Tekstweergave van MC_1906_01_06_0002

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
bezoekt belooft. Hoe ze er aan komen ? Aan de fiets, bedoel ik. Ja, dat is een der wonderen onzer samenleving. Menig¬ een zien we in zwierigen vaart voorwaartssnellen, waarvan we met geen mogelijkheid kunnen begrijpen, waar hij de fiets, of liever hei. geld er voor, vandaan heeft gehaald. En menigeen geurt met een gloednieuwe „kar" en een fietscostuum naar de eischen des tijds, ofschoon we op onze vingers kunnen narekenen, dat kar noch pak betaald zijn, en het waarschijnlijk ook nooit zullen worden. Doch welbeschouwd, doet er dat ook niet toe. Daar is bij de prijsbe¬ paling op gerekend, en de anderen betalen eenvoudig wat meer. Ziedaar alles. De industrie bloeit, en neemt steeds hooger vlucht. Want op den keper bezien, is de fiets toch eigenlijk een ouderwetsch ding. Een motor, een stoomfiets, die de beenen spaart en sneller gaat, voldoet toch eigenlijk meer aan de eischen des tijds. En ik zie den tijd al komen, dat ieder fatsoenlijk mensch zijn motor rijdt, en de gewone fiets nog slechts het voertuig is van bedelaars, of hoogstens tot ontspanning dient voor ouder- wetsche krukkige stumperds — mannen en vrouwen — uit het armenhuis. Maar eer het zoover is, is de motor ook al over zijne goede dagen — die nu nog komen moeten — heen. Dan is de auto, nu nog slechts voor enkelen bereikbaar, gemeengoed ge¬ worden. Bakkers en slagers bedienen er hun klanten mee, de melkboer snort „automatisch" door de straten, de dienders verwijderen zich per auto van alle plaatsen, waar iets aan de hand is, en zelfs de nacht¬ wacht dommelr in zijn auto langs de straten bij nacht. De vrachtlui.... maar het is waar, voor hen zijn de Canard-treinen of Renard-treinen of zoo iets, bestemd. Zij stoomen dagelijks de beide poorien van Medemblik uit en in, tenzij men hunne hulp niet noodig heeft. Want als elk zijn auto heeft, is het voor ieder slechts eene kleinigheid, zelf zijne boodschappen te doen. En nu nemen we nog wel aan, dat de luchtscheepvaart niet verbeterd wordt. Doch wacht maar, onze kindskinderen zullen nog wel „hooger vlucht" nemen. Je zult het zien. BUITENLAND. TERUGBLIK. Het jaar 1905 is een merkwaardig jaar in de wereldhistorie. We denken in de eerste plaats aan Rusland, het reusachtige rijk van den Tsaar, het rijk, waarin het Oosten aan het Westen de hand reikt, waar naast Weslersche beschaving nog zooveel gevonden wordt, dal herinnert aan Azië. Dat Rusland heeft in het algeloopen jaar al de ram¬ pen ondervonden, welke de krijg met zich brengt. Duizenden bij duizenden zijner soldalen, menschen, van welke verreweg hel giootste deel misschien niet anders van Japan wist dan den naam en allerminst begreep, waarom de oorlog moest worden gevoerd, hebben in Mantsjoerije, in Port Arthur en op andere plaatsen hun leven gelaten, velen misschien stervende met een zegenbede voor „vadertje" op de lippen. De Russische vloten, altijd beschouwd als zeer machtig, zijn gebleken voor een groot deel weinig te beleekenen. Ze zijn vernietigd door de Japanners, die bewijs gaven ook ter zee een groolen macht te kunnen ontwikkelen. Nederlaag op nederlaag trof leger en vloot en dat Rusland er bij den vrede van Portsmouth mag tamelijk goed is algekomen, daarvoor mag het den keizer van Japan, die zich niet liet overhalen om alles te eischen, maar toonde, dal hij voor zijn volk den vrede het hoogste goed achtte, dankbaar zijn. Rusland werd voor geruimen tijd machteloos gemaakt naar buiten. Daaina kwam de revolutie in eigen land Wal in Moskou en Petersburg, in de Oost- zee-provinciën en Odessa, in Warschau en zooveel andere deelen van het reuzenrijk is geschied, is de revolutie en geen opstand. Wij wachten nog altijd op den man, die de leiding op zich kan nemen en orde in dien chaös scheppen. Het eind van 1905 is voor Rusland een diep droevig slot geweest van een jaar van rampen en ellende. De Scandinavische rijken hebben ons doen zien, wal er ten slotte ge¬ beurt, wanneer twee volken, die wel veel punten van overeenkomst, doch ook veel tegenstrijdige belangen hebben, worden gedwongen onder één hoold te staan. Reeds lang hadden de Noren over achteruitzetting geklaagd en het consulaatwezen naar voren ge¬ schoven, als propaganda-middel voor het verkiijgen van meerrechten. Langs vreedzamen weg is de kwestie opgelost. Noorwegen koos een eigen vorst en koning Oskar legde zich bij den uitspraak van het Noorsche volk neer. Duitschland heeft op industrieel- en handelsgebied zijn uiterste krachten ingespannen, 0111 zijn gevaarlijksten con¬ currenten het hoold te kunnen bieden, ilet zette zich schrap tegen de „entente cordiale" tusschen Frankrijk en Enge¬ land, welk laatste land door viool- manoeuvres in de Oostzee, een bedekte bedreiging tot Duitschland richtte. De houding der Duilsche regeering in zake Marokko is onverandelijk dezellde gebleven; ze wil van een monopolie in den Airikaansehen staal niet weten, maar ook daar de staatkunde van de open deur gevolgd zien. De verhou¬ ding tol Frankrijk js daardoor gerui¬ men lijd minder aangenaam geweest. De vredelievende verklaring, die de Keizer onlangs aflegde, doet de hoop koesteren, dat een botsing achterwege zal blijven. Toch wil Duitschland op alle dingen voorbereid zijn en werkt krachtig aan de uitbreiding zijner vloot; zijn leger is steeds slagvaardig,. In Turkije zagen wij het zeldzame feit, dal de mogendheden eendrachtig optraden, om den Sultan tot rede te brengen Hoe ongaarne ook, de Groote lieer heeft moeten toegeven. In verschillende landen trad de strijd om het Algemeen Kiesrecht op den voorgrond. De Oostenrijksche monarchie was meer verdeeld dan ooit; Italië, door aardbevingen geteisterd, beleeft een tijdperk van bloei en schrijdt voort op den weg van den vooruitgang. In Engeland werd de conservatieve regee¬ ring door een liberaal bestuur vervangen. Wat zal 1906 ons biengen? De verschrikkingen van den krijg of de zegeningen van den vrede? Verbroedering der volken of haat en verdeeldheid? Welk lot draagt de toekomst in zijn schoot ? Moge het een jaar zijn van lielde en rechtvaardigheid I In Rusland. De opstand vei loopt bij gebrek aan organisatie Wel knallen "de salvo's nog in de straten der groote sleden; wel knetteren daar nog de mitrailleuses, wel is de kuststrook langs de Oostzee nog nlgesr.cden van hel. verkeer en maakt die landstreek in enkele weken het proces door, waar de andere prov maanden over deden Maar er is geen organisatie. Monarchisten, revolution- nairen, die hun eischen op de spits drijven; werkstakers, die blijken zelf niet te weten, waarvoor zij slaken; boeren, die door de beweging benadeeld, zich tegen werkstakers als revolulion- nairen keeren; en eindelijk een groot aantal weidenkenden, die alwachten, hoe de regeering haar beloften van 3! October 11. wil vervullen. De laal- sten zijn de verstandigsten, al behooren zij wellicht niet lol de „intellectueelen". En de regeering, die tot haar devies zon kunnen maken „Divide et impera" verdeel en heersch, zet haar ambtenaren de duimschroeven aan, treedt, gerug¬ steund door het gros van het leger, zoo krachtig op, dat de opstandelingen zich overwonnen moeten verklaren ln Moskou had het gemeentebestuur toe¬ vluchtsoorden ingericht voor vrouwen en kinderen, die zonder bescherming waren, of die hun woningen uit vrees voor gevaar, hadden verlaten. Renden revolutionnairen, die zich verschanst hadden, moesten zich overgeven en hebben de wapens ingeleverd. De schade in Moskou aangericht, bedraagt ver¬ scheidene millioenen roebels. Verschillende revolutionnaire vereen in Petersburg hebben aan de leden verklaard, dat zij, naar aanleiding van 't mislukken der door hen op touw gezette muiterijen, besloten hebben daarmee te eindigen, om in het begin van het volgende jaar een algemeene werkstaking in het leven te roepen. De regeering heelt verklaard, dat zij met alle haar ten dienste slaande middelen iedere poging tot opstand zal onder¬ drukken, en over genoeg troepen be¬ schikt om krachtig op te treden. Dal is een waarschuwing en bedreiging tegelijk. Toch oorlog. Twee gewichtige circulaires zijn in Frankrijk door den minister van financiën en door de Fransche Bank verspreid. De eerste is gericht aan de schatkislbewaarders, om klaar te houden ter beschikking van leger-aanvoerders en generaals, alle gelden welke gevraagc zouden kunnen worden bij mobilisatie. Een tweede circulaire is gezonden door de Fransche bank aan alle ver¬ tegenwoordigers in de departementen, om de noodige maatregelen te nemen lot verzekering van hun dienst, in geval van mobilisatie ol politieke spanning Niettegenstaande de vredelievende woorden van den Keizer en den waar¬ deerenden lof aan Rouvier toegezwaaid, vreest men, dal de Marokkaansche een hoogst ernstige zal zijn Ook aan de grenzen in 't noordoosten aereidt men zich op alles voor. Voor den builenlandschen steun rekent hel op zijn bondgenoolen Ook Spanje erkent Fraukrijks bijzondere rechten en schaart zich openlijk aan Frankrijks zijde Zal Duitschland het wagen een Miropeeschen oorlog te ontketenen? Wij voor ons gelooven het niet Ceineaigd Nieuws. Brand. Oudejaarsavond brak eon felle brand uit in het magazijn van manufacturen enz. van den heer Stollema te Goor, naar men zegt, doordat een paar jongens bran¬ dend vuurwerk in den winkel wierpen. Binnen korten tijd stond het perceel in lichtelaaie en sloegen de vlammen over op een aangrenzende smederij, die even eens afbrandde. De vinnige koude be- moeiljjkte het blusschingswerk zeer. Huizen en inboedels waren verzekerd. Mishandeling:. In 't holst van den nacht heeft een 19-jarige jongeling' uit Warkema Opeinde (Fr.), op den openharen weg te Surhuis- terveen,den 18-jarigen jongeling II. v. d. T. met een mes zoo in den horst gewond, dat hij voor dood naar huis gedragen werd. Na veel bloedverlies werd hij met den meesten spoed door een geneesheer verbonden. De dader is gearresteerd. Minnenijd moet de oorzaak zijn. Overreden. Te Rozendaal is door een van Essen komende goederentrein de wissel wachter Oostebos overreden. Men vond Zaterdag¬ ochtend zijn lijk op de lijn. — Te Stroobrugge is Dinsdagavond door de tram tusschen Maldeghem en AarJenburg een voerman uit eerstge¬ noemde plaats overreden. De man was dadelijk dood. De tram derailleerde. — Door de stoomtram Bergen op Zoom— Antwerpen is te Stabroek, door eigen onvoorzichtigheid, een 7-jarig knaapje aan¬ gereden, waarbij hem beide boenen werden afgereden, ten gevolge waarvan het kind is overleden. Roekelooze „aardigheid". Eenigo jongelieden liepen in wat vroo- lijke stemming op de brug over de Keizers¬ gracht voor de Prinsenstraat te Amsterdam. Een hunner had de roekeloosheid, van de brug af in hot water te springen ; hij wilde eens eventjes onderduiken, beweerde hij. De aardigheid had echter ernstige gevolgen, want do waaghals kwam niet meer hoven. Na eenige minuten wachtens werd de politie gehaald en deze ging, bijgestaan door eenige burgers onmiddellijk aan het dreggen. Met behulp van een schippers- schuitje werd de drenkeling na eenigen tijd opgehaald, doch toen bleek het leven reeds geweken; ook de hulp van een op het geval toekomende dokter mocht niets meer baten. Een verlaten tjalk. Door den stoomtrawler „Sivathavon" is te IJrauiden in verlaten toestand bin¬ nengesleept de ijzeren tjalk „Nieuwe Zorg" geladen mot roggemeel. Het schip werd in handen der strandvonderij gesteld. Aan boord werd alleen een briefje ge¬ vonden van dezen inhoud: „29 December op 30 December 's nachts geschreven op den datum dat wij den dood tegemoet gaan. Wij bidden dat God ons zielen mag zalig zijn. Die dit vindt moet het bekend maken. Wij vergaan met 5 man, vader, zoon, 2 dochters en kok. Zoon 28 jaar 2/20 jaar dochters vader 63 jaar, kok 16 jaar. Wij vergaan ter hoogte van Borkum. Aanteekening P. TATTJE, Huisgenooten. Schip „Nieuwe Zorg" Andere papieren waren niet aanwezig. Oogen8chijnljjk is het. schip in aanvaring geweest, daar de verschansing aan bak¬ boordzijde bij het voorwant eenigszins was ingedrukt. Beide zwaarden waren gebroken. Een kranige redding. Den laatsten dag des jaars liep in de Hamburger haven de Dnitsehe stoomer „Prosper", kapitein Steinorth, binnen met aan boord de bemanning van het benoorden Ameland gezonken Nederlandsche tjalk¬ schip „Nieuwe Zorg" (zie bovenstaand bericht). Die bemaning bestond uit den schipper, diens zoon, twee dochters en een koksmaat. De redding dezer landgenooten door de Duitsche zeelieden was een buitengewoon kranige daad, waarvoor den Duitschers alle eer en lof toekomt. Do „Prosper", die in Lubeck thuis- behoort en met een lading sinaasappels van Carthagena naar Hamburg stoomde, vond de tjalk benoorden Ameland bij zwaren zeegang en strenge vorst in nood. Op de tjalk zoowel als op de stoomboot was alles ijs, telkens sloegen zeeën over beide schepen heen, en het achterblijvende water bevroor bijna onmiddellijk. De twee vrouwon der tjalk stonden aan dek te jammeren, en leken wel ijsklompen; de mannen stonden' stil en kalm aan de pom¬ pen, roods twee dagen en nachten achter elkaar! Ofschoon de redding wegens den hoogen zeegang en andere bijkomende omstandig¬ heden hoogst gevaarlijk was, gingen de Duitsche zeelieden onmiddehjk aan het werk en trachtten door lijnon verbinding met het zinkende schip te krijgen. Vier uur lang werden deze popingen voortdurend herhaald, maar telkens mislukten ze. Toen beproefde men eindelijk het laatste: het uitzetten der reddingboot. Ofschoon de boot met de davids en de touwen één ijsmassa vormde, gelukte het toch haar in zee te krijgen en te bemannen met de beide officieren en drie matrozen. Nog een uur hard werk was noodig, voor de reddingsboot langs het steeds meer water makende schip kon gebracht worden, om de verstijfde en uitgeputte bemanning over te nemen. Hot was hoog tijd.*Want nauw waren de vijf geborgen, of de tjalk legde zich op zij en verzonk in de diepte, zoodal zelfs de scheepshond, die nog in de red¬ dingboot wilde springen, met het schip verdween. Aan boord teruggekomen, moesten onze laudgenooten, die zooveel hadden uitge¬ staan, letterlijk ontdooid worden ze kwamen echter vrij al spoedig weer op hun verhaal en zijn nu roeds per spoor naar patria vertrokken. Een woord van hulde hebben deze Duitsche zeelieden, die onder zoo gevaar¬ lijke omstandigheden de redding vol¬ brachten, zeker ten volle verdiend. OUD-MEDEMBLIK. Tegenwoordig klaagt men wel eens over den overlast, dien men heeft van bedelaars; doch er zijn wel eens tijden geweest, waarin men méér reden tot klagen had. Omstreeks lóóg wenschte men aan die hinderlijke bezoeken paal en perk te stellen. Het bestuur der stad Medemblik verzond dienaangaande den volgenden brief: Alsoo wij met vele en verscheijden Regenten van de respective dorpen onder de ringh van de verpachtingh gelegen, dickmael hebben gesproocken omme met malcanderen te doen oprechten een Werckhuys voor alle vagebonden, bede¬ laars en schooyers, soo ten platte Lande als hier ter stede bedelende, deselve aldaer te doen arbeyden ende de kost winnen, soo ist dat wij nu zijn geresol- veert omme 't selve effect te doen. Vandaer UE. versoeckende om te resol- veeren met de regenten van U Dorpe, 'tgene tot sustentatie ende onderhoudt van dit Huys van noode zal zijn, opdat U achtb. tegens seekeren dage by ons aengeschreven wordende, daer gelast moocht comen. Daer toe ons verlatende, willen wij altijt zijn en blijven Erntfeste, wijse, voorzienige en seer discrete Heeren, uw achtb. bevelende in de protectie Godes, actum Medenblicq den 25 marty A° 1666. Uw achtb. goede vrunden en nageburen de Heeren Burgemrn en Regeerders des Stadts Medenblicq Ter Orden, van de Selve THOMAS PUIJNER. De Dorpen zouden in dat Werkhuis, mogen brengen „alle bedelaars ende andere personen, waarvan sy overlast komen te lijden." Dorpen „die van geen Dienaer versien" waren, hadden slechts bericht te zenden, en de Dienaer van Medemblik zou „de bedelaars off vagebonden afhalen." Het Werckhuis zou, „dienen geregeert te worden door 3 a 4 Vooghden, waer- van eenige bij de stadt en oock een ofte meer bij dc Dorpen aengestelt zou¬ den worclen, en sóó als de Dorpen malcander daeromtrent best souden kunnen verstaen." De bedoeling was, dat er in het Werkhuis Zou worden ingericht „eene weverije van roldoeck, grauw ofte wit naer gelegentheyt." Er zou daarom „dienen aengestelt te worden, een binnenvader, die 't voorsz. werek verstaet, die daervoor bij 't jaer diende getracteert (betaald) te worden; gelijck de binnenmoeder mede alsoo getracteert mochte worden.". De hoofdzaak was echter, dat al de dorpen zouden bijdragen „tot den aen- bouw ende 't verder jaerlijcks onderhout,' appendentien en de dependentien," De kosten werden als volgt verdeeld: Medenblick zou betalen 3/13 parten. Twisch 2/13 parten; Werverthooff te zamen met Hogedijck, Lage, en Swage- dijck 1/13 part; eveneens Opperdoes, Benningbroeck, Sijbecarspel, Abbekerck, elk 1/13 part; Midtwout en Aartswoude elk 1 /2Ó part; Hooghtwout 3/26 parten; Oostwoudt en Lambertschaagh elk 1/52 part. Naar bovenstaande cijfers kan men meteen zoo ongeveer de belangrijkheid en de draagkracht der onderscheiden dorpen afmeten (in 1669.) HET MOTOR- en RIJWIEL-REGLEMENT, Wat alle gebruikers van den open¬ baren weg dienen te welen. Steeds naar rechts uitwijken. Rij het inhalen van anderen aan den linkerkant passeeren. Als men ingehaald wordt, rechts houden en behoorlijk plaats maken. Rijwielpaden worden beschouwd als een afzonderlijke weg. Ze mogen zonder noodzaak niet dan met moterlietsen of rijwielen be¬ reden worden. Voor deze moet, na tijdige waar¬ schuwing, door ieder hel rijwielpad worden verlaten. Rij- ol voertuigen, paarden of vee en ook voetgangers moeten behoorlijk ruimte voor passeeren laten aan motor¬ rijtuigen ol wielrijders. Alle rij- of voertuigen behalve kruiwagens, kinderwagens, e.d , moeten een uur na zonsondergang een bran¬ dende lantaarn voeren links aan de voorzijde van den wagen. Uilzonderingen voor heldere zomer¬ nachten ol hij lichte maan bestaan niet; alleen voor voertuigen rijdende op buurtwegen geldt deze bepaling. Wat ieder wielrijder dient te weten. Voor een rijwiel met z g. freewheel (doorlooper) is minstens één rem noodig. Voor andere rijwielen is een rem niet voorgeschreven, maar plaatselijke besturen kunnen dit doen Een wielrijder mag (na 1 Febr. a s.) geen ander geluidsignaal dan een hel gebruiken. Een hall uur na zonsondergang moet een rijwiel een brandende ongekleurde lantaarn voeren. Een wielrijder moet stilhouden, wan¬ neer de veiligheid van het verkeer dit vordert. Plaatselijk Nieuws. MEDEMBLIK. De liefhebbers van schaatsenrijden hebben Woensdag hier¬ mede een aanvang gemaakt. Zeer ver- touwbaar was het ijs echter nog niet: op verschillende plaatson zakten perso¬ nen door het ijs. 't Is altoos onvoorzichtig zich op het ijs te begeven, voor de Ijsbond hetzelve betrouwbaar bevonden heeft. — De Voorzitter van de „IJsclub Medemblik", de heer P. Berkhout, die tijdelijk te Kampen woonachtig is, keerde hier terug: „de belangen van de IJsclub riepen hem naar Medemblik." — Aan de plannon van zoovelen, die met de schaatsen in de hand klaar stonden, is plotseling de bodem ingeslagen. Do winter schijnt weer voorbij. Nu maar weer wat geduld, mogelijk tot een volgend jaar. — Gaarne herinneren wij aan de uit¬ voering (hare eerste), wolko de Zang- vereeniging „Oefening Baart Kunst" zal gever. a.s. Maandagavond in „het Wapen van Medemblik." Een afwisselend pro¬ gramma zal ten gehoore worden gebracht. (Zie advertentie). — Woensdagavond traden de heeren Gebr. Wilson van Hoorn alhier op in hot lokaal van den heer Rustenhurg, daartoe uitgenoodigd door de Floralia Vereeniging. Een volle zaal... Veel sucees... De kas van „Floralia" zal flink gestijfd zijn geworden. Wat zeor noodig was! Met blijdschap kon de Voorzitter, de heer L. van 't Hoff, getuigen, dat „Floralia" den komenden zomer zonder zorg tegemoet kan gaan en van in¬ krimping harer werkzaamheden, voor dit jaar althans, geen sprake behoeft te zijn. Een gezellig bal besloot dezen genoeg¬ lijken avond. — Veel belangstelling trok weer ons Harmoniegezelscbap „Crescendo", toen het (ouder gewoonte) Oudejaarsnacht langs Nieuwstraat, Ooster en Westerhaven en Bagijnhof eenige marschen deed hooren. — Men verzoekt ons er melding van te maken, dat de bus „voor de nood¬ lijdenden in Rusland", nog tot en met Maandag 8 Jan. a.s. ten huize van den heer J. Bos Jr. geplaatst zai zijn. ILP. Beroepen tot predikant bij do Doopsgezinde Gemeente Ds. B. H. Rudolphi te Oudebiltzijl. ENKHUIZEN. Alhier heeft het ijs een slachtoffer geëischt. De 16-jarige jongeling J. v. D., een eenige zoon, is bij het schaatsenrijden door het ijs gezakt en verdronken. Op de Zandsloot vond men een muts drijvende in een wak. Terstond werden alle pogingen in 't werk gesteld, om den drenkeling uit het water te halen. Toen dit gelukte, waren de levensgeesten reeds geweken. GROOTEBROEK. Oudejaarsdag her¬ dacht onze ingezetene de heer O. Keerse- maker den dag, waarop hjj voor 25 jaar sis organist in dienst trad bij de Ned. Herv, gemeente alhier.