Tekstweergave van MC_1928_12_22_0002

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
* met strikvragen en associatieve woorden, die onthouden moeten worden . en nog veel meer, na te gaan is, of i ze bruikbare krachten zijn. Dit systeem schijnt zeer te voldoen en Philips is natuurlijk weer een dei- eerste industrieën, die het toepaste in ons land. Het heeft dit groote voordeel, dat men er een zekerder selectie van werkkrachten maakt en vele men- schen er de ellende door bespaart van aangenomen te worden, terwijl spoedig daarop blijkt, dat ze niet geschikt zijn. Dan is het avond geworden en merken we, dat we een ganschen dag in deze enorme fabriek hebben door¬ gebracht. „Nu hebt U het belangrijkste wel zoowat gezien", zegt de geleider. Als we des avonds in den trein de i laat8te glansen van de zich met vurige roode letters tegen den nachthemel I afteekenenden naam Philips langzaam zien verschemeren, bedenken we nog I even, dat we dezen dag wel iets héél bijzdnders hebben beleefd. Want wat staan wij, die dagen I kunnen doorbrengen in een Louvre I of Mauritshuis, urenlang neuzend voor I een klein ons dierbaar schilderijtje, I die wekenlang snuffelen in oude I boekerijen, in incunabelen, die ons soms niets leeren, vér van het waar-1 achtige, kloppende, rytmische leven van dezen tijd en wat is dit alles I grootsch, overweldigend, wat leert het I ons duidelijk, dat er evolutie is, dat de wereld vooruitgaat, zoolang er de I energieën zijn als deze, die niet alléén I haar bedrijf vooruitstuwen, maar ook I zorgen, dat haar werk tot een cultu- reele macht èn kracht wordt, die zorgt, dat het leven voor den een- voudigen mensch, die zijn brood met handenarbeid verdient, beter en schooner wordt, dan het vroeger was. O zeker, er is in dit alles een sterk bewijs, dat er evolutie is en men be¬ hoeft niet te betwijfelen, dat de mo¬ derne techniek ertoe bijdraagt. Dat enkele kunstzinnige naturen gekwetst worden door de onaangename dingen, die er nu nog noodzakelijkerwijs aan de moderniteit verbonden zijn, als daar zijn lawaai, onrust, gejaagdheid, verdwijnen van de dingen die lief, rustig, vertrouwd en mooi waren, doet er niets aan toe of af. Want dat alles is slechts tijdelijk en alleen om-1 dat de gewone menschheid nu een- j maal niet in staat was gelijken tred j te houden met den razend snellen wereld vooruitgang. Het is de ontzettende vaart, die een tijdelijke verbijstering vex-oorzaakt. Maar als we het jonge geslacht zien, dat opkomt in de nieuwe wei-eld en vooral daar in dat arbeiderscentrum en heiligdom van de schoonste resul¬ taten der moderne teehnische weten¬ schappen, dat aldus wel als een sym¬ bool mag beschouwd worden van de heele toekomstige maatschappij, dan beseffen we, dat werkelijk de wereld gaat naar een ï-ijker en intenser leven, dat een nieuwe schoonheid zal komen inplaats van de oude. En dat het ónze fout is te treuren om Beet¬ hoven en Rembrandt, terwijl we niet zien willen, dat er iets anders voor hen in de plaats zal komen. De herinnering is iets heel teeders en beheei-scht veelal denmenschelijken geest. Maar ze belet ons vaak de toekomst te zien! DRAlSfflA-vANVALKEMBURQ'S e A -'iLEVERTR leeuwardeh Gemeenteraad - Medemblik op Maandag 17 Dec. 1928. Voorz. de E.A. Heer P. Schoutsen. Secr. de Heer H. Kagei. Afwezig de heer P. Koomen. Voorzitter opent de vergadering en vraagt of er aanmerkingen zijn te maken op de rondgezonden notulen. Deze worden ongewijzigd, onder dankzegging, goedgekeurd. Hierna doet Voorz. mededeeling van de volgende ingekomen stukken: 1. Van het Prov. Bestuur bericht dat het zich de beslissing nog heeft vooi-behouden inzake den verkoop van grond en het verleenen van vooi-schot op hypotheek aan den hr. A. J. B. Paulis Jz. en het vex-leenen van vooi-schot op hypotheek aan den hr. L. Kwaad. Voor kennisgeving aangenomen. 2. Van bewoners van het Konings¬ hof verzoek, den toestand daar ter plaatse te verbeteren, door le er een lantaarn te plaatsen; 2e totalgeheele bestrating over te gaan en 3e het nieuw bebouwde gedeelte van den hr. V. Sijm van rioleering te laten voor¬ zien. Voox-zitter zegt dat B. en W. zich van den toestand op de hoogte hebben gesteld. Zij zijn daardoor overtuigd gewoi'den dat de verlichting er vol¬ doende is. Het plein kan door behar- ding verbeterd worden; bestrating ervan wordt niet noodig geoordeeld. Het adres wordt voor kennisgeving aangenomen. Hierop stelt Vooi'z. aan de orde: a. Vaststelling van de Gemeente- begrooting, dienstjaar 1929, bedragende in ontvangst en uitgaaf: voor den gewonen dienst f37336,19, met f 5833,585 voor onvoorziene uit gaven; voor den kapitaaldienst f 72807,03. De commissie tot nazien dezer begrooting, bestaande uit den geheelen raad, heeft daarover het volgende rapport opgemaakt: le. post 14, druk- en bindwerk. Aangedrongen wordt, zooveel mogelijk de drukwerken der gemeente aan te I besteden. 2e. post 15, onderhoud en schoon- I houden van het gebouw of vertrek, bestemd voor de vergaderingen van I den Raad, van B. W. en van de I Secretarie der gemeente, te verhoogen 1 met f 1000. Het wordt noodig geoordeeld het I Raadhuis te laten schilderen eix het dak en den buitenmuur Oostzijde te doen herstellen. 3. post 46a, vergoeding aan den gemeente-ontvanger voor de beschik¬ baarstelling van een kantoor. Het wordt billijk geacht, daarvoor een bedrag van f 50 te vergoeden. 4. post 46 b, kosten van zekerheids¬ stelling door den gemeente-ontvanger. WoTdt billijk geacht deze kosten, ad f 30 voor rekening der gemeente te nemen. 5. post 125, plaatsing en onderhoud van urinoirs. De ï-amingskosten van een betonnen urinoir bij de draaibrug en de ver¬ vanging van een houten urinoir bij de R.-Kath. Jongensschool door een betonnen urinoir worden te laag geacht. Voorgesteld wordt dezen post met f 150 te verhoogen. 6. post 141, erfpachten, grondx-enten enz. Op dezen post komt voor een bedrag van f 15, dat ieder jaar verschuldigd is aan de Nederl. Herv. Kerk. Geadviseerd wordt te onderzoeken of afkoop daarvan mogelijk is. 7. post 213, subsidie aan bijzondere voorbei'eidende scholen. Het aldaar geraamd aantal leerlingen wordt te laag geacht. Vei'zoclit wordt, zich van het juiste aantal op de hoogte te stellen en op grond daarvan de I raming zoo noodig te herzien. 8. post 236a, subsidie aan het I Historisch Genootschap »Oud West- Friesland». Verzocht wordt, dezen post uit te I trekken tot een bedi'ag van f 10 I De Commissie stelt voor om de I eventueel meerdere uitgaven, als [gevolg van deze wijzigingen in de | begrooting, te dekken door verlaging | van den post onvoorziene uitgaven. Voorz. acht het gewenscht, hoewel | B. en W. accoord gaan met de | gemaakte opmerkingen, de begrooting | post voor post te behandelen. | Secretaris leest hierop de begrooting | voor. Bij den post vergunningsrecht | vx-aagt de heer Mulder of deze niet | kan verhoogd worden. Voorz. antwoordt dat de aanslagen | worden gei-egeld in overeenstemming | met die voor de personeele belasting. Bij den post salarissen zegt de hr. J Kooy, reeds in de comm.-vergadering I te hebben gepleit voor een kleine | verhooging voor den heei' Salverda Spr. stelt voor, diens salaris met f 100 | te verhoogen, wegens ti'ouwen dienst. Voorz. zegt, dit voorstel reeds in de | commissie-vergadering te hebben be- | streden, wil er thans niet verder op | ingaan, maar moet het voorstel ook | nu ontx-aden. Het wordt aangenomen met alleen | de stem van den heer Mulder tegen. Bij den post salaris van den | Havenmeester vraagt de heer Passer | of het in orde is met diens pensioen- | gi-ondslag. | Voorz. antwoordt dat met de laatste | verhooging vanwege de Directie van | Zuiderzeewerken daarvoor niet is I gerekend. | De heer Mulder acht het oogenblik I thans gekomen, zijn salaris op peil te brengen. Goedgevonden wordt, de toelage bij den pensioengi'ondslag te brengen. Bij den post onderhoud schoollokalen stelt Voorz. voor, de speelplaats met tegels te beleggen, waarvan de kosten ongeveer f 250 zullen bedx-agen. De heer Mulder vraagt of het wel gewenscht is, de speelplaats met tegels te beleggen. Voorz. antwooi'dt dat dit algemeen wordt gedaan. Goedgevonden. Bij den post werkverschaffing vraagt de heer Mulder hoe het bedrag van f 2000 wordt besteed. Hoe worden de werkloozen te werk gesteld? Tegen welk uurloon? Spreker acht werkver¬ schaffing en werkverruiming van het allergrootste belang, om te voorkomen dat ax'beiders van armoede zwart zien. We moeten niet vergeten dat werkloosheid de geesel van onzen tijd is. Iedereen heeft recht op leven. Laten we dus een uniforme regeling scheppen, die een waarborg is voor werkloozen of die het zullen worden. Zij moeten een garantie hebben, gebaseex-d op plaatselijke toestanden. Een weekloon van f 20 voor onge¬ organiseerden en f 25 voor georgani- seerden acht Spreker wel noodig. Ex- dient nog zeer economisch gehandeld te worden om ermee rond te komen. De heer Passer is het met het gesprokene van den heer Mulder wel eens, maar vraagt waarom ongeorga¬ niseerden minder moeten krijgen. Zijn deze minderwaax-dig? De hr. Mulder wijst op het betalen van contributies door de georgani- seerden eix noemt het eisch des tijds om georganiseerd te zijn. De ongeorganiseei'den weten niet waar ze staan moeten en zijn een rem voor de georganiseerden. De heer Passer: Zijn uw verlangens niet wat overdx-even? De heer Mulder: In tal van gemeenten wordt toeslag gegeven, om tot een normaal loon te komen. De heer Lakeman herinnert eraan dat in de huishoudelijke vergadering is besproken, verschillende leveringen zooveel mogelijk aan te besteden, ook de bouwwerken. Spr. vindt dit een gevaarlijk tex-rein en acht in elk geval noodig, dat de aannemers aan arbeidsvoorwaarden zullen gebonden zijn. Wat betreft den schoolarts, vraagt Spreker of deze reeds definitief is aangesteld. Vooi-z antwoordt bevestigend. De heer Lakeman meent dat deze kwestie eei'st nog in den Raad moet behandeld worden. De hr. Kooy is het hiermede eens; er is nog geen schoolarts aangesteld, eerst moeten we diens rapport afwachten. De heer Mulder meent dat de gemeente-arts vooi'loopig met het toezicht is belast; deze zou hieromtrent een rapport uitbrengen en det wachten wij nu af. De heer Bos: Maar daarom kon deze post van f 50 toch wel op de begrooting blyven voorkomen. De heer Lakeman vindt hiertegen geen bezwaar. Spr. wenscht dat B. en W. zullen overwegen, wat de hr. Mulder heeft gezegd over werkloos- heidbestrijding en er dan in de volgende vergadering over beslist kan worden. De heer Mulder wil er direct over beslissen. Voorz. zegt dat we, gelukkig, tot heden niet veel voor werkverschaffing hebben behoeven uit te geven. Een groot deel der werklieden is georga¬ niseerd. 2 Jaar geleden hebben we het uuxToon bepaald op 40 ets. en daarmede hebben de arbeiders genoegen genomen. Spr. is het met de beschouwingen over een stondaard- loon niet eens; er moet een prikkel zijn om te zoeken naar meer werk en daartoe is 40 ets. voldoende. Spr. acht het thans niet het oogenblik om daarover te beslissen. Er is f 2000 voor uitgetrokken en dan hebben we nog den post voor onvoorziene uitg., dus ruimschoots voldoende. Denk zelf etns over een regeling; B. en W zullen het ook doen. De heer Lakeman, zegt Voorzitter, sprak over aanneming van werken en over den schoolarts. Wat aannemingen betreft, de gemeente heeft belangrijke werken steeds aanbesteed, 't Is echter moeilijk een bepaald uurloon voor te schrijven; dit hangt af van verschillende om¬ standigheden. De heer Lakeman zou willen dat de werken alleen worden gegund aan patroons, die een goed loon betalen en x-ekening houden met ziektegevallen. Zij moeten weten dat ze daai'aan gebonden zijn. De heer Mulder wijst erop dat dit ook met aanbesteding van drukwerk het geval is. Ongeorganiseerde bedry- ven moeten wordentegengegaan. Al¬ leen aan georganiseex-den moet werk gegund worden. De heer Bos is het hiermede eens. Wat den schoolarts betreft, zegt Voorz. dat de gemeente-geneesheer een rapport zal samenstellen, hetwelk in den Raad zal komen; deze kan daarna beslissen en het salaris vaststellen. De heer Mulder heeft Voorzitters antwoord ten deele met sympathie beluisterd; er spreekt sympathie uit met de georganiseerden. Spr. heeft geen baliekluivers, geen tot niets nuttigen op 't oog, maar arbeiders die om werk vragen en is dit er niet, dan dient de gemeente werk te verschaffen, om de gezinnen voor ondergang te behoeden. Daarom is een juiste x-egeling zoo mooi en Spr. vindt f 20 en f 25 een zeer billijke eisch. Voorz. blijft erby, die zaak is thans niet aan de orde. De hr. Mulder: Welk bezwaar is er tegen, thans een voorloopige regeling' te treffen! Voorz: Die bestaat er, n.l. f 0.40 per uur. De heer Mulder: En hoe lanj werken ze dan? Voox-z.: 8 uur per dag. De heer Passer: Dan zou 't volgens uw berekening f 0,50 per uur moeten wox-den. Voorz. wil een en ander in B. en W.-vergadei'ing bespreken. De heer Mulder hoopt dan op spoedige behandeling. De begx-ooting wordt hierop goed¬ gekeurd. b. Begx-ooting van het gasbedxijf voor 1929, in ontvangst en uitgaaf geraamd voor den gewonen dienstop f 46604; voor den kapitaaldienst op f 16425.16. De heer Mulder zou de teer in het openbaar willen yerkoopen. Voorzitter deelt mede dat aan verschillende adressen om een bod wordt gevraagd en dat het beste ex-uit wordt gekozen. De heer Passer: 't Zou geprobeerd kunnen wox-den. Voorz. zal het in het Dag. Bestuur ter overweging geven en deelt mede dat het vast recht thans ge¬ steld is op f 0,80 inplaats van f 1.20. Bij vergelijking metdepryzen te Hoox-n, zijn we voor de kleinere gebruikers voordeeliger uit. De heer Lakeman vraagt hoe de berekening is met vast x-echt. Voorz. antwoordt dat dan 8 ct. per M3. wordt betaald. Bij gebruik van meer dan 20 M3. zit er voordeel voor de gebruikers in. De heer Mulder vindt de berekening der straatverlichting uit administra¬ tief oogpunt beschouwd, niet juist, Het gasbedrijf moet niet voor lan¬ taarns en dergelijke zorgen; dit ligt op den weg der gemeente. De heer Passer: Deze gelden komen weer terug. Voorz.: Het gasbedrijf brengt de gemeente 7 ct. per M3. in rekening en voor gebouwen 4 ct. By deze begx-ooting is gerekend op 6 ct per M3. De heer Mulder houdt vol: De straatverlichting mag niet drukken op het gasbedrijf. Voorzitter en de heer Kooy: Deze kosten zijn in de exploitatie begrepen De heer Passer: De gemeente betaalt voor de lantaarns 2 ct. per M3. meer. De heer Mulder noemt het hocus pocus, wat Voorz. ontkent. De heer Mulder vraagt naar het reservefonds, waarop Voorz. antwoordt dat door meerdere afschx'ijvingen er geen x-eservefonds meer bestaat. Hierna volgt goedkeuring dezer begrooting. De heer Koomen komt ter vei'gadering. c. Begrooting van het grondbedi'ijf voor 1929, in ontvangst en uitgaaf bedragende f 13711 voor den gewonen en f 6147,90 voor den kapitaaldienst. Wordt zonder discussie goedgekeux-d. d. Voorstel tot het geven van namen aan de stx-aten gelegen in het uitbreidingsplan. Voorz. stelt namens B. en W. voor, den zoogen. Groenen Singel, vanaf de betonbrug tot de zwembrug den naam te geven van Meerlaan en aan 2 aangrenzende straten die van Sluisstraat en Kanaalstraat. Met eerstgen. wordt bedoeld de laan naar de Wieringermeer, ze zal met boomen worden beplant. Goedgevonden. e. Bexioeming van een vroedvi'ouw. Voorzitter deelt mede dat zich 3 sollicitanten hebben aangemeld, over wie alle 3 uitstekende informaties zijn verkx-egen, n.l. de dames H. Hoff en C. de Haan alhier en J. v. d. Veen te Amsterdam. B. en W. achtten het niet noodig een vooi'di-acht in te dienen. Benoemd wordt mej. Hoff met 4 stemmen; 3 stemmen werden op mej. De Haan uitgebracht. f. Benoeming van een lid der commissie tot wering van schoolver¬ zuim, ter voorziening in de vacature, ontstaan door het verzoek van den heer T. Bokma, hem, wegens vertrek naar Doorn van deze functie te willen ontheffen. Voorzitter deelt mede dat deze benoeming is aangehouden tot de opvolger van den heer Bokma was aangekomen en stelt voor dezen thans te benoemen. Met algemeene stemmen wordt de heer W. de Birk hierop benoemd. g. Van de Vereen. »Eene school met den By bel« is ingekomen een verzoek, haar eeix crediet te verleenen van f 30, voor aanschaffing van een kachel, aangezien de oude versleten is. Op voorstel van B. en W. wordt hiertoe besloten. h. Benoeming van een regent en een regentes van het Geref. Weeshuis, wegens periodieke aftreding met 1 Jan. 1929. Door het college werden aanbevolen; voor regent 1 de heer J. Fransen (aftr.), 2 de heer H. Bouwman; voor regentes 1 mevr. A. E. A. Idema—de Boer (aftr.), 2 mevr. E. Brouwer—Pels. MIJNHARDT's Hoofdpijn-Tabletten 60 ct. Laxeer-Tabletten.. 60 ct. Zenuw-Tabletten.. 75 ct. Staal-Tabletten .... 90 ct. Maag-Tabletten.. 75 ct. Bij Apoth. en Drogisten B. en W. nemen deze aanbevelingen over. Benoemd worden de heer Fransen met algemeene stemmen en mevr. Idema—de Boer met 6 stemmen en 1 stem op mevr. Brouwer—Pels. Idem van 2 Gasthuisvoogden. Aan¬ bevolen : 1 de hr. D. P. Passer (aftr.), 2 de heer G. Gx-oen en in de vacature D. Blokker: 1 de hr. M. Stam, Brake, 2 de hr. L. Rob. Ook deze aanbeveling wordt door B. en W. overgenomen. Benoemd worden de hr. Passer met 6 stemmen, 1 op den heer G. Groen en de heer L. Rob met 6 st., 1 op dexx heer Stam, nadat de heer Snel heeft te kennen gegeven, dat deze voordracht niet overeenkomt met de door B. en W. gemaakte; daarin werd de heer B. Rob genoemd. Voorz. gaf echter te kennen dat de heer L. Rob was bedoeld. Idem van 1 lid van het college van Gex-ef. Armenvoogden. Aanbe¬ volen: 1 de heer Jb. Riezebos Cz. (aftr.), 2 de heer Ph. Beek, wedex-onx ovex-genomen door B. en W. Benoemd wordt de heer Riezebos met algemeene stemmen. i. Voorstel tot intrekking der bestaande reglementen der instellingen van weldadigheid: Geref. Weeshuis, Gex-ef. Armenvoogden en Gasthuis¬ voogden en vaststelling van nieuwe reglementen voor deze instellingen. Voorzitter deelt mede dat eenige wijzigingen zijn aangebracht, om ze meer in overeenstemming te brengen en zulks is geschied in overleg met de besturen en tot beider tevredenheid. ZEd. stelt voor ze zoo vast te stellen en ze te laten drukken voor de helft ten koste van de gemeente, voor de andere helft ten koste van de colleges. Hiertoe wordt zonder discussie besloten. j. Voorz. deelt mede dat het tex-rein in het uitbreidingsplan, laatstelijk in gebruik bij Zuiderzeewerken, thans is vrijgekomen en stelt namens B. en W. voor, dit thans bij inschry ving te verhuren. Het is ongeveer 4000 M2. groot. Spx-eker is voor vex-hux-ing als grasland; gaat dit niet, dan als bouwland. De heer Koomen: Verhuren per jaar? Voox-z.: Voor 3 jaar, met x-echt van jaarlyksche opzegging. De heer Koomen acht het gewenscht dat de gemeente zich het recht voor¬ behoudt, als het tusschentijds verkocht zou kunnen worden, den huur ten allen tijde, eventueel tegen vergoeding, te doen eindigen. De huurder zou anders in zoo'n geval een hoog bedrag kunnen eischen. De heer Mulder meent, dit zal den huurprys drukken. Voorz. meent als het als gx-asland wordt verhuux-d, niet, maar als bouwland wel. Spr. maakt zich niet erg bezorgd, maar wil toch wel voorzichtig zijn en het per jaar verhuren. Zoolang het kanaal nog niet is tot stand gekomen, hebben we dit land wellicht niet noodig. De heer Koomen vermoedt dat het wellicht van invloed zal zijn op den verkoopprijs, als het voor een jaar verhuux-d wordt. Voorz. zegt onderzoek toe, waarna het voorstel wordt goedgevonden. Voorzitter deelt mede, met hoog¬ water den toestand aan het Vooreiland in oogenschouw te hebben genomen en toen overtuigd te zijn geworden, dat het dijkje verhoogd moet worden. Met de verbetering van den straatweg kost dit echter zeker f 1700. De heer Mulder: Behoort dit dykje tot den Waterstaat? Dan is het Rijks¬ werk. Voorz. antwoordt ontkennend. De schans vormt de zeewering. De heer Mulder: En als de water¬ stand nog hooger wordt, wat dan? De heer Passer meent dat 3 dagen storm achter elkaar, als nu is voor¬ gekomen, tot de zeldzaamheden behoort. Als eenmaal de sluizen gemaakt zijn, zal er naar Sprekers meening, echter wel rekening moeten worden gehouden met een gemiddeld hoogeren waterstand, daar de spuiing dan minder vlug zal gaan en als de sluizen zyn gesloten, geheel ophouden. Voorz. dacht niet dat de stand nog hooger zou worden dan nu. Zouden we er werkelijk mee gebaat zijn als we die uitgave doen? De heer Passer vindt dat 't wel noodig is, maar meent dat een betere straatweg al veel zal helpen.