Tekstweergave van HK_1946_09_18_0003
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
WOENSDAG
18
SEPTEMBER
1946
Nieuw
Noordhollandsch
Dagblad
MILLIOENEN-
WORDT
MILLI
AR
DEN-NOTA
De
uitgaven
daalden
met
anderhalf
milliard,
maar
het
tekort
is
niettemin
bijna
twee
milliard
gulden
HET
ALGFMEENE
BEELD
F\ER
GEWOONTE
GETROUW
hééft
de
Minister
van
Finan-
ciën
de
aanbieding
van
de
Rijksbegrooting
1947
in
de
Tweede
Kamer
vergezeld
doen
gaan
van
een
overzicht
der
financiën,
de
millioenennota.
Hierin
wordt
erop
gewezen,
dat
de
op
28
Mei
1946
door
den
Minister
van
Financ:ën
in
een
vergadering
van
de
Eerste
Kamer
uitgesproken
verwachting
inzake
een
vermindering
der*Rijksuitgaven
voor
het
dienstjaar
1947
met
ƒ
114
milliard
wordt
overtroffen.
In
de
thans
ter
be¬
oordeeling
voorgelegde
cijfers
wordt
het
totaal
der
uitgaven
voor
1947
geraamd
op
ƒ
4.250.093.693.—,
tegenover
ƒ
5.582.877.223.—
in
1946.
Hierbij
wordt
aangeteekend,
dat
ten
aanzien
van
het
laatste
cijfer
rekening
is
gehouden
met
een
op
7
Augusus
1946
aangebo¬
den
nota
van
wijziging
op
dë
marinebegrooting
en
met
de
no¬
ta's
van
wijzigingen
der
overige
hoofdstukken
welke
eerstdaags
de
Tweede
Kamer
zullen
berei¬
ken.
Deze
nota
bevat
in
de
eerste
plaats
een
beschouwing
over
de
dienstjaren
1940
tot
en
met
1945
Daaruit
blijkt,
dat
de
begroo-
tingstekorten
over
de
jaren
1940
tot
en
met
1945
(Nederland
en
Londen
tezamen
genomen)
in
totaal
het
enorme
bedrae
van
f
12,6
milliard
beloopen.
In
de
twééde
plaats
bevat
c'e
nota
een
beschouwing
léver
de
ontwerpbegrooting
voor
1946,
waarin
naast
de
reeds
eerder
ge¬
noemde
wijzigingen
van
de
mari-
neoegrooting,
waardoor
het
bud-
getaire
beeld
een
verslechtering
onderging,
nog
andere
wijzigin¬
gen
worden
voorgesteld.
De
hoofdschotel
der
nota
wordt
gevormd
door
opmerkin¬
gen
en
beschouwingen
over
de
ontwerp-begrooting
voor
1947
en
Omsehrtivin,»
Ontwerp-kefcToo
tlng
v.
1946
in
gediend
op
12
April
1946
GEWONE
Uitgaven
f
2,230,977,094
Middelen
f
2,-394,024,742
Voord.
&ldo
f
163,047,648
Over
te
brengen
naar
de
middelen
van
den
buiten-
gewonen
dienst
f
163,047,648
BUITENGE
Uitgaven
f
3,138,020,819
Middelen
f
748,838,904
f2.389.181,915
Overgebracht
van
den
gew.
dienst
f
163.047,648
Nadeelig
saldo
..
f2,226,134,267
Nadeelig
saldo
v.
Landb
Crisisfonds
f
376,240,000
f
2,602,374,267
GEHEELE
Uitgaven,
excl.
de
bijdrage
v.
d.
ge¬
wonen
aan
den
buitengewonen
dienst
f5,368,997.913
Middelen,
excl.
de
bijdragè
v.
d
ge¬
wonen
aan
den
buitengewonen
dienst
f
3,142,863,646
door
een
uitvoerige
beschouwing
hiervan,
geplaatst
in
het
kader
van
het
door
het
centraal
plan¬
bureau
ontworpen
nationale-bud¬
get.
Dit
budget
is
eensdeels
geba¬
seerd
op
een
prognose
van
de
waarschijnlijke
ontwikkeling
van
den
algemeenen
economischen
toestand
in
1947,
terwijl
voor
een
ander
deel
daarin
taken
zijn
ge¬
steld,
welker
verwezenlijking
vool
de
toekomst
van
ons
land
van
essentieel
belang
worden
ge¬
acht
Het
batig
saldo
op
den
gewo¬
nen
dienst
voor
1947
wordt
ge¬
raamd
op
f90.783.527,
welk
be¬
drag
bestemd
is
als
bijdrage
aan
den
buitengewonen
dienst
Deze
sluit
uiteindelijk
met
een
nadeelig
saldo
van
f
1,651.117.009
Voegt
men
hierbij
het
nadeelig
saldo
van
het
laadbouwcrisisfonds
dan
komt
men
tot
een
totaal
be-
grootingstekort
van
f
1
967.399.992
De
recapitulaties
van
de
cijfers
der
middelen
en
uitgaven
in
1947
vergeleken
bij
die
in
1946
1
geven
het
volgende
beeld
te
zien
Ontv.'o
r
p
_
begrc
o
t
ing
voor
1946
met
inbe_
grip
van
de
voor.
gestelde
wijzigingen
der
marinebegToo_
ting
en
tevens
van
Ontwerp,
alle
eerstdaags
in
te
beg'rooting
voor
dienen
wijzigingen.
i947.
dienst
f
2,423,676
484
f2,310,358,329
f
2,476,202^01
f2,401,141,856
f
52,526,417
f
52,526,417
WONE
DIENST
f3,159,200,739
f
848,57^,904
f2,310.621,835
f
52,526,417
f2,258,095,418
f
376,240,000
f
2:634,335.418
DIENST
90,783.527
90,783.527
f
1,939,735,364
f
197,834,828
f
1,741,900,536
f
90,783,527
f
1,651,117.009
f
316.282,913
f
1.967,399,922
I'
5.582,877,223
Nadeelig
saldo
..
f
2,226,134,267
Nadeelig
saldo
v.
Landbouw
Crisis¬
fonds
f
376,240,000
f3,324,781,805
f
2,258,095.418
f
376,240,000
f
2,602,374,267
f
2,634,335,418
f
4,250,093,693
f
2,598,976,684
f
1,651.117,009
f
316,282,913
f
1,967,399
922
Bij
de
boven
aangegeven
ver¬
mindering
der
rijksuitgaven
ten
bedrage
van
rond
f
1.333
millioen
is
nog
geen
rekening
gehouden
met
het
nadeelig
saldo
van
het
Land¬
bouwcrisisfonds,
dat
f
60
millioen
minder
bedraagt
dan
het
vorig
jaar.
De
verlaging
van
uitgaven
bedraagt
dus
in
totaal
f
1.393
mil¬
lioen,
in
welk
bedrag
met
alle
voorgestelde
wijzigingen
voor
1B46
rekening
is
gehouden.
Daartegen¬
over
staat,
dat
de
opbrengst
van
de
middelen
welke,
met
inbegrip
van
alle
ingediende
aanvullingen,
oor
1946
op
f
3.325
millioen
werd
Sogroot.
voor
1947
naar
raming
f
2,599
millioen
zal
bedragen,
derhalve
f
726
millioen
minder
Het
Landbouwcrisisfonds
in
aanmerking
genomen,
is
het
be-
grootingstekort
van
f
2.634
mil¬
lioen
voor
1946
met
f
667
millicen
teruggeloopen
tot
f
1.967
millioen
voor
-1947.
In
dit
verband
zij
er
de
aan¬
dacht
op
gevestigd,
dat
de
uitga¬
ven
van
den
gewonen
dienst
voor
1947
114
millioen
lager
worden
geraamd.
MINISTER
LIEFTINCK
noemde
den
financieelen
toestand
deplorabel.
ECONOMISCH
HERSTEL
bleef
beneden
de
verwachting
In
zijn
slotbeschouwingen
op
de
rijksbegrooting
voor
1947
er¬
kent
de
minister
vaa
financiën,
dat,
ofschoon
ontegenzeglijk
de
economische
toestand
van
Ne¬
derland
in
1946
is
verbeterd,
de
aan
het
begin
van
het
jaar
ge¬
koesterde
verwachtingen
omtrent
het
tempo
van
het
economische
hersteDniet
ten
volle
in
vervul¬
ling
zijn
gegaan.
Met
name
is
het
herstel
en
de
uitbreiding
van
het
productie-apparaat
bij
dë
gerpaakte
veronderstellingen
ten
achter
gebleven,
terwijl
het
met
het
bestaande
productie-apparaat
bereikte
productie-volume
niet
ten
volle
bevredigend
is
geweest
Voor
deze
ontwikkelng
zijn
oorzaken
aan
te
wijzen,
welke
niet
of
nauwelijks
door
het
Ne-
dërlandsche
volk
en
zijn
regee¬
ring
konden
worden
beïnvloed.
NADERE
OMSCHRIJVING
VAN
DE
UITGAVEN
Staatsleeningen
drukken
het
zwaarst
Samenvatting
van
de
uitgaven
cp
den
gewonen
dienst
Omschrijving
in
millioenen
*
guldens.
Uitgaven
voor
de
politie
..
48
Bijdrage
in
de
kosten
van
gemeentepolitie
(door
Binnenlandsche
Zaken)
15
Burgerlijke
rechtspraak
10
Gevangenissen,
rijkswerk¬
inrichtingen,
rijkstucht-
en
opvoedingswezen
..
26
Steun
aan
noodlijdende
ge¬
meenten
60
Uitkeering
a
h
gemeente¬
fonds
(door
Financiën)
10
Volkshuisvesting
11
Volksgezondheid
10
Sociale
•
verzekering
75
Kijksarbeidsbureaux
32
Hulpverleen
oorlogsslacht¬
offers
44
Dienst
uitvoering
Sverken
41
Grondgebruik
en
landbouw.
herstel
40
Rijkswaterstaat
59
Landbouw
23
Vervoer:
spoorwegen
(17
min),
zeescheepvaart
(5
min),
luchtvaart
(11
min),
vervoer-
en
ver¬
keersdiensten
(5
min)
38
Onderwijs
205
Radio
1
Militaire
uitgaven
(oorlog)
222
Militaire
uitgaven
(marine)
292
Departementsuitg.
(perso¬
neel
en
materieel)
....
33
Hoofdstuk
I
Huis
der
Koningin
II.
Hooge
colleges
van
staat,
kabinet
der
Koningin
en
kabinet
van
den
minis¬
ter-president
III.
Buitenlandsche
Zaken
IV.
Justitie
V.
Binnenlandsche
Zaken
VI.
Onderwijs,
kunsten
en
wetenschappen
Vila.
Nationale
schuld
Vllb.
Financiën,
belastingen
.
overige
middelen
Villa.
Oorlog
VlIIb.
Marine
IXa.
Openbare
werken
en
we
deropbouw
IXb.
Verkeer
X.
Economische
Zaken
...
XI.
Landbouw,
visscherij
en
voedselvoorziening
•
XII.
Sociale
zaken
XIII.
Gverzeesche
gebiedsdeelen
XIV.
Onvoorziene
ontvangsten
Aangezien
de
te
verwachten
ontvangsten
uit
de
„vermogens-
aanwasbelasting"
en
de
„heffing
in
eens"
bestemd
zullen
worden
voor
de
aflossing
van
de
staats¬
schuld,
zijn
deze
niet
in
de
ra.
Buifenlandsche
dienst
(bui¬
tenlandsche
zaken)
..
Handel
en
nijverheid
Directoraat-generaal
van
de
prijzen
8
Dienst
der
belastingen
....
76
Bijdrage
aan
het
algemeen
burg
pensioenfonds
ex
art.
168a
der
Pensioen¬
wet
1922
(Staatsblad
no.
240)
en
bijdragen
-
voor
inkoop
van
dienst¬
tijd
e-d
27
Nationale
schuld
(rente
en
aflossing)
780
Andere
uitgaven
100
Totaal
2310
De
grootste
post,
namelijk
de
dienst
der
staatsleenin¬
gen,
welke
post
ruim
1/3
van
het
totaal
uitmaakt,
is
zon¬
der
meer
niet
voor
vermin¬
dering
vatbaar,
doch
zal,
ge¬
zien
het
verloop
der
rijks¬
financiën,
veeleer
in
de
toe¬
komst
een
stijging
te
zien
geven.
De
minister
hoopt
in
de
memorie
van
toelichting
op
het
dezer
dagen
bij
de
Tweede
Kamer
in
te
diénen
wetsontwerp
voor
een
hef¬
fing
ineens
nader
in
te
gaan
op
de
beteekenis
van
de
uitermate
hooge
staatsschuld
en
op
de
wijze,
waarop
hij
zich
voorstelt
dit
probleem
tot
een
oplossing
te
kunnen
brengen
De
middelen
De
middelen
van
den
gewonen
dienst
van
de
ontwerp.begroo-
ting
1947
vertoonen
in
vergelij¬
king
met
de
ramingen
voor
1946
het
volgende
beeld:
Middelen
gewone
dienst
(in
millioenen
guldens)
1947
02
1.6
24,1
2.8
25,0
43,3
2
205.2
'
52,1
3.9
5,3
2,5
15.7
4,8
10.0
3.7
0,9
2,401,1
1946
0.2
0,9
16.4
13,7
22.5
44,4
•2
206
3
52i2
15,4
3,3
3,3
5,8
3,0
3,2
2,6'
0,8
2,394,0
ming
van
de
middelen
voor
1947
opgenomen
-Voorts
is
een
plan
in
studie
.
om
diverse
middelen,-
andere
dan
belastingen,
te
vër-
hodggjj.
De
leveringstermijn
voor
inves-
teeringsgoederen,
welke
moeten
worden
geimporteerd,
zijn
uiter¬
mate
lang
en
ook
de-import
van
grondstoffen
en
halffabrikaten
laat
tengevolge
van
de
algemee-
ne
schaarschte
veel
te
wenschen
over.
Tot
de
oorzaken
echter,
welke
het
Nederlandsche
volk
wel
kan
beïnvloeden,
behooren
het
nog
steeds
lage
peil
der
arbeidspro¬
ductiviteit
en
het
feit,
dat
de
be¬
sparingen
nog
niet
den
voor
een
regelmatig
herstel
noodzakelijken
omvang
hebben
aangenomen
Een
algemeene
verbetering
van
den
economischen
toestand
zal
slechts
kunnen
worden
bereikt,
wanneer:
a.
de
arbeidsproductiviteit
wordt
opgevoerd
tot
een
peil,
het¬
welk
dat
van
voor
den
oorlog
benadert
en
daardoor
het
na¬
tionaal
product
wordt
opge¬
voerd.
b.
het
kwantum
voor
export
ge¬
schikte
goederen
kan
worden
opgevoerd.
c.
de
consumptie
desondanks
be¬
perkt
blijft,
waardoor
de
be¬
sparingen
toenemen.
Daarnaast
zal
het
van
regee-
ringswege
noodig
zijn:
a.
om
de
uitgaven,
welke
door
de
bijzondere
tijdsomstandig¬
heden
noodzakelijk
zijn,
bin¬
nen
rationeeie
grenzen
te
hou¬
den
en
zoo
snel
—
als
de
om¬
standigheden
dit
toelaten
—
te
liquideeren;
b.
om
ook
ten
aanzien
van
de
overige
uitgaven
de
vereischte
rationalisatie
en
efficiëntie
te
bereiken
POLITIEKE
DEUNOUEMTEN
ZIJN
DUUR
.
Tot
en
met
1947
meer
dan
300
millioen
gulden
Aandacht
verdienen
de
uitga¬
ven
van
het
hoofdstuk
Justitie
onder
de
afdeeling
politieke
delinquenten.
Uit
de
onder¬
staande
tabel
blijkt,
dat
tot
en
met
1947
voor
de
maatregelen
'en
aanzien
van
de
politieke
delinquenten
f292
miiüoen
noodig
wordt
geacht,
waarte¬
genover
f
14
millioen
aan
in¬
komsten
is
geraamd,
In
het
overzicht
zijn
de
uitgaven,
ge¬
daan
in
1944
en
in
het
eerste
halfjaar
1945^in
het
bevrijde
deel
van
ons
land,
niet
opge¬
nomen.
Veilig
kan
dus
'worden
aangenomen,
dat
to;
en
met
1947
voor
dit
doel
meer
dan
200
millioen
gulden
noodig
zal
zijn.
Aard
der
uitgaven
voor
politieke
delinquenten,
resp.
in
2e
halfjaar
1945.
in
1946
en
in
1947:
Directoraat-generaal
voor
de
bij¬
zondere
rechtspleging
resp.
f—.—;
fl
millioen;
f
1.200,000;
totaal
f2,200,000
Berechting
enz
:
resp
f
1,583,200;
f9
582.3)0
en
f9,223.742,
totaal
f20.389,252
POD
cq.
PR
A-en:
resp.
f9.100,000;
f20
millioen
en
f12,750,000;
totaal
f41,850,000
Verblijfs-
en
interneeringkam-
pen
(w.o.
buitenbewaking):
resp.
f
33,5
millioen;
f
113
millioen
en
f
33,957,000,
totaalsf
180,457,000
Bijz.
Jeugdzorg
resp.
f
5,750,000;
f
15.230.000
en
f
9,475,000
totaal
f
30,455,000
Opneming
van
politieke
delin¬
quenten
in
gevangenissen
en
rijks¬
werkinrichtingen:
resp
f—.—;
f—:
f
12.000,000
totaal
f
12,000,000
Tewerkstelling
van
politieke
de¬
linquenten
'bij
den
D.U.W:
resp
f—,—;
fen
f4,500,000
totaal
f
4,500,OW
Totaal
der
uitgaven
respectw.
f
49,933,200;
f158,812,310
en
.
f83.105,742
totaal
f
297,651,252
Middelen
resp.
f
—,—;
f
5,000
000
en
f9,176,000,
totaal
l
14,176,000
Nadeelig
saldo
194b.
f49,933.200;
1946
f153,'812,310;
1947
f
73,'929,742;
nadeelig
saldo
totaal
f
277,675,252
'
f
li