Tekstweergave van HK_1946_07_25_0003

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
DONDERDAG 25 IULI 1946 Nieuw Noordhollandsch Dagblad 3 De beteekenis van het GEMEENTEBESTUUR Zelfbestuur geeft zelfstandigheid en vrijheid In ons artikel van Zaterdag j.l. wezen wij er op, dat bestaande verordeningen, in wier onderwerp, door een regeling van een orgaan van een hoogere corporatie wordt voorzien, van rechtswege ophou¬ den te gelden en dat, aangezien geen omschrijving van de grenzen van de gemeentelijke autonomie is gegeven, het van hooger gezag af¬ hangt of de door de Grondwet ge¬ schapen en in de Gemeentewet uitgewerkte autonomie in feite zal bestaan Ten aanzien van de v erorderdr- gen, die na de regeling van hoo¬ ger gezag tot stand komen, is be- paa'd dat deze ruet treden in hei¬ geen > an algemeen R>J es - of pro¬ vinciaal belang is Bij '.wiifel. of een verordening die deed,' is zij verbindend totaal zij door de Kroon is vernietigd op grond van strijd met de weiten of het alge- me an belang. Dat d;t. vernieti¬ gingsrecht zeer zuinig moet wor¬ den toegepast, wil men ook op deze manier de gemeentelijke autonomie niet in de kern aan¬ tasten, spreekt vanzelf Behalve de Kroon oeten t ook cte Rechter controle uit op den om¬ vang van de gemeentel jkc auto¬ nomie. In tegenstelling met de wetten, die door de Grondwet on¬ schendbaar zijn verklaard,, is dit met de gemeentelijke verordenin¬ gen met het geval En de Hooge Raad heeft zich dan ook steeds op het standpunt gesteld, dat hij de bevoegdheid heeft de gemeente¬ lijke verordeningen te toetsen aan de wet. Toetsen aan de wet, dus niet aan het algemeen belang. Want in het laatste geval gaat het om de doelmatigheid van de ver¬ ordening en deze staat ter beoor¬ deeling van de Kroon. De rechtei heeft alleen te letten op strijd met de wet Met betrekking tot de vernie¬ tiging door de Kroon op grond van strijd met de wet, heeft men er dikwijls op gewezen, dat hier in wezen rechtspraak plaats heeit. Want het gaat hierbij om een geschil tusschèn Kroon en ge¬ meentebestuur over de grenzen der bevoegdheid Men wil nu die vernietiging op grond van strijd met de wet veelal niet laten aan de Kroon, maar men is van mee¬ ning, dat er een onafhankelijk college gevormd dient te worden, dat de geschillen zal beslissen tusschen de lagere corporaties en het op hen toe zicht uitoefenend hooger ge¬ zag, voortvloeiende uit dat toezicht. Dit is administratieve recht¬ spraak. Waar de Troonrede van Dinsdag j.l. toezegde, dat het vraagstuk der administratieve rechtspraak door een Staatscom¬ missie opnieuw onder de oogen zal worden gezien, bestaat de mo¬ gelijkheid, dat in de toekomst bij de beslissing van rechtsgeschillen de Centrale Overheid geen rech¬ ter meer zal zijn in eigen zaak Het zelfbestuur De tweede belangrijke taak van r *"N het gemeentebestuur is het ver- leenen van medewerking aan de uitvoering van wetten, algemee- ne maatregelen van best-uur en provinciale verordeningen Deze 1 taak noemt men zelfbestuur. Als voordeel van het zelfbestuur i noemt men, dat bij de uitvoering van de wetten door niet van het staatsgezag afhankelijke burgers, met de plaatselijke omstandighe¬ den rekening kan worden gehou¬ den. Het belangrijkste voordeel van het zelfbestuur ziet men ech¬ ter in het feit, dat zelfbestuur een gevoel van zelfstandigheid en vrij¬ heid geeft onverbrekelijk verbon¬ den met verantwoordelijkheid. Het is vooral ook Thorbecke ge¬ weest, die altijd de vereeniging van regeeren en geregeerd worden op den voorgrond heeft gesteld. Het door de Gemeentewet aan¬ gewezen orgaan voor het zelfbe¬ stuur is het college van B. en W. Doch er zijn meer wetten, die den Burgemeester dan B. en W aan¬ wijzen als uitvoeringsorgaan. Men heeft dan ook den Burgemeester wel als „Rijkskruier" betiteld. Ook zijn er wetten, die voor haar uitvoering de medewerking van den Raad vorderen Handhaving der openbare orde Naast de zelfwetgeving en het zelfbestuur omvat de taak van het gemeentebestuur de handhaving van de openbare ords. Deze taak komt geheel voor rekening van den burgemeester. De reden, waarom het hand¬ haven van de openbare orde alleen aan den Burgemeester is opgedragen dat waar de behoeften aan snel besluiten en handelen groot is bij ver¬ storing van de orde en rust, deze functie beter door een persoon dan door meerderen wordt uitgeoefend. De Burgemeester is evenals de Raad en het College van B. en W. gemeente-orgaan. Verder is hij uitvoerend orgaan en bereid hij de behandeling der gemeenteza¬ ken voor. Toch heeft de Burge¬ meester ook te waken tegen aan¬ tasting van de regelingen van den centralen wetgever en van de be¬ langen van het Rijk. Hij mag een besluit, dat naar zijn gevoelen als strijdig met de wet of het alge¬ meen belang door de Kroon kan worden geschorst of vernietigd, niet ten uitvoer brengen. Doordat de Burgemeester dus de belangen van de gemeente moet behartigen maar ook het Rijksbelang niet uit het oog mag verliezen, heeft zijn ambt dus een dualistisch karakter. Waar wij in ons vorig artikel een rede hebben aangehaald van Prof. van Poelje, waarin deze met voorbeelden aantoonde hoever de beknotting van de autonomie al is gegaan, willen wij besluiten met het vertrouwen uit te spre¬ ken, dat zij, die Vrijdag a.s tot lid van den Raad zullen worden benoemd, door een prachtig en principieel gemeentebeleid de autonomie zullen verdedigen te¬ gen alle aanslagen op haar . ge¬ pleegd. M. P. JANSSEN INISTER BEEL is de man, die i? O de grootste verantwoordelijk¬ heid draagt voor de Troonrede. Met dit staatsstuk zijn wij in Neder¬ land van het stadium der bespiege¬ lende programma's overgegaan in het stadium van de daad. Krachtige daden zijn door het nieuwe kabinet aange¬ kondigd, dankzij het feit, dat de Ka¬ tholieke Volkspartij door haar minis¬ ters de theorie van haar verkiezings¬ propaganda in de practijk kan om¬ zetten. Gij hebt het in uw hand te zorgen, dat het in de gemeenten straks ook zoo gaat. STEMT DE fi. V. F. en ook de gemeenten gaan een vasten koers van OPBOUW IN GERECHTIGHEID J GEEN GOUDEN BERGEN kan de K.V.P. u beloven. Zij houdt zich consequent aan de verplichting, die de samenwerking in de nieuwe lands- regeering meebrengt. Daar zegt de socialistische minister van Financiën, die de verantwoordelijkheid te dragen heeft, dat de gemeentebesturen het bestuur en beheer moeten voeren met het voortdurend besef van onze ver¬ arming, Geen ijdele beloften, maar reëele politiek dat is de koers van de K.V.P., ook voor den gemeenteraad. Een rechtvaardige sociale politiek binnen dat kader. STEMT de lijst van de K.V.P. Onze doopnaam IJV IEDERE MIS, in het bij¬ zonder op Paschen en op alle Zondagen van het jaar vieren wij gemeenschappelijk de ver¬ nieuwing van ons Doopsel. Bovendien moesten wij per¬ soonlijk ons Doopsel op bij¬ zondere wijze herdenken op of daags na onzen verjaardag! De verjaardag van onze we¬ dergeboorte in Christus is toch zeker niet minder vie- renswaardig dan die van onze geboorte naar het vleesrh? Doch eveneens een dag voor persoonlijke Doop-herdenkitiq is onze naamdag. Onze naam is immers: doopnaam. Of¬ schoon het ontvangen van een voornaam een bijkomstigheid van het Doopsel is, is het geenszins iets onbelangrijks. Als ge Koos of Kobus zijt, viert ge vandaag Uw naamdag, want vandaag is het feest van Sint Jacobus, wiens naam gij ter herinnering aan Uw Doop¬ sel ontving. Ben je Annie, Ans, Anneke of Annetje? Dan is het morgen uw dag, het feest van PAUSELIJK SCHRIJVEN Aan de St. Vincentius- vereeniging De president van de St. Vin- centiusvereeniging ontving bij het eeuwfeest een schrijven op last van de H. Vader door Mgr. Montini, de Staatssecretaris ge¬ schreven. Hie.rin uitte de Paus zijn vreugde dat de St. Vincentius- conferenties in voorspoed hun eeuwfeest kunr.en gedenken. Dit werk is een der voornaamste uitingen van de godsvrucht en liefdadigheid der Nederlandsche katholieken. De H. Vader prijst in het schrijven het werk der Vincentianen en hun helpers en zeide dat de naastenliefde de voornaamste christelijke deugd is waardoor anderen ons kunnen herkennen. De armen zijn de voornaamste burgers in Christus rijk en daarom zullen zij, die zich voor hen inspannen met zooveel liefde, rijkelijk beloond worden. , de grootmoeder van Jesus, wier naam gij bij uw herge¬ boorte ontving. Onze doop¬ naam is herinnering en ver¬ maan, een titel die wij met eere moeten dragen. MARCUS Klachten van aalmoezeniers DIENSTWEIGEREN? De minister van oorlog is niet geltikkig, want het schijnt hier en daar in het leger een moreel pesthuis te zijn. Wie een aalmoezenier spreekt ver¬ neemt uit deze gesprekken ten eerste, dat het meerendeel van onze jongens werkelijk wel goed wil, maar dat zij blootgesteld zijn aan de meest funeste invloeden van lieden, die hun taak niet be¬ grijpen en die alle verantwoor¬ delij khekfsgevoel missen Er zijn er zeer zeker onder de legerlei¬ ding, die alles op alles zetten om het moreel omhoog te brengen. Maar zij kunnen blijkbaar niet tegen den stroom opkomen. Het ..Lichtbaken" van Zaterdagavond heeft aangaande de toestanden feiten ontnuld, waarbij van te¬ voren moest worden gezegd, dat de kinderen de huiskamer maar moesten uitgaan. Er is een heel dossier brieven, waaruit het misdadig gebrek aan moreele opvoeding blijkt, terwijl er zelfs rondloopen als instruc¬ teur, die bij wijze van spreken les geven in ontucht. Nog eens, wie met aalmoezeniers spreekt, staat versteld over de treurige gevolgen, die het in-dienst-zijn op taflooze jonge en zelfs oudere menschen heeft. Het is dan ook volkomen be¬ grijpelijk, dat menige vader en moeder zich afvraagt, en menige jonge kerel ook: zal ik het -maat¬ niet vertikken om onder dienst te gaan? Ik wil wel mijn vader¬ land dienen, maar wensch niet verpest te worden En laat men dan niet schijnheilig aankomen met de bewering: „dat zal aan jezelf liggen", want de omgeving schijnt op sommige plaafsen van zulk een aard te zijn en de lei¬ ding zoo zonder begrip voor ver¬ antwoordelijkheid, dat het men- schelijkerwijze gesproken onmo¬ gelijk is om niet in den vloed onder te gaan Als er niet op korten termijn een ernstige verbetering komt 0»i als niet op zeer radicale wijze verpestende elementen uit het leger worden verwijderd, of ze gouden kragen of geen gouden kragen dragen, dan zullen wij inderdaad dienstweigering gaan propageeren, schrijven nu zelfs katholieke bladen als de Leid- sche Crt Nu in de Troonrede een duide¬ lijk geluid is gehoord over de sociale en moreele zorg in het leger, verwachten we; dat der¬ gelijke krasse standpunten niet hoodig zullen zijn. Maar wij rekenen er dan ook op, dat de klachten, waarvan Henri de Greeve zich tot tolk maakte, gehoor zullen vinden en dat we de resultaten daarvan binnen korten tijd zullen bemer¬ ken NIEUWE FEESTDAG TER EERE VAN DE H. MAAGD Onbevl. Harf van Maria op 22 Augustus Alle feesten welke in de Kerk worden gevierd zijn voor hen, aie ze met de ware godsvrucht bijuo- nen, bronnen van genacte, in "-et bijzonder is dat het geval me u-- feesten van Jezus en uijn H Moe¬ der. In de geheele geschiedenis der Kerk is het steeds de ti. Maagd geweest ,o, wie bedroeiden en verdrukten hun toevlucht namen. Ontelbaar zijn de genaüc-oo.oeii waar Zij naar zegen aan degei.en die de lasten van he, ieven met meer dragen konden, jie'elt ge¬ schonken en dagelijks nog schenkt. Denken wy maar eens aan" Lourdes en aan het meer en meer bekend geworden Fatima ln heel het kerkelijk leven heelt Ma¬ ria s:eeds, na Haar Zoon, de voor¬ naamste plaats ingenomen en het is dan ook met groote vreugde en voldoening dat de geheele katho¬ lieke wereld kennis heef: genomen van de mededeelingen door de Bisschoppen gedaan dat er een nieuwe feestdag ter eere van de H Maagd officieel is ingesteld Op 22 Augustus zal met groote luisier het feest van het Onbe¬ vlekte Hart van Maria gevierd worden. Dit feest is eigenlijk al betrekkelijk oud en reeds onder Paus Pius VII werd het op ver¬ langen van eenige religieuze ge¬ zelschappen ingesteld doch alleen voor sommige plaatsen. Paus Pius IX liet in verband met het feit dat het feest van Maria's Onbe¬ vlekt Hart meer en meer verspreid Werd, door de H Congregatie der Riten een apart Officie en Misge- beden opstellen voor dezen dag. De vereering van Maria in haar Onbevlekt Hart vond eindelijk in 1942 haar bekroning toen Pius XII de wereld toewijdde aan Haar. Tevens vaardigde de Paus het besluit uit dat voortaan op 22 Augustus het feest door de gehee¬ le Kerk moest worden gevierd. St. Bernardus van Clairvaux, een der grootste Mariavereerders zeide: Er is niets dat mij meer verheugd dan te spreken over de heerlijkheid der H. Maagd Het is voor het meerendeel on¬ zer nu eenmaal niet weggelegd om in de voetsporen van den grooten kerkleeraar en abt te tre¬ den maar wel kunnen wij, ieder op onze wijze Maria eer brengen door Haar nieuwe feestdag met bijzondere aandacht te vieren en laten wij er dan vooral aan den¬ ken dat dit feest speciaal door den H. Vader is ingesteld om aan Ma¬ ria hulp en bijstand te vragen bij den opbouw en het herstel van onze zoo vreeselijk geteisterde we¬ reld. Want Maria is bovenal ook de moeder van het Herstel. L S. Benoemingen bij openbare werken Bij K.B. van 24 Juli zijn be¬ noemd: in de provincie Noord- Holland, tot dijkgraaf van het Waterschap „de Beemster". J. Stolp te Beemster: met ingang van den eersten Donderdag in October 1946, tot heemraad van het Waterschap „de Beemster", S. Schagen. te Beemster; met ingang van den eersten October 1946, tot heemraad van den pol¬ der „de Zeevang". D. Ubbels. te Oosthuizen. DE TOESTAND IN IN DIE. MEOAN PADANG V G JA VA BAT AVI BUITENZORG © BANDOENG e ci Don 5EMARANG SOERA8AJA 00ModJok«rto La wang Solattqo CD nOKijÉm PoecwokertJ?. ONDER NED GEZAG ® NED ENGEL SCHE BEZETTING □3 KAMPEN MET MEER DAN 500 GEÏNTERNEERDEN MINDER TOTAAL AANTAL GEÏNTERNEERDEN OP JAVA ±31.000. jokjakarta Rt» « 0 Ma lang eiitar V. PEU Bovenstaand kaartje geeft weer welke gebieden wederom onder Nederlandsch gezag staan (zwart). Op het kaartje van Java zijn de bij het Roode Kruis bekende interneeringskam- pen aangegeven, alsmede de door de geallieerden bezette deelen.