Tekstweergave van HA_1947_10_24_0001
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
Directeur
J.
Bijlsma.
Rayondirecteur
W.
Blok.
Wnd.
Hoofdredacteur:
Jac.
Broersen.
Rayonredactie:
J.
Groot,
Tj.
N.
S
wierstra.
Vrijdag
24
Oct.
'47
VERENIGDE
NOORD-HOLLANDSE
DAGBLADEN
1ste
Jaargang
no.
21
DE
VRIJE
HOORNSE
Bureau:
Groote
Noord
107,
Hoorn,
Tel.
4734.
Nieuwsblad
voor
West-Friesland
Bureau:
Kleine
Noord
7—9,
Hoorn,
TeL
4921.
TARIEVEN:
Advertenties:
16
cent
per
millimeter,
kleine
adver¬
tenties
tot
20
m.m.
ƒ
2,20.
Fam.berichten
20
ets.
per
m.m.
Abonnementen:
ƒ
3,90
per
kwartaal,
ƒ
1,30
per
maand.
TRUMAN
roept
congres
bijeen
17
November
belangrijke
datum
voor
Europa
President
Truman
heeft
het
gehe¬
le
kabinet
Donderdag
op
het
Witte
Huis
ontboden.
H\j
wenst
de
goed¬
keuring
van
de
ministers
voor
de
tussentijdse
hulp
aan
Europa.
Eater
op
de
dag
zou
de
president
een
aan¬
tal
congresleiders
bij
zich
ontvangen.
Eater
wordt
gemeld,
dat
het
Ame¬
rikaanse
kabinet
president
Truman's
plannen
voor
tussentijdse
hulp
aan
Europa
heeft
goedgekeurd.
Deze
plannen
zouden,
nadat
zij
ongeveer
twaalf
leiders
van
het
congres
zijn
voorgelegd,
worden
gepubliceerd.
Vóór
17
November
a.s.
is
een
spe¬
ciale
zitting
van
het
Amerikaanse
congres
bijeengeroepen.
Deze
mededeling
werd
gedaan
door
Joseph
Martin,
voorzitter
van
het
Huis
van
Afgevaardigden,
na
de
con¬
ferentie
der
congresleiders
met
preni-
dent
Truman.
4
Hij
zeide,
dat
deze
zitting
zich
zal
bezighouden
met
maa.tregelen
voor
hulp
aan
het
buitenland,
in
het
bijzon¬
der
met
een
programma
op
tussentijd¬
se
hulp
aan-
Frankrijk,
Italië
en
Oos¬
tenrijk.
President
Truman
zal
hedenavond
via
de
radio
de
bijzonderheden
van
zijn
plannen
bekend
maken,
alsmede
de
maatregelen,
die
de
V.S.
naar
zijn
mening
moeten
nemen
om
het
pro¬
bleem
op
te
lossen.
Martin
verklaarde
vervolgens
nog,
dat
de
president
op
eigen
verantwoor¬
delijkheid,
hetgeen
hem
krachtens
de
grondwet
is
toegestaan,
de
speciale
zitting
bijeen
heeft
geroepen,
met
't
oog
op
de
ernstige
economische
en
politieke
crisis,
waarvoor
de
V.
S.
zich
geplaatst
ziet.
Senator
Tom
Con-
nally
deelde
mede,
dat
de
president
twee
afzonderlijke
bdodschappen
aan
het
congres
zal
zenden,
een
betreffen¬
de
de
hulp
aan
het
buitenland
en
één
betreffende
de
prijzen.
Martin
maakte
niet
bekend
hoe
de
republikeinen
op
Truman's
aanbevelin¬
gen
zouden
reageren,
maar
zeide
wel,
dat
men
ook
de
kwesties
der
crisis
en
der
huidige
zich
snel
ontwikkelende
inflatie
in
de
V.
S.,
welke
in
nauw
verband
staan
met
de
plannen
voor
hulp
aan
het
buitenland,
onder
de
ogen
zou
zien.
Toen
Truman
zijn
besluit
om
een
speciale
zitting
bijeen
te
roepen
me¬
dedeelde,
verklaarde
hij,
aldus
Martin,
dat
hij
hiertoe
overging
met
het
oog
op
de
„alarmerende
en
voortdurende
stijging
der
prijzen
in
dit
land
en
de
toestand,
die
bestaat
ten
aanzien
van
de
behoefte
aan
noodhulp
aan
't
bui¬
tenland".
De
president
deelde
eveneens
mede,
dat
hij
zou
vragen
om
het
verschaffen
van
extra-gelden,
die
„nodig
zijn
om
onze
positie
in
de
bezette
gebieden
te
handhaven".
V,
'
%i
Foto
van
de
prachtig
ingerichte
grote
Hall
van
het
schip
de
„Nieuw-
Amsterdam"
tijdens
de
gehouden
persconferentie.
Het
schip
zal
29
October
zijn
eerste
na-oorlogse
reis
maken.
Schuldig
aan
verduiste¬
ring
van
f
80.000?
Op
19
December
van
het
vorig
jaar,
moest
de
chauffeur
A.
A.
M.
van
de
Amsterdamse
Bank
(Bijkantoor
Rem-
brandtsplein)
als
gewoonlijk
een
zak
aangetekende
stukken
naar
het
post¬
kantoor
Centraal
Station
rijden.
In
de
zak
bevond
zich
een
aangetekend
pak¬
je,
met
een
inhoud
van
f
80.000.—,
in
briefjes
van
f
1000.—
en
f
100.—,
be¬
stemd
voor
het
plaatsje
Axel
in
Zee¬
land.
Aan
het
loket
C.S.
werd
inderdaad
een
pakje
voor
Axel
afgegeven
en
ver¬
zonden.
Bij
aankomst
te
Axel
bleek
echter
dat
het
pakje
slechts
waarde¬
loos
papier
bevatte.
De
chauffeur
werd
gevangen
gezet.
De
verdwenen
geld¬
som
is
nimmer
terecht
gekomen.
Op
20
September
1.1.
behandelde
de
Amsterdamse
Rechtbank
de
zaak
tegen
deze
verdachte,
die
er
van
beschuldigd
wordt
het
bedrag
van
f
80.000
te
heb¬
ben
verduisterd.
Als
getuigen-deskundi
gen
waren
toen
ter
zitting
verschenen
dr.
C.
J.
van
Ledden
Hulsebos
en
dr.
B.
Hesselink.
Beide
experts
hadden
de
omslag
van
het
pakje
onderzocht
en
't
zich
daarop
bevindende
handschrift
vergeleken
met
dat
van
verdachte.
Zij
kwamen
tot
de
conclusie,
dat
het
adres
geschreven
moest
zijn
door
de
chauf¬
feur
en
lichtten
deze
conclusie
in
lijvi¬
ge
rapporten
toe.
Dr.
van
Ledden
Hulsebos
had
boven¬
dien
ontdekt,
dat
er
zich
in
het
lakze¬
gel,
hetwelk
zich
op
het
pakje
bevond,
een
vezeltje
wol
had
vastgezet,
dat
heel
wel
mogelijk
afkomstig
kon
zijn
van
de
trui,
die
verdachte
op
zijn
rit
droeg.
Verscheidene
beambten
van
de
Am¬
sterdamse
Bank
legden
verklaringen
af
en
in
het
algemeen
luidde
hun
oordeel,
dat
de
verdachte
als
een
betrouwbaar
man
bekend
staat.
De
Amsterdamse
Bank
heeft
dan
ook
door
haar
houding
te
kennen
gegeven,
dat
zij
niet
twijfelt
aan
verdachte's
onschuld.
Hij
heeft
gedurende
de
tijd,
dat
hij
in
voorarrest
zat
zijn
volle
salaris
ontvangen,
terwijl
hij
ook
de
tussentijdse
verhogingen
en
zijn
deel
in
de
tantièmes
kreeg.
Het
verhoor
der
getuigen-deskundi-
gen
had
op
20
September
zoveel
tijd
gekost,
dat
de
rechtbank
besloot,
de
zaak
tot
gisteren
uit
te
stellen.
De
officier
van
justitie,
mr.
L.
H,
Feitsma,
hield
'n
uitvoerig
requisitoir,
w.i.
hij
met
nadruk
wees
op
het
feit,
dat
de
handschriftdeskundigen
niet
minder
dan
40
detailpunten
in
hun
rap¬
port
hadden
uitgewerkt
waaruit
kan
blijken,
dat
de
verdachte
zelf
het
adres
op
het
valse
pakje
moet
hebben
ge¬
schreven.
Hij
besloot
zijn
requisitoir
met
een
gevangenisstraf
Van
2
jaar
en
6
maan¬
den
eisen.
De
verdediging
vroeg
vrijspraak
we¬
gens
gebrek
aan
bewijs.
Van
haar
zijde
werd
naar
voren
gebracht,
dat
ver
dachte
een
onbesproken
verleden
heeft
en
het
volkomen
vertrouwen
van
zijn
superieuren
geniet.
Amerikaanse
officieren
in
het
Griekse
leger
?
In
welingelichte
kringen
te
Athene
meent
men
te
weten,
dat
de
regering
der
V.S.
het
voorstel
van
generaal
Chamberlain
om
Amerikaanse
verbin¬
dingsofficieren
toe
te
voegen
aan
een¬
heden
van
het
Griekse
leger,
heeft
aanvaard.
Voorts
zou
generaal
Raw-
lings,
het
hoofd
van
de
Britse
militaire
missie,
zijn
algemeen
hoofdkwartier
naar
Volo,
zetel
van
het
algemeen
hoofdkwartier
van
het
Griekse
leger,
verplaatsen
met
het
oog
op
een
aan¬
staand
offensief.
De
dag.
der
krantenjongens
Negen
vooraanstaande
Amerikanen,
die
zelf
hun
loopbaan
zijn
begonnen
als
krantenjongen,
hebben
op
de
nationale
„dag
der
krantenjongens"
hulde
ge¬
bracht
aan
de
jonge
mannen,
die
over
heel
Amerika
de
couranten
aan
huis
bezorgen.
Hierbij
waren:
William
O'Douglas,
rechter
bij
het
Amerikaanse
Hoogge¬
rechtshof;
de
gouverneurs
Thomas
E.
Dewey
van
de
staat
New
York,
Earl
Warren
van
Californië
en
Mon.
C.
Wallgren
van
Washington;
de
senato¬
ren
Robert
F.
Wagner
van
New
York,
Wayne
Morse
van
Oregon,
en
Scott
W.
Lucas
van
Illinois;
baseball
scheids¬
rechter
A.
B.
Chandler
en
Charles
Luckman,
voorzitter
van
het
nationale
voedsel-comité.
Het
proces
tegen
Maniu
Het
proces
tegen
dr.
Julius
Maniu,
de
leider
van
de
thans
opgeheven
na¬
tionale
boerenpartij
van
Roemenië,
onder
beschuldiging
van
verraad,
v/aarvan
de
aanvang
reeds
Vrijdag
jongstleden
verwacht
werd,
zal
eind
October
beginnen.
Maniu
was
minister-president
in
1928.
Hij
werd
gearresteerd
op
21
Juli
1947.
Een
week
later
werd
zijn
partij
buiten
de
wet
gesteld
en
ont¬
bonden.
Hij
wordt
beschuldigd
van
p
ging
tot
het
provoceren
van
een
ctrlog
tegen
de
Sowjet-Unie
en
het
organiseren
van
buitenlandse
inmen-
g;rg
in
Roemenië.
In
totaal
zuilen
28
personen
terecht
staan,
namelijk
der¬
tien
politici,
tien
militairen
en
a
ambtenaren.
De
C.C.D.
in
September
1947
Tien
ambtenaren
van
de
CCD
maak¬
ten
in
September
in
totaal
7036
pro¬
cessen-verbaal
op.
Hierbij
waren
9728
verdachten
betrokken,
van
wie
er
287
in
verzekerde
bewaring
werden
gesteld.
In
1504
gevallen
werd
tot
in¬
beslagneming
van
goederen
overge¬
gaan.
Bij
de
Officier
van
Justitie
wer¬
den
3286
processen-verbaal
ingediend,
6391
bij
de
ambtenaren
voor
de
tucht¬
rechtspraak
voor
de
voedselvoorzie¬
ning.
terwijl
51
processen-verbaal
aan
een
andere
justitiële
instantie
werden
ingezonden.
De
meeste
overtredingen
zijn
begaan
op
het
gebied
van
de
akkerbouwpro¬
ducten,
n.l.
2902.
Het
aantal
geconsta¬
teerde
fraudes
op
het
gebied
van
vee
en
vlees
bedroeg
2164,
terwijl
op
zui¬
velgebied
1587
verdachten
een
overtre¬
ding
hadden
begaan.
Aardappelmeel
in
het
brood
De
minister
van
Landbouw,
Visserij
en
Voedselvoorziening
heeft
in
zijn
radio-rede
van
22
September
j.l.
aan¬
gekondigd,
dat
er
binnenkort
5
procent
aardappelmeel
in
het
brood
verwerkt
zal
worden.
In
de
broodbloemmelange,
zoals
die
met
ingang
van
26
October
a.s.
door
de
maalindustrie
zal
worden
samengesteld,
wordt
voor
het
eerst
5
procent
aard¬
appelmeel
gemengd.
Verder
bevat
deze
melange
10
procent
maisbloem,
terwijl
de
rest
bestaat
uit
een
mengsel
van
10
procent
inlandse
tarwe.
15
procent
inlandse
rogge
en
75
procent
buiten¬
landse
tarwe.
Over
vier
a
vijf
weken
zal
deze
bloemmelanj»e
aan
de
bakkerijen
zijn
afgeleverd
en
dus
in
het
brood
komen.
DISTRIBUTIE
VAN
AARDAPPELEN
IN
ENGELAND
VERWACHT.
Van
gezaghebbende
zijde
wordt
ver¬
nomen,
dat
het
Britse
kabinet
waar¬
schijnlijk
binnen
enkele
dagen,
zal
be¬
sluiten
om
met
het
oog
op
de
slechte
aardappeloogst
van
dit
jaar
distributie
van
aardappelen
in
te
voeren.
VROEGERE
ROEMEENSE
MINISTER
VAN
LANDBOUW
GEARRESTEERD.
Naar
het
Joegoslaviscn
persbureau
Tanjoeg
uit
Boekarest
meldt,
is
Hudica,
de
vroegere
Roemeense
minister
van
Landbouw,
te
Boekarest,
waar
hij
zich
schuil
hield,
gearresteerd.
Weerbericht
Weersverwachting
tot
Vrijdag¬
avond:
OCHTENDMIST.
In
de
ochtend
op
vele
plaatsen
nevel
of
mist,
overigens
wisselend
bewolkt
met
hier
en
daar
nog
een
enkel
regenbuitje,
zwakke
tot
matige
wind
uit
Oostelijke
rich¬
tingen.
Weinig
verandering
in
temperatuur.
Olympische
Spelen
1948
Het
bondsbestuur
van
het
K.
N.
G.
V.
heeft
besloten
dat
volgend
jaar
geen
heren-keurploeg
naar
de
Olympische
Spelen
zal
worden
uitgezonden.
De
da-
meskeurploeg
zal
wel
deelnemen
en
spoedig
in
training
gaan
volgens
het
programma
dat
hiervoor
door
de
tech¬
nische
commissie
werd
samengesteld.
—O—
f
\
Reeds
vijftien
landen
hebben
voor
het
Olympisch
Hockey
Tournooi,
dat
vol¬
gend
ja^r
in
Londen
wordt
georgani¬
seerd
ingeschreven.
'Ook
de
titelhou¬
der
van
1936,
Brits-Indië,
heeft,
naast
de
landen:
Hongarije,
Frankrijk,
België,
Spanje,
Zwitserland,
de
V.
S.,
Oosten¬
rijk,
Denemarken,
Palestina,
Italië,
Tsjecho-Slowakije,
Egypte
en
Groot
Brittannië,
ingeschreven.
Opium
in
kamelenmaag
Douane
werkt
met
„electrisch
oog"
De
strijd
tegen
de
smokkelarij
van
verdovende
middelen
in
het
Midden-
Oosten
duurt
dag
en
nacht
voort.
Nadat
de
douane-beambten
te
Kantara,
een
post
op
de
grens
van
de
Egyptische
woestijn,
enige
tijd
geleden
vijf
ka¬
melen
hadden
laten
slachten
en
in
de
magen
van
deze
beesten
135
flesjes
met
opium
aangetroffen
hadden,
ging
men
over
tot
het
gebruik
van
een
z.g.
elec¬
trisch
oog,
met
behulp
van
welk
ap¬
paraat
men
feilloos
de
vreemde
contra¬
bande
in
de
magen
van
kamelen
van
de
voedselresten
bleek
te
kunnen
on¬
derscheiden.
De
kameeldrijvers
stonden
eerst
hogelijk
verbaasd
en
geslagen.
Spoedig
kwamen
zij
echter
meer
aan
de
weet
over
de
doordringingskracht
van
röntgenstralen....
en
de"
grens
daarvan.
En
zij
veranderden
dienover¬
eenkomstig
hun
methoden.
Toen
enige
tijd
later
bij
het
onderzoek
aan
de
douanepost
een
der
kamelen
zonder
verklaarbare
reden
plotseling
dood
neerviel,
en
op
het
kadaver
een
sectie
werd
verricht,
vond
men
in
de
maag
een
aantal
rubberzakjes
met
verdoven¬
de
middelen.
Een
van
die
zakjes
was
kapot
gegaan
en
het
beest
was
aan
de
overmaat
van
verdovingsmiddel
bezwe¬
ken.
NOBELPRIJS
VOOR
.GENEESKUNDE
TOEGEKEND
De
Nobel-prijs
voor
geneeskunde
is
aan
drie
personen
gezamenlijk
toegekend:
Dr.
Carl
Gory
en
zijn
vrouw
Gerty
te
Saint
Louis
(V.S.)
ontvangen
tezamen
de
helft,
terwijl
de
andere
helft
bestemd
is
voor
Professor
Bernardo
Houssaye
te
Buenos
Aires.
Aan
het
echtpaar
Cori
(aldus
luidt
volgens
Reuter
de
naam)
werd
de
prijs
toegekend
wegens
de
ontdekking
van
het
verloop
der
catalystische
transformatie
van
gly¬
cogeen.
Suiker
en
kolen
extra
(Van
onze
parlementaire
redacteur)
Naar
wij
vernemen
worden
er
op
distributiegebied
maatregelen
voorbe¬
reid,
welke
figuurlijk
en
ook
letter¬
lijk
„in
de
smaak"
zullen
vallen.
Er
is
namelijk
een
tijdelijke
verruiming
van
het
suikerrantsoen
te
wachten
via
extra
toewijzingen,
welke
zal
neerko¬
men
op
een
pond
per
zes
weken.
Ver
moedelijk
zal
de
eerste
bon
in
de
1k>p
der
volgende
maand
bekend
worden
gemaakt.
De
tweede
maatregel
betreft
de
bvandstoffenvoorziening.
Gezinnen,
waar
na
1
November
a.s.
een
baby
wordt
geboren,
zullen
recht
hebben
op
één
mud
kolen
extra.
Deze
bepaling
zal
gelden
tot
April.
.
Johanna
Hendrika
Leydekkers
uit
Vlissingen,
zes
jaar
oud,
zal
een
van
de
zes
Europese
oorlogskinder-
tjes
zijn
die
dit
jaar
een
vacantie
van
zes
weken
in
Amerika
zullen
doorbrengen,
op
uitnodiging
van
het
genootschap
voor
hulp
aan
oorlogskinderen.
Johanna
zal
in
,die
tijd
de
gast
zijn
van
de
radiozanger
Jack
Smith.
Critiek
en
waardering
voor
de
Rijksbegroting
Tweede
Kamer
spreekt
haar
oordeel
uit
In
een
afdelingsverslag
over
de
Rijksbegroting
krijgen
de
Kamerle¬
den
telken
jare
volop
gelegenheid
hun
zienswijze
over
het
regerings¬
beleid
kenbaar
te
maken
en
zij
heb¬
ben
daarvan
ook
ditmaal
weer
een
dankbaar
gebruik
gemaakt.
Vele
leden
meenden,
dat
het
kabinet
aan
de
belofte
„vooruitstrevend
in
christelijke
richting"
te
zijn
had
vol¬
daan
en
wezen
b.v.
op
de
ouderdoms¬
wet,
de
kinderbijslagwet
en
de
ver¬
betering
der
onderwijzerssalarissen.
Dat
betekende
niet,
dat
zij
critiek-
loos
waren,
evenmin
als
de
leden
dje
de
vraag
stelden
of
de
in
het
laatste
jaar
gevoerde
economische
politiek
nog
wel
binnen
de
progressieve
opzet
van
het
kabinet
ligt.
Vele
leden
achtten
de
in
de
Troon¬
rede
genoemde
moeilijkheden
te
wij¬
ten
aan
het
regeringsbeleid,
die
te
veel
regelde
met
een
te
wijd
vertakte
ambtenarij
en
door
een
te
zware
be¬
lastingdruk
de
productie
belemmert.
Op
menig
punt
geeft
h.i.
het
rege¬
ringsbeleid
blijk
van
aarzeling.
Anderen
zagen
een
gebrek
aan
re¬
geermacht,
voornamelijk
met
betrek¬
king
tot
Indië.
Vele
leden
zagen
in
de
Troonrede
weinig
positiefs.
Anderen
meenden,
dat
het
kabinet
te
weinig
democra¬
tisch
is
geweest
omdat
het
te
weinig
opening
van
zaken
gaf
en
de
geleide
economie
tot
een
geheime
economie
maakte.
Anderen
laakten
het,
dat
het
kabinet
niet
op
de
bijbel
steunde,
maar
op
de
menselijke
rede.
Men
had
algemeen
met
belangstel¬
ling
kennis
genomen
van
de
aangekon¬
digde
grondwetsherziening.
Men
be¬
treurde
het
dat
deze
slechts
negatief
bdoeld
is,
waardoor
men
bij
Kamer¬
ontbinding
geen
zuivere
uitspraak
der
kiezers
krijgt.
Anderen
juichten
de
verkiezingen
toe
omdat
het
volk
zich
dan
over
het
regeringsbeleid
kan
uit¬
spreken.
Wat
de
buitenlandse
politiek
betreft,
was
men
verheugd
over
de
samen¬
werking
van
Nederland,
België
en
Luxemburg,
en
eveneens
over
het
Marshall-plan.
Vele
anderen
betoog¬
den,
dat
de
ontwikkeling
van
de
orga¬
nisatie
der
Ver.
Naties
reden
geeft
tot
grote
bezorgdheid.
Sommigen
laakten
het
buitenlandse
beleid
en
velen
hadden
grotere
activi¬
teit
t.o.
van
het
vitale
probleem
„Duitsland"
verwacht.
OVERZEESE
GEBIEDSDELEN.
Over
het
beleid
t.o.
daarvan
werd
ern¬
stige
critiek
geoefend.
Sommigen
acht¬
ten
Linggadjati
een
ernstige
fout
en
prezen
zich
gelukkig,
dat
in
de
laatste
tijd
een
wat
beter
beleid
gevolgd
wordt.
Zeer
velen
zagen
in
het
reeringsbe-
leid
geen
toenadering
tot
het
stand¬
punt
der
oppositie.
Verscheidene
meen
den,
dat
de
Ver.
Naties
de
regerings-
politiek
veroordeeld
hadden.
Een
op¬
lossing
kan
h.i.
alleen
door
directe
staking
van
de
oorlog
en
rechtstreek¬
se
onderhandelingen
worden
verkre¬
gen,
wat
door
anderen
bestreden
werd
omdat
men
h.i.
alleen
de
fouten
van
het
eigen
land
en
niet
die
der
repu¬
bliek
ziet.
Vele
leden
zagen
t.o.
van
het
gezin
gaarne
wat
minder
schrielheid
toege¬
past
en
vroegen
aandacht
voor
een
kinderbijslag
voor
zelfstandigen
en
voor
het
vraagstuk
der
gezinshulp.
FINANCIËLE
BESCHOUWINGEN.
Geuit
werd,
dat
de
begrotingsstuk¬
ken
zo
ingewikkeld
zijn
geworden,
dat
men
ze
moeilijk
meer
kan
beoordelen
Men
wenste
uitbreiding
van
de
taak
der
commissie
voor
de
Rijksuitgaven,
en
een
juistere
beoordeling
van
het
bezuinigingsvraagstuk.
Andere
leden
wilden
zich
beperken
tot
de
grote
lij
nen
en
vroegen
overlegging
van
een
nationaal
budget.
Men
achtte
de
finan
ciële
toestand
zorgelijk
en
onzeker
al
had
men
dan
ook
geen
sluitende
be
groting
mogen
verwachten.
De
over
heid
heeft
hier
en
in
Indië
de
uitga
ven
niet
binnen
de
gebonden
perken
gehouden.
De
inflatie
gaat
steeds
ver
der.
De
enige
hulp
kan
van
het
z.g,
kapitalistische
Amerika
komen.
Ande
ren
merkten
op,
dat
het
binnen
de
perken
blijven
zou
betekenen
dat
wij
niet
meer
mogen
uitgeven
dan
de
Ned
volksgemeenschap
kan
opbrengen,
wat
herstel
van
het
bedrijfsleven
onmoge
lijk
zou
maken.
Het
nadelige
saldo
van
het
Landbouw-egalisatiefonds
werpt
een
schril
licht
op
de
tegen
woordige
toestand.
Alle
militaire
uitga
ven
moeten
belangrijk
verminderd
worden,
maar
het
zal
moeten
blijken
of
dat
mogelijk
zal
zijn.
Andere
leden
zagen
de
fin.
toestand
minder
somber
in
en
zagen
de
slechte
toestand
van
's
lands
financiën
als
een
der
naweeën
van
de
oorlog.
BEZUINIGING
ONVOLDOENDE,
Men
achtte
algemeen
de
bezuiniging
nog
onvoldoende,
daar
vrijwel
alle
diensten
nog
werden
uitgebreid.
Men
laakte
het
dat
vele
ambtenaren
het
noodzakelijk
achten
zich
door
een
secretaresse
te
laten
bijstaan.
Bij
de
diensten
met
een
tijdelijk
karakter
werd
niet
voldoende
zuinigheid
be
tracht.
Onbenutte
waarden
Op
een
der
laatste
dagen
van
de
tentoonstelling
van
„Weense
kunst"
in
het
Rijksmuseum
te
Amsterdam
wis¬
ten
wij
ons
nog
voor
enkele
uurtjes
vrij
te
maken
om
de
voetstappen
te
drukken
van
de
250.000,
die
ons
hier
voorgingen.
En
ook
wij
hebben
op¬
nieuw
verbaasd
gestaan
over
de
kunstuitingen,
die
de
middeleeuwse
mens
ook
in
de
„lage
landen"
heeft
voortgebracht.
Wij
werden
met
be¬
wondering
vervuld
voor
de
grote
toe¬
wijding,
het
geduld
en
het
doorzet¬
tingsvermogen,
dat
nodig
was
ten¬
einde
die
geweldige
wandkleden
te
vervaardigen
en
die
dikke
boeken
te
schrijven.
Hoeveel
tijd
moet
het
niet
gekost
hebben
om
dergelijke
Kleurige
miniaturen
te
vervaardigen,
die
deze
met
de
hand
geschreven
of
beter
ge¬
tekende
schrifturen
verluchten.
En
wij
vroegen
ons
af
of
men
in
't
huidige
tijdsgewricht,
waarin
men
practisch
alles
weet
te
bereiken,
in
staat
zou
zijn
om
het
de
Middeleeuwer
na
te
doen.
Wij
behoeven
het
ons
eigenlijk
niet
eens
af
te
vragen,
want
het
zal
zeker
niet
gebeuren.
Deze
tijd,
zo
redeneert
men,
heeft
wel
iets
an¬
ders
nodig.
Dergelijke
objecten
vra¬
gen
te
veel
tijd,
zijn
te
kostbaar,
kort¬
om
wij
doen
het
op
onze
manier.
Onze
manier,
die
zo
hemelsbreed
verschilt
met
die
van
toen.
Natuurlijk,
vele
van
de
kunstvoort¬
brengselen
uit
die
verre
dagen
kwa¬
men
tot
stand
in
de
centra
van
geest
en
cultuur:
de
kloosters.
Doch
veel
hebben
wij
ook
te
danken
uit
ae
pe¬
riode
van
het
nadien
doorbrekende
humanisme,
waardoor
de
individu
weer
betekenis
kreeg
en
behalve
het
naamloze
ook
de
persoonlijke
gave
en
de
persoonlijke
daad
op
de
voorgrond
traden.
Tot
aan
het
begin
van
deze
eeuw
bleef
deze
persoonlijke
uitingsdrang,
de
individuele
beklemtoning
van
een
scheppingsdaad
op
de
voorgrond
staan
En
niet
alleen
in
de
kunst,
die
ont¬
stond
uit
de
neiging
zich
te
uiten,
doch
ook
in
de
loutere
ontspanning
en
inspanning,
die
elke
mens
zich
in
zijn
vrije
tijd,
de
tijd,
die
hem
naast
de
uren
besteed
aan
de
zorg
voor
het
levensonderhoud,
restte.
Men
had
zelf
voor
de
„opvulling"
van
deze
uren
zorg
te
dragen.
De
ene
mens
dacht
er
niet
aan
zich
in
te
spannen
om
een
aantal
anderen
bezig
te
houden,
te
vermaken.
Zeker
de
troubadour,
de
liedjeszan¬
ger
bezocht
wel
eens
het
kasteel
om
Heer
en
horigen
te
onderhouden,
er
werd
een
enkele
maal
een
steekspel
gehouden,
doch
dit
beperkte
zich
tot
zeldzame
gelegenheden.
In
later
jaren
ontstonden
de
z.g.
rederijkerskamers
en
de
„landjuwelen",
waarop
men
wed¬
ijverde
met
eikaars
kunnen
op
het
ter¬
rein
van
voordracht
en
samenspraken.
Dit
ging
dikwijls
met
grote
feestelijk¬
heden
gepaard,
doch
practisch
een
ieder
nam
ook
aan
het
eigenlijke
doel
deel.
Hoe
anders
is
dit
nu
geworden.
De
mens
van
de
twintigste
eeuw
heeft
na
een
harde
strijd
van
meerdere
genera¬
ties
op
sociaal
terrein
door
beperking
der
arbeidstijd
de
beschikking
gekre¬
gen
over
meer
vrije
tijd.
Doch
daar¬
mede
was
voor
vele
een
nieuw
pro¬
bleem
ontstaan:
de
besteding
van
die
vrije
tijd.
Het
bleek,
dat
vele
niet
in
staat
waren
zich
zelf
op
gang
te
bren¬
gen,
de
hem
of
haar
beschikbare
tijd
aan
te
wenden.
Men
voelde
deze
uren
als
een
leegte
en
er
werd
beslag
op
gelegd
door
anderen.
Men
mag
dan
zeggen,
dat
radio,
film
en
toneel
nieu¬
we
beschavingsvormen
zijn
en
uitin¬
gen
ener
cultuur,
zij
dienen
toch
voor
een
voornaam
deel
om
de
„lege"
tijd
van
de
mens
op
te
vullen.
De
mens,
niet
meer
in
staat,
er
niet
meer
toe
komend
uit
eigen
initiatief
zijn
vrije
tijd,
hoe
dan
ook
te
vullen,
wordt
hierin
door
anderen
tegemoet
getreden,
die
van
deze
bezigheid
voor
95%
hun
be¬
drijf,
hun
broodwinning
maken.
Hoe
gemakkelijk
is
het
niet
voor
enkele
kwartjes
wat
ontspanning
te
kopen.
Doch
de
feiten
zijn
er
onbetwistbaar.
Het
lijkt
ons
echter
goed
toch
eens
in
brede
kring
op
deze
verschijnselen
de
nadruk
te
leggen.
Deze
zaken
doen
er
weinig
toe
om
de
menselijke
geest
te
veredelen,
haar
op
een
hoger
plan
te
brengen.
Het
zoèken
van
bezigheid
buitenshuis
is
voor
tallozen
een
han¬
deling
geworden,
waaraan
zij
verslaafd
zijn
geraakt.
Zij
vergeten
ten
slotte
geheel
naar
mogelijke
bij
hen
zelf
verborgen
talenten
te
zoeken.
En
juist
dat
vormen
van'eigen
gedachten,
dat
delven
naar
eigen
talenten
is
waarde¬
voller
dan
al
het
andere.
Juist
dat
komt
de
volkskracht
ten
goede,
dat
streven
bracht
ons
een
„gouden
eeuw"
en
kan
een
volk
in
zijn
geheel
ver¬
heffen
boven
vervlakking
en
veel
con-
fectiegedoe.
En
het
is
nodig
wil
het
niet
afvloeien
naar
een
geestelijke
cri¬
sis.
AD
INTERIM.