Tekstweergave van HK_1946_09_18_0003

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
WOENSDAG 18 SEPTEMBER 1946 Nieuw Noordhollandsch Dagblad MILLIOENEN- WORDT MILLI AR DEN-NOTA De uitgaven daalden met anderhalf milliard, maar het tekort is niettemin bijna twee milliard gulden HET ALGFMEENE BEELD F\ER GEWOONTE GETROUW hééft de Minister van Finan- ciën de aanbieding van de Rijksbegrooting 1947 in de Tweede Kamer vergezeld doen gaan van een overzicht der financiën, de millioenennota. Hierin wordt erop gewezen, dat de op 28 Mei 1946 door den Minister van Financ:ën in een vergadering van de Eerste Kamer uitgesproken verwachting inzake een vermindering der*Rijksuitgaven voor het dienstjaar 1947 met ƒ 114 milliard wordt overtroffen. In de thans ter be¬ oordeeling voorgelegde cijfers wordt het totaal der uitgaven voor 1947 geraamd op ƒ 4.250.093.693.—, tegenover ƒ 5.582.877.223.— in 1946. Hierbij wordt aangeteekend, dat ten aanzien van het laatste cijfer rekening is gehouden met een op 7 Augusus 1946 aangebo¬ den nota van wijziging op marinebegrooting en met de no¬ ta's van wijzigingen der overige hoofdstukken welke eerstdaags de Tweede Kamer zullen berei¬ ken. Deze nota bevat in de eerste plaats een beschouwing over de dienstjaren 1940 tot en met 1945 Daaruit blijkt, dat de begroo- tingstekorten over de jaren 1940 tot en met 1945 (Nederland en Londen tezamen genomen) in totaal het enorme bedrae van f 12,6 milliard beloopen. In de twééde plaats bevat c'e nota een beschouwing léver de ontwerpbegrooting voor 1946, waarin naast de reeds eerder ge¬ noemde wijzigingen van de mari- neoegrooting, waardoor het bud- getaire beeld een verslechtering onderging, nog andere wijzigin¬ gen worden voorgesteld. De hoofdschotel der nota wordt gevormd door opmerkin¬ gen en beschouwingen over de ontwerp-begrooting voor 1947 en Omsehrtivin,» Ontwerp-kefcToo tlng v. 1946 in gediend op 12 April 1946 GEWONE Uitgaven f 2,230,977,094 Middelen f 2,-394,024,742 Voord. &ldo f 163,047,648 Over te brengen naar de middelen van den buiten- gewonen dienst f 163,047,648 BUITENGE Uitgaven f 3,138,020,819 Middelen f 748,838,904 f2.389.181,915 Overgebracht van den gew. dienst f 163.047,648 Nadeelig saldo .. f2,226,134,267 Nadeelig saldo v. Landb Crisisfonds f 376,240,000 f 2,602,374,267 GEHEELE Uitgaven, excl. de bijdrage v. d. ge¬ wonen aan den buitengewonen dienst f5,368,997.913 Middelen, excl. de bijdragè v. d ge¬ wonen aan den buitengewonen dienst f 3,142,863,646 door een uitvoerige beschouwing hiervan, geplaatst in het kader van het door het centraal plan¬ bureau ontworpen nationale-bud¬ get. Dit budget is eensdeels geba¬ seerd op een prognose van de waarschijnlijke ontwikkeling van den algemeenen economischen toestand in 1947, terwijl voor een ander deel daarin taken zijn ge¬ steld, welker verwezenlijking vool de toekomst van ons land van essentieel belang worden ge¬ acht Het batig saldo op den gewo¬ nen dienst voor 1947 wordt ge¬ raamd op f90.783.527, welk be¬ drag bestemd is als bijdrage aan den buitengewonen dienst Deze sluit uiteindelijk met een nadeelig saldo van f 1,651.117.009 Voegt men hierbij het nadeelig saldo van het laadbouwcrisisfonds dan komt men tot een totaal be- grootingstekort van f 1 967.399.992 De recapitulaties van de cijfers der middelen en uitgaven in 1947 vergeleken bij die in 1946 1 geven het volgende beeld te zien Ontv.'o r p _ begrc o t ing voor 1946 met inbe_ grip van de voor. gestelde wijzigingen der marinebegToo_ ting en tevens van Ontwerp, alle eerstdaags in te beg'rooting voor dienen wijzigingen. i947. dienst f 2,423,676 484 f2,310,358,329 f 2,476,202^01 f2,401,141,856 f 52,526,417 f 52,526,417 WONE DIENST f3,159,200,739 f 848,57^,904 f2,310.621,835 f 52,526,417 f2,258,095,418 f 376,240,000 f 2:634,335.418 DIENST 90,783.527 90,783.527 f 1,939,735,364 f 197,834,828 f 1,741,900,536 f 90,783,527 f 1,651,117.009 f 316.282,913 f 1.967,399,922 I' 5.582,877,223 Nadeelig saldo .. f 2,226,134,267 Nadeelig saldo v. Landbouw Crisis¬ fonds f 376,240,000 f3,324,781,805 f 2,258,095.418 f 376,240,000 f 2,602,374,267 f 2,634,335,418 f 4,250,093,693 f 2,598,976,684 f 1,651.117,009 f 316,282,913 f 1,967,399 922 Bij de boven aangegeven ver¬ mindering der rijksuitgaven ten bedrage van rond f 1.333 millioen is nog geen rekening gehouden met het nadeelig saldo van het Land¬ bouwcrisisfonds, dat f 60 millioen minder bedraagt dan het vorig jaar. De verlaging van uitgaven bedraagt dus in totaal f 1.393 mil¬ lioen, in welk bedrag met alle voorgestelde wijzigingen voor 1B46 rekening is gehouden. Daartegen¬ over staat, dat de opbrengst van de middelen welke, met inbegrip van alle ingediende aanvullingen, oor 1946 op f 3.325 millioen werd Sogroot. voor 1947 naar raming f 2,599 millioen zal bedragen, derhalve f 726 millioen minder Het Landbouwcrisisfonds in aanmerking genomen, is het be- grootingstekort van f 2.634 mil¬ lioen voor 1946 met f 667 millicen teruggeloopen tot f 1.967 millioen voor -1947. In dit verband zij er de aan¬ dacht op gevestigd, dat de uitga¬ ven van den gewonen dienst voor 1947 114 millioen lager worden geraamd. MINISTER LIEFTINCK noemde den financieelen toestand deplorabel. ECONOMISCH HERSTEL bleef beneden de verwachting In zijn slotbeschouwingen op de rijksbegrooting voor 1947 er¬ kent de minister vaa financiën, dat, ofschoon ontegenzeglijk de economische toestand van Ne¬ derland in 1946 is verbeterd, de aan het begin van het jaar ge¬ koesterde verwachtingen omtrent het tempo van het economische hersteDniet ten volle in vervul¬ ling zijn gegaan. Met name is het herstel en de uitbreiding van het productie-apparaat bij gerpaakte veronderstellingen ten achter gebleven, terwijl het met het bestaande productie-apparaat bereikte productie-volume niet ten volle bevredigend is geweest Voor deze ontwikkelng zijn oorzaken aan te wijzen, welke niet of nauwelijks door het Ne- dërlandsche volk en zijn regee¬ ring konden worden beïnvloed. NADERE OMSCHRIJVING VAN DE UITGAVEN Staatsleeningen drukken het zwaarst Samenvatting van de uitgaven cp den gewonen dienst Omschrijving in millioenen * guldens. Uitgaven voor de politie .. 48 Bijdrage in de kosten van gemeentepolitie (door Binnenlandsche Zaken) 15 Burgerlijke rechtspraak 10 Gevangenissen, rijkswerk¬ inrichtingen, rijkstucht- en opvoedingswezen .. 26 Steun aan noodlijdende ge¬ meenten 60 Uitkeering a h gemeente¬ fonds (door Financiën) 10 Volkshuisvesting 11 Volksgezondheid 10 Sociale verzekering 75 Kijksarbeidsbureaux 32 Hulpverleen oorlogsslacht¬ offers 44 Dienst uitvoering Sverken 41 Grondgebruik en landbouw. herstel 40 Rijkswaterstaat 59 Landbouw 23 Vervoer: spoorwegen (17 min), zeescheepvaart (5 min), luchtvaart (11 min), vervoer- en ver¬ keersdiensten (5 min) 38 Onderwijs 205 Radio 1 Militaire uitgaven (oorlog) 222 Militaire uitgaven (marine) 292 Departementsuitg. (perso¬ neel en materieel) .... 33 Hoofdstuk I Huis der Koningin II. Hooge colleges van staat, kabinet der Koningin en kabinet van den minis¬ ter-president III. Buitenlandsche Zaken IV. Justitie V. Binnenlandsche Zaken VI. Onderwijs, kunsten en wetenschappen Vila. Nationale schuld Vllb. Financiën, belastingen . overige middelen Villa. Oorlog VlIIb. Marine IXa. Openbare werken en we deropbouw IXb. Verkeer X. Economische Zaken ... XI. Landbouw, visscherij en voedselvoorziening XII. Sociale zaken XIII. Gverzeesche gebiedsdeelen XIV. Onvoorziene ontvangsten Aangezien de te verwachten ontvangsten uit de „vermogens- aanwasbelasting" en de „heffing in eens" bestemd zullen worden voor de aflossing van de staats¬ schuld, zijn deze niet in de ra. Buifenlandsche dienst (bui¬ tenlandsche zaken) .. Handel en nijverheid Directoraat-generaal van de prijzen 8 Dienst der belastingen .... 76 Bijdrage aan het algemeen burg pensioenfonds ex art. 168a der Pensioen¬ wet 1922 (Staatsblad no. 240) en bijdragen - voor inkoop van dienst¬ tijd e-d 27 Nationale schuld (rente en aflossing) 780 Andere uitgaven 100 Totaal 2310 De grootste post, namelijk de dienst der staatsleenin¬ gen, welke post ruim 1/3 van het totaal uitmaakt, is zon¬ der meer niet voor vermin¬ dering vatbaar, doch zal, ge¬ zien het verloop der rijks¬ financiën, veeleer in de toe¬ komst een stijging te zien geven. De minister hoopt in de memorie van toelichting op het dezer dagen bij de Tweede Kamer in te diénen wetsontwerp voor een hef¬ fing ineens nader in te gaan op de beteekenis van de uitermate hooge staatsschuld en op de wijze, waarop hij zich voorstelt dit probleem tot een oplossing te kunnen brengen De middelen De middelen van den gewonen dienst van de ontwerp.begroo- ting 1947 vertoonen in vergelij¬ king met de ramingen voor 1946 het volgende beeld: Middelen gewone dienst (in millioenen guldens) 1947 02 1.6 24,1 2.8 25,0 43,3 2 205.2 ' 52,1 3.9 5,3 2,5 15.7 4,8 10.0 3.7 0,9 2,401,1 1946 0.2 0,9 16.4 13,7 22.5 44,4 •2 206 3 52i2 15,4 3,3 3,3 5,8 3,0 3,2 2,6' 0,8 2,394,0 ming van de middelen voor 1947 opgenomen -Voorts is een plan in studie . om diverse middelen,- andere dan belastingen, te vër- hodggjj. De leveringstermijn voor inves- teeringsgoederen, welke moeten worden geimporteerd, zijn uiter¬ mate lang en ook de-import van grondstoffen en halffabrikaten laat tengevolge van de algemee- ne schaarschte veel te wenschen over. Tot de oorzaken echter, welke het Nederlandsche volk wel kan beïnvloeden, behooren het nog steeds lage peil der arbeidspro¬ ductiviteit en het feit, dat de be¬ sparingen nog niet den voor een regelmatig herstel noodzakelijken omvang hebben aangenomen Een algemeene verbetering van den economischen toestand zal slechts kunnen worden bereikt, wanneer: a. de arbeidsproductiviteit wordt opgevoerd tot een peil, het¬ welk dat van voor den oorlog benadert en daardoor het na¬ tionaal product wordt opge¬ voerd. b. het kwantum voor export ge¬ schikte goederen kan worden opgevoerd. c. de consumptie desondanks be¬ perkt blijft, waardoor de be¬ sparingen toenemen. Daarnaast zal het van regee- ringswege noodig zijn: a. om de uitgaven, welke door de bijzondere tijdsomstandig¬ heden noodzakelijk zijn, bin¬ nen rationeeie grenzen te hou¬ den en zoo snel als de om¬ standigheden dit toelaten te liquideeren; b. om ook ten aanzien van de overige uitgaven de vereischte rationalisatie en efficiëntie te bereiken POLITIEKE DEUNOUEMTEN ZIJN DUUR . Tot en met 1947 meer dan 300 millioen gulden Aandacht verdienen de uitga¬ ven van het hoofdstuk Justitie onder de afdeeling politieke delinquenten. Uit de onder¬ staande tabel blijkt, dat tot en met 1947 voor de maatregelen 'en aanzien van de politieke delinquenten f292 miiüoen noodig wordt geacht, waarte¬ genover f 14 millioen aan in¬ komsten is geraamd, In het overzicht zijn de uitgaven, ge¬ daan in 1944 en in het eerste halfjaar 1945^in het bevrijde deel van ons land, niet opge¬ nomen. Veilig kan dus 'worden aangenomen, dat to; en met 1947 voor dit doel meer dan 200 millioen gulden noodig zal zijn. Aard der uitgaven voor politieke delinquenten, resp. in 2e halfjaar 1945. in 1946 en in 1947: Directoraat-generaal voor de bij¬ zondere rechtspleging resp. f—.—; fl millioen; f 1.200,000; totaal f2,200,000 Berechting enz : resp f 1,583,200; f9 582.3)0 en f9,223.742, totaal f20.389,252 POD cq. PR A-en: resp. f9.100,000; f20 millioen en f12,750,000; totaal f41,850,000 Verblijfs- en interneeringkam- pen (w.o. buitenbewaking): resp. f 33,5 millioen; f 113 millioen en f 33,957,000, totaalsf 180,457,000 Bijz. Jeugdzorg resp. f 5,750,000; f 15.230.000 en f 9,475,000 totaal f 30,455,000 Opneming van politieke delin¬ quenten in gevangenissen en rijks¬ werkinrichtingen: resp f—.—; f—: f 12.000,000 totaal f 12,000,000 Tewerkstelling van politieke de¬ linquenten 'bij den D.U.W: resp f—,—; fen f4,500,000 totaal f 4,500,OW Totaal der uitgaven respectw. f 49,933,200; f158,812,310 en . f83.105,742 totaal f 297,651,252 Middelen resp. f —,—; f 5,000 000 en f9,176,000, totaal l 14,176,000 Nadeelig saldo 194b. f49,933.200; 1946 f153,'812,310; 1947 f 73,'929,742; nadeelig saldo totaal f 277,675,252 ' f li