Tekstweergave van HA_1945_07_19_0001

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
u.«Ur^*r»Pur: H. VAN HULST S HOI I VRIJDAG 9 NOV. 1945 - 1e JAARGANG - No. ZATERDAG 21 JULI 1945 - 1e JAARGANG - No. 3 DONDERDAG 19 JULI 1945 - 1e JAARGANG - No 34. Hoofdredacteur: H. VAN HULST Abonnementsprijs f 1.05 p. maand f 0.25 p. week (bij vooruitbetaling) Advertentieprijs: Kleintjes f ld»-» 3 regels, (elke regel meer f 0.1 5) Familieberichten 1 2 cent p. m.m. andere advertenties 10 cent p. m.m. (bij vooruitbetaling) Losse nummers f 0.1 0 Dagblad voor West-Friesland VRIJE HOORNSE COURANT Bureau: GROTE NOORD Hoorn - Telefoon K 2290-4734 107 734 J VOORTZETTING VAN HET V.N.-BULLETIN VOOR WEST-FRIESLAND Van Jalta naa Jalta, lustoord der Tsaren; Potsdam, parade¬ plaats der Hohenzollern: de moderne di¬ plomatie is niet schuw van een vorstelijke omgeving. Te merkwaardiger, waar de keu¬ ze in beide gevallen wel uïtging van de pro¬ letarische staat bij uitstek. De Russen heb¬ ben evenwel steeds getoond, de nalaten¬ schap der vroegere heersers voor nuttiger doeleinden te kunnen besteden: talloze bo¬ jaren-paleizen zijn in sanatoria en vacan- tie-oorden herschapen. In Jalta is, herinne¬ ren wij ons, in één week tijds een berg werk verzet. Er zullen stellig ook in Potsdam — het apparaat, waarmee Truman scheep ging wijst erop — degelijk zaken worden gedaan. Er is in die. vijf maanden sedert de Krim- conferentie te veel gebeurd om hier zelfs maar te memoreren. Het Derde Rijk ligt ter¬ neergeslagen. En toch: schijn kan bedriegen. Want het is de vraag, of de vernietiging van het Duit¬ se gevaar, de uitroeiing van het nation aal- socialisme en het militairisme, zich reeds zo grondig heeft voltrokken, als in Jalta werd afgesproken. De regeling en uitvoe¬ ring van de bezetting van Duitsland in ver¬ schillende zönes heeft heel wat voeten in de aarde gehad; zij is eigenlijk nog maar net voltooid en in Berlijn is men nog met de laatste loodjes bezig. „Verbroederingspoli- tiek", de vorm van bestuur, pers, radie* en film, de levensmiddelenvoorziening en het verkeerswezen — over al deze kwesties is tussen de bezetters nog geen overeenstem¬ ming bereikt. Het meest doortastend treden de Russen op: hard jegens alle verdachte elementen (in Berlijn worden thans grote razzia's gehouden op mannen uit het Ar¬ beidsfront: zij zullen in Rusland werk vin¬ den!), toeschietelijk voor alle .,anti-fascis¬ ten". Ook de Amerikanen weten soms van aanpakken: Beieren is stevig onderweg naar normalisatie, waartoe men ook de massale arrestatie van grote industriëlen kan reke¬ nen, die dezer dagen plaats greep. De Brit¬ ten komen wat langzamer op gang. Hun aar¬ zeling, gepaard gaande overigens met uiter¬ ste correctheid, werkt op de Duitse bevol¬ king averechts: de „Wehrwolf'-activiteit schijnt in de Britse zóne het grootst te zijn. Tenzij verschil in openbaarheid een verge¬ lijking met andere gebieden bedriegelijk maakt. De Russen zullen moeten inzien, dat het levensmiddelenvraagstuk voor het dichtbe¬ volkte, industriële westelijke deel onoplos- ïïlcy.tnento.p,riame Wie te veel vrije tijd heeft komt tot rare dingen. Zo las ik dezer dagen een boek over reclame-kunde. Naast de vele wijzen, waarop de ene mens de andere iets kan aansmeren, las ik dat men in Amerika reclame maakte voor „truth in advertising", waarheid bij het reclame-maken. Het leek mij. een tegenspraak in zichzelf, maar een zakelijke vriend verzekerde me dat het niettemin mo¬ gelijk was. Mijn pas gewonnen vertrouwen werd echter weer geschokt toen ik in een publicatie van de Sectie Voorlichting Militair Gezag met vette letters zag s-aan: Nuchtere Nederlanders kan¬ keren niet! Met alle respect voor het M. G. en deszelfs sectie voorlichting, maar dit is onjuist. Nuchtere Nederlanders kankeren wel! Ze doen niet liever. Het is hun lust en hun leven. Het is eten en drinken, nectar en ambrozijn! Sterker: een Nederlander die niet kankert is ziek, of hij is bezig zich te laten naturaliseren in Duitsland. Hebt u ooit een mof gezien, die kan¬ kerde? Komt niet voor! Dat is onze speciale nationale deugd. Zoals een mof automatisch zingt, zo kankeren wij. En dat is goed. Door het kankeren geven we te kennnen dat er nog ver¬ beterd moet en kan worden. Uit het kankeren blijkt dus onze vernieu¬ wingsdrang, zowel als ons optimisme. Kankeren we niet, dan blijkt daar¬ uit dat we de moed hebben opge¬ geven. Laat ons kankeren! baar is zonder ruil-contact met het agra_ rische oosten. Hetgeen nog geen motief be¬ hoeft te zijn, om van heel Duitsland weer op korte termijn één hecht aaneengesloten economisch bloc te maken. Laten de Duitsers maar eens er aan wennen, ergens anders heen te kijken dan naar hun dierbaar Ber¬ lijn, dat heus vooreerst nog niet herleven zal! Aan de buitenkant. Polen, één der hoofdproblemen in Jalta, zal op de agenda van Potsdam kunnen ontbre¬ ken althans wat de binnenlandse orde be¬ treft. Dat is na de erkenning van de nieuwe regering door Londen en Washington gere¬ geld. De liquidatie van de Londense „rege¬ ring", . meer en meer tot een kliek verval¬ len — jammer voor eerlijke, maar fanatieke figuren als Arcis^ewski — zal nog wel wat strubbelingen, maar geen ernstige bezwa¬ ren kunnen opleveren. Te hopen is, dat de arbeiders- en boerenre¬ publiek zich grondiger aan de inwendige sanering van het zo zwaar geteitserde Polen wijdt dan de vroegere kolonels-klieken die altijd een oplossing naar buiten gemakke¬ lijker vonden. Veel hangt ervan af, in hoeverre Rusland in deze hele sfe'er de situatie in de hand weet te houden. Het Russische realisme schijnt althans jegens Tsjechoslowakije „af¬ doend" op te treden: afstand van de Kar- paten-Oekraine (Roethenië, eens een troe¬ telkind van Praag, maar desondanks on¬ dankbaar), tegen erkenning van Tsjechische rechten op Teschen. Voor de rest is hier nog veel „zwevend". Dat geldt ook voor de Balkan, waar de verhoudingen tussen Zuid. Slavië en Bulgarije — merkwaardig eens¬ gezind — en Griekenland nog allerminst geconsolideerd zijn. Alles draait hier ech¬ ter cm de Dardanellen-kwestie. Turkije is niet meer de „zieke man" van de vorige eeuw. Maar behagelijk is het leven voor de Turken toch ook nog niet. Dat zij de buit, na 1919 in Kaukasië op de toen be¬ narde Sovjet-Unie behaald, zullen moeten teruggeven, is niet meer dan billijk. De con¬ trole over de zeeëngten van de Zwarte Zee naar de Middellandse Zee zullen zij wel grotendeels uit handen moeten geven. De allesbeheersende vraag is, en dat geldt voor alle netelige kwesties in het Nabije Oosten, of het hier zal komen tot twee-par- tijen-accoorden of tot internationale regelin- . gen. In dit opzicht is er nauw verband tus¬ sen de Dardanellen-kwestie, het conflict in de Levant (waar Frankrijk juist een royaal gebaar heeft gemaakt, dat echter aan Syri¬ sche kant weinig weerklank vond) en ook de kwestie- Tanger. aan de ingang van de Mid¬ dellandse Zee. In wezen gaat het hierom de botsing tussen de oude anarchie en de in¬ ternationale politiek en een nieuwe, waarlij- ke wereld-orde, waarvoor in San Francisco althans de grondslagen zijn gelegd. Maar dan zal ook niet enkel Potsdam, waar de Grote Drie het alleen voor het zeggen hebben, over al deze vragen, voor Europa's toekomst van vitale betekenis, kunnen wor¬ den beslist. Ook al heeft Stalin den Chine, sen premier Soeng — want de wereld is klein tegenwoordig en de samenhang nauw — in Moskou langdurig geraadpleegd en heeft Churchill wellicht tijd in Hendaye naast allerlei Spaanse gasten ook De Gaulle te ontvangen. Na Jalta kwam San Francisco; zal er na Potsdam eindelijk een werkelijke vredes¬ conferentie komen? Men gewaagt van Lon¬ den als volgende halte op de weg naar de vrede. Het einde ligt in elk geval nog in nevelen. B. W. SCHAPER. „Vrij Nederland", Amsterdam. DE CONFERENTIE TE POTSDAM GEOPEND. Radio Moskou meldt, dat de driemogend- hedenconferentie te Potsdam Dinsdagavond om 5 uur is geopend. De president van de Ver. Staten werd door zijn twee collega's uitgenodigd de verga¬ deringen van de conferentie te leiden. Er hadden inleidende gedaehtenwisselingen plaats over kwesties die een besluit ver¬ eisten van de leiders der drie mogend¬ heden. Besloten werd, dat de drie ministers van buitenlandse zaken regelmatig zullen bij¬ eenkomen om het voorbereidende werk der conferentie uit te voeren. RUSLANDS DEELNEMING AAN BESPREKINGEN OVER TANGER. In Parijs werd hedenavond vernomen, dat de Britse regering heeft ingestemd met Ruslands deelneming aan de conferentie van deskundigen over de status van Tan¬ ger. Herstel Volksherstel Uit onze krijgshaftige tijd, toen we nog met puttees en kragen rondliepen, herinneren we ons, dat de gemaakte fouten werden gecor¬ rigeerd met de kreet „Herstel." In de momentopname van Dinsdag is een fout geslopen en dies roepen wij „Herstel". Die wonderkaehels, die over een week of drie op non-actief zullen gaan naar wij ho¬ pen, mogen we niet in elkaar trappen. Noch mogen we ze allen naar het museum bren¬ gen. West-Friesland heeft de zorg voor de Bra¬ bantse dorpen Dongen, Chaam. Huiten en Berkel. Via Volksherstel moeten wij zorgen, dat de mensen daar weer kunnen zitten, slapen, eten van een bord met een vork en zo meer. Ze moeten ook kunnen koken. Liefst op een kachel. Ziehier de bestemming van onze wonder¬ kaehels. Zodra er weer gas komt verwachten we karrevrachten wonderkaehels. U kunt ze brengen aan het bureau van Volks¬ herstel en ook wij zullen ze gaarne in ont¬ vangst nemen. Niets is ons aangenamer dan dat in de hondsdagen het bureau Grote Noord 107 volgestuwd ligt met die goede, akelige, zwarte ijzeren busjes die ons hiel¬ pen in de nood en waarmee wij straks an¬ deren kunnen helpen. De speld uit de meter We zijn slecht geweest. Laten we het el¬ kaar ootmoedig bekennen. Maar laten we tevens onze levens beteren. Dat blijkt voor velen zeer moeilijk. Daar is bijvoorbeeld het gappen van electriciteit. In de duistere tij¬ den, die achter ons lagen, is er electriciteit gebruikt toen het niet mocht en voor die tijd zijn de rantsoenen afschuwelijk over¬ schreden. Er waren luiden en niet weinig ook, die dat onrustig draaiende wieltje in de meter stil zetten. Hoe dat ging zullen we niet verklappen, maar het gebeurde. Dat moet nu uit zijn! Het gappen is nu stelen geworden. Iedereen moet nu begrijpen, dat alle energie moet worden aangewend daar, waar ze het meest nodig is. Niemand mag nu zichzelf bevoordelen ten koste van de gemeenschap. Dus allen, wie deze schoen past, trekke hem aan. Het parool zei: De speld uit de meter. Binnenlands Nieuws INKRIMPING VAN HET M.G. De Militaire Commissaris in de provincie Noord-Holland deelt mede, dat. als eerste maatregel teneinde te geraken tot een ge¬ leidelijke inkrimping en opheffing van het Militair Gezag, de Districtscommissariaten Hilversum en Hoorn per 15 Juli worden opgeheven en de door die commissariaten bestreken gezagsgebieden gevoegd resp. bij de Commissariaten Haarlem en Alkmaar. De bestaande kantoren van het Militair Gezag te Hilversum en Hoorn blijven, on¬ danks bovengenoemde samenvoegingen, voorlopig gehandhaafd. BREDASE AMBTENAREN HEBBEN EEN BUITENKANSJE. Door het feit, dat de politie bij de firma Meijer en Josephy een belangrijke partij achtergehouden textielgoederen in beslag heeft genomen van vooroorlogse kwaliteit, hebben gehuwde gemeente- en rijksambte¬ naren van Breda een buitenkansje. De in beslag genomen partij textiel was voldoen¬ de voor 127 costuums en had een waarde van enkele tienduizenden guldens gerekend naar prijzen van voor de oorlog. Elke ge¬ huwde gemeente- of rijksambtenaar te Breda is nu in de gelegenheid gestéld eni¬ ge meters stof te kopen tegen een prijs, vastgesteld door het Rijksbureau voor Textiel. Natuurlijk is eén normale prijs vastgesteld. De waarnemend burgemees¬ ter, aan wien de partij ter beschikking was, motiveerde zijn besluit met te verklaren, dat de ambtenaren zich niets extra's heb¬ ben kunnen veroorloven in de oorlogs¬ jaren. KLAPROZEN BLOEIDEN .... „De bloem van het slagveld", zo wordt de klaproos genoemd En inderdaad, ook in Nederland zijn daarvan voorbeelden te vin¬ den. Zo in Arnhem-Zuid, waar bij de gro¬ te strijd om de rivierovergangen felle tank¬ slagen tussen de Engelsen en de Duitsers zijn geleverd. Nog ziet men er kapotte tanks liggen en een droevig gezicht leveren daar ook de 550 uitgebrande woningen op. Merkwaardig was echter, dat kort nadat de gevechten waren afgelopen het gehele ter¬ rein een zee van klaprozen werd. Waar de bloem zo gauw vandaan kwam, is een raadsel. Hetzelfde beeld heeft men te zien gekregen o.a. in de Peel, waar ook zo hard-gevoch¬ ten is en simpele graven en uitgebreide vrachtwagens alsmede talrijke mijnen de resten zijn van de hevige slagen, hier ge¬ leverd. HULP STROOMT BINNEN Dat waren de woorden van onze geleider, die ons de verschillende pakhuizen van het N. V. H. liet zien. Men heeft een beschik¬ king over zes pakhuizen, waarvan in het eerste alle goederen aankomen om verder gesplitst naar soort te worden doorgezonden naar een der andere pakhuizen. Alleen zwa¬ re artikelen, zoals b.v. kachels, tafels, kasten en ander groot meubilair blijven daar om geen overbodig heen en weer gesleep te krijgen. De tafels stonden daar metershoog opgestapeld en waren over 't algemeen van goede hoedanigheid. Vervolgens namen we een kijkje in pakhuis 2, wat tot de nok ge¬ vuld is met stoelen. Men kreeg een uitste. kende indruk van de offervaardigheid. Bed¬ den en toebehoren vonden we in pakhuis 3, jammer genoeg niet zoveel, als wel gewenst wprd, juist omdat deze zo dringend nodig zijn Het vierde pakhuis werd in reserve ge¬ houden voor verdere stoelenzendingen, laten we hopen dat ook dit spoedig volledig ge¬ vuld zal zijn. Een echt warenhuis leek het wel in pakhuis 5, waar we onafzienbare rijen kopjes en schoteltjes, glaswerk, bor¬ den en dergelijke huishoudelijke artikelen vonden. Tenslotte was pakhuis 6 een waar kledingmagazijn, waar we zeer veel nieuwe en uitstekende gedragen kleding en schoe¬ nen, benevens dekens en linnengoed vonden. De organisatie die het N. V. H. ten behoeve van deze inzameling heeft gesticht is uit¬ stekend. Met zeer weinig hulpkrachten wordt enorm veel werk verzet. Daarbij heeft men ook de hulp van zeer velen, die zich be¬ langeloos voor dit mooie doel ter beschik¬ king hebben gesteld. Wij denken hier b.v. aan de verschillende groepen padvinders, -gidsen en welpen, aan de Ned. Vereniging van Huisvrouwen, een tweetal winkeliers en alle expediteurs die over paardentractie be¬ schikken. Alles wat binnenkomt, en dat is dan uit ge¬ heel West-Friesland wat in Hoorn verza¬ meld wordt, wordt grondig nagezien en zo mogelijk gerepareerd. Dank zij de medewer¬ king van de leiding der Hoornse interne¬ ringskampen worden daar ook goederen die . door het N. V. H. zijn ingezameld, gerepa¬ reerd. Zijn er enkele artikelen, die niet kunnen gerepareerd, zo worden ze direct uitgeschoten, zodat straks alleen maar iets goeds wordt uitgereikt. —' Het mooiste artikel wat ontvangen was, was een klein koffertje, inhoudende alles wat noodzakelijk is voor de kledingreparatie in een gezin, waarbij zelfs schaaf, naalden en vingerhoed niet waren vergeten. Hieruit kan men zien, hoe de geschenken met hart en verstand worden klaargemaakt. Drin¬ gend behoefte is aan dergelijke artikelen, maar ook aan gereedschap zoals hamers, nijptangen en schroevendraaiers en spijkers. Het tekort aan ledikanten, matrassen en vooral dekens is nog zeer groot, terwijl baby- en kinderondergoed zeer welkom is, Toen we na een rondwandeling van enige uren van onze begeleider afscheid namen zeide deze nog: „Ieder, die eigenlijk niets meer heeft te missen, heeft nog meer, dan de mensen, waarvoor alles bestemd is, en behoort nog wat bij te dragen!" Lezer, kijk dus nog eens, wat U kunt mis¬ sen, en geef dit af bij de plaatselijke N. V. H.-comité's. voor Hoorn bij de pakhuizen.