren.
Bereikt
werd
het
doel
van
den
strijd.
Aan
de
voor
de
eenheid
van
ons
volk
zoo
verderfelijke
Coalitie-regeering
werd,
dank
zij
den
forschen
aanval
en
den
cenheidszin
der
verbonden
Vrijzinnigen,
'n
einde
gemaakt.
Of
't
voorgoed
zal
zijn,
zul
van
ons
zelf
afhangen.
Onze
kracht
Sciftiilt
,n
den
wil,
om
gezamenlijk,
ge¬
concentreerd,
onze
tegenstanders,
èn
de
gecoaliseerde
partijen
der
Rechterzijde
en
de
Sociaal-Democratische
Arbeiders¬
partij,
vastberaden
en
doortastend
te
be¬
strijden.
Dat
was
ook
het
grootsche
denkbeeld,
dat
door
dé
leiders
der
vrijzinnige
groe¬
pen
werd
gevoeld
en
verwerkelijkt
:
De
Concentratie.
Zal
het
blijken
te
zijn
de
wedergeboorte
der
groote
Liberale
Staatspartij?
Zal
er
genoeg
Staatsmans-
wijsheid,
Zelfbeperking,
ja
desnoods
zelfverloochening
aanwezig
zijn,
om
dat,
wat
bijeen
hoort
saam
te
houden
?
Zullen
de
drie
beken
den
krachtigen
stroom
gaan
vormen,
die
zich
zijn
weg.
trots
al¬
les
baant
?
Wij
weten
het
niet.
Maar
wel
beseffen
wij
dat,
om
te
slagen
noodig
is:
organisatie,
krachtsontwikkeling,
ver¬
trouwen,
overleg.
En
daarom:
Sluit
de
gelederen.
M
Maar
er
is
méér
te
doen.
Als
gij
ten
strijde
trekt,
zorgt
dan
dat
er
behalve
krachtig
en
goed
toegeruste
legerscharen
een
weloverwogen
plan
de
campagne
is
Zorg
ten
allen
tilde
dat
leger
organi¬
satie
en
leiding
klaar
en
voltooid
zijn.
De
Concentratie-Commissie
in
Den
Haag
deed
een
groot
en
grnotsch
werk
Zii
geeft,
leiding
aan
de
Kamerverkie
zingen.
Maar
ook
in
kleiner
kring
is
werk
te
doen
Daar
moet
ziin
een
organisch
ver¬
band
tusschen
datgene
wat
biieen
hoort
er
moet
voeling
met
elkander
gebonden
worden
"-edaebten
moeten
aan
plkandev
eetoetst
worden
leiding
en
richtirm
moe¬
ten
gezamenlijk
worden
behaald.
Ook
in
kleiner
kring.
Noodig
is
een
krachtige
begeven,
toen
een
zijner
vrienden,
lid
van
den
raad
der
kolonie,
hem
eene
ver¬
trouwelijke
waarschuwing
zond,
dat
I
,eon
en
de
verdere
uitgewekenen
zou¬
den
worden
gearresteerd
en
het
dus
raadzaam
was,
zich
buiten
spel
te
hou¬
den.
Met
een
hart
vol
doodelijke
onrust,
sidderend
als
een
blad.
was
Murillo
te
zijnent
gebleven,
elk
oogenblik
in
angst
voor
een
öpontbod
bij
den
gou¬
verneur
or
voor
eene
verschijning
der
politie.
Hij
sloot
zich
op
in
zijn
kantoor,
in
gezelschap
van
eene
flesch
rum
tot
versterking,
verbrandde
alle
brieven,
geschriften,
papieren
en
dagbladen,
wel¬
ke
iets
compromitteerends
behelsden;
en
hij
weende,
kermde,
bad
en
vloekte
van
wanhopige
razernij,
bij
de
gedachte
aan
de
verdwenen
gouden
bergen.
Met
geheel
andere
gewaarwordingen
daarentegen
had
zijne
nicht
de
tijding
ontvangen.
Zij
jubelde
van
blijdschap,
dat
de
gehate
generaal
Leon,
de
vreem¬
de,
avontuurlijke
bruidegom,
opstaander)
voet
de
kolonie
verlaten
moest,
om
nimmer
weder
te
keeren;
zij
verheugde
zich,
dat
de
schandelijke
onderneming,
welke
zooveel
bloed
en
tranen
zou
heb¬
ben
doen
vloeien,
mislukte;
zij
vond
het
niet
meer
dan
billijk,
dat
haar
egoïstische
oom
eens
flink
nadeel
leed
door
zijne
duistere
handelingen;
en
het
beeld
van
provinciale
organisatie,
ten
doel
hebben¬
de
de
propaganda
van
de
vooruitstrevend
Liberale
beginselen,
voorlichting
te
ge¬
ven
in
de
groote
politieke
vraagstukken
van
den
dag
en
leiding
te
geven
aan
de
Statenverkiezingen
voor
Noord-Hol¬
land.
Wij
wenden
ons
daarom
tot
u
allen.
Wij
doen
een
beroep
op
uw
liefde
voor
Vrijheid
en
Recht.
Wij
doen
een
beroep
op
uw
Liberale,
op
uw
Vrijzinnige
Ge¬
zindheid
om
het
vaandel
te
volgen,
dat
altijd
fier
zal
blijven
wapperen,
bij
over¬
winning
of
nederlaag,
het
vaandel
van
liet
Vooruitstrevend
Liberalisme.
Wij
roepen
u
op
tot
het
vormen
van
een
Pro¬
vincialen
Bond
van
vooruitstrevend
Li¬
berale
Kiesvereenigingen.
Wij
roepen
hier
op
in
de
eerste
plaats
de
Kiesveree¬
nigingen
—
leden
van
de
Liberale
Unie
in
N.-Holland,
—
maar
wij
meenen
ver¬
der
te
moeten
gaan.
Wij
meenen
ook
de
niet
bii
eenige
partij
aangesloten
Kies¬
vereenigingen
met
klem
te
moeten
uit
-
noodigen
deel
te
nemen
aan
deze
bewe¬
ging.
toe
te
treden
tot
deze
organisatie.
Waarom?
Omdat
het
niet
goed
is
bui¬
len
éénig
organisch
verband
te
blijven
staan,
omdat
onze
tiid
noodig
heeft
krachtsontwikkeling
door
organisatie
te¬
gen
alles
wat
op
dogmata
steunt.
Als
po¬
litieke
basis
denken
wii
aan
het
Hervor¬
mingsprogram
der
Liberale
Unie,
dat
wij
als
norm
zouden
willen
beschouwen
van
óns
verbond.
(jij
allen
toch
hebt
recht
te
weten
welke
politieke
grondslagen
wij
tot
ba¬
sis
dezer
organisatie
willen
nemen.
Maar
wel
voegen
wij
hier
nadrukkelijk
aan
toe
dat
gij,
niet
bij
eenige
partij
aan¬
gesloten
Kiesvereenigingen,
door
tot
on¬
ze
organisatie
toe
te
treden,
niet
toetreedt
tot
de
Liberale
Unie
Zelve.
Gij
blijft
in
dat
opzicht
volkomen
vrij.
Alleen:
gij
verklaart
op
den
basis
van
liet
vooruitstrevend
Liberalisme
(en
als
zoodanig
beschouwen
ondergeteekenden
het
Hervormingsprogram
der
Liberale
Unie),
te
willen
samenwerken
tot
Ver¬
sterking
der
Vooruitstrevend
Liberale
positie
in
Nooyd-Holland
en
tot
propagee¬
ring
der
Liberale
idee.
Ts
onze
organisatie
tot
stand
gekomen,
aan
kunnen
we
onderhandelingen
aan-
knoopen
met
onze
Concentratie-Vrien¬
den,
de
Vrijzinnig-Democratische
Kies¬
vereenigingen,
waarvan
reeds
een
Pro¬
vinciaal
Comité
bestaat
en
de
Vrij-Libe-
ralen,
ten
einde
op
den
grondslag
van
vriendschap
en
overreding
te
zijner
tiid
gezamenlijk
besprekingen
te
voeren
over
de
Statenverkiezingen
en
de
verdeeling
der
zetels
in
Noord-Holland.
Unie-Liberale
Kiesvereenigingen
en
Nict-Aangesloten
Kiesvereenigingen
in
X.-Holland,
zendt
uwe
Bestuurders
of
vertegenwoordigers
naar
de
oprichtings¬
vergadering,
die
op
nader
te
bepalen
dag
en
plaats
zal
worden
gehouden,
er
waarvan
de
convocatie
der
kiesvereeni¬
gingen,
die
van
hare
voorloopige
in¬
stemming
blijk
geven,
tijdig
zal
worden
toegezonden.
Bedenkt:
Organisatie
is
Kracht.
Het
geheim
der
overwinning
is
de
wil
te
overwinnen.
De
Commissie
van
Initiatief:
G.
h
DROSTE
jr.,
Haarlem.
S.
H.
A.
ESSER',
Hoorn.
R.
C.
VAN
DER
HAAGEN,
Helder.
D.
1.
VAN
HOUTEN,
Weesp.
J.
KORTHALS
ALTES,
Zandvoort.
W.
H.
VAN
RTEL,
Hoofddorp.
B.
ROEP,
Uitgeest.
Secretaris
der
Commissie.
Mr.
Dr.
C.
J.
P.
v.
d.
SCHALK,
Zaandam.
den
lieren,
edelen
Hollander
rees
als
eene
schitterende
ster
voor
hare
oogen
en
voorspelde
blijde
dagen
van
liefde
en
geluk.
Zoo
hadden
beiden
den
nacht
door¬
gebracht,
met
verschillende
droomen
en
visioenen.
En
toen
was
de
ochtend
geko¬
men.
Plotseling
klonk
de
schel,
ten
tee-
ken,
dat
zich
een
bezoeker
aanmeldde,
en
dit
deed
Murillo
sidderen.
Vervolgens
hoorde
men
eene
luide
stem
in
den
gang;
zware
voetstappen
weerklonken;
de
rin¬
gen
van
een
sabel
rammelden;
er
werd
forsch
op
de
kamerdeur
getikt;
en
toen
verscheen
luitenant
Steenberg,
in
keu¬
rige
uniform,
er
uitziende
als
had
hij
een
groote
overwinning
behaald.
Goeden
dag!
—
riep
hij
vroolijk.
-
Hoe
gaat
het
u,
mijn
waarde
heer?
Gii
weet
toch
zeker
van
het
groote
nieuws
?
Meer
dan
te
veel!
jammerde
Murillo.
Die
ellendige
geschiedenis
zal
mijn
dood
wezen!
Valsche
intrigan¬
ten
hebben
het
gerucht
uitgestrooid
dat
ik,
in
vereeniging
met
Venezuelanen,
eene
expeditie
naar
Puerto-Cabello
wil¬
de
ondernemen
en
zij
trachten
mij
te
bezwalken
bij
den
gouverneur,
mij,
den
man
van
strengen,
eerlijken
handel!
Nu
heeft
men
mijn
schip
in
beslag
genomen;
men
laat
de
lading
bederven
en
verrot¬
ten
;
en
men
zal
mij
op
mijn
ouden
dag
veroordeelen
tot
onbetaalbare
proeeskos-
'
Geschillen
tusschen
Midden»
stand
en
Personeel.
In
„De
AToorhoede"
lazen
wij
het
na¬
volgende
artikel,
dat
wel
de
moeite
waard
is
te
achten
hieronder
overgeno¬
men
te
worden.
Hoe
dikwijls
komen
er
niet
geschillen
voor
tusschen
middenstand
en
personeel.
En
ieder
middenstander
weet,
—
velen
onder
den
middenstand
hebben
't
reeds
ondervonden
—
tot
welke
onaangenaam¬
heden
zulke
geschillen
vaak
aanleiding
geven,
en
hoeveel
kosten
zij
veroorza¬
ken.
Hoe
geheel
anders
bij
onze
Duitsche
naburen.
Daar
werken
reeds
sedert
verschillen¬
de
jaren
zoogenaamde
Koopmanrecht¬
banken,
die
zich
uitsluitend
ten
doel
stellen
geschillen
tusschen
kooplieden
en
hun
bedienden
op
snelle
en
goedkoope
wijze
te
berechten.
Ziehier
in
't
kort
inrichting
en
werk¬
kring
dezer
hoogst
nuttige
instellingen.
Het
koopmansgerecht
bestaat
voor
de
helft
uit
kooplieden,
die
het
geheele
jaar
door
minstens
een
bediende
of
leerling
houden
en
voor
de
andere
helft
uit
han¬
delsbedienden,
terwijl
de
voorzitter
en
vice-voorzitter,
slechts
zulke
personen
kunne
zijn,
die
g'eschikt
zijn
voor
't
ambt
van
rechter.
Het
koopmansrecht
behandelt
alle
ge¬
schillen
tusschen
kooplieden
eenerzijds
en
hun
bedienden
anderzijds,
en
wel
wanneer
deze
geschillen
betrekking
heb¬
ben
op:
a.
Het
aanvaarden,
voortzetten
of
ein¬
digen
van
een
dienst
of
leercontract
en
uitreiking
en
inhoud
van
het
getuig¬
schrift.
b.
Dc
verplichtingen,
ontstaande
door
een
dienst-
of
leerverdrag.
c.
liet
teruggeven
van
borgstelling,
getuigschriften,
legitimatiepapieren
of
andere
voorwerpen,
die
door
het
dienst-
of
leerverdrag
in
handen
van
den
pa-
traan
gekomen
zijn.
d.
Aanspraken
op
schadevergoeding,
moeten
wegens
nièt-vervulling
der
ver¬
plichtingen,
die
sub
a
en
c
vermeld
zijn,
verder
onjuiste
en
onwettige
aangiften
in
getuigschriften,
ziekenfondsboekjes
of
i
nvali
d
i.teitskaarten.
c.
De
berekening
en
verrekening
der
ziekengelden
en
leergelden,
die
handels¬
bedienden
en
handelsleerTingen
moeten
storten.
f.
De
eischen,
die
ontstaan
uit
de
be¬
paling,
dat
de
handelsbediende
of
leer¬
ling
gedurende
een
zekeren
tijd
na
af¬
loop
van
't
verdrag
fn
zijn
werkzaamheid
beperkt
wordt.
(Zoo
mogen
soms
han¬
delsbedienden.
als
zij,
een
betrekking
verlaten,
niet
bij
een
concurrent
in
dienst
treden,
vooraleen
een
zekere
tijd
verstre¬
ken
is.
Dit
kan
een
bepaling
in
het
con¬
tract
zijn.
waarop
eene
bepaalde
straf
staat).
Wat
nu
de
rechtspraak
betreft,
deze
richt
zich
naar
de
bepalingen
der
be¬
staande
handelswetten,
met
dit
verschil,
dat
men
tegen
het
oordeel
van
het
koop-
mansgericht
slechts
dan
in
hooger
be¬
roep
kan
gaan.
wanneer
het
geschil
de
waarde
van
f
300.—
overtreft.
Dit
is
bepaald
een
uitstekende
rege¬
ling,
die
de
rechtspraak
vergemakkelijkt
en
die
voorkomt,
dat
ter
wille
van
een
bagatel
de
twistende
partijen
groote
kos¬
ten
maken.
De
geschillen
vallen
onder
dat
koop¬
mansgerecht,
in
welks
district
de
be¬
twiste
verplichting
te
vervullen
is
of
waar
zich
de
handelszaak
van
den
koop¬
man
bevindt,
of
waar
beide
partijen
wo¬
nen.
ten
en
tot
een
beroofden
bedelaar
maken
Ontzettend!
—
zuchtte
de
zeeoffi¬
cier,
met
half
spottend,
half
ernstig
ge¬
laat.
Ja,
't
is
afschuwelijk!
—
kermde
de
koopman.
En
de
gemeene
Venezue-
laansche
bandieten,
die
mij
geld
hebben
afgetroggeld,
onder
voorwendsel
van
voordeelige
operatiën,
hebben
gehandeld
nis
ware
lafaards.
Anders
bevond
zich
mijn
schip
niet
in
handen
der
regeering.
Het
is
miin
ruïne,
mijn
ondergang!
En
't
akeligste
van
de
zaak
is,
dat
gii
nog
gistermiddag
een
zéér
compro-
mitteerenden
brief
hebt
geschreven
aan
generaal
f.eon.
Deze
missive
bevindt
zich
in
handen
der
rechterlijke
macht,
en
als
de
gouverneur...
Murillo
vloog
op
van
zijn
zetel,
en
stormde
als
een
waanzinnige
door
de
kamer.
—O,
ik
ellendige!
—
schreeuwde
hij
huilend.
Wat
ben
ik
begonnen?
In
dat
rampzalig'
geschrift
sprak
ik
van
wa¬
penen
en
patronen,
van
president
wor¬
den
en
andere
zaken;
en
dat
zal
nu
al¬
les
te
zamen
het
instrument
worden,
waarmede
de
gouverneur
mij
arm
maakt,
mij
verbant,
ophangt...
Ta.
gii
zijt
reddeloos
verloren!
merkte
luitenant
Steenberg
aan.
Slot
volgt.