Tekstweergave van MC_1905_05_06_0003

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
totale vernietiging der Russische oor¬ logsvloot? Als Togo's vloot werd vernield, ol tol een hopeloo/e minderheid terugge¬ bracht, en de Russen genoeg schepen overhielden, om de gemeenschap lus- schen maarschalk Oyama en Japan al te snijden, door elk transport ter zee onmogelijk te maken, dan zou de oorlogsbalans dadelijk van de eene zijde naar de andere overslaan. Dan stond het aan Rusland, Japan den vrede voor te schrijven. — Wie in het Oosten de zee beheerscht, beheerscht den oorlogstoestand. Bereikt het Oostzee-eskader W'ladi- wostock, dan vindt het een welkome versterking in de kruisers Rossia, Gromoboi en Bogatyr, die geheel her¬ steld zijn. De oorlogshaven zeil is geducht versterkt en moet overvloedig van ammunitie en levensmiddelen zijn voorzien. De Russische manoeuvres ten Noor¬ den van Tieling, hebben ten doel Xhangloeipe te bezetten De Japanners 'gen er niet aan te hechten, deze w,.,bezet te houden. Volgens andere, belichten, hebben zij daar sterke . verdedigingswerken aan- * Te<*en IMf Vl' «oMl 'éëü som-ri- O''-; ,""i "i:'m Eindelijk heelt Transvaal een gi'.'idwet gekregen. Vooruit was op ue vingers te berekenen, dat Engeland juist zooveel geven zou, dal de Boeren aan handen en voeten gebonden blijven. En zoo is het uil gekomen. Wie nog ge¬ droomd heelt van een vereenigd lloi- landsch-Zuid Afrika onder eigen vlag, is wel bitter te leur gesteld. Een wetgevende vergadering wordt ingesteld, bestaande uit 30 a 35 volks¬ vertegenwoordigers. Daarnevens hebben 6 a 9 ambtenaren zitting, die natuur¬ lijk door de regeering worden benoemd. Arme boeren zijn van het kiesrecht uitgesloten. Britsche onderdanen, 24 jaar oud, hebben kiesrecht, mits in het bezit van 100 pond of een minimum tractement van dat bedrag. Uillanders mogen . . . niet stemmen, even min als de Kaffers. En 't was immers juist, omdat Paul Krugers den uillanders geen stemrecht wilde geven, dat Engeland tegen hel „krenkende onrecht" opkwam en den Boeren den oorlog verklaarde ? De Boeren zijn er onder en nu voelen de Engelschen plotseling niets meer voor dal uillanders-kiesreclu. ,,'t Kan verkeeren!" zegt Bredero. Gemengd Nieuws. Koninklijk bezoek. H. M. do Koningin en Z. K. H. de Prins hebben het Toornemen, hun jaar- ljjkseh bezoek aan Amsterdam te brengen van 25 tot 31 Mei. Steenkolen. Te HeerleH is aan de Opvaart op een diepte van 302 Meter een steonkolenlaag van 2 Meter dikte gevonden. Getapte jongens. Voor een herberg to Utrecht staat te lezen: „Jongens beneden 16 jaar worden hier niet getapt." Van drinker tot moordenaar. Dinsdag lag B. Wehmejjer te Holkwijk (Gr.) op den vloer te slapen, toen zijn oora een revolverschot op hem loste. Sterke drank heeft weer een rol gespeeld. W. kreeg het schot in het hoofd en is aan de verwondingen bezweken. Non pln.s nltra. De veehouder S. Knol te Hartwerd (Pr.) heeft aan de stierenvereeniging te Tjerk- werd een stier verkocht, voor de kolossale som van f 900. Moord. De logementhouder Van Hemmen te Haren werd Dinsdagnacht door twee on¬ bekenden doodgeslagen. Overreden. Woensdagmiddag werden te Leiden 2 kinderen overreden. Een kind van 4 jaar was onmiddellijk dood; het andere werd zwaar gekneusd. Onder de stoomtram. Dinsdagavond is te Maastricht door de stoomtram, komende van Glons, een man overreden. Het hoofd werd letterlijk van den romp gescheiden. Haringvisscherij. De haringvisscherlj 0p de Zuiderzee is atgeloopen. Over het algemeen zijn de uitkomsten zeer bevredigend geweest. De besommingen gedurende de geheele vis echerij waren zeer verschillend en wissel¬ don af van f 120 tot f 700 per vaartuig; gemiddeld werd ongeveer f 300 besomd; in goede jaren is dit bedrag dubbel zoo groot. De ansjovis visscherij is begonnen en laat zich aanvankelijk zeer gunstig aan¬ zien. Een ongeluk. Te Wormerveer is Woensdagmorgen op de zeepziederij van de firma J. Dekker de 19- jarige arbeider J. Luijt tusschen een drijfriem der machine geraakt en levenloos opgenomen. Een flinke som. Een 2-jarige afstammeling van den harddravershengst „Paul" te Harender- molen, (bij Groningen) is verkocht voor f 5000. Builen is geen stelen. In een stal aan het Vredenburg te Utrecht, is ten nadeele van den graan¬ handelaar A. Schouten, te Berg-Ambacht, ontvreemd oen zwaar gebouwde, dikke zwarte 6-jarige merrie, ter waarde van circa f 375. In de plaats daarvoor is achtergelaten een oud, afgeleefd paard ter waarde van nauwelijks f 70. Z war ten-moord. Te Yeendara worden in de uitgestrekte tuinen en bosschen van „Zomerlust' , „Vredenrust" en „Veenlust" alle kraaien doodgeschoten en de eieren vernield. Niet alleen is dit van belang voor de vogelen¬ wereld, maar ook voor de landbouwers. .tr.:Aar4aptwleP^'i''i:)/.'!,,jr,. 9° De 'éè'èfb'fitfis dfe^Vbreenl^ing ,'W-èfs- jankte' ging do aandacht öp do nieuwe aardap-* pelsoorten, welke in Amerika en Enge¬ land in proef zijn. Daaruit blijkt, dat vooral in Lincolnshire veel wordt gedaan aan het winnon van vroege aardappel soorten uit zaad. Op den voorgrond staan al zeer vroeg, mooi, vruchtbaar en ziekte- vrij de soorten: Sir John Llewelijn, Eldorado en Nowton Beauty. Van Eldorado werd in 1904 een par¬ tijtje van 15 pond leggoed verkocht voor f 18.000 Van Nowton-Beauty wordt beweerd, dat het de vroegste aardappel is, die bestaat. Hij moet 16 dagen eerder komen dan de tot dusver bekende vroegste soorten. Krankzinnig. Onder geleide van de Rijkspolitie is van uit de gevangenis te Breda naar het Rijkskrankzinnigengesticht te Medeinblik overgebracht de gevangene M. N. A. Bedoelde man, die sedert geruimen tijd in de gevangenis in afzondering heeft moeten vertoeven, was tengevolge dier eenzaamheid krankzinnig geworden. Ansjovis. De visschor L. Poepjes te Lommer heeft in zijn eerste schot 15,000 stuks ansjovis gevangen. Vermoedelijke prijs f 7,— per 1000. Tweede Kamer. Ontwerp tot wijziging der Lager-Ondorwijswet. Na het Kamer-reces kwam het ont¬ werp tot wijziging van de Lager-Onder- wijswet opnieuw aan de orde. De heer Ter Laan verdedigde zijn amendement, waarin voorgesteld wordt bij de berekening der mininum-jaar- wedde van Hooiden van Scholen, de dienstjaren mee te tellen als onderwijzer meegemaakt. De Minister noemde hel een hard¬ heid, dat geen rekening wordt gehou¬ den met die dienstjaren. Hij was echter niet te vinden voor dit nieuw, ingrijpend stelsel, waarin Hoofden en Onderwijzers naar een zeilden maalstal worden be¬ handeld. Nog andere, door links ingediende amendementen, ondergingen het zeilde lol. Zij werden algewezen, 't Ging niet aan, alle kleine, van vroeger dateerende onbillijkheden weg te nemen. Dat was volgens de Minister „hors d' oeuvre" en eischte noodeloos tijd en moeite van de Kamer. Daar was de heer Smeenge het niet mee eens. Hij vond liet geen nationalen lijd zoek maken, te trachten het onder¬ wijs zoo goed mogelijk te regelen, 'l Mocht niet balen; bij nagenoeg zuivere partijstemming werden alle amendementen van links door de rech¬ terzijde verworpen. Rechts was gelukkiger met het amendement Van Wijnbergen Zelfs zonder hooidelijke stemming is aange¬ nomen, ook aan onderwijzers-weduw¬ naars met inwonende minderjaiige kinderen, vergoeding voor huishuur toe te kennen. 'l Mocht niet gelukken, de minimum jaarwedden ook vergoed te krijgen aan de openbare scholen, uitsluitend voor achterlijke kinderen. Het amendement maakte geen onderscheid tusschen achterlijke en ten achter geraakte leerlingen. Onderbrenging van het onderwijs voor zwakzinnigen bij het gewoon Lager onderwijs is niet moge¬ lijk ; dient afzonderlijk geregeld te worden, volgens den Minister. Een ander voorstel, vinnig door links bestreden, opent de gelegenheid, een bestaande vacature twee jaar lang te rekken — door de linkerzijde een prachtig middel genoemd voor onwillige gemeentebesturen, die niets voor het openbaar onderwijs voelen — om een benoeming op de lange baan te schuiven. Vooral art. 5Abis, handelend over leerplan en lesrooster, gal stof tol levendige besprekingen. De heeren Bos c.s. wenschten goed¬ keuring van het leerplan door den districts-schoolopziener, vonden een eenvoudige niededeeling aan den arron- dissemenls-schoolopziener geen vol¬ doende waarborg. Zij oordeelden inlrekking van subsidie noodig, als zoodanige afwijking van het leerplan plaats vond, dat het onderwijs onvol¬ doende moest worden genoemd. Zij eischten gelijke behandeling rnet. de openbare school en waarborgen voor een goede naleving van bet leerplan door de bijz. school. Namen sommige schoolopzieners die goedkeuring te luchtig op, dat moest juist een prikkel zijn, het beginsel heter hit te werken. Krachtens verplichte onderwijszorgen, had de Staat het recht die waarborgen te eischen; te waken voor goed onderwijs, zonder zich te moeien met het godsdienstig karakter daarvafljj&ï Dé' 'Socialistische kamerleden Y^tWeWëtV'lnog een stapje verder te Tfoft» standpunt, voldoend lager, kosteloos onderwijs voor allen, bracht mee gelijke eischen voor allen en wel: goedkeuring door den districts-school¬ opziener van het leerplan, de regeling der schooltijden en vacanlies, klassen- verdeeling en schoolboeken. Met de richting had de Slaat niets te maken, met de inrichting alles. Dal de bijzondere school hierdoor van haar vrijheid van beweging zou moeten inboeten, was onvermijdelijk. Staatszorg moet zijn, het op peil houden van het onderwijs, dal mag niet aan de con¬ currentie worden overgelaten. Ernstig wilden de Socialisten medewerken voor gelijkstelling van openhaar- en bijzonder onderwijs, mits onder goede waarborgen. De heer Bijleveld wilde niets van waarborgen welen. Waarom den onderwijzer aan handen gelegd? Hel onderwijs moet geheel vrij zijn, ook voor den openharen onderwijzer. De verplichte rnededeeling van het leerplan wenschte hij geschrapt te zien. Als waarborg had het voor spreker geen waarde Ook was het z.i. niet noodig, voor scholen met Uitgebreid Lager On¬ derwijs, 20 uur per week te besleden aan de gewone schoolvakken. De heer Goeman Borgesius wenschte 6 jaar als toelalings-leeftijd te zien vastgesteld. Kinderen beneden dien leeltijd moesten niet worden mee ge¬ leld hij de subsidie-aanvrage. Te jonge kinderen op school is niet in het belang van het onderwijs Dit ontwerp prik¬ kelt nu juist, om meer dan vroeger heel jonge kinderen op school te ne¬ men. Dene vrijheid achtte spreker een bevoorrechting der Bijzondere School. De Minister van Binnenlandsche Zaken weerlegde de verschillende sprekers. Hel amendement Borgesius, regelend den toelatingsleeflijd, zou van regee- riugswege nader overwogen worden. Aanneming van het amendement-Bijle- veld, inzake vermindering van lesuren voor de gewone schoolvakken, zou vele Bijzondere onderwijzers hun pensioen doen derven. Ook verplichte vrije en oideoeleningen voor de Bijz. School moest de Minister, hij gebrek aan af¬ zonderlijke lokalen, alwijzen. Aan goed- keuiing van het leerplan door den schoolopziener, hechtte hij weinig waarde Onder gemeenteraden en school¬ opzieners worden te weinig vakmannen gevonden, die er vei stand van hebben Mededeeling van het leerplan achtte hij echter gewenscht, als een prikkel voor de Bijzondere School, om een goed leerplan samen te stellen. Alle ingediendeamendementen wer¬ den bij stemming verworpen. Bij het gedeelte, handelend over de rechtspositie van den onderwijzer, stelde de lieer Ketelaar voor, het aantal onderwijzers met verplichte liooldacte aan de gesubsidieerde Bijz. Scholen gelijk te stellen aan dat der Openbare Scholen. Hij wilde op straffe van ontslag den Bijzonderen onderwijzers verbieden handel te drijven, of eenige nering ol ander beroep uit te oefenen, tenzij Ged. Staten bijzondere vergunning gaven. De lieer Ter Laan vond de rechts positie der Bijz. onderwijzers in het wetsontwerp gebrekkig geregeld. Noodig ooi deelde hij een wettelijk vaslgostelden opzeggingstermijn, een wettelijke regeling van hel ontslag zelf. De heer Troelstra wenschte het scheidsgerecht van niet-eervol ontsla¬ gen bijzondere onderwijzers ook uit te breiden voor tijdelijke onderwijzers ; de raden van beroep te doen bestaan uit zeven personen: 3 te kiezen door het schoolbestuur, 3 door den onderwijzer, met den districtsschoolopz. als voorzitter. De heer Bijlevert drong aan om in de akte van henpeming ook op te nemen: het bedrag^ler tegemoetkoming ui de huishuur, d^J'egeling van het geval, dat voldaan moet worden aan de vervulling der mililieplichlen en de regeling der opzeggingstermijnen. Ter wille van de vrijheid wenschte htj, dat geen vertegenwoordiger der Regeering voorzitter zou mogen zijn. De Minister moest het voorstel- Ketelaar, om aan Bijz. Scholen uit¬ breiding van onderwijzers met hoold- acte voor te schrijven, ontraden, als thans nog onuitvoerbaar. Tegen hel verbod van nering vond de Minister, nu de salarissen der Bijz onderwijzers voldoende worden, geen bezwaar, doch in geen geval zou Spr. de dispensatie- bevoegdheid aan Ged. Staten overlaten. Billijk was ook, aan de tijdelijke onder¬ wijzers het beroepsrecht te geven. Voor scheidsgerecht moet een college ge¬ vormd worden, dat door haar permanent en neutraal karakter voor het Bijzonder Onderwijs moet worden, wat Gedep. Staten voor het Openbaar Onderwijs*, zijn Regeling van bezoldiging bij lang¬ durige ziekte en bij militiediensten vond steun. Bij stemming werd het amendement- Ketelaar verworpen. Daarna kwam aan de orde het ge¬ deelte heirekking hebbende op subsidie¬ weigering. Goeman Borgesius stelde voor, de subsidie te beperken tot 2/3 van de gezamenlijke kosten der school. Hij vond billijk, dat een deel gedragen werd door hel particulier initiatiel. In zijn antwoord erkende de Minister, dat een te lage toelatingsleeflijd onge- wenscht is Een oplossing kan worden gevonden, door ook voor jongere kinde¬ ren verplichte onderwijzers aan te stellen, zonder recht op subsidie voor die onderwijzers. Hel gevraagde ver¬ bod van nering werd door den Minister aanvaard, mits Kerkelijke betrekkingen uitgezonderd worden en bestaande bij¬ verdiensten gehandhaafd blijven. Voor scholen van U. L. 0. achtte de Minister een schoolgeld van I 40,— veel te laag, om reden te geven voor subsidie-weigering, zooals de heer Ferf gewenscht had. Het voorstel, om het bedrag der subsidie niet hooger op te voeren dan 2/3 der kosten, gaat van de verkeerde stelling uit, dat de wet¬ gever de mate van Christelijke barm¬ hartigheid, in de wet heelt neer te leggen. Er is een Christelijke barm¬ hartigheid, die zich uil in offers uit liefde en toewijding. Verplichte armoede — als aan orde¬ broeders en zusters is opgelegd — neemt niet weg de behoelte aan eten en drinken. Daar de jaarwedden krap aangemeten zijn aan de levensbehoeften, is er geen enkele reden voor, de minima voor de fraterscholen lager te stellen. Bij gelijkstelling van openbaar en hijzonder onderwijs, gaat liet niet aan, een deel van het hijzonder onderwijs \ /3 van de subsidie te onthouden. Na de replieken wijst de minister alle amendementen al en dient een wijziging in, waardoor het minimum van 25 leerlingen gedurende 3 achter¬ eenvolgende jaren niet beneden de 20 mag dalen Ook neemt hij het ge¬ wijzigde amendement Ketelaar over. Bij stemming worden alle overige amendementen verworpen en bij eind¬ stemming het geheele artikel aange¬ nomen met rechts legen links. Ingezonden Stukken. Buiten verantwoordelij kheid der Redactie. M. d. B. Met ingenomenheid heb ik kennis genomen van de aankondiging, dal op ZATERDAG 6 MEI e.k. een weekblad zal verschijnen onder den naam: „Medemblikker Courant." Nieuws- en Advertentieblad voor Medem- blik en omliggende gemeenten. Zie, daaraan bestond behoefte! Al zoo dikwijls, al voor jaren terug, werd meermalen gezegd: „Wij moesten ook hier ons plaatselijk orgaan hebben, een neutraal blad, — een blad, dat door een ieder, van welke kleur of richting ook, door oud en jong, kon worden gelezen...." 't Bleef echter bij de wenschelijkheid Maar nu De „Medemblikker Cour." is er! Ik twijfel er nièl aan, de Uitgever zal er voor zorgen, er een blad voor allen van te maken Hel moge en zal — naar ik vertrouw — zoo worden ingericht en de abon¬ nementsprijs zóó laag gesteld, dat ieder zich hel kan aanschaffen. Dat men alsnu algemeen het blad steune, door er zich op te abonneeren en er zijn advertentiën in te plaatsen Dan zal de „Medemblikker Courant" blijven l En wanneer het blad van allerlei zal bevatten, van belang voor Medemblik en omliggende gemeenten, dan zal het telkens met belangstelling worden tegemoet gezien. Gaarne zal ik daartoe medewerken en — indien hel de goedkeuring van den Uitgever kan wegdragen — zoo af er. toe ook een artikeltje ter plaat¬ sing aanbieden; ik neem mij dan voor, te schrijven over allerlei : nu over dit, dan over dat; zoo mogelijk telkens iets nieuws. Misschien vertel ik ook wel eens uit de „Kroniek van Nledemhlik en Omstreken", alsmede uil: „Dingen, die niet iedereen weet" enz. Dus, lol later. X. Plaatselijk Nieuws. MEDEMBLIK. De trein, die te 1,24 van hier vertrekt, ondervond Dinsdag eene groote vertraging. Een gebrek aan de locomotief, bracht plotseling den trein tot staan, juist op den overweg te Blokker. Met eenige moeite kon alléén achteruit worden gereden .... naar Zwaag. Een ander inmiddels van Hoorn ontboden stoompaard bracht de reizigers eindelijk te ruim 3 uur te Hoorn. — Beroepen bij de Herst. Evaug. Luth. Gemeente alhier, Ds. A. Klinkenberg te Harlingen. — 't Wordt langs de Westor-, Middon- en vooral langs de Oosterhaven weer bedrijvig, nu met de ansjovisvangst een aanvang is gemaakt. De reeds gevangen vischje8 zijn „mooi van stuk". Groote getallen werden nog niet aan¬ gevoerd: hoogstens ongeveer 1200 stuks per vaartuig. Vele visschers van elders kwamen Donderdag hier aan, om hun bedrijf in onze omgeving uit te oefenen. Vrijdagmorgen konden de meeste vis¬ schers hun netten niet binnenhalen, door het minder gunstige weer. Voor zoover het mogelijk was, zulks wel te doen, bleek de vangst stijgende te zijn: per vaartuig van 200 tot 3500 stuks. Over 't algemeen heeft men goede verwachtingen voor dit vischjaar. — Het plakzegel van 5 cent, voor han¬ delspapier en kwitantiën, is nu ook aan alle post- en bijkantoren der posterijen verkrijgbaar gesteld. — Het bevolkingscijfer der provincie Noord-Holland bedroeg op 1 Jan. 1905 512,245 m. en 540,838 vr., te zaraen 1,053,083 zielen, waarvan o. a.: te Abbekerk 733; te Andijk 2735; te Amsterdam 551,415; te Blokker 1746; te Bovenkarspel 2088; te Enkhuizen 7426; te Grootobroek 2730; te Hoog- karspel 1306; te Hoogwoud 2069; te Hoorn 11,117; te Medemblik 3039; te Midwoud 1031; te Nibbikswoud 1102; te Opmeer 404; te Opperdoes 879; te Spanbroek 1512; te Sijbekarspel 1175; te Twisk 793; te Wervershoof 2347 ; te Wognuin 1721; te Zwaag 1050. PURMEREND. Op de j.l. Maandag gehouden voorjaarsveemarkt werden 3305 runderen aangevoerd. De handel was stug, de prijzen niet hooger. Melkkoeien f 140,— a f 230. —. Geldekoeien f 110,— a f 230, — . Hokkelingen f 60,— 5 f 140,—. VENHUIZEN. De veehouder C. T-> met zijn tilbury uit Hoorn terngkeerende, geraakte bij het gehucht Elba op hol. Het rijtuig kwam tegen een boom, C. T. viel er uit en bleek al reeds overleden, toen geneeskundige hulp aankwam. ENKHUIZEN. Door den Gemeenteraad werd besloten, eene geldleening aan te gaan, groot f 20,000, ter voorziening in de kosten van herstelling van bruggen en straten. — Bij publieke aanbesteding is aan den laagsten inschrijver, den aannemer K. Deen te Grootebroek, de bouw der R.-Kath. Kerk alhier opgedragen, voor f 45,500. SCHAGEN. Dat op de veemarkten wel wat meer voorzichtigheid in acht dient te worden genomen, blijkt uit het feit, dat dezer dagen op de markt alhier een varken zoodanig werd beetgepakt, dat het dier zijn geheelen staart verloor. ALKMAAR. De hr. Franciscus Rooders, die deze week met veel opgewektheid zijn 69-jarig huwelijksfeest mocht vieren, is plotseling overleden. — Donderdag is de heer F. Kenons, directeur der gasfabriek alhier, overleden. HOORN. De afd. Hoorn van den Chr. Geheelonthoudersbond zal op Hemelvaarts¬ dag (1 Juni) eene openluchtmeting houden op het Doelenplein alhier. Als sprekers zullen optreden de h.h. G. Velthuijser Sr., (v. Haarlem), Woltman (v. Weesp), Pater Weyers (v. Utrecht) of Pastoor Dr. Alph. Ariëns (v. Steenderen). Burgerlijke Stand. MEDEMBLIK, 27 April tot 4 Mei 1905. Geboren: Jacobus Dorotkeus, z. v. Sjouke van der Zee en Hermanna Alijda Hendrika Pe- tronella van Wetering. Johannes Adrianus Josephus, z. v. Johannes Adrianus Josephus Beer» en Catharina Maria Buis,