Tekstweergave van HA_1945_05_22_0001
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
Hoofdredacteur:
H.
VAN
HULST
T
V/Dl
VRIJDAG
9
NOV.
1945
-
1e
JAARGANG
-
No.
126
V
Hoofdredacteur:
H.
VAN
HULST
i
\/D
DINSDAG
17
JULI
1945
-
1e
JAARGANG
-
No.
32
rest
-
Friesland
Verschijnt
voorlopig
Dinsdags,
Donderdags
en
Zaterdags
Abonnementsprijs
f
1.05
p.
maand
f
0.25
p.
week
(bij
vooruitbetaling)
Advertentieprijs:
Kleintjes
11.
—f
3
regels,
(elke
regel
meer
f0.15)
Familieberichten
1
2
cent
p.
m.m.
andere
advertenties
10
cent
p.
m.m.
(bij
vooruitbetaling)
Losse
nummers
f0.10
Tijdelijk
Bureau:
Gr.
Noord
107
Hoorn
-
Telefoon
K
2290-4734
VRIJE
HOORNSE
COURANT
DINSDAG
22
MEI
1945
-
No.
7
Dagblad
voor
West-Friesland
VOORTZETTING
VAN
HET
NIEUWSBULLETIN
„VRIJ
NEDERLAND''
Als
de
oorlog
over
is....
in
i
De
oorlog,
die
de
hele
wereld
en
ook
ons
land
in
een
nameloze
ellende
en
ver¬
arming
heeft
gebracht,
heeft
toch
ook
iets
goeds
gebracht.
Deze
oorlog
biedt
namelijk
n
mo9e''jk5eid
v°or
een
vernieuwing
op
alle
gebied.
Deze
mogelijkheid
van
vernie-
wing
moet
tot
het
laatste
worden
uitgebuit.
Daar
is
dan
in
de
eerste
plaats
de
onder¬
linge
waardering
van
eikaars
standpunt
op
politiek
en
godsdienstig
gebied.
Hiier
ligt
de
kans
tot
een
radicale
wijzi¬
ging
in
het
maatschappelijk
en
geestelijk
leven
in
ons
land.
Het
moet
kunnen,
dat
Katho¬
lieken,
Protestanten
en
niet-kerkelijken,
met
volkomen
behoud
van
hun
eigen
kijk
op
levensvragen,
samen
werken
op
bepaalde
ge¬
bieden
en
minstens
eikaars
standpunt
res¬
pecteren.
Op
maatschappelijk
terrein
is
er
meer
te
bereiken.
N'og
verkeert
het
politieke
leven
in
een
toestand
van
vormgeving.
Van
enkele
partijen
kan
men
zeggen,
dat
ze,
zij
het
ge¬
wijzigd
terugkeren.
Zo
wordt
de
wederop¬
richting
van
de
S.D.A.P.
weer
voorbereid.
Maar
in
deze
partij
voltrekken
zich
grote
veranderingen.
Men
tracht
daar
hen,
die
zich
in
de
geestelijke
sfeer
van
de
S.D.A.P.
niet
thuis
voelden,
nu
eén
onderdak
aan
te
bieden.
Bij
de
R.-Katholieken
ligt
de
zaak
nog
anders.
In
he,
zuiden
des
lands
hebben
veel
K.K.
getoond
de
oude
Staatspartij
te
willen
verlaten.
De
z.g,
„Nieuwe
Volksbeweging"
die
een
samenbundeling
wil
zijn
van
alle
democratische
en
naar
enige
vorm
van
soci-
a.isatie
strevende
elementen,
heeft
daar
grote
aanhang
gekregen.
De
drijvende
kracht
daar¬
bij
zijn
de
jongeren
en
de
itellectuelen.
Van
de
vrijzinnige
middengroepen
is
nog
weinig
bekend.
Het
lijkt
waarschijnlijk,'dat
ze
zich
in
massa
bij
de
grote
groepen
zullen
aansluiten.
»Rechts"
tracht
men
te
komen
tot
de
vor¬
ming
van
één
christelijk-nationale
partij,
die
vermoedelijk
een
meer
behoudende
inslag
zal
krijgen.
De
Christelijk
Historischen
zullen
hierbij
vermoedelijk
uiteenvalléh.
Het
is
mogelijk,
dat
er
plaats
is
voor
een
uitgesproken
conservatieve
partij
aan
de
ene
kant,
een
communistische
partij
aan
de
an¬
dere
kant.
Maar
er
is
alle
reden
om
te
hopen,
dat
in
toekomst
de
verschillende
vooruitstrevende
grepen
elkaar
kunnen
vinden.
De
samen¬
stelling
van
het
college
van
vertrouwens¬
mannen
wees
al
in
die
richting.
De
vorming
van
het
nieuwe
kabinet
zal
tonen
in
hoeverre
men
deze
richting
uitgaat.
Ook
de
organisatie
van
het
economische
leven
kan
nu
worden
ter
hand
genomen.
De
staatsbemoeiingen
zullen
ongetwijfeld
steeds
worden
uitgebreid.
Onze
lezers
zullen
onvoorwaardelijk
met
ons
eens
zijn,
dat
de
organisatie
van
het
bedrijfsleven
niet
in
handen
van
ondeskundige
departementsambtenaren
mag
liggen.
Hiertoe
dienen
lichamen
in
het
leven
geroepen
te
worden,
bestaande
uit
vertegenwoordigers
van
alle
belanghebbenden
in
een
bepaalde
bedrijfstak.
We
denken
hierbij
aan
de
organen
van
de
comrtiissie
Woltersom
en
de
Landstand.
Schrik
niet
lezer.
Alle
dwang
en
alles
wat
ruikt
naar
het
„leidersprincipe"
moet
vermeden
worden,
Maar
nodig
is:
organisatie
en
des-
»
u/
l
u
'S
nu
mo9e'|jR
dus
het
moet.
i-
ut
ebben
no9
gezwegen
over
wat
wel¬
licht
het
belangrijkste
is:
de
organisatie
van
de
Vrede.
Hoe
zal
de
nieuwe
Volkenbond
er
uit
zien?
We
weten
het
nog
niet.
In
de
°°i
j
Z^n
^umbar'on
Oaks
grondslagen
gelegd
voor
een
nieuwe
wereldorganisatie
der
volkeren.
In
San
Francisco
zal
daaraan
onge¬
twijfeld
worden
voortgebouwd.
Het
is
te
hopen,
dat
de
landen,
die
in
de
afgelopen
jaren
tot
zulke
enorme
krachtsinspanningen
in
staat
bleken,
straks
hun
volle
kracht
zullen
geven
om
een
nieuwe
wereld
op
te
bouwen.
Dan
zal
er
een
wereld
ontstaan
waar
vrede
heerst
en
welvaart
voor
allen.
De
L.
O.
Bij
de
opening
van
het
L.
O.-huis
op
de
Kaasmarkt
is
al
één
en
ander
meegedeeld
over
het
werk
van
de
L.
0.
Nu
waren
we
in
de
gelegenheid
van
„Oom
Koos
nog
eens
wat
meer
te
vernemen
over
het
vele
dat
deze
belangrijke
organisatie
heeft
verricht.
De
voornaamste
taak
was,
zoals
de
naam
al
aanduidt
(L.
0.
betekent:
Landelijke
Organisatie
voor
hulp
aan
onderduikers),
het
plaatsen
van
onderduikers
en
het
ver¬
strekken
van
bonkaarten.
De
L.
0.
heeft
echter
ook
veel
werk
gedaan
oin
het
onderduiken
onnodig
te
maken.
Mensen,
die
voor
de
„arbeidsinzet"
in
aan¬
merking
kwamen,
werden
ouder
ot
jonger
gemaakt
d.w.z.
de
P.B.'s
werden
op'
grote
schaal
vervalst.
Hiervoor
zijn
ware
kunste¬
naars
aan
't
werk
geweest.
Valse
„Aus-
weise
werden
in
menigte
uitgereikt
en
de
werkgevers
werden
voorzien
van
Z-kaarten
Door
het
werk
van
de
L.
0.
zijn
vélen
ook
ui"
de
Arbeidsdienst
gehouden.
Onderduikers,
die
niet
in
staat
waren
kost¬
geld
te
betalen,
werden
gesteund
en
ook
gezinnen
van
onderduikers
moesten
vaak
gesteund
worden.
De
gelden,
die
daarvoor
nodig
waren
kwamen
van
het
N.
S.
F.
(Na¬
tionaal
Steunfonds).
Zij
die
geregeld
steun¬
den
mogen
nu
wel
weten
dat
in
Hoorn
pn
omgeving
per
maand
10
a
15.003
gulden
werd
uitbetaald.
Het
N.S.F.,
dat
in
Hoorn
is
opgericht
door
de
heren
Vortman
en
Vet
heeft
veel
te
danken
aan
de
activiteit
van
de
heren
Luyckx
en
Haring.
Overigens
kwam
dit
grote
bedrag
natuurlijk
niet
geheel
uit
de
stad
en
omgeving.
Het
landelijke
N.S.F.
had
andere
bronnen,
die
nog
met
geheel
bekend
zijn.
Vast
staatjat
be¬
langrijke
sommen
uit
de
lucht
zijn
gevallen.
Ook
gelden,
die
in
de
kerken
voor
„bijzon¬
dere
noden"
werden
gecollecteerd,
kwamen
vaak
bij
het
N.S.F.
terecht.
Met
dit
geld
werden
de
belangen
van
ruim
2000
duikers
behartigd.
De
meesten
waren
in
de
dorpen
ondergebracht,
maar
verscheidene
honderden
bevonden
zich
in
de
stad
zelf.
(Wordt
vervolgd.)
"'"""""innum
minmi
„„„
Redacteur:
H.
v.
Hulst.
-
Medew.
:
J
Hof,
W.
Blok,
ü
g
H.
Geurts,
A.
W.
Goetmakers,
L.
Osinga,
A.
Rietsema.
Ë
mil
nil
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiÏm
Nieuwe
bonnen.
Week
van
20
tot
en
met
26
Mei.
A
454
en
B
458:
400
gram
brood
of
800
gram
biscuit.
423
300
gram
biscuit.
44
j
1
aardappelen.
424
5.0
gram
vet.
425
50
gram
puddingpoeder.
De
biscuit
is
verkrijgbaar
in
de
Rode
Kruiswinkels
tegen
4
cent
de
100
gram.
Zodra
deze
bevoorraad
zijn
worden
de
goederen
afgeleverd.
Het
vet
is
verkrijgbaar
bij
de
slagers,
tegen
betaling,
zodra
deze
bevoorraad
zijn.
Van
bonverlengingen
is
nog
niets
bekend.
Verder
Algemeen
Distributienieuws.
Noodrantsoenen
brood.
Na
20
Mei
zijn
alleen
noodrantsoenen
brood
geldig.
In
de
provincies
Noord-Holland,
Zuid-Holland
en
Utrecht
zullen
de
rantsoen¬
bonnen
brood
met
datum
30-9-44
vanaf
Zondag
20
Mei
1945
waardeloos
zijn.
Met
ingang
van
Maandag
21
Mei
1945
zijn
der¬
halve
alleen
nog
geldig
de
z.g.
noodrantsoen¬
bonnen
brood,
met
dien
verstande,
dat
deze
thans
ongeacht
de
op
de
linkerzijde
voor¬
komende
nummers
in
alle
distributiekringen
der
drie
westelijke
provincies
onderling
recht
geven
op
het
kopen
van
de
daarop
vermelde
goederen.
De
hier
bedoelde
kringnummers
zijn:
172
tot
en
met
203,
207
tot
en
met
216,
279
tot
en
met
450.
Tot
nader
order
mag
op
de
noodrantsoe¬
nen
brood
ook
biscuit,
taai-taai
of
scheeps¬
beschuit
worden
betrokken
en
wel
100
gr
per
rantsoen.
Duitse
Distributiebescheiden
ongeldig.
In
het
westen
des
lands
zijn
alle
Duitse
distributiebescheiden
ongeldig
verklaard,
zo¬
dat
hierop
niet
meer
kan
worden
verkocht
of
afgegeven.
Handelaren
zullen
zich
op
deze
bescheiden
niet
meer
kunnen
bevoor¬
raden.
Zij
dienen
deze
zorgvuldig
te
bewa¬
ren
ter
verantwoording
van
hun
voorraad.
H.H.
Bakkers.
In
het
westen
des
lands
geven
met
ingang
\an
20
Mei
1945
uitsluitend
die
gezegelde
ontvangstbewijzen
voor
brood
rechtop
her¬
bevoorrading
van
meel,
welke
zullen
worden
uitgereikt
op
de
ingeleverde
bonnen
418
en
later
aan
te
wijzen
bonnen
van
de
nood-
kaart,
alsmede
van
ingeleverde
noodrantsoen¬
bonnen.
Zij
geven
recht
per
eenheid
op
50
kg.
bloem
of
meel
of
60
kg.
biscuit,
taai-taai
of
scheepsbiscuit.
Deze
toewijzingen
krijgen
aan
de
voorzijde
twee
stempels
van
het
D.K.,
zij
moeten
de
hoeveelheid
rantsoenen
aangeven
van
elk
ingeleverd
bonnummer
alsmede
het
aantal
rantsoenen
van
ingele¬
verde
noodrantsoenbonnen.
Bij
inlevering
van
A
452
en
B
456
en
alle
rantsoenbonnen
na
20
Mei
1945,
ont¬
vangen
de
bakkers
gezegelde
ontvangst¬
bewijzen,
op
de
tot
dusver
gebruikelijke
wijze.
Deze
en
ook
de
ontvangstbewijzen,
die
nog
in
het
bezit
van
de
bakkers
zijn
en
waarop
herbevoorrading
nog
niet
heeft
plaats
gevonden
geven
geen
recht
meer
op
het
kopen
van
meel
e.d.
ESLAND
n§-
Niet
allen
hadden
en
zonder'
de
an-
I
we
zeggen
dat
de
itste,
maar
ook
het
le
rede
van
majoor
i
overzicht
van
de
a
het
M.
G.
liet
hij
verschillende
sec-
Vooral
zijn
mede-
misch
herstel,
de
en
voor
de
voed-
II
er
belangstelling,
ig
hoeveel
reeds
in
>ok
welke
moeilijk,
hoeten
worden.
i
kort
maar
krach-
livering
en
eollabo-
estrenge
rechtvaar-
>or
de
vergadering,
'aarmee
zijn
speech
broken.
1
Koos,
nu
weer
de
tige
en
heldere
toe¬
hoe
moeilijk
het
is
aal
te
worden.
Maar
we
nu
weer
alle¬
en
dat
we
de
taak,
Ld,
goed
verrichten,
bezoekers
naar
hun
d
gevraagd,
l
ze
allemaal,
maar
van
opgestoken.
Nieuws
DE
OORLOG
AAN
N.
eur
in
de
Ver.
Sta-
>ersvertegenwoordi-
at
Italië
de
oorlog
pan.
De
Italiaanse
li
vliegers
staan
ter
llieerden.
Italië
zal
lligerscorps
oprich-
ïeel
in
het
Verre
ir
voegde
daar
nog
verklaring
aan
Ja¬
nnen
zijn
geschied,
lerpalen,
die
nu
ge-
n,
niet
tussenbeide
Ie
verder,
dat
Italië
Pacific
heeft.
Deze
euw
bewijs
leveren
.
Italië,
deel
uit
te
le
naties
om
steeds
n
met
de
geallieer-
I
twaalf
uur
Ita-
ogstoestand
tussen
SEN
STALIN
A
HERVAT.
EN
leuningstoel
is
en'
blijft
weg.
Want
daar
hebben
we
vijf
keer
pap
op
ge¬
kookt.
Hoera!
Er
komt
weer
gas.
Misschien
zelfs
wel
op
de
lanen!
dienst
behoefde
te
doen.
De
explosies
heb¬
ben
tot
des
avonds
laat
voortgeduurd
en
uit
veiligheidsoogpunt
werden
dan
ook
ver¬
schillende
in
de
nabijheid
van
het
terrein
gelegen
straten
alsmede
het
Rode
Kruis-
ziekenhuis
ontruimd.
Later
konden
de
wo¬
ningen
weer
betrokken
worden.
In
een
uitzending_
van
een
Argentijns
radio¬
station,
Rosario-Óvidio
Lagos,
wordt
een
„telegram
uit
Madrid"
aangenkhld,
waarin
verklaard
zou
zijn,
dat
te
Madrid
officieel
bekend
is
gemaakt,
dat
Generalissimo
Fran¬
co
de
regeringsmacht
heeft
overgedragen
aan
een
militaire
junta.
;
at
de
Chinese
pre¬
st
begin
van
deze
gekomen
voor
be-
hans
naar
Tsjoen-
j
zal
weldra
naar
de
besprekingen
te
oegde
hieraan
toe,
sen
hartelijke
sfeer
er
veel
wederzijds
i
(
*L
TERUGKEREN
REDEN.
Acker
heeft
na
in
;en
door
den
prins-
irklaard:
De
rege¬
laar
Salzburg
heeft
n
Koning
mede-
g
eenstemmig
van
de
Koning
niet
af-
debat
onvermijde-
loot
niet
terug
te
niet
af
te
treden,
sve
beslissing.
An-
:
het
aftreden
van
ird,
zodat
zij
haar
minister-president
laandagochtend
de
komen.
LUXEMBURG
„JVGEN.
Vplgens
„La
dernière
Heure"
bevinden
Seyss-Inquart
en
Göring
zich
te
Mondorf-
les-Bains
in
de
Zuidelijke
punt
van
Luxem¬
burg.
Zij
zitten
daar
opgesloten
in
een
hotel,
dat
tot
gevangenis
is
ingericht
voor
perso¬
nen,
die
verdacht
worden
van
oorlogsmis¬
daden.
r