Tekstweergave van HK_1947_08_11_0004
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
PAC.
4
_Nj_EU\A/^NlQORjDHOLLANDS
DAGBLAD
Maandag
1
1
Augustus
1947
DE
EERSTE
TOCHT
OM
DE
KAAP
350
jaar
geleden
keerde
de
eerste
onder
Cornells
Houtman
terug
Het
ontzag
voor
Portugal
had
een
knak
gekregen
vloot
AUGUSTUS
1597
keerde
Cornells
Houtman
terug
van
de
V/
eerste
tocht
naar
Indië
en
de
volgende
dag
beierden
de
klokken
van
alle
kerktorens
te
Amsterdam
om
de
vreugdemare
te
verkondigen
dat
een
nieuwe
uiterst
gewichtige
handelsweg
was
geopend.
Schaken
DE
EERSTE
TOCHT
over
de
kaap
Men
vormt
zich
meestal
een
ver¬
keerde
voorstelling
over
die
.eerste
tocht
om
de
Kaap.
Men
stelt
zich
voor
dat
de
Portugese
regering
de
weg
daarheen
op
het
zorgvuldigst
had
verborgerj
gehouden
en
aan
slechts
enkele
van
haar
onderda¬
nen
het
geheim
had
toevertrouwd.
Dat
eerst
de
gebroeders
Houtman
te
Lissabon
op
listige
wijze
het
ge¬
heim
der
route
ontdekt
hadden
en
dat
eerst
toen
-een
Hollandse
vloot
het
wagen
kon
die
tocht
te
onder¬
nemen.
Maar
men
behoeft
er
enkel
onze
oude
reisbeschrijvingen,
spe
ciaal
het
Itinerarium
van
Jan
Huy-
gen
van
Linschoten
op
na
te
lezen
om
te
zien
dat
de
kaarten
heel
an¬
ders
liggen.
De
weg
naar
Indië
was
geen
geheim,
ieder
die
zich
de
moeite
getroostte
om
de
talrijke
coursen
en
routen
door
Portugese
schippers
in
het
licht
-gegeven,
te
bestuderen,
kon
hem
tot
in
de
fi¬
nesses
leren.
En
per
slot
van
reke¬
ning:
had
Vasco
de
Gama
een
gids
of
reisbeschrijving
gehad?
Wat
hij
een-
eeuw
te
voren
kon,
daartoe
waren
de
Hollanders
van
1590
ze¬
ker
in
staat.
Reeds
gaven
de
fcn-
gelsen
het
voorbeeld:
Drake
en
Ca¬
vendish
hadden
reeds
jaren
geleden
de
Indische
Oceaan
doorkruist
van
de
Kaap
tot
de
Molukken.
En
Hol¬
landers
waren
over
de
gehele
we¬
reldzee
te
vinden,
maar,
in
buiten¬
landse
dienst.
Jan
Huygen
ontmoet
er
in
Goa,
op
de
Oostkust
van
Afrika,
op
St.
Helena.
Er
.waren
er
in
Japan
en
China
geweest
die
ver¬
telden
dat
de
Chinezen
L.aerde
en
sant"
tussen
de
peper
mengden.
En
Jan
Huygen
zelf!
Zijn
Itinerarium
is
het
document
gewórden
.voor
„de
schipvaert
naer
Oost
oft
Portugaels
Indien".
Hij
schreef
het
als
secre¬
taris
van
Vicente
de
Fonseca,
aarts
bisschop
van
Goa.
Portugees
verval
Dertien
jaar
zwierf
Van
Linscho¬
ten
en
had
alle
gelegenheid
om
al¬
les
goed
op
te
nemen:
vier
jaar
Spanje,
vijf
jaar
Goa
en
vier
jaar
zee.
Hij
heeft
niet
alleen
de
route
nauwkeurig
opgenomen,
maar
ook
het
diepe
verval
van
het
Portugese
zeewezen
en
de
weerloze'
staat.
der
Portugese
factorijen
opgetekend
Hij
weet
ook
dat
Malaca
de
uiterste
factorij
der
Portugezen
is
en
verder
Oostwaarts
is
de
baan
vrij.
En
die
bladzijden
schreef
hij
onder
alle
hemelsbreedten,
met
'spatten
zee¬
water
en
olievlekken
er
tussen.
Bladzijden
schuin
beschreven
door
de
deining
van
het
water,'
maar
het
Itinerarium
kwam
bij
een
eerzaam
drukker
en
boekvercooper
en
die
maakte
het
tot
een
plechtstatig
boek
waarover
alle
schippers
zich
aandachtig
bogen.
Het
is
niet
-te
verwonderen
dat
we
de
Hollanders
de
grote
sprong
zien
wagen,
wél
dat
ze
zolang
daarmee
gewacht
hebben.
Het
ontzag
dat
het
grootse
verleden
van
Portugal
had
inge¬
boezemd.
beschermde
het
nog
in
ziin
toenmalige
zwakheid
en
Jan
Huygen's
boek
was
de
trap
die
het
kaartenhuis
in
elkaar
deed
storten.
Daarbij
leerde
de
brave
Plancius
dat
..de
Hollanders
Gods
begena¬
digde
kinderen
waren..
Voor
hen
was
de
wereld
met
hare
heerlijk¬
heid".
Terwijl
diezelfde
Plancius
de
tochten
om
de
Noord
organiseert,
houdt
hij
die
om
de
Kaap
in
petto.
Maar
de
gebroeders
Houtman
heb¬
ben
net
zo
lang
aangedrongen
dat
men
niet
wachtte
op
de
afloop
om
de
Noord,
maar
tegelijk
ook
de
Zuid
probeerde.
Hoe
erg
die
ziekte
was,
bljjkt
uit
de
cijfers:
van
de
249,
die
uit
Amsterdam
vertrokken,
zjjn
er
89
teruggekomen:
slechts
29
kwamen
om
door
vijanden,,
de
rest
is
„ge¬
crepeerd".
Op,
Madagascar
waren
er
reeds
120
gestorven.
15
Februari
1596
werd
de
reis
voortgezet
en
de
27ste
Mei
stond
men
in
het
land,
„dat
wilde
zeggen
dat
Sumatra
bereikt"
was.
Einde
Juni
was
Bantam,
toen
de
voor¬
naamste
haven
van
Java,
in
zicht.
Daar
zagen
ze
inlanders
„al
in
cat-
toen
met
diverse
couleuren
ver¬
siert",
ze
doen
niets
dan
sirih
kau¬
wen.
„Waer
datse
gaen
oft
staen,
tvaerdoor
haere
monden
altijt
soe
root
als
bloet
schinen
te
wesen,
daer
beneffens
hebben
zij
leelijcke
swarte
gesleepen
tanden".
In
de
Portugezen
vonden
ze
naijverige
mededingers,
die
hen
bij
de
vorsten
van
Java
verdacht
maakten.
Erger
.was
dat
hun
éigen
onverstand,
de
onberadenheid
der
gezagvoerders
en
de
moedwil
van
het
bootsvolk
hen
in
moeilijkheden
bracht.
Van
handel
kwam
weinig
te
Bantam.
De
terugreis
Dan
gaat
het
Oostwaarts
naar
Siaajoe,
daar
zinkt
de
„Amsterdam".
,.Huistoe"
eisen
de
maats
en
na
een
kort
'Verblijf
op
Bali
keren
ze
langs
Java's
Zuidkust
terug.
Met
een
la¬
ding
van
bijna
250
zakken
peper,
25
last
nootmuscaat
en
30
balen
foelie.
Een
middelmatige
vracht
—
maar
rijker
toch
"dan
ooit
in
Amsterdam
werd
binnengebracht.
Er
was
feest
bij
hun
terugkeer,
vooral
„omdat
de
magteloosheid
der
Portugeesen
om
de
handel
te
beletten"
nu
duidelijk
aangetoond
was.
Zo
zagen
het
ook
de
Portugezen
zelf.
In
zijn
„Geschiedenis
van
Portu¬
gal
en
Indië"
zegt
de
Barros:
„Toen
kwam
voor
het
eerst
in
Indië
de
gesel
van
de
Portugese
trots;
in
de
mhand
Januari
1596
kwam
te
Gou
het
bericht,
dat
de
eerste
Hollandse
schepen,
die
deze
zeeën
durfden
be¬
varen,
te
Titacona
waren
gezien,
op
weg
naar
het
eiland
Soenda".
EINDE
DER
ACHTKAMPEN
Muehring
behaalt
de
eerste
prijs
Zaterdag
zijn
de
drie
internatio¬
nale
achtkampen,
welke
het
Hilver-
sums
Schaakgenootschap
in
vervolg
op
het
grote
Europese
zónetournooi
ter
gelegenheid
van
het
60-jarig
be¬
staan
van
het
Hotel
Santbergen
te
Hilversum
organiseerde,
beëindigd.
In
deze
laatste
rbnde
deden
zich
vrijwel
geen
verrassingen
voor.
In
groep
A
wonnen
zowel
de
Belg
O-Kelly
als
de
Hagenaar
Muehring,
zodat
zij
elk
met
6
punten
uit
7
par¬
tijen
eindigden
en
tezamen
de
eer¬
ste
en
tweede
prijs
in
hun
groep
deelden.
Kramer,
de
Friese
kam¬
pioen,
werd
derde.
Hij
won
na
een
lange
partij
van
van
Oosterwijk
Bryn,
die
met
dr.
Euwe
tezamen
de
vierde
en
vijfde
plaats
deelde.
Euwe
bewees
na
zijn
teleurstellend
spel
in
vorige
partijen
heden
weer
eens
zijn
kracht,
door
korte
metten
te
maken
met
D.
J.
S.
de
Lange,
die
spoedig
moest
opgeven.
In
groep
B
had
de
leider,
Rosso-
limo,
aanvankelijk
moeilijkheden
in
zijn
slotpartij
tegen
van
Doesburgh,
doch
de
Fransman
wist
ten
slotte
toch
te'wipnen
en
met
61/2
punt
de
eerste
prijs
te
behalen
voor
de
Tsjech
Pachman,
die
met
6
punten
de
tweede
plaats
bezette.
In
de
derde
groep
droeg
de
Hon¬
gaar
Szabo,
de
zegepalm
weg.
Hij
speelde
slechts
één
partij
—
nl
tegen
Castaldi
—
remise,
de
overige
won
hij,
daarmede
bewijzende,
dat
hij
■zijn
sterke
vorm
na
het
ietwat
falen
in
het
zónetournooi
teruggewonnen
heeft.
Hij
verwierf
ook
de
eerste
schoonheidsprijs.
De
Utrechtenaar
mr.
Spanjaard
werd
in
deze
groep
fraai
tweede
met
6
punten.
Hij
ver¬
loor
alleen
van
Szabo
—
vóór
resp.
Castaldi
en
van
Seters.
Zaterdagavond
is
in
een
feeste¬
lijke
prijsuitreiking
dit
schaakeve¬
nement
onder
aanwezigheid
van
verscheidene
autoriteiten
uit
de
schaakwereld
en
het
gemeentebe¬
stuur
van
Hilversum
officieel
ge¬
sloten.
Motorsnelheidswedstrijden
te
.
Alkmaar
Van
Aartsen
onbetwist
de
snelste
rijder
DE
ZATERDAG
op
de
Alkmaarse
sintelbaan
gehouden
—
en
door
„Alcmaria
V.V.V."
georganiseerde
—
motorsnelheidswedstrijden
mochten
zich
in
een
grote
belangstelling
ver¬
heugen,
waartoe
't
mooie
lyeer
niet
weinig
zal
hebben
bijgedragen.
Van
Aartsen
schijnt
op
deze
sin¬
telbaan
wel
bijzonder
thuis
te
zijh,
want
in
de
seniorenklasse
—
zowel
de
350
cc
als
de
500
cc
—
was
hij
beslist
de
sterkste.
Het
was
ditmaal
niet
alleen
Hartman,
die
hem
goed
partij
gaf.
Vooral
Bosman,
maar
ook
Kops
hebben
hier
uitstekend
gere¬
den.
Men
denke
maar
eens
aan
de
langebaan-race
senioren
500
cc.
Dat
was
een
pracht
race
tussen
v.
Aart¬
sen.
Bosman
en
Kops.
Bij
de
junioren
350
cc
viel
op
de
rijder
M.
Metzelaar
uit
Limmen,
die
op
Velocette
verrassend
goede
re¬
sultaten
wist
te
boeken.
Met
zijn
350
cc-machine
reed
hij
mee
in
de
500
cc-klasse
en
werd
daarin
één
in
de
mooie
tijd
van
1.59.7,
maar
moest
worden
gedis¬
kwalificeerd.
De
uitslagen
waren:
Junioren
250
cc,
2
manches:
1.
N.
Kroes,
Den
Haag
(Batavus)
2.07.4;
2.
J.
Simons.
Edam
(Eijsink).
Seniorenklasse
350
cc,
in
drie
man¬
ches.
In
alle
drie
manches
kwam
van
Aartsen
als
eerste
en
Hartman
als
tweede
aan.
1.
P.
v.
Aartsen,
Amsterdam,
Jap,
1.50.2;
2.
A.
Hartman,
Amsterdam,
N.N.,
1.52;
H.
de
Rijk
uit
Nieuwer
Amstel
op
Jap
was
een
goede
derde.
Junioren
350
cc:
1.
M.
Metzelaar,
Limmen
(Velocette),
in
drie
man¬
ches
eerste.
Senioren
500
cc-wedstrijd
in
twee
series,
een
herkansing
en
een
finale.
De
eerste
serie
was
voor
J.
W.
Boef
en
de
tweede
serie
voor
van
Aartsen.
,
De
herkansing
was
voor
de
Alk¬
maarse
renner
D.
de
Geus.
die
in
deze
rit
Hartman
achter
zich
liet.
De
finale
won
van
Aartsen
in
de
tijd
van
1.49;
2.
G.
Kops
uit
Rotter¬
dam
op
Jap,
1.52;
3.
J.
W.
Boef,
Amsterdam
op
Jap,
1.53;
3.
A.
Hart¬
man,
Amsterdam,
N.N.;
5.
H.
de
Rijk
op
Jason
en
6.
D.
de
Geus,
Alkmaar
op
Jap.
Bosman
moest
in
deze
finale
opgeven.
Junioren
500
cc,
3
manches:
1.
M.
v.
Rijn.
Den
Haag
(Jap),
2.02.6;
2.
A.
Oudshoorn;
3.
N.
Kuijper.
Langebaan-wedstrijd
senioren
350
VERDRONKEN
LAND
Fragmenten
uit
een
soldatendagboek
De
organisatie.
Amsterdamse
kooplieden
bracn-
ten
drie
ton
bijeen,
daarvoor
wer¬
den
vier
schepen
uitgerust;
de
Sta¬
ten
van
Holland
leenden
het
ge¬
schut;
en
een
bemanning
van
249
onder
„veel
brooddronckene
kin-
ders"
van
rijke
ouders,
die
op
„deze
verre
reijsse
gestuert
waren
om
ghetemt
te
worden
of
uyt
te
blij¬
ven".
Vier
schepen:
dé
Hollandïa,
de
Mauritius
de
Amsterdam
en
he"
Duyfken
kozen
op
2
April
1595
zee
met
Pieter
Dirckszoon
Keyser
als
opperstuurman
en
Cornells
Hout¬
man
als
oppercommies.
Frank
van
der
Does
zou
het
journaal
bijhou-
•
>n
Het
was
hun
ten
stelligsv
ver¬
boden
om
vrijbuiterij
te
plegen,
ze
waren
uitgezonden
voor
vreedzame
handel.
En
ter
hoogte
der
Kaap
Vcrdische
eilanden
on
moetten
ze
twee
rijkbeladen
Portegese
kraken
„Plunderen"
eisten
de
maats,
doch
daar
kwam
niets
van;
op
hoog
be¬
vel
worden
allerlei
vriendelijkhe¬
den
gepleegd
en
goede
reis
gewenst.
De
Kaap
om,
de
Straat
van.Mo-
sambique
door
en
dan
de
Oostpunt
van
Madagascar,
waar
men
lang
vertoefde.
Want
er
was
grote
ellen¬
de
gekomen
over
dit
varende
volk.
Het
journaal
zegt:
„De
grote
hitte
bedierf
onze
victalie,
vlees
en
vis
stonken,
ons
bier
was
slecht;
het
scheurbuik
kwam:
met
gezwollen
benen,
kwade
monden,
losse
tanden
en
stijve
leden".
15
JAN.
1945
Vertrokken
met
de
le
en
2e
sectie
naar
St.
Philipsland.
,
Een
week
hebben
we
de
wacht
aan
de
dijken.
Pest
werk.
Toch
altijd
beter
dan
in
een
of
ander
stadje
het
paradepaard
uit
te
hangen.
19
JAN.
De^3e
en
4e
sectie
afgelost
op
Tho-
len.
Hier
blijven
we
4
weken:
twee
weken
in
het
dorp
St.
Annaland
en
twee
Weken
in
de
stellingen
van
post
Bill.
We
zitten
nu
aan
de
dijken.
Tamelijk
vjpel
alarm
's
nachts.
6
FEBR.
Nog
steeds
op
Post
Bill.
Wachtcommandant
vannacht.
Prettig
is
het,
ria
zo'n
lange
tijd
weer
eens
'n
hele
nacht
te
hebben,
waarin
je
schrijven
kunt.
De
jongens,
buiten
in
de
posten,
zullen
wel
zachtjes
vloeken
van
de
kou.
Misschien
ook
van
de
een¬
zaamheid.
Want
eenzaam
is
dit
land.
vooral
's
nachts
onder
een
vrieshemel
met
sterren.
Boven
je
sterren
en
vóór
je
het
water
van
de
Schelde,
dat
ruisen
blijft.
Aan
de
overkant,
op
Schouwen,
zitten
de
moffen,
's
Nachts
zie
je
de
lichtkogels
en
overdag,
als
het
helder
is,
bekijk
je
met
de
verre¬
kijker
de
kleine
figuurtjes,
daar
aan
de
dijken.
Soms
schieten
we
er
op
met
de
Vickers.
Er
was
telefoon.
De
Slimme
heeft
motorgeronk
gehoord.
Kan
Weer
lollig
worden
als
er
een
moffen-
patrouille
komt.
Eigenlijk
leer
je
met
weinig
te¬
vreden
zijn
in
dit
soldatenbaantje.
Ik
voel
me
behaaglijk,
hier
onder
het
gele
petroleumlicht
in
de
ka¬
mer
van
een
oude
boerderij.
De
Engelsen
bij
het
vuur
praten
met
trage
stemmen.
Natuurlijk
over
„the
good
old
England"
of
de
„girl-friend".
Met
regelmatige
tus¬
senpozen
verdwijnt
er
een
naar
buiten,
de
geribde
handgranaten
in
de
jaszakken
en
het
geweer
benge
lend
op
de
rug.
Anderen,
een
vlaag
van
kou
meebrengend,
stappen
binnen
naar
het
vuur
en
de
dam¬
pende
kroezen
thee.
|
Hier
zit
ik
dan,
ondergroepscom¬
mandant,
op
wacht.
Raar
is
dat
eigenlijk.
In
B.
slapen
nu
alle
men
sen.
Ze
denken
niet
aan
de
kou,
aan
lichtkogels
of
aan
de
moffen,
die
komen
kunnen
deze
nacht.
Waarom
slaap
ik
ook
niet?
Dicht
BATALJONS
van
het
re¬
giment
stoottroepen,
vrijwilligers
uit
het
Zui¬
den,
ingezet
bij
de
bevrij¬
ding
van
Nederland
in
de
jaren
1944-1945,
droegen
in
Indonesië
hun
deel
bij
in
de
politionele
actie.
Bij
het
lezen
van
namen
in
de
verlieslijsten
komen
de
herinneringen
terug
aan
deze
laatste
oorlogsjaren.
Aan
de
gesneuvelde
mak¬
kers
opgedragen
deze
fragmenten....
-\
J
|
w
Gisteren
(Zondag
10
Aug.)
werd
de
Internationale
Ronde
van
de
osbaan
bij
Amsterdam
verreden,
georganiseerd
door
de
A.S.C.
..Olympia".
Winnaar
bij
de
amateurs
werd
de
Vries,
na
diskwa-
i.catie
van
de
Zweed
Snell.
Bij
de
profs
won
Verschuren.
bij
de
boeken,
onder
de
wollen
de¬
kens
en
echte
lakens.
Idealisme
of
avontuur?
Misschien
alle
twee.
Ik
geloof
niet
dat
ik
terug
zou
wil¬
len.
Misschien
nu
wel,
om
Henny.
Ik
weet
het
eigenlijk
niet.
Niets
weet
ik.
Ik
heb
slaap.
Alles
is
doe¬
zelig
en
mijn
gedachten
gaan
traag
als
water
dat
niet
vloeien
wil.
11
FEBRUARI
Eeuwig
op
Post
Bill.
De
aflossing
is
niet
gekomen
en
onze
tijd
is
verlengd
met
10
dagen
i.
v.
m.
een
uit
te
voeren
landing
op
Schouwen.
12
FEBRUARI
Er
is
een
moffenpatrouille
geweest
bij
de
10e
Compagnie
op
St.
Phi¬
lipsland.
Ze
bliezen
de
watertoren
met
de
uitkijkpost
daarop,
in
de
lucht.
P.A.
sneuvelde
en
P.
werd
krijgsgevangen
gemaakt.
Toen
ik
het
hoorde,
moest
ik
eraan
denken,
hoe
wij
dezelfde
posten
hadden,
'n
paar
maanden
geleden.
Ik
heb
bij
de
watertoren
gestaan
en
in
de
stelling
00
de
dijk
Er
was
een
En¬
gelsman
bij
me,
die
bang
was
en
me
zenuwachtig
maakte.
Hij
ba¬
zelde
zachtjes
over
de
..Jerries"
en
we
staarden
in
het
donker,
tot
on¬
ze
ogen
traanden.
Ik
was
blij.
toen
de
maan
ookjvam'.
Deze
nacht
was
er
géén
maan.
7
MAART
Koud
is
het
nog.
In
de
posten
ijs¬
beer
fe
heen
en
weer.
heen
en
weer,
voorbij
de
mitrailleurs,
de
veldtelefoon,
de
kist
handgranaten
en
de
trommels
munitie.
Meeuwen
kantelen
krijsend
boven
de
Schel¬
de.
Moedeloos-treurig
is
deze
dag.
Om
Nolleke
v.
d.
B„
die
ze
van¬
nacht
doodschoten
ien
om
de
brief
van
Hennv,
die
ze
twee
maanden
geleden
schreef
en
waarmee
ze
nu
alles
breekt.
Nu
moet
er
iets
ge¬
beuren.
dat
dit
verandert,
het
droe¬
vige
stuk
slaat.
Veel,
moffen
in
hun
vierkante
stormboten.
On
de
dijken
de
Polen
en
de
Engelsen
naast
onze
eigen
jongens
en
dan
schieten
kunnen,
steeds
maar
schieten,
tot
het
koelwater
van
de
Vickers
kookt.
Uren
zijn
er,
dat
het
gonzen
van
de
mortieren
en
het
huilen
van
heavy
guns
je
dol
maakt
of
eindeloos
moe.
Nu
verlang
ik
ernaar.
Deze
dagen
maken
je
naakt
en
week.
Alles
is
te
helder.
Plotseling
verlang
je
terug
naar
je
eigen
kamer,
een
fietstocht,
helemaal
alleen,
of
een
dwaze
fuif
met
je
vrienden.
Dat
iriag
niet.
Een
Pool.
die
we
Papa
noemen,
zegt
'
dat
dat
„seheisse"
Is
en
dat
het
„kaputt
macht".
MIDDENSTANDS¬
EXAMENS
TEN
EINDE
Hoog
percentage
geslaagden
Het
Was
gisteren
de
laatste
dag
van
de
Middenstandsexamens.
Er
werden
te
Alkmaar
geëxamineerd
voor
het
schriftelijk
gedeelte
1415
candidaten,
waarvan
1089
of
77
pet.
slaagden;
voor
het
mondeling
ge¬
deelte
werden
te
Alkmaar
1083
can¬
didaten
geëxamineerd,
waarvan
er
877
of
81
pet.
slaagden.
Te
Alkmaar
slaagde
derhalve
voor
het
gehele
examen
62
pet.
Door
het
Bureau
der
examens
van
de
Centrale
Voor
Katholiek
Handels¬
onderwijs
werden
in
19
plaatsen
schriftelijk
middenstandsexamens
af¬
genomen;
hierbij
werden
geëxami¬
neerd
15930
candidaten,
waarvan
11012
of
69
pet.
slaagderl.
-
Van
de
R.K.
Middenstandshan¬
delsschool
te
Alkmaar
slaagden
voor
het
schriftelijk
gedeelte
93
pet.
van
de
candidaten
en
voor
het
monde¬
ling
gedeelte
90
pet.,
zodat
het
per¬
centage
geslaagden
voor
het
gehele
examen
bedraagt
83
pet.
Vergeleken
met
de
cijfers
uit
an¬
dere
rayons
kan
gezegd
worden,
dat
ook
in
dit
opzicht
van
Alkmaar
de
Victorie
begint.
MIDDENSTANDSEXAMENS
TE
ALKMAAR
Laatste
dag
Op
de
achtste
en
laatste
dag
van
de
te
Alkmaar
gehouden
midden¬
standsexamens
behaalden
het
mid¬
denstandsdiploma:
de
dames
H.
W.
J.
Witte-Eickholt
en
M.
H.
J.
de
Wijt
en
de
heren
A.
I.
W.
Zonneveld,
C.
W.
Zwart,
Ch.
M.
Klerks,
P.
C.
Wortelboer
en
H
J.
Wiegman,
allen
te
Alkmaar;
J.
M.
Zoon.
Akersloot;
J.
C.
Witte,
P.
J.
Willig,
Bergen;
G.
J.
Wassenaar,
P.
L.
de
Wildt
en
J.
C.
IJpelaan,
Heiloo;
Anna
Winder
en
N.
A.
Zoontjes,
Limmen;
G.
H.
Zonneveld,
L.
Zonneveld,
N.
G.
de
Wit
en
P.
Th.
de
Wildt,
de
dames
M.
v.
d.
Winkel
en
A.
P.
de
Wit
en
de
heren
J.
Zwager,
P.
de
Wit
en
F.
v.
Wetering,
D.
v.
d.
Wateren
en
A.
Werkhoven,
IJmuiden;
W.
Zon¬
neveld,
Uitgeest;
mej.
E.
C.
Wijker
en
de
heren
P.
C.
Wijker
en
L.
Wijker.
Egmond
aan
Zee;
A.
J.
Wit,
Schoorl;
W.
ten
Wolde,
St.
Pancras;
mej.
E.
Bos.
Langedijk;
mevr.
O.
Zweep-de
Vries
en
de
heren
M.
Zijp
en
J.
Weel,
Zuid-Scharwoude;
N.
L.
Mosch,
Warmenhuizen;
mej,
E.
Weel
en
D.
Welner;
N.
J.
Wester,
Obdam;
J.
Zwart,
De
Rijp:
J.
Wou¬
ters.
Jisp;
G.
J.
Wit,
West-Graftdijk;
J.
Witte,
Ursem:
G.
J.
de
Wit,
Den
Helder;
A.
C.
Witte,
Den
Burg
(Te¬
xel);
L.
Witte,
De
Waal
(Texel);
P.
Zijm,
Den
Burg
en
W.
Zuidewind,
Oudeschild
(Texel);
voorts
mej.
C.
Ch.
Swart
te
Heiloo.
Afgewezen
19.
Marktberichten
NOORD-SCHARWOUDE.
11
Aug;
—
75.000
kg
aardappelen:
Eerstelin¬
gen
9.40—10.30;
Bevelanders
8.10-8.40
Eigenheimers
9.30—10.00;
blauwe
Eigenh.
9.60—10.70;
Bintjes
7.80;
Geelblom
8.80:
bonken
9.10—9.90;
drielingen
5.20—5.90;
kleine
5.20—
5.40;
16.000
kg
slagbonen
10-38;
39.000
kg
witte
kool
5—5.40;
3300
kg
rode
kool
4.50—7.50;
500
kg
groene
kool
5.10;
480
st.
bloemkool
IA
49;
I
40;
1500
kg
kroten
3.60—4.20;
1700
kg
uien
15.80;
drielingen
10.60;
nep
14;
550
kg
peen
I
5.10.
WARMENHUIZEN,
9
Aug.
77.250
kg
aardappelen:
Schotse
muizen
9.60-
10.40;
grove
8.90—9;
kleine.5—5.30;
witte
Eigenh.
9—9.50;
blauwe
Eigenh.
8.80—9.80;
drielingen
5.20-5.30;
grove
8.80—9.50;
Koopm.
blauwe
9.70;
bin¬
tjes
8.50;
grove
8.20;
Bevelanders
9.60;
15.000
kg
slabonen
24.10—27.40;
afv*.
19—20;
3000
kg
rode
kool
7.80;
Partij
O'Kelly
—
Szabo
De
verrassing
in
het
tournooi
te
Hilversum
was
wel
het
voortreffe¬
lijke
spel
van
de
Belgische
kam¬
pioen
O'Kelly
de
Galway.
Deze
speler,
die
enkele
jaren
ge¬
leden
nog
betrekkelijk
onbekend
was
en
ook
in
het'
wereldtournooi
te
Groningen
niet
opviel
—
hij
be¬
zette
daar
een
van
de
laatste
plaat¬
sen
—
heeft
in
h^t
afgelopen
jaar
geweldige
vorderingen
gemaakt.
Door
practisch
aan
ieder
schaak-
tournooi
deel
te
nemen,
verwierf
hij
zich
een
schat
aan
ervaring.
Zijn
stijl
van
spelen
is
gezond,
combi-
natoir
en
ondernemend.
Verloor
hij
in
Groningen
nog
van
Szabo
in
15
zetten,
in
het
tournooi
te
Hilversum
versloeg
hij
de
Hongaarse
meester
in
een
prachtige
partij.
Deze
partij,
die
zowel
overwinnaar
als
over¬
wonnene
tot
eer
strekt,
volgt
hier¬
onder.
Wit:
O'Kelly
Zwart:
Szabo
(Gespeeld
te
Hilversum
op
19
Juli
1947)
Konings-Indische
verdediging.
1.
d2—d4,
Pg8—f6.
2.
c2—c4.
g7—
g6.
3.
Pbl—
c3.
d7—d6.
4.
Pgl—f3,
Lf8—g7.
5.
g2—g3
(de
moderne
voortzetting,
die
beoogt
de
span¬
ning
in
het
centrum
te
handhaven).
5....
0—0.
6.
Lfl—g2,
Pb8—d7.
7.
0—0,
é7—é5.
8.
é2—é4,
c7—c6
(om
het
centrum-bolwerk
c4,
d4.
é4
te
ondermijnen
door
zo
spoedig
mo¬
gelijk
d5
te
spelen).
Ook
impliceert
deze
tekstzet
de
mogelijkheid
de
dame-ontwikkeling
naar
b6
voor
te
bereiden).
9.
h2—h3
(niet
direct
noodzakelijk;
gebruikelijk
is
9.
b3).
9....
é5xd4.
10.
Pf3xd4,
Pd7—b6
(zwart
zet
zijn
plan
door
om
d-5
door
te
drukken).
11.
b2—b3,
d6—
d5.
12.
é4xd5,
c6xd5.
13.
c4—c5,
Pf6
—é4
(de
pointe
van
de
doorbraak).
14.
Pc3xé4
(veel
beter
dan
14.
Pcé2,
Pd7.
15.
b4,
Pé5.
16.
Tbl,
Té8.
17.
Dc2,
Pc4
en
zwart
staat
uitstekend.
Deze
voortzetting
kwam
voor
in
de
partij
Lenner-Müller,
tournooi
te
Voortdurend
komen
nog
foto's
binnen
van
verwoestingen
door
de
republikeinen
bij
hun
terugtocht
aangericht.
Een
Chinese
drukkerij
in
Soekaboemi
werd
verwoest.
De
brandkast
bleef
slechts
overeind
staan.
Wenen
1947).
14....
d5xé4.
15.
Lel
—b2.
Pb6—d5.
16.
Lg2xé4,
Lc8xh3.
17.
Tfl—él
(wit
staat
thans
beter
op
grond
van
zijn
pionnenmeerder-
heid
op
de
damevleugel).
17....
Dd8—d7.
18.
Ddl—d2,
Pd5—é7.
19.
Tal—dl.
Tf8—d8.
20.
Dd2—b4!,
Pé7
—d5.
21.
Db4—c4.
Ta8—c8.
22.
b3—
b4,
Pd5—f6.
23.
Lé4—f3,Lh3—g4.
24.
Pd4—c6!,
Td8—é8
(zwart
verweert
zich
voortreffelijk
tegen
wits
offen¬
sief.
Na
25.
Td7:
volgt
25
Tél
:
+
.
26.
Kg2.
Lf3
:
+.
27.
Kf3
:.
Pd7
:).
25.
Pc6—é5,
Dd7—é6.
26.
Dc4xé6,
Lg4xé6.
27.
Lf3xb7,
Tc8—c7
(wit
heeft
thans
een
pion
veroverd
en
staat
door
de
vrijpion
op
c5
tech¬
nisch
gewonnen.
O'Kelly
wikkelt
prima
af).
28.
Lb7—c*6,
Té8—b8.
29.
a2—a3.
Pf6—g4.
30.
Lc6—f3,
h7—h5.
31.
Pé5—c6,
Lg7xb2
(andere
voort¬
zettingen
zijn
ook
nutteloos).
32.
Pc6xb8,
Lb2xa3.
33.
Tdl—d8+,
Kg8
—g7.
34.
Pb8—a6,
Tc7—c8.
35.
Td8
xc8.
Lé6xc8.
36.
Tél—al,
Ta3—b2.
37.
Tal—a2.
Lb2—c3.
38.
b4—b5,
Lc3
—d4.
39.
Lf3xg4,
h5xg4.
40.
Ta2—d2,
Ld4—f6.
41.
Pa6—c7.
Lf6—é7.
42.
Pc7—é8
+
.
Kg7—f8.
43.
Pé8—d6.
Lc8
—é6.
44.
b5—b6.
a7xb6.
45.
c5xb6,
Lé7—g5.
46.
b6—b7,
zwart
gaf
op.
Een
prachtige
overwinning!!
Athletiek
NEDERLAND
WINT
VAN
BELGIE
De
landen-athletiekwedstrijd
tus¬
sen
Nederland
en
België
werd
te
Antwerpen
door
de
Nederlandse
ploeg
gewonnen
met
951/2
punt
te¬
gen
België
8O1/2
punt.
Familieberichten
Heden
overleed
tot
onze
diepe
droefheid,
in
het
St.
Jans
Gasthuis,
na
een
langdurig,
doch
geduldig
gedragen
lij¬
den,
voorzien
van
de
H.H.
Sacramenten
der
Stervenden,
onze
innig
geliefde
vader,
behuwd-
*en
grootvader
BERNARDUS
MICHAëL
LIESHOUT
in
de
ouderdom
van
75
jaar.
Begiftigd
met
het
kruis
„Pro
Ecclesia
et
Pontifice"
.
Overtuigd
van
Uw
deelneming
bevelen
wij
de
ziel
van
onze
dier¬
bare
overledene
in
Uwe
gebeden
aan.
Hoorn,
9
Aug.
1947
Baanstraat
31
•
Hoorn:
M.
B.
Lieshout
G.
LieshouLPaap
B.
P.
Lieshout
A.
Lieshout¬
van
Duimen
C.
G.
Lieshout
B.
Lieshout-Janssen
A.
E.
Molenaar-
Lieshout
G.
Molenaar
P.
C.
Lieshout
C.
Lieshout-Kroes
.
G.
N.
Lieshout
J.
Lieshout-de
Rie
N.
C.
Lieshout
B.
Lieshout-Dudock
W.
G.
Lieshout
N.
Lieshout-Visje
en
kleinkinderen
Rozenkrans
bidden
in
de
kapel
van
het
St.
Jans
Gasthuis
op
Maan¬
dag-
en
Dinsdagavond
7.30
uur
De
H.H.
Uitvaardiensten
zullen
gehouden
worden
in
de
Parochiekerk
op
Woensdag
13
Augustus
a.s.
des
morgen^
ten
8.10
en
9
uur,
waarvan
ten
8.10
uur
de
gezon¬
gen
H.
Mis
van
Re¬
quiem,
daarna
de
be¬
grafenis
van
uit
dfe
kerk
in
het
familiegraf
op
het
R.K.
Kerkhof
te
Hoorn.
Tot
onze
diepe
droef¬
heid
overleed
heden
door
een
noodlottig
on¬
geval
na
een
smartelijk
lijden,
voorzien
van
de
H.H.
Sacramenten
der
Stervenden,
onze
ge¬
liefde
echtgenote,
moe¬
der,
dochter
en
be¬
huwddochter
GOUWGUURDA
AGATHA
POLAND
geb.
Huiberts
in
de
leeftijd
van
32
jaar.
J.
Poland
Ria
N.
Huiberts
C.
Huiberts-Wyte
M.
Poland-van
't
Hof
Alkmaar,
9
Aug.
1947
Heiligeland
45
De
gezongen
H.
Uit¬
vaartdienst
zal
plaats.
hebben
Dinsdag
a.s.
te
8
uur
des
morgens
in
de
Parochiekerk
van
de
H.
Laurentius,
waarna
de
begrafenis
te
8.50
uur
vanuit
de
kerk
op
het
R.K.
Kerkhof
St.
Barbara,
alhier.
Rozenkransbidden
's
avonds
te
7
uur
in
de
kapel
van
het
St.Elisa-
beth
Ziekenhuis.
Hiermede
delen
wij
mede
het
overlijden
van
onze
geachte
mede¬
oprichter
en
commis¬
saris,
de
heer
BERNARDUS
MICHAëL
LIESHOUT
in
de
ouderdom
van
75
jaar.
Zij
nagedachtenis
zal
bij
ohs
in
hoge
ere
blijven.
Directie
en
Commis¬
sarissen
Bernardo's
Sigarenfabriek
N.V.
Hoorn,
9
Aug.
1947
Heden
overleed
onze
lieve
Man.
Vader,
Be¬
huwd-
en
Grootvader
Dr.
PIETER
STAPEL,
Dierenarts
in
de
ouderdom
van
58
jaar.
G.
Stapel-
Hoek
.Spaans
C.
P.
Stapel
I.
L.
Stapel—Prins
E.
Stapel
N.
H.
Schuytemaker
en
kleinkinderen
Spanbroek,
9
Aug.
1947
Liever
geen
bezoek.
De
teraardebestelling
zal
plaats
hebben
op
Dinsdag
12
Augustus,
om
half
drie
te
Span¬
broek.
TE
KOOP:
ca.
200
stuks
,
nieuwe
gew.
betonnen
Damplanken
3,00x0,33x0,10
gelegen
aan
vaarwater
t'e
Utrecht
Te
bevr
B.
v.
Hees,
Ko¬
ningsweg
40,
Utrecht.
Tel.
17403
of
Tel.
20789,
Utrecht.
TE
KOOP:
Goed
onderhouden
WO¬
NING,
Munnickenveld
4,
verhuurd
a
f
3,25
p.
w.
Best
beklante
KRUIDE¬
NIERSZAAK
op
R.
K.
dorp
bij
Hoorn,
met
rui¬
me
woning,
moestuin,
erf
met
vele
vruchtbo¬
men
en
groot
pakhuis.
Woningruil
noodzakelijk.
Het
vanouds
bekende
café
„HET
WITTE
PAARD"
te
Hoorn,
met
uitspanning,
rijwiel-,
auto-
en
veestalling.
GEVRAAGD
te
huur
of
te
koop:
Grote
bedrijfs¬
ruimte
geschikt
voor
lichte
industrie.
MAKELAAR
J
de
Jong
Jz.
Venenlaan
5,
Hoorn
Wij
maken
u
er
op
attent
dat
onze
zaak
niet
van
14
maar
van
17
tot
en
met
J2
Augustus
gesloten
is.
Woensdag
13
Augustus
géén
scheer,
maar
knipdag
tWeels
Kapsalon
ANDIJK
A.
Bakker
34,
Onderdjjk
is
het
adres
van
de
agent
van
het
NIEUW
NOORD¬
HOLLANDS
DAGBLAD,
Agentschap
ONDERDIJK
ADVERTENTIES
worden
met
de
meeste
spoed
door
hem
doorgegeven.
NIEUWE
ABONNEES
ont¬
vangen
bij
opgave
direct
de
krant.
AANGEBODEN
geheel
complete,
in
goeden
staat
zijnde
gebruikte
Pa¬
tent-Schoof
motorsproei-
machine
Een
plugner
met
nieuwe
3
P.K.
Villiersmotor,
ge¬
monteerd
op
prima
houten
tank
van
500
liter.
Billijke
prijs.
J.
GONS
R.z.,
W.
Blokker
TE
KOOP:
BOOMSTUTTEN
en
SCHANSHOUT
J.
HEMKE
—
Andijk
O.
VOOR
Eerste
Hypotheken
gelden
aangeboden
op
billjjke
voorwaarden.
Br.
no.
5158
bur.
v.ö.
bl,
Advertenties
Terstond
gevraagd
t
Vergevorderd
Leerling
bij
P.
G
R
O
O
1
Timmerman
te
Wervershoof
DEZE
WEEK
gelegenheid
tot
aangeven
van
.
nieuwe
leerlingen
voor:
lingerie
»
ccstuum.
en
coupeuseklasse.
Aanmelden
Bij
het
St.
Jans
Gasthuis,
Hoorn.
ADVERTEERT
IN
DIT
BLAD!
r
Gebeden
voor
vérkenners
verzameld
door
'Aalmoezenier
PLASSCHAERT
Dit
lang
verwachte
kerkboek
voor
katholieke
verkenners
is'
nu
verschenen.
Prijs
in
geh.
linnen
band
f2,25
Dit
kerkboek
is
uitgegeven
in
opdracht
van
het
Hoofdbestuur
der
Katholieke
Jeugdbeweging
en
verkrijgbaar
bij:
BOEKHANDEL
H.
HOORN
TEL.469?
r
HET
ZEEPRINSESJE
34.
Gelukkig
hield
Okkie
zijn
hoofd
koel.
Hij
brak
een
stuk
koraaltak
af
en
bliksemsnel
duwde
hij
het
tussen
de
boven-
en
onderkaak
van
het
monster.
Kronkelend
van
pijn
en
woede
gleed
hij
naar
beneden.
Okkie,
die
altijd
gauw
van
schrik
bekwam
en
altijd
klaar
was
met
een
gtap,
stond
ook
al
gauw
weer
op
het
zand
en
vlug
knoopte
hij
de
zeeslang
om
het
stammetje.
„Ziezo",
grin¬
nikte
hij,
„die
heeft
wel
een
dagje
nodig
om
zich
los
te
wurmen".
Toen
gingen
zij
verder
tot
het
weer
avond
was.
En
de
volgende
morgen
weer,
tot
zij
in
het
rotsland
aankwamen,
waar
drie
walvissen
woonden.
Een
schol,
die
toevallig
langs
reisde,
vertelde,
dat
de
walvissen
pas
laat
weer
thuis
zouden
zijn.
Maar
dichtbij
was
een
gezellig
rots¬
hol,
waar
ze
op
hun
gemak
konden
wachten.
V..
J