Tekstweergave van HA_1943_10_08_0001

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
Uitgave: Dagblad voor Noord-Holland N.V. Alkmaar - Voordam C 8. Bureaux der Westfriesche éditte: Hoorn: KI. Noord 7—9. Telef. 4921 (K 2290). Postrek. «5666. Enkhnizen: Parklaan 20, Telefoon 235. VRIJDAG 8 OCTOBER 1948. DAGBLAD VOOR WESTFRIESCHE EDITIE. NOORD-HOLLA O 3e Jaargang, No. 235, 2 pagina's. Abonn.prüs voor Nederland ƒ 2.35 per 3 mad., p. week 20 ct. Losse nummers 5 ct. Prjjs der gewone advertenties in deze editie 11 ct. p. m.M. (min. 15 m.M.) Tarieven voor de gebeele oplage op aanvrage. Doelpunten 60 ct. p, 15 m.M. iedere 3 m.M. meer 12 cent. at De politieke leiding van ons blad. Met ingang van heden is tot politiek redacteur van het Dagblad voor Noord- Holland benoemd de heer H. J. J. Marinus. De heer Marinus werd op 21 Januari 1913 te Boxmeer geboren. Hoe ¬ wel Brabander, werd hij in Limburg, hoofdzakelijk in Venlo, opgevoed, waar hij het gymnasium doorliep. Reeds tij¬ dens zijn gymnasialen studietijd was hij journalistiek werkzaam, het eerst bij een Limburgsch persbureau. Vervolgens was hij correspondent van verschillende provinciale en landelijke dagbladen, zooals Limburger Koerier, Prov. Noord- Brabantsche en Bossche Courant, Het Volk, De Telegraaf, De Standaard en De Tijd. Als werkstudent studeerde hij aan de universiteit van Nijmegen, waar hij colleges in de Rechten, Economie en Philosophie volgde. In de jaren 1934 tot 1938 maakte hij diverse groote bui- tenlandsche reizen, o.a. werkte hij gè- ruimen tijd in Parijs en Berlijn. Na zijn terugkomst in Nederland was hij aanvankelijk als redacteur bij Het Volk werkzaam, eerst in Utrecht en later in Amsterdam. De heer Marinus is tevens hoofdredacteur van het K. Historisch Archief. Hij is lid van de N.S.B. Onsympathieke profiteurs De «dienst'' op de Zonnebloemstraat,.. Toen de leden van het voormalige Nederlandsche leger zich in Amersfoort moesten melden voor terugvoering in krijgsgevangenschap, trokken velen daarheen, zwaar met koffers beladen- In Amersfoort zagen de meesten uit naar een vervoermiddel en vonden dit ook, ter beschikking gesteld door eenige ondernemende vervoerders. Tot zoover was alles in orde. Van de financieele vergoeding, die hiervoor gevraagd werd. kon dit evenwel niet gezegd worden De prijzen waren hoog, zelfs veel te hoog. Dit wekte veler ergernis en gaf de Prijsbeheersching aanleiding tot in¬ grijpen. De vervoerders bleken in kor¬ ten tijd groote bedragen te hebben ver¬ diend. De inspecteur voor de Prijsbeheer¬ sching te Amsterdam berechtte onlangs deze zaken. De voornaamste overtre¬ ders, G. H. v. d. Hoek, expediteur, Ber- nulfusstraat 24 en G. G. Verschuur stalhouder, Achter de Kamp lb, beiden te Amersfoort, kregen ieder een boete van ƒ 5000,—, waarbij, overwogen werd. dat hun handelingen des te ergerlijker waren, omdat hier misbruik werd ge¬ maakt van de omstandigheden, waarin de vervoerde personen verkeerden. An¬ dere bij deze onverkwikkelijke affaire betrokken lieden zijn eveneens beboet Drie maanden Sovjet-offensief zonder resultaat. Levendige gevechten bij Welikije Loeki en tusschen llmen- en Ladogameer. Vijand versterkt zich Italië. in UIT HET HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 7 Oct. (DNB). — Het opperbevel van de weermacht deelt mede: Op het Taman-schiereiland en aan het front tusschen Melitopol en Sa- porosje kwam het slechts tot plaat¬ selijke gevechten. In de zwaarte¬ puntsectoren van het zuidelijke en centrale Oostelijke front werden ook gisteren vijandelijke aanvallen grootendeels in tegenaanvallen af¬ geslagen. Ten zuiden van Welikije Loeki gingen de Sovjets met vrij sterke door vliegtuigformaties ondersteunde infanterie- en pantserstrijdkrach¬ ten tot den aanval over. De gevech¬ ten zijn in vollen gang. Van het front tusschen llmen- en Ladogameer wordt melding gemaakt van levendige plaatselijke gevechts¬ actie. Duitsche duikbommenwerpers vielen in de Zwarte Zee een formatie van drie Sovjettorpedojagers aan, die poogde de Zuidkust van de Krim te beschieten. Door bomtreffers werden alle drie de torpedojagers in den grond geboord. Tijdens de harde afweergevechten aan het Koebanbruggehoofd en in den zuidelijken en centralen sector van het Oostelijk front hebben zich het tweede bataljon van het regiment grenadiers 290, de Oostmarksche negende pantser¬ divisie, de Rijnlandsch-Westfaalsche 306de en de Beiersche 337ste infanterie¬ divisie bijzonder onderscheiden. Achterhoedegevechten in Italië. In Zuid-Italië werden aan de Vol- turno herhaaldelijk vijandelijke infan¬ terie- en pantslrstrijdkrachten. meest in tegenaanval, afgeslagen, terwijl in de zuidelijke Appenijnen onze achter¬ hoeden na afweer van krachtige vijan¬ delijke aanvallen langzaam naar het noordwesten uitwijken. In het gebied van Termoli duren de verbitterde ge¬ vechten met den zich versterkenden vijand voort. De luchtmacht heeft in de afgelo'open Viacht doelen in het gebied van Londen met brisantbommen van zwaar kaliber aangevallen. Alle vliegtuigen zijn op hun steunpunten teruggekeerd Engeland moet zuinig Duitschland strijdt Dr, Göbbels in „Das Reich". Rijksminister dr. Göbbels gaat in zjjn artikel in Das Reich deze week uit van het feit, dat in de geheele wefeld na vier jaren oorlog een< ze¬ kere moeheid heerscht. Zoo'n moe¬ heid, aldus de minister, is den laat- sten tijd vooral aan den kant van den vijand op te merken. Men mag deze verschijnselen echter in hun vermoedelijk effect niet overschat¬ ten. Afgezien van eenige oorlogs¬ winstmakers en opruiers verlangt op de geheele wereld bijna een ieder naar het einde van dezen reusachtigen wereldstrijd. Maar daar komt het niet zoo zeer op aan. Van belang is veel meer de vraag, hoe dat einde bereikt kan worden. Hier echter verschillen de opvattin¬ gen. Onze vijanden willen het Duitsche volk vernietigen, maar wij moeten be- staans- en ontwikkelingsmogelijkheden eischen, wanneer wij niet willen on¬ dergaan. Het eenige, wat wij ons te verwijten hebben, is dat wij er zijn, aat het Duitsche volk voortdurend toe¬ neemt en daarom ruimte om te leven noodig heeft, . terwijl het bevolkings¬ aantal der westelijke mogendheden snei daalt en zij dus het bestaan alleen van Duitschland een bedreiging achten AangeÉen alle Duitschers echter niet zelfmoord kunnen plegen, opdat de Engelschen geen angst meer behoeven te hebben, blijft hun niets anders over dan hun land en hun leven te verde¬ digen. Deze strijd is echter zoo verbit¬ terd, omdat Engeland precies weet, dat het zich zoo'n strijd in de toekomst niet meer zal kunnen permitteeren. Het Britsche volk mag in dezen oorlog niet meer dezelfde offers aan bloed dragen als nog in den eersten wereldoorlog, zonder daarbij zijn volksche substantie te verliezen, om nog maar te zwijgen van een gven- tueelen derden oorlog. Daarom voert het ook dezen strijd met een zoo ge¬ ring mogelijk gebruik van menschen en is blij, dat de zware bloedoffers door de Sovjetunie worden gebracht Het bolsjewistische gevaar. Voortgaande wijst dr. Göbbels er op, dat men in Londen de gevaren over het hoofd ziet, die voor het Britsche volk kunnen ontstaan uit de „geest¬ drift voor het bolsjewisme," waarna hij voortgaat: „Ons verantwoordelijkheids¬ gevoel tegenover hetgeen wij Avond¬ land noemen is veel te sterk, dan dat het zich zou laten benadeelen door overwegingen van het oogenblik. Wij hebben nooit verheeld, dat wij het ge¬ vaar, dat ons werelddeel bedreigt, een gevaar voor alle Europeesche volken achten en wij betreuren 'Sfcchts, dat het inzicht daarin ondanks zijn nabij¬ heid nog zoo weinig gerijpt is. Wat zou bijvoorbeeld het kleine Zweden doen wanneer de ontwikke¬ ling aan het oostelijke front inder- 'aad zou verloopen zooals de jood- op zijn menschen zijn. voor een continent. sche bladen van Stockholm met zoo¬ veel leedvermaak en geestdrift pro- feteeren0 en het bolsjewisme op een goeden dag werkelijk voor zijn gren¬ zen zou staan? Gelooven de Zweden werkelijk, dat het Kremlin hun neu¬ traliteit zal eerbiedigen of de Zweed- sche weermacht tot stand zou bren¬ gen, wat dan klaarblijkelijk de Duit¬ sche niet zou zijn gelukt? Of zelfs, dat de Engelschen en Amerikanen hun te hulp zouden kunnen en willen snellen? Alle drie deze uitvluchten zijn te na- ief dan dat zij een ernstige weerleg¬ ging verdienen. Wien dus dankt de pers van Stockholm de vrijheid om zich te verheugen over de terugttjchtsbewegin- gen van onze weermacht aan het ooste¬ lijke front? Toch alleen aan het feit dat deze weermacht zóó ver voor de Duitsche grenzen is blijven staan, dat het Zweedsche volk niet bang behoeft te zijn. Duitschland verdedigt een continent. De absurditeit van zoo'n aaneenscha¬ keling van omstandigheden, aldus gaat het artikel verder, valt in 't oog. Duitschland verdedigt een continent, dat dit heelemaal niet verdient, en per¬ mitteert daarmede zijn vhlken een na¬ tionaal voortbestaan, dat zij uit eigen kracht in het gehleel niet zouden kun¬ nen beschermen of verdedigen. „Wij weten zeer goed, dat wij met deze constateeringen pijnlijke waarhe¬ den uitspreken. De joodsche woord¬ voerders der neutrale en vijandelijke openbare meening zullen niet dralen ons daarvoor te overstelpen met schan¬ delijke verdachtmakingen. Waarheden moeten steeds een langen weg afleg¬ gen. vóór zij aan het doel komen. Hoe kritiek ook vaak de algemeene oorlogstoestand zich mag ontwikkelen hij geeft toch ook steeds weer het aan¬ schijn aan nieuwe elementen die het recht geven op de grootste verwachtin¬ gen. De oorlog — aldus de rijksminis¬ ter — bergt vele raadselen in zijn schoot Hoe doorzichtig en duidelijk zij aan het eind schijnen, zoo geheimzin¬ nig en onverklaarbaar ziin zijv tijdens zijn verloop. Hij staat bijna altijd in zijn beslissende fa^e voor voortdurend zich vernieuwende crisispunten. Maar dan treden meestal die geschiedenis vormende factoren op, die hem in de hem voorgeschreven baan dringen". ITALIAANSCHE VROUWEN TERECHTGESTELD. Van officieele zijde zijn, naar Radio- Rome meldt, de namen gepubliceerd van drie Italiaansche Vrouwen, die door de Anglo-Amerikaansche troepen in Napels gearresteerd en doodgeschoten werden. Een van deze vrouwen was de echtgenoote van een bekenden fas- cistischen hoogwaardigheidsbekleeder. Verduister van 18.15—6.30. 9 OCTOBER 1943. Zon op 6.52, o. 18.02. Maan o. 1.03/ O. 16.34. ZONDAG 10 OCTOBER. Zon op 6.54, O. 17.59. Maan o. 2.21, op 17.05. Na drie maanden. In aanvulling op het weerrpachtbe- richt verneemt het DNB: de Sovjefszijn thans ruim drie maanden met hun groote offensief aan den gang. Op 5 Juli begonnen zij met hun doorbraak¬ pogingen ' Op 5 October evenwel staan zij voor het inzicht, dat ten slotte toch alles practisch vergeefs is geweest. Niet alleen, dat het plan om het Duit¬ sche front op te rollen mislukt is, ook de aanvoer van nieuwe Duitsche reser¬ ves, zooals door de Duitsche tactiek werd mogelijk gemaakt, kon door de Sovjet-leiding niet verhinderd worden. De Duitsche afweer is thans sterker en geconcentreerder dan drie maanden ge¬ leden, terwijl tegenover deze ver¬ sterkte Duitsche afweer thans een aanmerkelijk verzwakte Sovjet-aanvals- kracht staat. De wederzij dsche verhouding van krachten heeft door het mislukte groote offensief der Sovjets en door de logi¬ sche uitvoering van het Duitsche af- weerplan een. verandering onderga in zooals deze van het begin af aan in de bedoeling lag van de Duitsche leiding. Dat de uitvoering van dit Duitsche de¬ fensieve plan door de Sovjetleiding ondanks de grootste offers niet kon verhinderd worden, is de eigenlijke re¬ den voor den oorspronkelijk wel nau¬ welijks in het voornemen liggenden langen duur van het Sovjet-offensief, dat na drie maanden van de zwaarste verliezen nog voor aanzienlijk grootere moeilijkheden staat dan begin Juli. De aanvulling der enorme verliezen, welke het opstellen van geheel nieuwe leger? vereischt, plaatst de Sovjetleiding voor dezelfde moeilijkheden als de voort¬ durende verzorging van den aanvoer over groote, onbegaanbare afstanden. Sovjets verloren sinds Juli 2 millioen man. Bij de afwêergevechten aan het Oos¬ telijke front hebben de bolsjewieken ook de laatste drie maanden uiterst zware verliezen geleden en ongewoon veel soldaten verloren. Sinds Juli van dit jaar heeft het Sovjetleger alleen 2 millioen man verloren, waarvan on¬ geveer de helft aan dooden en ruim 120.000 gevangenen. Ook de zware ver- liezer^ der Sovjets aan wapens en ma¬ teriaal zijn een teeken van de felheid der gevechten. Bijzonder zwaar waren de verliezen aan pantserwagens, die sinds Juli van dit jaar met ruim 20.000 zijn toegenomen. Daarmede bedraagt het aantal der sinds het begin van den veldtocht in het Oosten kapotgescho¬ ten Sovjet pantserwagens thans meer dan 70.000. Aan kanonnen verloren de Sovjets bovendien 7000 stukken, zoodat het totale verlies hiervan thans 75.000 stukken bedraagt. De wapenen van het leger en de luchtmacht haalden de laat¬ ste drie maanden nog 7500 vliegtuigen omlaag. Het aantal der Sovjetvlieg- tuigverliezen is daarmede gestegen tot 52.000. De toestand in Italië. Communisten vormen guerilla-benden, In het gedeelte van Italië, dat door de Anglo-Amerikanen bezet is, onder¬ vinden dezen ernstige moeilijkheden. De talrijke aldaar woonachtige commu¬ nisten weigeren het regime-Badoglio te erkennen en vormen guerjlla-benden, die van de thans daar heerschende anarchie weten te profiteeren. De fascisten van hun kant zijn bij dui¬ zenden de bergen in gevlucht en vor¬ men daar een element van bedreiging voor de vijandelijke verbindingslinie. Tenslotte bevinden tienduizenden Ita¬ lianen, die in staat zijn de wapenen te dragen, zich in de door Duitschland bezette gebieden, zoodat Badoglio ook dezen ontberen moet. Strafvervolging tegen fascis¬ tische overloopers. De Zwitsersche radio meldt, dat de Fascistische Republikeinsche Partij heeft besloten, dat tegen de voormalige fascistische partij-dignitarissen, die op 25 Juli j.l. verraad hebben gepleegd, op grond van hoogverraad een strafvervol¬ ging zal worden ingesteld. Nieuw fascistisch partij-insigne. De secretaris van de nieuwe Fascisti¬ sche Republikeinsche Partij heeft be¬ paald, dat het insigne van de Fascis¬ tisch Republikeinsche Partij gelijk zal zijn aan het onderscheidingsteeken. dat door. de Italiaansche fascisten van 1919 tot 1925 werd gedragen. Dit insigne bestaat uit een lictoren- bundel op een ovaal schildje in de nationale kleuren. Bij een tegenaanval moeten de Sturmgeschütze de actie der grenadiers ondersteunen. De bataljonscommandant, Major Vielhauer, drager van het Ridderkruis, bespreekt met de Sturmgeschutzführer de laatste bijzonder¬ heden van den aanval I Pk Pa'rn'd/O/H/P m Eén suikerbon voor October? 's-GRAVENHAGE, 7 Oct. — Ten¬ gevolge van enkele maatregelen was in de suikerpositie van ons land een zoo¬ danige verbetering ingetreden, dat het Rijksbureau voor de Voedselvoorzie¬ ning in Oorlogstijd eenigen tijd geleden kon aankondigen, dat het aanvankelijk voornemen, de suikerdistributie over een periode van vier weken stop te zet¬ ten, geen doorgang behoefde te vinden. Wel moest men rekening blijven houden met de mogelijkheid, dat het voor de eerste helft van October bestemde halve kilogram, pas later beschikbaar gesteld zou kunnen worden. Echter zijn moeilijkheden, waarmede het vervoer te kampen heeft gekregen, oorzaak, dat één der ter verbetering van de suikerpositie getroffen maatrege¬ len tot dusverre zonder effect is ge¬ bleven. Het zijn ook vervoersmoeilijk.- heden die bewerken, dat de aanvoer van suikerbieten in de inmiddels aan¬ gevangen campagne minder vlot ver¬ loopt dan voor een ongestoorde suiker¬ voorziening in den tijd van overgang van den ouden naar den nieuwen sui- keroogst noodzakelijk geacht moet worden. Deze omstandigheden hebben er toe geleid, dat, ofschoon voor de eerste helft van October inmiddels één sui¬ kerbon is aangewezen, het voorals¬ nog niet vaststaat, of voor de tweede helft van deze maand de bonaan¬ wijzing reeds op liet daarvoor vast¬ gestelde tijdstip zal volgen. Dat beteekent derhalve, dat het niet uitgesloten is, dat men met de op den thans geldenden bon verkregen sui¬ ker wellicht de geheele maand Octo¬ ber zal moeten toekomen. NIEUWE REISE- UND GASTSTaTTE- MARKEN". De aandacht van belanghebbenden wordt erop gevestigd, dat nieuwe „Reise- und Gaststatte-Marken" in gebruik genofnen zijn, welke Duit¬ sche reizigers uitsluitend in hotels e.d. kunnen gebruiken ter verkrijging van de daarop vermelde artikelen tot ,1e daarbij vermelde hoeveelheden. In gebruik genomen zijn: Reise- ond Gaststatte-marken met ooden ondergrond, met witten op- Jruk voor 50 gram brood. Reise- und Gaststatte-marken met dauwen ondergrond, met witten op¬ druk voor 50 gram vleesch. Reise- und Gaststatte-marken met groenen ondergrond, met witten op¬ druk voor 30 gram kaas. Reise- und Gaststatte-marken met gelen ondergrond, met witten op¬ druk voor 5 gram boter. Reise- und Gaststatte-marken met gelen ondergrond, met witten op¬ druk voor 62'/s gram boter. Reise- und Gaststatte-marken met bruinen ondergrond, met witten op¬ druk voor 5 gram margarine. Reise- und Gaststatte-marken met oranje ondergrond met witten op¬ druk voor .25 gram „Nahrmittel". Het model der bonnen is vierkant met uitzondering _ van die voor 62l/j gram boter, die langwerpig zijn. Ze zijn blijkens het daarop aange¬ brachte opschrift geldig tot 6 Fe¬ bruari 1944. De aandacht wordt erop gevestigd, dat Aveigeren om de bovengenoemde „Reise- und Gaststatte-marken" aan te nemen, ernstige gevolgen voor de betrokken hotelhouders enz met zich medebrengt. STAD en STREEK. HOORN. OPBRENGST COLLECTE BLINDEN. De onlangs gehouden collecte voor werkverschaffing aan blinden. Plantage Middenlaan, Amsterdam, heeft in to¬ taal opgebracht ƒ 547.—. HOLLANDIA — PURMERSTEIJN. Zondag 10 October, aanvang 2 uur. Opstelling Hollandia I: J. Edam, d. L. G. v. d. Zei en C. de Rooy, a. C. Tigchelaar, M. Boom en D. Ruiter, m. W. Groot, H. Hilverink, D. Westhoven, J. Swinkels en J. Dissel, v. Reserve: D. Velt, Th. Kooy en H. Meyerink. Geleider: P. Makkinga. Ver¬ zorger: Joh. Okse. Grensrechter: S. Brouwer. KFC 3 (Koog a. d. Z.) — Hollandia 2. Aanvang 2.30 uur. Vertrek per spoor 10.15 uur. Opstelling Hollandia 2: J. Timmerman, d. D. Bruin en H. Veru£, a. A. Bakker, G. Kamst en Jb. van Kalken, m. H. Schouten, R. Wuis- ter, D. J. Bruin, J. Duin en Jb. Holman v. Reserve: J. Kik, H. Volten. Geleider: P. van Dijk. Grensrechter v. Brouwers¬ haven. H. C. S. V. „DE ZWALUWEN". Zaterdag 9 October 1943: Zaandam: Z. C. F. C. II—Zwaluwen I. Opstelling: Jac. v. Laar, d. E. C. Posthuma en A. Kranghand, a. A. Boschma, F. G. Tros en J. v. Dijk, m. W. Haanstra, A, Kooger, A. Groen, J. Hartog en C, P. Meilof, v. H.K.V.—ADOS. Programma 10 Oct. '43: O.K V. 2— ADOS 2 2 u.; O.K.W. b—ADOS a 1 u. Programma 17 Oct. '43: ADOS 1— Blauw-Wit 3 2 uur; K.V.H. 1—ADOS 2. Medespelenden in den wedstrijd 0.K.V. 2—AD^3 2: daises: A. Snoeck, 1. Hoekstra, J. de Leeuw, R. Houter, M. Overdijk. G. Bakker; heeren: C. Bak¬ ker, W. Bakker, A. v. Unen, C. Duurs- ma, J. Ruyter, ,A. Kooger. DE TUCHTRECHTER LEGT VERPLICHTE VEELEVERING OP. De tuchtrechter te Amsterdam heeft diverse vonnissen gewezen wegens ont¬ trekking van melk, alsmede clandes¬ tiene bereiding van boter en kaas. Hij heeft een veehouder te Sloten, naast een boete van ƒ 1000,—, levering van drie koeien opgelegd. De tuchtrechter te Leeuwarden velde een dergelijk vonnis jegens een melk¬ veehouder te Kornwerd. Een landbouwer te Voerendaal moet van zijn kleinen veestapel een koe missen. Het centraal college voor de tucht¬ rechtspraak bevestigde het vonnis van den tuchtrechter te Rotterdam jegens een veehouder te Krimpen aan de Lek: levering van een melkkoe, terwijl !n het geval van een veehouder te Hil- legersberg het centraal college aanlei¬ ding had in een boete van ƒ 1500,— tot uitdrukking te brengen, dat „aanzien¬ lijke hoeveelheden melk aan haar wet¬ telijke bestemming waren onttrokken.'* ENKHUIZEN. ,,'N LEK BANDJE". Gisteravond hebben we den gevier- den acteur Johan Kaart van een ietwat andere zijde leereii kennen in boven¬ genoemde comedie, een zijde die ons een minder uitbundige, een minder grolligen, een minder scheel kijkenden Kaart liet zien. Evenwel, het moet ons van het hart: zoo was het aanmerke¬ lijk beter. ,,'n Lek bandje" is niet wat men on¬ der ,,'n dolle klucht" verstaat. Het stuk zat behoorlijk in elkaar, en of¬ schoon de diverse vreemde situaties tel¬ kens weer veel vrooiijkheid veroor¬ zaakten, was het geheel niet zouteloos. Johan Kaart in zijn creatie als de niet-schilderende kunstschilder Feli- ciën Bédarride had natuurlijk een groot aandeel in het succes, maar ook Guus Verstraete als de verlegen Paul Nor¬ mand komt een pluim toe. Lizzy Valesco vertolkte verdienste¬ lijk de rol van de verwende, brutale Benjamine, dochter van den schatrijken chocoladefabrikant Lapistolle. Komisch was Rien van Noppen als de gechoqueerde chef de bureau Mingas- sol. Gaarne zien we „De Komedianten", zooals Kaart'e gezelschap heet, nog eens terug met een stuk in dit betere genre. Jac. Groot. Hem. Vergadering. - De Vereen, v. Volks¬ voordrachten heeft haar jaarl. bijeen¬ komst gehouden in café Ott. De voorzitter Broekhuisen opende deze, waarna de secretaris de notulen las. De penningmeester Hooyberg gaf ver¬ slag van zijn financieel beheer. Alles werd onder dank getèekend. Volgens rooster moesten de heeren Hooyberg en Water aftreden. Zij stelden zich echter niet herkiesbaa,, nietttegenstaande de voorzitter zijn best deed, ze te behouden. In hun plaats zijn gekozen de heeren Stelling en Koning, die de functies aan¬ namen. Tot de aftredende heeren wer¬ den waardeerende woorden gespro¬ ken. Van de Reizende Bibliotheek zullen wederom boeken ter lezing worden aan¬ gevraagd. De jaarl. contributie werd verhoogd tot ƒ 2.50. Verder werden be¬ sprekingen gehouden over sprekers voor het komende winterseizoen, waarna sluiting volgde. < Oostwoud. Benoeming. - Naar wij vernemen is bij besluit van den Secretaris-Generaal van Waterstaat benoemd tot Heemraad bij he^ Ambacht van West-Friesland, genaamd „De Vier Noorder Koggen", onze plaatsgenoot, de heer C. Koomen. ,,'n Lek bandje". — Het is van onzen ondernemenden caféhouder, den heer Cammelot, een uitstekend idee geweest het bekende tooneelgezelschap „De Komedianten" onder leiding van Johan Kaart, te engageeren. Zelden is er in de stampvolle zaal zoo gelachen als om het ten tooneele gebrachte blijspel ,,'n Lek Bandje", naar de comedie van Paul Gavault „La Petite Chocolatiêre". ïïet medespelen van een groot aantal bekends krachten, als Johan Kaart, Johan Valk, Lizzy Valesco, Guus Ver¬ straete, Rien van Noppen e.a., was hieraan natuurlijk niet vreemd. Nim¬ mer zagen we ook in Oostwoud een zoo select gezelschap bijeen. Zij allen hebben ons een avond gebracht van intense vrooiijkheid, terwijl het pu¬ bliek over het vertoonde spel dermate verrukt was, dat na elk bedrijf een storm van enthousiasme losbrak. De algemeene opinie was, dat dergelij¬ ke luchtige kost, op zoo perfecte wijze opgediend, naar m|er smaakte. Thans is de tijd weer aangebroken dat de bloembollen in den grond gaan. Met een speciale rol worden de regels getrokken, waarin de bollen worden gelegd CNF/Kuiper/Pax m TWEE WERELDEN. (Van onzen politieken, redacteur.) De jongste rede van den Rijkscom¬ missaris op het Oogstdankfeest te Gro¬ ningen biedt heel wat nuttige stof tot diep nadenken. Welk een hemelsbreed verschil bieden de beelden, die hij over de positie van den boer van vroe¬ ger en thans oproept. Wij weten allen uit eigen ervaring, hoe wéar zijn woorden zijn. Het iijn twee werelden, waarbij iedere boer, die nuchter na¬ denkt, niet lang talmen zal in de keuze, onder welk regiem hij het eer¬ lijkst en billijkst zijn zwaren arbeid beloond krijgt. In de oude wereld waren het de beursmepschen, die door hun 'speculaties de waarde van de landbouwproducten bepgalden. De boeren en de belangen van het boe¬ renbedrijf, het welvaren van de boe¬ renfamilie, of de zoon evenals zijn vader het bedrijf kon voortzetten, dat alles interesseerde hen niet. Hoofd¬ zaak was dat de beursmenschen door hun transacties groote winsten kon¬ den maken. Den eenen keer golden landbouwproducten hun speculaties, een andere maal roken ze meer winst in koper, tin, petroleum of wat ook. Dan konden de boeren, wier produc¬ ten niet' in de gratie waren, maar zien, hoe ze hun hooge bedrijfskosten en andere lasten konden betalen. Het liefst hadden de beursmannen nog. dat er heelemaal geen boeren hier te lande waren. Dan konden ze land¬ bouwproducten elders opkoopen, on¬ derling versjaggeren en met hooge winsten door speculaties op de markt brengen. Of de arbeiders dan meel, brood, aardappelen en dergelijke beta¬ len konden, was hun zorg niet. Met deze willekeur en speculaties 1 is grondig afgerekend, ♦e boer is een heilig bezit voor den Staat geworden. Hij en zijn bedrijf vormen de rugge- graat van de gemeenschap. De lard- bouw geniet een voorkeursbehande¬ ling, zooals hem in de geschiedenis van den jongsten tijd nog niet ten deel gevallen is. Dat is geen oorlogsver¬ schijnsel. Geenszins. Ieder, die iets van de grondstellingen van de mo¬ derne, vanuit Duitschland gepropa¬ geerde economie-opvattingen gehoord heeft, weet, dat de boerenstand de basis is, waarop de moderne Staat de nieuwe gemeenschap grondvèst. Land¬ bouwgrond mag niet meer voor spe¬ culatieve doeleinden misbruikt wor¬ den Voor de instandhouding van een gezonden boerenstand zijn doeltreffen¬ de wetten uitgevaardigd. Door het intoomen van beursspeculaties, het ordenen van de markt naar autar¬ kische principes, waardoor in de eer¬ ste plaats de producten van eigen bodem beschermd worden, kunnen de tergende vernietiging van landbouw¬ producten, zooals wij die in Neder¬ land jarenlang met schaamte hebben moeten aanzien, niet meer voorkomen en worden de boeren voor hun inge¬ spannen arbeid naar recht en billijk¬ heid beloond. Ondanks de onmiskenbaar gunstigere voorwaarden, waaronder de boereu thans leven en werken, doen zich voor hun bedrijven toch nog een reeks van moeilijkheden voor, die ook de Rijkscommissaris niet verzwegen heeft. Daarbij whs in de eerste plaats sprake van moeilijkheden met den veestapel. Iedereen weet, dat dit een normaal oorlogsverschijnsel is, waar¬ aan niet te ontkomen valt. Oorzaken zijn o.a. de blokkade en de afsnoering van buitenlandsche toevoeren. Ook Engeland en zelfs de Amerikaansche farmers hebben daarmee te kampen, om van de Russiche boeren, die heele¬ maal geen bezit hebben, maar te zwij- gefi. Het zijn echter moeilijkheden van voorbijgaanden aard. Eveneens is dat het geval fnet de serie ongemak¬ ken, die de specifieke veredelings- hedrijven in deze oorlogsjaren onder¬ vinden. De Rijkscommissaris heeft echter verzekerd, dat deze beperkin¬ gen vervallen zoo gauw Nederland- Volledig in de nieuwe Europeesche economie is ingeschakeld. Waar deze problemen zoo nauw met de behoef¬ ten van een normale maatschappij verbonden zijn is er geen twijfel, of deze gunstige perspectieven zullen ook bewaarheid worden. De positie, die de boerenstand in dit Staatssysteem inneemt, is er een waarborg voor, dat zijn belangen ook het eerst be¬ hartigd zullen worden. En dit temeer, daar da geheele maatschappij straks op een ruime levensmiddelenbevoor¬ rading. die uitsluitend door naleving van deze beloften verkregen kan wor¬ den, zal aandringen. De gunstige positie van den boer heeft een gezonde uitwerking op het geheele maatschappelijke leven. Ouderen onder ons, die zich de wan¬ toestanden van den vorigen wereld¬ oorlog herinneren, toen Nederland zelfs niet direct in den oorlog betrok¬ ken was, zullen volmondig erkennen moeten, dat de levensmiddelenpositie ditmaal belangrijk beter geregeld is dan destijds. Thans is veel ruimere armslag verkregen en wordt de voor¬ raad, die telkens door de landbouw¬ productie verkregen wordt, billijker en rechtvaardiger verdeeld. Ook het prijzenniveau steekt zeer gunstig bij de vroegere verhoudingen af. De boer heeft een gezonder en veiliger be¬ staan gekregen. Zijn bedrijf behoeft niet meer door premies in het leven gehouden te worden. Hij "is niet meer van speculaties van meestal volks¬ vreemde elementen afhankelijk. Hij weet, dat de arbeid en inspanning, die hij zich getfoost, niet vergeefs zijn, dat zij ook beloond zullen wor¬ den. En vooral, dat men zijn bedrijf als een der waardevolste schakels van de maatschappij erkent en beschermt. De praktijk heeft in deze vier oor¬ logsjaren onomstootelijk bewezen, dat arbeiders, ambtenaren, middenstan¬ ders. de eehee'o m--tschappij daa—/an d.e voordeelen plukt. Beems*er. Hoofd der school. - Tot hoofd der Openbare Lagere School te Noord- üeemster is benoemd den heer J. Deu- tekom, thans onderwijzer aan de open¬ bare Lagere School te Midden-Beem- ster. Werver shoot. Boonendiefstal. - De tuinder J. van Ophem kwam tot de minder aangename ontdekking, dat van zijn land bodnen waren geplukt en meegenomen, '• r" ' ' 120 pond.