Tekstweergave van HA_1947_02_25_0001

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
Dagblad voob west-friesland Directeur: W. Blok Hoofdredacteur: G. E. de Winter Dinsdag 25 Februari 1947 de vrije Hoornse ülte.s N.V- Noordhollandse Pers 1945 I.o, Bureau: Grote Noord 107, Hoornj Tel. 4734 Giro 341020 3e Jaargang 47 MINISTER VOS: OVER TWEE JAAR IS ONZE HANDELSBALANS GELIJK! Vooruitzichten fietsbanden en schoenen gunstig TI/SINISTER VOS heeft In een redevoering te Lochem andermaal In zijn eco- 1 * nomisch dagboek gebladerd en daarbij vastgesteld dat het van allesoverwe. gend belang Is, hoe het er straks met Dultschland zal uitzien en hoe het meti Indonesië zal gaan. Zoowel met Duitschland als met Indonesië Is Nederland nu eenmaal economisch ten nauwste vergroeid. Het ontbreken van de oudei verbinding met deze twee gebieden en de onmogelijkheid van onderlingen handel en goederenruil heeft er toe geleid dat in 1946 de Invoer, die ƒ 2200' millloen bedroeg, slechts voor ƒ 800 millloen door den uitvoer kon worden gedekt. Van dit nadeelige saldo van ƒ 1400 millloen kon nog een klein deel' worden opgebracht door verdienste der' scheepvaart en rente van Nederlandsch kapitaalbezit In het buitenland, maar het gat bleef ƒ 1100 & ƒ 1200 millloen groot. Het potje, dat In oorlogstijd was gemaakt door geblokkeerde renten enz., kon daarvan de helft dichten, tenslotte moesten buitenlandsche rekeningen de rest doen. Wanneer Ik echter naga, aldus minister Vos, wat wij met dat geleende! geld gedaan hebben (machines gekocht, wegen hersteld, bruggen gebouwd), dan meen Ik, dat wij in 1946 er niet armer op zijn geworden 1 DE WERKLUST KOMT WEER Loonen stad en platteland JN 1947 ral In elk geval de export uit * Indië onbelangrijk blijven. Onze ex¬ port naar Engeland zal met den import Bit dit land gelijk opgaan. Als Frank¬ rijk dan ook levert wat het ons toe- Zegde, dan zal alleen met Amerika de rekening door leeningen vereffend moe¬ ien worden. Lukt dat, dan kunnen wij Voort, aldus spr. Voor 1948 wordt het (tekort op de helft geschat. In 1949 zal Je toestand dusdanig zijn geworden, at de uitvoer onzen invoer weer on¬ geveer geheel zal dekkën. Maar daar- xullen noodig zijn meer productie grootere uitvoer. Dat kan, omdat de verklust weer aanwezig is, zooals blijkt uit de cijfers. De industrieele pro- Juctie van 1938 op 100 stellend, was de September '45 nog slechts 41, maar Nov. '46 gestegen tot 90, hoewel bij 30% meer arbeiders. Deze cijfers blij- yen omhoog gaan. , ft-vPe loonen maken 70-80% uit van het ''folksinkomen. De verhouding in deze oonopbrengst wordt voortdurend ge- oetst, opdat niet langer het platteland bfl de stad wordt achtergesteld. Het bon van den landarbeider, in 1940 ge¬ beld op 100, is nu gestegen tot 243. Dat van den Industrle-arbéfder tot 173 Sewust is het levenspeil van het plat¬ teland hoogerop gebracht. p©e regeering streeft er naar de rente i®mlaag te brengen. Ze is nu slechts de Rlelft van die van na den vorigen oor¬ log. De prijzen worden bepaald door file winst, loon 'en koopkracht, fef Het bleek gemakkelijker, dank zij Te hechte organisaties, de loonen neer in de hand te houden dan de •fljzen, maar toch komen reeds prijs— de De maand Maart „De vooruitzichten voor maand Maart zijn ongunstig. Er is na een zeer koude Fe- bruari-maand in de laatste twee en een halve eeuw altijd een te koude maand Maart ge¬ volgd", aldus schrijft dr. ir, A. Labrijn in het Handelsblad. Laat Ik U eerlijk verklaren, lezer (es), dat ik blij ben, dat ons blad niet zoo'n medewerker heeft* als dezen dr. ir. Labrijn. Om in dezen toestand een koude maand Maart ! aan te kondigen is een staaltje van waaghalzerij, waarvoor ik, als het ! minder koud was, weliswaar m'n petje zou afnemen, maar welk ' staaltje kan leiden tot het bedanken van groote aantallen Handelsblad- ! lezers. Waarom niet een lekkere zachte ' maand Maart voorspeld? Het kost niets meer en het stemt de men- , schen allicht iets gunstiger. Nee ■ heusch, meneer de hoofdredacteur ] van Het Handelsblad, dat zou ik linker ingepikt hebben, Ik zou het ; tóó hebben gedaan: „Kijk eens lezers, Jullie zitten nu ! wel met verbeten gezichten in leege kachels te porren en iederen dag de sneeuw voor jullie huizen keurig < weg te ruimen, maar houdt goeden moed, want de maand Maart is in ■ aantocht. Maart, de heerlijke lente- ; maand. De maand, waarin moeder ■ de vrouw aan de schoonmaak be- ' gint en daarmee de spullen uit den ! kelder op de vliering zet en omge- ' keerd. Over een week breekt de 1 schoone tijd weer aan, dat als je ' 's avonds gekreukeld van je werk ! thuis komt, je in den bloementuin ' rfloet zitten, zoodat het zweet — wat een woord met dit uur Je 1 tappelings van je rug afloopt." 1 Kijk, zoo zou ik de lentemaand aangekondigd hebben. Ik heb wa- ! rempel niet eens over het weer ge- 1 rept en speciaal den mannen iets'! verrukkelijks In het vooruitzicht ge- ■ steld. En misschien heb ik ze wel ! met de tegenwoordige omstandig- < heden een beetje verzoend, ie, zoo \yin J« abonnée"a \> >, ... . Criticaster ft MINISTER VOS verlagingen voor, de stijging is in elk geval doorbroken. Belangrijk is vooral hoe het nationale inkomen verdeeld wordt. De subsidie op de levensmiddelen (ƒ5 per gezin per week) en de belasting op de luxe- voorwerpen maken, dat de koopkracht van de gulden voor den kleinen man grooter wordt dan voor den rijke. De hoogere belasting op de grootere in¬ komens (50-80%) brengt verder even¬ wicht in de werkelijke consumptie¬ mogelijkheid van meer of minder verdienende lieden. Daartoe werken ook mee de sociale voorziening als neergelegd in het wetsvoorstel van Drees voor de ouden van dagen. Ook daartoe zal van het eene deel van het volk worden afgenomen teneinde hén te helpen, die niet voldoende inkomen hebben. Tenslotte wees minister Vos er nog op, dat de voorziening van fietsbanden, steenkool en schoenen spoedig normaal zal worden. DE KLOPJACHT NAZTS OP Samenzwering was gevaarlijk De klopjacht op gevaarlijke nazi's in Duitschland, die reeds vele samen¬ zweerders in geallieerde handen deed vallen, wordt nog voortgezet. Vele oorlogsmisdadigers, die tot dus¬ ver aan interneering zijn ontkomen, maken deel uit van de geheime orga¬ nisatie, die vertakkingen door geheel Duitschland heeft. De Britsche chef van den militairen inlichtingendienst heeft verklaard, dat er geen verband bestaat tusschen het opsporen van Martin Bormann, den vermisten plaats¬ vervanger van Hitler, en de razzia's. Hij was persoonlijk van meening, dat Bormann niet meer in leven was. Meer dan 80"/« van de leiders der organisatie is tot dusverre gearres¬ teerd. De organisatie was zeer krachtig en zou nog dit jaar den geallieerden eischen hebben gesteld. Boter inplaats van margarine De grondstoffen-aanvoer In het binnenland voor de margarine-in¬ dustrie is op het oogenblik door de weersomstandigheden moeilijk, aan¬ gezien dit vervoer in hoofdzaak per binnenschip geschiedt Daarom ligt het in de bedoeling in het totale vet- rantsoen voor de periode van 2 tot 15 Maart, 125 gram margarine te vervangen door eenzelfde hoeveel¬ heid boter. Het rantsoen van 500 gram bestaat dan voor de helft uit boter en voor de helft uit marga¬ rine voor de houders van een a-, b-, of c-kaart. De kinderen met een d- of e-kaart behouden het gebrui¬ kelijke rantsoen van 125 gram mar¬ garine en 250 gram boter. De voor genoemde periode meer verstrekte boter zal later worden ingehaald door tijdelijke vergroo¬ ting van het deel margarine. Geldigheidsduur bonnen De ter gelegenheid van de blijde gebeurtenis In het prinselijk gezin aangewezen bonnen T 72 voor een rantsoen tabaksartikelen en V 72 en X 72 voor 100 gram versnaperingen blijven t0t en met 8 M*1""' Jan Kiepura en Martha Eggerth ver¬ tolken de hoofdrollen in een nieuwe verfilming van de opera Martha, welke thans in Hollywood wordt vervaardigd. * Er is radiocontact tot stand ge¬ bracht met een superfort met 1 1 militai¬ ren aan boord, dat een noodlanding heeft gemaakt aan de kust van Noord- Oost-Groenland. Het superfort maakte deel uit van den fotografischen dienst. Persoonlijke ongevallen deden zich niet voor. In 1946 heeft men in Den Bosch bijna 9 ton uitgegeven aan ver¬ maak, hetgeen blijkt uit de opbrengst der vermakelijkheids-belasting, die ƒ 168.878 bedroeg, waarvan alleen voor de bioscoop ƒ88.140. * De opbrengst van de extra avondvoorstelling, gehou¬ den door het circus Knie te Amsterdam op 14 Februari, ten bate van het Roode Kruisziekenhuis in Den Haag was ƒ2052.60. * De raad van de Socialis¬ tische Eenheidspartij in Saksen-Anhalt heeft een motie goedgekeurd, waarbij wordt geëischt, dat voormalige Nazi's, „die zich slechts weinig gecompromit¬ teerd hebben" weer in het politieke en sociale leven zullen worden opgeno¬ men. * In de gemeente Chaam (N.B.), nabij de Belgische grens heeft de poli¬ tie in samenwerking met den C.C.D., kommiezen en marechaussee een uit- gebreiden veesmokkel naar België ont¬ dekt. Reeds zijn 12 personen in arrest gesteld, o.w. een expediteur uit Chaam met zijn drie zoons. Zondag konden 17 paarden worden achterhaald bij de grens. Het onderzoek duurt nog voort. * Na een korte ziekte is de medicus en psycholoog, Pierre Janet, lid van de Academie van Ethische en Politieke Wetenschappen te Parijs overleden. * Sedert de laatste dagen kan men een grooten toevloed van toeristen naar de Belgische kust waarnémen. Al deze kijklustigen worden aangetrokken dooi¬ de ijsbergen. Sedert 1909 heeft zich eeri dergelijk natuurwonder niet meer voor¬ gedaan. >|< De Britsche eerste minister, Attlee, heeft in het Lagerhuis meege¬ deeld, dat met ingang van Maandag 3 Maart a.s. de industrie in Noord- West-Engeland weer op de normale wijze gebruik zal kunnen maken van De beruchte S.D.-spionne Ans van Dijk, die meer dan 600 Joden heeft ver¬ raden, in de beklaagdenbank, tijdens de behandeling van haar rechtzaak. electriciteit. * Camille Chautemps, de 52-jarige oud-premier van Frankrijk, die in Washington woont, heeft gewei¬ gerd te verklaren of hij naar Frankrijk terug zal keeren in verband met een proces, dat ongeveer 25 Maart te Pa¬ rijs tegen hem zal beginnen. * Meer dan, 1972 leeraren aan openbare scho¬ len te Buffalo zijn in staking gegaan. Zij eischen een salaris van 2.400 è 4.000 dollar per jaar. Men verwacht, dat 70.000 leerlingen door deze staking niet naar school zullen kunnen-gaan. 78 van de 98 scholen zijn gesloten. * Verontrust door berichten, dat vele van de 250.000 a 300.000 leden van Noma¬ denstammen het land zouden uittrek¬ ken en zich naar Transjordanië zouden begeven, heeft de Syrische regeering de leiders van de betrokken stammen voor dringende besprekingen naar Da¬ mascus ontboden, sk Het internationale Tribunaal te Tokio heeft een onmiddel¬ lijk geneeskundig onderzoek gelast van baron Hiranoema, den ex-premier van Japan, die tijdens het proces voortdu¬ rend slaapt. Voorzitter B .Blokzijl zal de E.V.C. vertegenwoordigen op het Indonesische Vakbewegingscon¬ gres, dat eind April wordt gehouden. Herdenking Februaristaking 1941 Deze authentieke foto werd gemaakt door een moedig Amsterdammer op 22 Februari 1941. Zij toont ons, hoe op dien datum Joodsche Neder¬ landers ais vee door de gehate „Groene" werden bijeengedreven en mishandeld. Men ziet hier een aantal van deze ongelukkigen op den grond liggen, bewaakt door hun beulen met het geweer in den aanslag. Dit Duitsche barbarisme ontketende een vurige verontwaardiging, welke zich uitte in de historisch geworden Februari-staking, die wij vandaag herdenken. Van de 389 Joodsche jongens, die bij de razzia's op 22 en 23 Februari werden gearresteerd en naar Mauthausen werden overgebracht, zijn er voor zoover bekend, slechts twee levend teruggekeerd Dagbladdirecteur bleek collaborateur De P.E.A. te Haarlem heeft op last van den procureur-fiscaal bij het Bij¬ zondere Gerechtshof te Amsterdam, mr. 'C. P. Öakhoven, Vrijdagavond ge¬ arresteerd den directeur van het oud- illegale blad „De Patriot" te Haarlem, J. P. Bernsen, onder verdenking van collaboratie. Tengevolge van ernstige betalings¬ moeilijkheden moest „De Patriot" een dag of tien geleden de verschijning staken. Bernsen was eerst na de be¬ vrijding met „De Patriot" in relatie gekomen. Een geeltje voor de Stichting 1940-'45 Uitgeest. De burgers van deze ge¬ meente, die ten stadhuize verschenen ter teekening van het felicitatieregister voor het Prinselijk gezin, offerden f 25.44 voor de Stichting 1940—'45. Een dertigtal ingezetenen had getee- kend. Vermoedelijk zijn koudé en onbe¬ kendheid met het feit, dat het register er lag, oorzaak, dat de inschrijving niet grooter geweest is. .Veranderlijke wind Weersverwachting, geldig tot Dinsdagavond: Overdrijvende wolkenvelden met plaatselijk nog wat sneeuw. Ver¬ anderlijke wind. Overdag meest lichte vorst. Verlenging inleveringstermijn eieren Het tijdvak van 1 September 1946 tot 1 Januari 1947, waarin iedere pluimvee¬ houder verplicht was alle leverbare eieren, welke hij van zijn kippen en/of eenden raapt (behalve die, welke ge¬ bruikt worden in het gezin van den pluimveehouder), in te leveren bij een verzamelaar, is verlengd tot 1 Maart 1947. Acht jaar voor Von Papen Het zuiveringshof te Neurenberg heeft Von Papen gisteren tot acht jaar dwangarbeid veroordeeld. Hij zal in een kamp licht werk moeten doen. Van zijn vermogen zal hij slechts 5.000 Mark mogen behou¬ den. Een groote menigte verdrong zich om het gerechtsgebouw, waar het von¬ nis werd uitgesproken. Von Papen, die thans 67 jaar oud is, zag er ondanks zijn lange gevangenschap verzorgd uit toen hij de rechtszaal binnentrad. Hij was vergezeld van zijn advocaat, dr. Kubuschok en zijn chauffeur, die hem ondersteunden, daar hij moeilijk loopt. Op ^e publieke tribune bevond zich zijn echtgenoote. HET FIETSJE VOOR DIE AAP : Dagelijks brengt de post er tientallen epistels met allerlei verzoeken j-R zijn in ons land vooraanstaande figuren, van wie bekend is, dat zij dagelijks stapels post ontvangen. Wij denken aan Frans Nienhuys van de VARA („Men vraagt en wjj draaien"), aan pater Henri de Greeve wegens zijn wekelijksche Lichtbaken, den procureur-fiscaal, mr. Sikkel, ter zake da politieke rechtspraak, en vele anderen. Zij allen worden echter met hun cor¬ respondentie sinds maanden in de schaduw gesteld door... Circus Knie, de Zwitsersehe onderneming, die nu al gruimen tijd met veel succes voorstel¬ lingen geeft in het R.A.I.-gebouw te Amsterdam. De sfeer rond zoo'n inter¬ nationaal circus, de romantiek van schetterende muziek, dierengeuren, kla¬ tergoud, schijnwerpers, vreemde beesten, lenige figuren, zaagsel in de piste en klappende zweepen, de geheel aparte bekoring ook van het verhuizen steeds weer naar vreemde en onbekende gebieden, dat alles spreekt blijkbaar sterk tot de verbeelding van velen, en is onweerstaanbaar zelfs voor het spreekwoordelijk zoo nuchtere Hollandsche gemoed. Oircus.... Circus Knie uit Zwitserland.... Het lijkt wel of dat Circus wordt beschouwd als de remedie voor alle kwa¬ len, als de Haarlemmer Olie voor alle maatschappelijke misstanden. Want dagelijks brengt de post bij den „Geachten Heer Knie" of „Den Weledelen Directeur Knie" brieven uit het geheele land van menschen, die zijn wereld van olifanten, apen, clowns, trapezewerkers en artisten bezochten of er alleen maar van hooren zeggen van vernamen. En met een glimlach zult ge lezen wat al die menschen vragen en wat zijop het hart hebben. Als St. Nicolaas eenmaal het tijdelijke met het eeuwige verwisselt, wordt die meneer Knie, zoon van de witte Zwitsersehe Alpen, vast en zeker zijn opvolger. Hier volgt een bloemlezing uit de epistels! / MEISJES ALS STALKNECHT ... qM te beginnen is daar de meneer, die door een technische storing alle telefoontjes om plaatskaarten te verwerken krijgt. Hij is abonné onder 96980 te Amsterdam, terwijl Circus Knie is aangesloten onder 95980. Het scheelt maar één cijfertje en blijkbaar hapert er iets aan de lijn, want van alle kanten, van Enkhuizen tot Schie- broek, vraagt men hém om gereser¬ veerde plaatsen: stalles, tweede rang, eerste rang ... Een normaal mensch zou er hodeldebodel van worden. Niet alzoo het bewuste slachtoffer. Die heeft eeu humeur als een zonnetje en bewaart dat zelfs onder deze omstan¬ digheden. Hij schrijft: „Velen waren kwaad, net of ik het kan helpen. Ik zelf kan geen behoorlijk gesprek met m'n huis- genoóten of met bezoek voeren, want aanhoudend gaat die tele¬ foon. Steeds geef ik dan Uw nummer op. Ik vind het prettig voor U dat U zulke goede zaken doet, ben zelf ook enthousiast van een circus, doch ik zou er liever niet zoo'n last van hebben. Van¬ morgen was er een mijnheer, die me vroeg wanneer er gelegenheid was om mijn stallyen te be¬ zichtigen. Toen moest ik toch wel erg lachen, deelde hem intusschen mede, dat ik zelf geen stallen had, maar dat hij zeker dacht met Circus Knie te spreken doch dat hij dan verkeerd was aangesloten. Hij we'd toen razend, begrijpt U dat n't" Op verzoek van den schrijver beeft Circus Knie daarop met koeien van cijfers het telefoonnummer van het plaatskaartenbureau geannonceerd en bovendien ongevraagd den meneer, die zooveel overlast had gehad, eenige mooie plaatsen voor een galavoorstel¬ ling bezorgd. Er is een employé van een zeepfa¬ briek, die overwerkt is en die voor herstel noodig naar de Fransche Ri- vièra moet. De moeilijkheid is echter hoe aan francs te komen. Wat doe je in zoo'n gevalt Probeeren of de „Zeer Geachte Heer Knie" er geen raad op weet. Een dame in de bloembollenstreek is eigenares van een naai- en stopma¬ chine van Zwitsersch fabrikaat, maar zit zonder de onmisbare Zwitsersehe garens, wijl zij de niet ingevoerd kan krijgen. Wat zij doett Och, ge raadt het al: „TJ heeft zooveel relaties in Zwitserland. Zoudt U zoo vrien¬ delijk willen zijn wat van die ga¬ rens voor mjj te betrekken. Het gaat over. stopgarens voor kousen en tricot in de kleuren wit, rose, blauw, zwart en de kousenkleuren. Hierbij gaan de monsterj es. Ver¬ bonden kosten worden door ons vergoed." ; , Een Amsterdammer is met zijn vier dochters naar het Circus geweest. Een van zijn spruiten is een beetje klein van postuur. Hij schrijft: ,Waar heeft U dat fietsje ge¬ kocht voor die aapt Kunnen er nog meer zulke fietsjes worden gemaakt en waar zou ik mij daar¬ voor kunnen vervoegen en hoeveel zou zoo'n fiets kostent Gaarne zon ik van TJ bericht ontvangen oyer deze vragen in het 1 t- klein mciske". Uit alle lagen der bevolking komen brieven naar' Circus Knie in Amster¬ dam. Rijk en arm schrijven, boeren, burgers en buitenlui ... Ook bet moe¬ dertje, dat ia een armoedig huisje slooft. Zij stort haar hart uit, aandoen¬ lijk is haar verhaal: „Hoe ik al3 huisvrouw ook re¬ ken en overleg, we kunnèn 'tgeld er onmogelijk van afnemen om naar Uw Circus te gaan. Aange¬ zien mijn man met rheumatiek aan zijn hand onmogelijk kan werken, dus met overbruggingsgeld moet doen, ƒ 26 per week, waar alles af¬ moet, huur enz. enz., want ik heb zoo graag aan niemand schuld. Wat zou 't heerlijk en een rijk¬ dom wezen, als wg eens dat ver. zetje hadden. Niet voor mij maar voor mijn man, die nooit eens een uitje heeft, wat zou 't goed zijn voor die vreeselijke rheumatiek. Altijd pijn en hij wil zoo graag werken, hij is sjouwerman in 't bouwvakbedrijf, dus altijd zwaar werken, en nu noodgedwongen om zoo'n band, die nu krachteloos is van de rheumatiek. U heeft zoo'n warm voelend hart voor de armen, want dat bewijst dat U de arme Weeskinderen steeds een prettigen middag bezorgd. Weet U in ons geval ook een beetjo raadt 't Is gek maar 'tis net of ik U juist moet schrijven voor iets goeds voor mijn man te doen..« Het briefje miste zijn uitwerking niet. De directie streek de hand over het hart nn stuurde twee kaarten voor eereplaatsenl Ten slotte zonder commentaar de sollicitatie van twee ondernemende jongedames, die woordelijk schrijven: Zeer Geachte Heer Knie, Mijn vriendin en ik zouden graag bij U geplaatst worden als stalknecht. Mijn vriendin heeft reeds 4 jaar in een manége ge¬ werkt en ik ' ru nn ook Teeds eenigen tijd als stalknecht werk¬ zaam. Wij zijn 25 en 27 jaar oud, sterk en veerkrachtig, meisjes, p.g., zij kan goed rijden en ik een beetje.. ONZE PLANEET Ouder dan men dacht ? De geleerden, die zich bezighou¬ den met de geologie, hebben zich thans ook in de atoom-regionen be¬ geven en zijn tot de conclusie geko¬ men, dat de aarde ongeveer 20 keer ouder is dan tot dusver door de we¬ tenschap werd aangenomen. Wellicht kunnen reeds een millioen jaar ge¬ leden menschen de aarde hebben bewoond. Het atomische tijdperk van de geologie werd ingcfeid door uranium anthorium, welker uitstra¬ ling gepaard gaat met het tegelij¬ kertijd vervallen tot specifieke zus- ter-elementen (isothopen) van lood. Deze omvorming geschiedt in een constant tempo, waardoor het moge¬ lijk wordt den ouderdom van een mineraal te meten door het vast¬ stellen van de hoeveelheden loodiso- thopen, waarmede het vereenigd is, met andere woorden, in plaats van het gebruiken van de dikte van een geologische laag, meet de atomische geologie den tijd sedert welke de | uitstraling begon aan de formeering ' van de laag.