Tekstweergave van HA_1947_03_07_0001

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
DAGBLAD VOOR WEST-FRIESLAND Directeur: W Blok Hoofdredacteur: G. E, de Winter V rijdag 7 Maart 1947 de vrije Hoornse CUr.: N.V- Noordhollandse Pers 194S I.e. Bureau: Grote Noord 107, Hoorn Giro 341020 Tel. 4730 3e Jaargang 56 HET AMERIKAANSCHE PROTEST REGEERING BEOOGT BEVORDERING VAN WETTIGEN EXPORT Aanwezigheid van schip in Cheribon strijdig met 's lands belang jyAAR aanleiding van stappen, die een lid van de Amerikaansche ambas¬ sade op 5 dezer op het departement van Buitenlandsche Zaken, in verband met de „Martin Behrmann", heeft ondernomen en de door de Ne- derlandsch-Indische regeering afgekondigde nieuwe in- en uitvoerregeling, vernemen wij van bevoegde zijde het volgende: De „Martin Behrmann" is door de Koninklijke marine gelast de reede van Cheribon te verlaten, aangezien het voortgezette verblijf aldaar in strijd werd geacht met de openbare orde en 's lands belang. Daarop is de „Martin Behrmann'' op 2 Maart j 1 op eigen kracht te Tandjong Priok aangeko¬ men. Geen enkele vorm van geweld is daarbij gebruikt. In een op 2 Maart j.l. door de Nederlandsch-Indische regeering afgelegde verklaring wordt duidelijk aangetoond, dat de nieuwe in- en uitvoerregeling het bevorderen van den wettigen export beoogt, waarbij ten volle rekening wordt gehouden met de behoeften van buitenlandsche afnemers van Indi¬ sche export-producten, zoals in de eerste plaats Amerika. Aangenomen mag worden, dat het departement van Buitenlandsche Zaken de Amerikaansche regeering uitvoerig zal inlichten, zoodra nadere berichten over *deze aange¬ legenheid uit Batavia zuilen zijn ontvangen. EMBARGO OP ZEKERE PRODUCTEN Over dit Amerikaansche protest kan nog het volgende worden medegedeeld: De „Martin Behrmann" kwam op 7 Februari in Cheribon aan. Het was zoo goed als geheel geladen met rub¬ ber, suiker en andere goederen. De Nederl.-Indische autoriteiten weiger¬ den — zulks overeenkomstig het be¬ sluit van de Nederlandsch-Indische re¬ geering van 29 Januari — den uitvoer van deze goederen toe te laten. Dit besluit heeft een feitelijk embargo ge¬ legd op zekere producten, die door de Indonesiërs ten verkoop zijn aangebo¬ den, op grond van het feit, dat deze producten het eigendom zouden kun¬ nen zijn van niet-Indonesische onder¬ danen. Het Amerikaansche ministerie van Buitenlandsche Zaken heeft offi¬ cieel medegedeeld, dat het schip op 2 Maart te Tandjong Priok is aange¬ komen. Ondertusschcn had de kapitein van het schip de Isbrandtsen-reederjj medegedeeld^ dat hij onder dwang van Cheribon naar Tandjong Priok voer, met tien Nederlandsche zeelieden aan 5 te-keCtjei1 Die arme huisbaas Ik had tot nu to'e altjjd gedacht, dat het pad van een huisjesmelker het best vergeleken kon worden met een breeden goed geëffenden melk¬ weg, waar langs het een lust is te mareheeren van de wieg naar het graf. Ik ben echter sedert gisteren tot geheel andere gedachten geko¬ men. Eenigen tijd geleden ontving ♦ een huiseigenaar in Voorburg een J brief van B. en W., waarin hem t werd medegedeeld, dat hij „in een hem in eigendom toegehoorend per¬ ceel" (waar halen die menschen de stadshuiswoorden vandaan), vijf ka¬ merdeuren, alsmede een balustrade om het trapgat moest aanbrengen. Nou, dat smaakte den perceelbe- zitter heelemaal niet. Hjj vond het meer dan bemoeizuchtig. Eén stap verder en je krijgt een brief van den burgervader, dat hij ten zeerste gebelgd is over het feif, dat het haakje van je W.C. los zit. Onze vriend voelde natuurlijk onmiddel¬ lijk wie hem deze grap had gele¬ verd. Dat kon niemand anders zijn dan de huurder. En dat feit maakte des huisjesmelkersbloed tot karne¬ melk, want — en nu komt het — deze knaap had de deuren plus de balustrade in zijn kachel opgestookt. Ik kan mij voorstellen, dat je de kou op een gegeven oogenblik zoo beu bent, dat je de kachel met je deuren gaat aanmaken, en hieruit vloeit voort, dat je met deze han¬ deling tevens de kachel aanmaakt bij je huisbaas. Als je dan evenwel op hooge pooten naar den burge¬ meester loopt om te klagen over het feit, dat je huis praetisch deurloos is en den huisbaas ervoor aanspra¬ kelijk stelt, dan moet je over een hoeveelheid brutaliteit beschikken, die het begrip vrijmoedige beschei¬ denheid verre te boven gaat. Het is echter nog veel erger. De man heeft nog ƒ 230.— huurschuld ook. De huisbaas heeft nu in arren moede de Vereeniging van Huis- en Grondeigenaren in den arm geno¬ men, die zijn zaak bij B. en W. zal bepleiten. Ik wil, alvorens B. en W. hun beslissing hebben genomen, de¬ zen geplaagden mensch gratis van advies dienen. Zet voorloopig geen nieuwe deuren in Uw woning, maar laat den huurder iederen dag wat brandhout bezorgen. Dat is vast veel goedkooper. Voor de rest heb ik al weer wat geleerd. Ik zal m'n huisbaas nooit 1 meer met jsloersche blikken aankij- , ken. i Criticaster boord en begeleid door een Nederland¬ seken torpedojager, welke bij de aan¬ komst van de „Martin Behrmann" de lading in beslag nam en bevel tot los¬ sen gaf, zulks op last van de Neder¬ landsch-Indische autoriteiten. Een officiëele bevestiging van de mededeelingen van den kapitein is nog niet door het Amerikaansche mi¬ nisterie van Buitenlandsche Zaken ontvangen. De Amerikaansche ambassade te Den Haag heeft voorts opdracht gekregen de Nederlandsche rogeering mode te deelen, dat de Vereenigde Staten zich alle rechten voorbehouden ten aanzien van elke mogelijke benadeeling, welke het schip of zijn bemanning tengevol¬ ge van de uitvoering van de maatre¬ gelen van de Nederlandsch-Indische regeering zouden ondervinden. Het schip had Manilla verlaten, na van de Nederlandsche ambassade te Washington de verzekering te hebben gekregen, dat de beoogde transactie niet in strijd was met de Nederlandsch- Indische wetten. De Isbrandtsen-rcede- rij heeft het Amerikaansche ministerie gevraagd of er. eenig bezwaar tegen de ^oor haar voorgenomen transactie bestond. Het ministerie heeft de ree- derjj medegedeeld, dat er voor haar geen bezwaren bestonden om met de transactie op eigen risico en verant¬ woording door te gaan, zulks overeen¬ komstig de verzekeringen, die de Ne¬ derlandsche ambassade te Washington aan de reederjj gegeven had, dat de zaak in orde en niet in strijd met de wetten was, mits de verschuldigde in¬ voerrechten betaald werden. Zonder de Nederlandsche ambassade te Wash¬ ington van te voren in te lichten en terwijl de „Martin Behrmann" van Manilla onderweg was, heeft de Ne¬ derlandsche regeering op 29 Januari nieuwe regelingen voor den handel getroffen, waardoor de voorgenomen transactie onwettig werd. Debat over Voor-Indië in Lagerhuis Churchill blijft in de oppositie Tijdens het debat in het Engelsche Lagerhuis over Voor-Indië heeft Chur¬ chill de Labour regeering uitgedaagd. „Als ik", aldus Churchill, „de re- geeringspolitiek in Voor-Indië en Pa¬ lestina vergelijk, kom ik tot de conclu¬ sie, dat er twee flesschen krachtige me¬ dicijn worden klaargemaakt, die echter aan den verkeerden patient worden ge¬ zonden. De Palestijnsche kwestie is aan de V.N. voorgelegd. Komt Voor-Indië echter niet veel eerder voor een der¬ gelijke handelwijze in aanmerking? De minister van defensie, Alexander, antwoordde Churchill en zeide, dat de regeeringspartü de uitdaging gaarne accepteerde. Over het beleid van den afgetreden Lord Wavell had de minis¬ ter niets dan lof. Attlee zeide er zich van bewust te zijn, dat de gestelde tijdlimiet voor den machtsoverdracht in Voor-Indië een zeer korten tijd van voorbereiding laat. doch, dat de Britsche regeeriug uit Voor-Indië. dringende adviezen heeft ontvangen, dat het vaststellen van een datum wenschelijk is. Wü gelooven, dat wij in Voor-Indië een groot werk heb¬ ben verricht. Thans is de tijd gekomen, dat de Voor-Indiërs zelf de-verantwoor¬ delijkheid zullen overnemen". Een door de oppositie ingediend amen¬ dement op de motie van goedkeuring inzake de politiek, welke de regeering ten aanzien van Voor-Indië voert, werd met 337 tegen 1S5 stemmen verwor¬ pen. Toeslag aardappelen verhoogd De toeslag, welke de regeering geeft als tegemoetkoming in de extrakosten, verbonden aan den aanvoer van aard¬ appelen naar de consumptie-centra onder de huidige weersomstandigheden, wordt voor de week van 9 tot en met 15 Maart verhoogd van ƒ 2 op ƒ 3.50 per 100 kg. Herdenking van de bevrijding Ter herdenking van onze bevrijding; zal op Zaterdagochtend, 3 Mei, een speciaal lesuur worden gewijd aan 'de beteekenis van den strijd van ons volk, van den wederopbouw en onze natio¬ nale saamhoorigheid. Op Zaterdag¬ avond zal de officieele algemeene her¬ denking plaats vinden van alle slacht¬ offers van den strijd in de jaren 1940— 1945, zoowel van den gevallen Neder¬ lander, militair, zeeman en verzetsstrij¬ der als den geallieerden soldaat, die voor en met ons streed. Naar de punten van herdenking, de militaire kerkhoven en de plaatsen waar de verzetsstrijders den dood vonden of begraven zijn, zah een z.g. stille tocht worden ondernomen. Op de plaats der plechtigheid zullen bloemen worden gestrooid en twee mi¬ nuten van volkomen stilte worden be¬ tracht. Des Zondags heeft de kerkelijke herdenking plaats en Maandag, 5 Mei, is de nationale feestdag. Fernand de Brinon, de 61-jarige vroegere ambassadeur van Vichy in het bezette Frankrijk, is te Versailles wegens collaboratie met den vijand ter dood veroordeeld. Bij het hooren van het vonnis riep hij uit: "„Het nageslacht zal oordeelen". * De C.C.D. heeft te Hilvarenbeek een paardenhandelaar ge¬ arresteerd, die bekende ongeveer 80 paarden naar België te hebben ge¬ smokkeld. Ook naar Duitschland wordt druk gesmokkeld. De Engelschen in het Rijngebied hebben den gewapenden Duitschen grensbeambten thans toege¬ staan te schieten op militaire voertui¬ gen, die op verboden punten door de grens trachten te breken. * Attlee heeft in het Engelsche Lagerhuis de onlangs door den staatssecretaris voor Buitenlandsche Zaken afgelegde ver¬ klaring, dat een oorlog tusschen Enge¬ land en Amerika even ondenkbaar is als een oorlog tusschen Engeland en de Sovjet-Unie, bevestigd. * Kardinaal Van Rpey werd 25 jaar geleden tot aartsbisschop van Mechelen benoemd. * Maandag zullen in geheel België de winkels gesloten zijn en de vlaggen halfstok hangen uit protest tegen de door de regeering ingevoerde nieuwe prijsverlaging. Ook alle café's en restaurants zullen dien dag gesloten zijn. / wmmms Wet Amerikaansche schip „Martin Eehrman" op de reede van Cheribon tij¬ dens het inladen van rubber door Indonesiërs. Koning Winter blijft ook nu nog ongenaakbaar Ameland onbereikbaar ■y^-EER heeft de vorst het van den dooi gewonnen, meldt de Bilt. De de¬ pressie, die aanvankelijk voor den in¬ gang van het Kanaal was gelegen, trok in Noord-Oostelijke richting. Het centrum trok gistermiddag juist over ons land. Onder invloed van de nade¬ ring van deze storing drong de warme lucht uit Frankrijk tot over onze grenzen door. Deze warme luchtstroom kwam echter ongeveer langs de lijn Alkmaar—Sneek—Veendami tot staan. Toen de depressiekern over het Oos¬ ten van ons land was gelegen, draaide de wind in Zuid-Holland en Zeeland weer naar het Noorden en de verdron¬ gen konde lucht keerde via een omweg over de Noordzee weer in ons land terug. Gisteravond laat was de tempe¬ ratuur in het geheele land weer tot beneden het vriespunt gedaald. Hoe¬ wel de temperatuur overdag tot om het vriespunt kan oploopen, blijkt toch het weer zijn winterkarakter te behou¬ den. Hevige sneeuwstormen over Ame- laud maakten het gisteren voor het legervliegtuig, dat regelmatig de ver¬ binding met het vasteland onderhoudt, onmogelijk op het landingsterrein bij Hollum te dalen. Ook de weg over de Waddenzee is nu volkomen onbruik¬ baar. Sinds 24 Februari hebben de be¬ woners van het eiland geen post meer ontvangen. De verbinding tusschen de dorpen is zeer slecht en de geheele be¬ volking is opgeroepen om de wegen sneeuwvrij te maken. De melkauto's van de melkfabriek te Hollum zjjn op verschillende plaatsen blijven steken, zoodat een groot gedeelte van de melk niet aan de fabriek kon worden afge¬ leverd. WEERBERICHT Geldig tot Vrijdagavond Vorst niet verdwenen Matige, in het Noorden van het land tijdelijk krachtige wind tus- scl -n Noord-West en Noord-Oost. Zwaar bewolkt met later opklarin¬ gen. Hier en daar eenige sneeuw. Overdag temperatuur, voornamelijk in het midden en Zuiden van het land, plaatselijk oploopend tot om het vriespunt, overigens meest lich¬ te vorst. 8 Maart: Z.op 6.33, Z.on. 17.50, M.op 19.36, M.on. 7.30. - ———V—^ Politiek steekspel in België Landbouwbegrooting ver¬ worpen. Regeering treedt niet af. De Belgische Senaat heeft bij staking van stemmen (81 tegen 81) de begrooting van landbouw voor 1947 verworpen. Minister-president Huysmaus ver¬ klaarde, dat de regeering niet zal af¬ treden, omdat de stemming over de begrooting van landbouw niet op de agenda stond en voor de regeering on¬ verwachts was en omdat de oppositie gebruik wilde maken van de afwezig¬ heid van den soeialistischen minister van arbeid, Trocllet, die ook senator is en thans in het buitenland vertoeft. Deze stemming, aldus Huysmans, „heeft geen enkele politieke beteeke¬ nis en de begrooting van landbouw zal binnen enkele dagen opnieuw in den Senaat worden ingediend. JOHN LEWIS MOET 10.000 DOLLAR BETALEN Het Hooggerechtshof der V. S. heeft de uitspraak tegen John Lew-is, die door de rechtbank schuldig waB be¬ vonden ■ aan ongehoorzaamheid jegens den. staat, juist bevonden. De recht¬ bank had Lewis en zijn mijnwerkers¬ organisatie veroordeeld tot het beta¬ len van boeten van resp. 10.000 en 3.500.000 dollar. Het Hooggerechtshof handhaafde de tegen Lewis geëischte boete, maar oor¬ deelde, dat de boete ten laste van de mijnwerkersorganisatie verlaagd moet worden tot 700.000 dollar. De meerderheid der rechters was bovendien van meening, dat de mijn- werkersbond 2.800.000 dollar extra zal hebben te betalen, indien hij zich niet binnen de vijf dagen volledig ac- coord verklaart met de uitspraak van de gewone rechtbank. „Open" schoenen weer op den bon Schoanen met „open" teen enjof „open" hiel en/of volledig „open ge- lengstuk", die tot nu toe vrjj waren, mogen met ingang van 6 Maart slechts worden verkocht tegen inne¬ ming van een sehoenenbon. EERSTE KAMER Gratiebeleid ontmoet veel critiek Minister Van Maarseveen voelt zich verantwoord ISTEREN heeft de Eerste Ka- mer de begrooting van Justi¬ tie z.h.st. aangenomen. Slechts de communistische fractie wiide geaoht worden te hebben tegengestemd. De meeste critiek werd geleverd op het gratiebeleid van den minis¬ ter. Verschillende afgevaardigden wa¬ ren van oordeel, dat de afwikkeling te lang duurde en er een te veel¬ vuldig gebruik van werd gemaakt. Over de werkzaamheden van de Tribunalen was men best te spre¬ ken, terwijl er enkele hartige op¬ merkingen werden gemaakt over de vele ontvluchtingen. „Wü zullen de politieke delinquenten na hun terugkeer in de maatschappij in het oog moeten houden", was het oor¬ deel van den heer Van Aseh van W ü k (A.R.), aangezien zü veelal zul¬ len terug verlangen naar de vleeschpot- ten van Mussert en de Duitsehers. Spy. was van meening, dat de delinquenten door de rechters niet inhumaan worden behandeld. Wanneer zü ter dood wor¬ den veroordeeld, dan hebben zü dat verdiend, dus dient er alleen gratie ver¬ leend te worden als er een büzondere aanleiding voor bestaat. De heer Donkersloot (P.v.d. A.) nam de Tribunalen onder de loupe. Hij was niet te spreken over het feit, dat er geen geüjkheid in de strafmaat is bereikt. Hij verklaarde perplex te zijn geweest, dat mr Zaayer eischen had verminderd uit eeu oogpunt van prestige en tactiek „Dan moet er nog al heel wat gebeurd zün", luidde zün oordeel. Spr. vroeg of de minister het niet onjuist achtte, dat pensioenrechten van politieke delinquenten vervallen worden verklaard, voor zoover die rechten véór den oorlog zün verworven. Het heropnemen van politieke delin¬ quenten in de maatscbappü dient de büzondere aandacht te hebben. Worden ze niet opgenomen dan kweeken we weer fascisme, meende spr. Vooral klemt dit voor de jeugdige delinquenten, ie betreuren is, dat er niet meer jeugd¬ kampen zün ingericht. Een warm pleitbezorger vonden de Tribunalen in den heer Schneider (KVP). Deze waren hem als leeken- rechtspraak ten zeerste ~ meegevallen. Spr. wak van meening, dat de gratie- verleening tot enkele gevallen beperkt moest blüven. H(j maakte bezwaar te¬ gen het weer doen interneeren van die menschen, die nog slechts enkele maan¬ den interneering moeten ondergaan. Tenslotte maakte spr. bezwaar tegen bet feit, dat bü de Büzondere Gerechts¬ hoven cassatie verleend wordt en dat deze niet het eigen recht der ver¬ oordeelden is. „Het gaat niet om de berechting van misdaden", aldus betoogde de heer Koejemans (CPN), „het gaat om de zuiverheid en veiligheid van het land. Er dreigt gevaar als er nog meer men¬ schen worden vrqgelaten. Spr. meende, dat de> rechtszekerheid wordt geschaad door de vele ontvluchtingen. Het aan¬ tal ontvluchtingen neemt toe en de zwaarste gevallen kunnen ontsnappen. Aan de mogelükheid van ontsnapping moet een einde komen. De communistische woordvoerder sloot zich aan bij den lof gebracht aan he» werk der Tribunalen en hü vroeg zich af, of het niet de moeite waard was te overwegen, de leekenrechtspraak in te voeren bü de rechtspraak ran de kleine misdaad. Tien gratieverzoeken in behandeling Vervolgens kwam minister Maar¬ seveen aan bet woord. Hü betoogde, dat er omtrent het gratiebeleid veel misverstand bestaat. ,J5e Tüd" heeft geschreven over het „ten hemelschrei¬ ende schandaal van 80 doodvonnissen, die op afdoening wachten. Dat aantal is te redueeeren tot 10, waarvan de vorige week 3 den minister bereikt hebben, Spr. zeide verder, dat het mi¬ nisterie overbelast is. Spr. erkende dat twee gevallen van gratieverzoek te lang hebben geduurd. Voor de genoemde tien gevallen draagt de minister de verant¬ woording. Te dien aanzien achtte hij zich in geweten verantwoord. Als iemand ter dood is veroordeeld, dan zal dat ten volle verdiend zün. Al* er gratie wordt verleend, is dat niet omdat de dood niet verdiend is, maar om andere redenen: De zedelijke waar¬ de van het vonnis wordt door gratie¬ verlening niet aangetast. De kwestie van strafongelqkheid komt niet alleen bü de tribunalen voor, die kent men volgens den minister ook bü 't gewone recht. Ook spr. erkende, dat de Tribu¬ nalen op uitstekende wyze hun werk doen. Wat de ontvluchtingen betreft, merkte de minister op, dat de geïnter¬ neerden veelal zün opgesloten in ge- improviseerde kampen. Aan het vraag¬ stuk der ontvluchting wordt alles ge¬ daan, wat mogelqk is. Als het nieuwe wetsontwerp tot wqziging der büzon¬ dere rechtspleging wet wordt, zal bü doodstraf steeds recht op cassatie be¬ staan. , Na een korte repliek werd de begroo¬ ting zonder hoofdelüke stemming goed¬ gekeurd. De fractie der CPN kreeg aanteekening, dat zü geacht wil worden te hebben tegengestemd. Van Vliet verbetert een record Tijdens de wedstrijden biljarten om het kampioenschap grootbiljart kader 71/2 te 's-Gravenhage, heeft Nelis van Vliet een nieuw Nederlandsch record voor het hoogste gemiddelde in een partij, gevestigd Hjj bracht dit in zjjn partij tegen Jacobs op 37.50. Hij maakte zijn party van 300 caramboles in 8 beurten uit en liet zijn tegen¬ stander op 48 staan. Het oude record stond op naam van Van Vliet en De Leeuw met 30. Het wereldrecord staat, eveneens met 37.50, op naam van den Belg Van Belle. Doodvonnis Bartelsman voltrokken Namens den minister van Justitie wordt bekend gemaakt, dat het dood¬ vonnis tegen H. P. M. Bartelsman, wiens gratieverzoek door H.M. de Koningin werd afgewezen, gistermor¬ gen is voltrokken. MAAT?T, lentemaand f> I / De martdie zicfy, niet" langer kpi\bedwinger^.,.,. w.bertwj^.