Tekstweergave van HA_1942_01_02_0004

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
VRIJDAG 2 JANUARI 1942. DAGBLAD VOOR WEST-FRIESLAND. BLADZIJDE 3. NIEUWJAAR 1942. Thans is het zoo ver : de laatste slag van de klok op Oudejaaravond heeft het einde beteekend van den ouden jaarkring en wij maken ons gereed om den nieuwen jaarkring in te treden. Niet met bange vrees, niet als pessimisten, maar bezield met nieuwe hoop en nieuwen moed. Het nieuwe jaar(doet de hoop bp de toekomst herleven. Het is een van de voorrechten van de menschheid, elk nieuw jaar met dezelfde ver¬ wachtingen in te gaan. Wij stellen ons voor dat het beter zal zijn dan het jaar, dat ach¬ ter ons ligt, waar wij ons dikwijls met moeite doorheen hebben, geworsteld. Doch de 1ste Januari vormt als het ware een keerpunt. Met het afsluiten van onze boeken sluiten wij ook de periode af, die achter ons ligt en die nooit meer terugkomt. Het is, alsof wij een andere, frisschere lucht inademen, of de natuur zelf een an¬ der aanzien heeft gekregen. Die verandering is natuurlijk denkbeeldig, maar dat doet er niet toe. Wij krijgen de sensatie van iets nieuws, iets frisch. Het nieuwe jaar bergt verrassingen in zich ; en wij hopen van gan- scher harte dat het niet anders dam aange¬ name verrassingen zullen zijn.v> Wü zijn optimistisch gestemd, ondanks al¬ les. Alle hoop is gevesfjgd op wat er na 1 Januari zal komen. Vóór ons ligt de nieuwe weg, dien wij met vertrouwen betreden. Nie¬ mand kan dit vertrouwen dooven, niemand kan ons den moed benemen, ook al is het af¬ scheid van het oude jaar nog zoo donker geweest. Het nieuwe jaar zal beter zijn ! Het is een wijs man geweest, die het eer¬ ste de spreekwijze heeft gebruikfr: „Moed verloren, al verloren !" Wij verliezen den moed niet. Wij houden ons er stevig aan vast. Hoop, moed en vertrouwen zijn de leidslieden, waarmede wij het nieuwe jaar ingaan. Was het oude jaar niet zoo best — het nieuwe zal beter ^ijn ! Waren de voor¬ uitzichten in het oude jaar donker — het nieuwe jaar zal een gunstige verandering in den toestand brengen ! Aan het einde van elk jaar schudden wij onze geestelijke vermoeidheid van ons af. Een juk valt van onze schouders en wij gor¬ den ons aan om met hernieuwde levenslust, met frisschen moed het nieuwe jaar te too- • nen, dat wij onze oude energie niet hebben •erloren, dat wij nog steeds in staat zijn om en strijd tegen de vele njoeilijkheden des wens voort te zetten, in de zekerheid, dat dj zullen overwinnen.' Wanneer dat alles niet zoo was, wanneer 'ij moedeloos bij de pakkên gingeh neder- itten, met de gedachte: „Het helpt toch Jet!" dan zou het er treurig met onze toe- :omst uitzien, met ons heele leven. Leven is •oor velen onzer niets anders dan strijd, een oortdurende strijd tegen het noodlot. Maar iie strijd loutert en staalt — en zonder • trijd geen overwinning. Het leven stelt zijn eischen, waaraan wij jiiet kunnen oritkomen. Het moge dan helaas zijn, dat. wij met een zucht afscheid hebDen genomen van het jaar, dat achter ons ligt — het nieuwe beteekent een nieuwen mijlpaal op onzen levensweg. De hoop klopt aan ons aller hart. Het is een welkome gast, voor wien wij gaarne de deur openen. Niet tobben, niet klagen, niet jammeren, maar met frisschen moed vqorwaarts. In nacht en nevel is het jaar 1941 achter ons verdwenen ; met een gulden zon begroet ons 1942. Al is het verleden nog zoo duis¬ ter ; als een baken, als eën lichtpunt rijst voor ons het nieuwe jaar, dat belooft, voor¬ spoed en zegen te brengen aan het geheele Nederlandsche volk! BENOEMING DIRECTEUR LANDSDRUKKERIJ. (V.P.B.). Naar wij vernemen heeft de Secretaris-Generaal van het Departement van Binnenlandsche Zaken met ingang van 1 Januari 1942 benoemd tot directeur der Landsdrukkerij den heer B. L. Poelstra te Zeist. De heer Poelstra, die momenteel 37 jaar oud is, heeft zijn grafische opleiding in Duitschland, in Chemitz genoten. Na deze opleiding te hebben voltooid, werd hij in 1926 benoemd tot assistent bedrijfsleider bij de N.V. drukkerij v.h. L. E. Bosch en Zn., te Utrecht. In 1935 volgde zijn aanstelling tot algemeen bedrijfsleider en procuratiehou¬ der van deze drukkerij; Op 1 September 1941 werd de heer Poelstra belast met de leiding van het Bureau voor Persreorganisatie te Den Haag. De nieuw behoemde directeur is sinds 1933 lid van de N. S. B. 'Hij is/hoofd¬ redacteur van het districtsblad „De Wer¬ ker" te Utrecht en secretaris van het Tech¬ nisch Gildej afd. Zeist. Nederland in het afgeloopen jaar. Kleine kroniek van groote gebeurtenissen. *■ Oudiaar 1941.... Slechts enkele uren scheiden ons van dat plechtige moment, waarin de tiid een oogenblik scheen stil te staan en waarin het oude achter ons lag en het nieuwe begon. Het was in deze minuten, die trager schenen të verloopen dan anders en waarin de haastige polsslag van hét le¬ ven- één moment stokte, goed ons te be¬ zinnen op wat achter ons ligt en uit deze bezinning krachten te putten voor het hieuwe. dat komen gaat. Want wij leven snel in deze bewogen en storm¬ achtige dagen en wij vergeten nog snel¬ ler. Zóóveel is er gebeurd is ons land in het iaar. dat thans ten einde is gegaan, dat het goed is nog eenmaal al wat er geschied is te overdenken en in onze her¬ innering terug te roeoen. , Er is veel gebeurd in de dagen, die thans achter ons liggen. Oo sociaal en politiek ge¬ bied hebben zich ingriioende veranderingen voltrokken en ook oo geestelijk en cultureel terrein is nieuw leven ontbloeid. Het zou ondoenlijk ziin om alle gebeurtenissen op¬ nieuw in de herinnering wakker te roepen, slechts de voornaamste zullen wij trachten aan de vergetelheid te ontrukken. Want zoo als ieder mensch oo Oud Jaar. bewust of on bewust, de balans van zijn leven opmaakt en aan de hand van deze balans zijn gedragslijn voor het komende iaar poogt vast te stellen, zoo zal in deze kroniek getracht worden de balans oo te maken van hetgeen in de afge¬ loopen maanden in Nederland is geschied. En al kan niemand precies voorspellen wat de toekomst ons zal brengen, de oude dichtre¬ gels: ..In het verleden ligt het heden, in het nu. wat worden zal", hebben nog altijd hun dieoe kern van waarheid behouden. Zop zul¬ len de gebeurtenissen van het verleden ons den weg kunnen banen naar een nieuwe en betere toekomst. Wii hebben het derde oorlogsjaar achter den rug. .Thans, nu wij de balans van dit der¬ de jaar'oomaken. zal een ieder moeten er¬ kennen. dat wij redenen tot dankbaarheid hebben. Er mogen goederen schaarsch ge- wordeh ziin. gebrek, werkelijk gebrek, heb¬ ben ' wii nog niet geleden. Verstrekkende maatregelen werden in het afgeloopen iaar genomen om onze \*>edselvoorziening geen gevaar te laten loopen. De uitbreiding van den. cultuurbodem, de scheuring van gras¬ landen. een betere oachtverordèning en vooral de opgerichte Landstand, die onze boe¬ renbevolking ooiïïeuw dié plaats deed toeko¬ men. waarop de boerenstand als fundament van de maatschappij recht heeft, waarbor¬ gen ook in de toekomst opze voedselvoorzie¬ ning. Tegen a-sociale en misdadige elemen¬ ten. die voedselvoorraden aan het distributie¬ apparaat onttrokken, om deze goederen tegen schandalige woekerprijzen clandestien te verkoopen werd streng opgetreden en dank zij de onvermoeide zorg van de overheid werd in de afgeloopen maanden de handel in clandestiene goederen steeds geringer. De rechtszekerheid, welke in bewogen da¬ gen altijd gevaar loopt, werd gewaarborgd door de instelling van een Vredesgerechtshof en de benoeming van een aantal vrede¬ rechters. Ook onze volksgezondheid is gewaarborgd. Een algemeene ziekteverzekering eenerzijds. die zeer ver gaat en niet alleen voor de ge¬ zondheid van den werknemer waakt, doch ook voor de gezondheid van zijn familieleden, de instelling van een Artsenkamer anderzijds, ziin waarborgen, dat het Nederlandsche volk in al zijn geledingen die hulp ten deel zal vallen, die noodig is. om een gezond volk in een gezonden staat te verkrijgen. De Winterhulp en de Nederlandsche Volks- dienst hebben de zorg voor de behoeftigen op zich genomen en het is een verheugend ver¬ schijnsel. dat beide instellingen en voorai de eerste niet langer, doo»- een groot deel van het Nederlandsche volk gewantrouwd wor¬ den. doch in steeds breeder kringen svmpa- thie en steun ontvangen. En wat de sociale maatregelen in het afge¬ loopen iaar betreft, de fundamenten zijn ge¬ legd voor den opbouw van een werkelijk so¬ cialistisch Nederland. Aan de versplintering van de volkskracht door de talrijke vakbon¬ den is een einde gekomen, het N.V.V. waakt thans voor de belangen van alle arbeiders. In korten tijd is een reeks belangrijke verbete¬ ringen tot stand gekomen, welke voor korten tijd nog tot de wenschdroomen gerekend moesten worden. Fraaie cantines in de fa¬ brieken. bonlooze maaltijden, ontspannings¬ avonden. Verbetering van de sociale toestan¬ den. vacantieregelingen en wettelijke vrije dagen. Het is slechts een greep uit het vele. dat zich thans bezig is on sociaal gebied te voltrekken. Over de ziekteverzekering spra¬ ken wij reeds. Op cultureel terrein zien wti denzelfden vooruitgang. Bescherming van den kunste¬ naar. verbetering van het onderwijs, een of- ficieele regeling van de sportbeoefening. Een Cultuurkamer en een Cultuurraad kwamen tot stand. Oo oersgebied valt het Journalis- tenbesluit te vermelden en de persreorgani¬ satie. waardoor een aantal dag- en weekbla¬ den opgeheven moest worden tengevolge van de schaarschte aan papier. De Arbeidsdienst kwam op 25 Mei 'tot stand en is sindsdien verbeterd en uitgebreid. -Wel is de deelname dit jaar nog uitsluitend vrijwillig geweest, maar reeds is de Arbeidsdienst verplicht ge¬ steld Voor alle studenten, die aan de univer¬ siteiten van ons land zullen worden inge¬ schreven. En ten slotte de politieke gebeurtenissen, welke zeker niet het minst belangrijk zijn! Hoogtepunten in het politiek overzicht van het afgeloopen iaar zijn wel de weerklank van den strijd tegen he$ Bolsjewisme, de op¬ richting van het Vrijwilligerslegioen Neder¬ land en de inzet van duizenden Nederlanders in den strijd tegen Sovjet-Rusland. Hoogte' punten waren ook de redevoeringen van den Rijkscommissaris. Rijksminister dr. Sevss- Inauart en den leider der N.S.B.. ir. Mussert. Een belangrijk feit was de ontbinding van de politieke partijen en de erkenning van de Nationaal-Socialistische Beweging als eenige staatspartij. Een andere belangrijke gebeur¬ tenis was de stellige verklaring van ir. Mus¬ sert over de toekomst van ons. land. een ver¬ klaring. welke een looden last van de schou¬ ders van duizenden onzer landgenooten heeft weggenomen. Nederland zal als vrije deelge¬ noot in den Germaanschen statenbond on¬ der leiding van Adolf Hitler een nieuwe en lichte toekomst tegemoet gaan. Wii herinne¬ ren ten slotte nog aan het tienjarig bestaan van de N.S.B. en de Kerstrede van ir. Mus¬ sert. een rede. welke sprak van een diep ge¬ vóel voor het Nederlandsche volk en een groot vertrouwen in de toekomst. Het is on¬ mogelijk in een kort artikel volledig te ziin. Wij hebben slechts enkele gebeurtenissen in de herinnering willen terugroepen. Verheu¬ gende gebeurtenissen en droevige. Wij den¬ ken aan hen. die vielen onder de bommen van Engèlsche vliegers, een ontstellend aan¬ tal. wanneer wii de cijfers over het afgeloo¬ pen iaar optellen. Wii denken aan geteisterd Rotterdam, wij denken aan hen. die vielen in den strijd voor een nieuw Europa. Maar wii dachten op dezen Oudeiaarsavond ook aan de vrienden en verwanten in Neder- landsch-Oost-Indië. die op het oogenblik ge¬ bukt gaan onder 't oorlogsgeweld. Wii dach¬ ten aan de toekomst van ons overzeesch grondgebied en onze harten waren vervuld van zórg. Want zoo ging het ieder op dezen avond: Wij dachten aan de vreugdige gebeur¬ tenissen. maar nog meer aan de zorgelijke. Totdat de klok twaalf uur sloeg en het oude ' iaar was voleindigd. Toen brak 'ook de door de donkerste zorg het licht van een nieuwen morgen. De politieke ontwikkeling In 1941. Van Europeeschen oorlog tot wereldoorlog. In dezen oorlog volgen perioden van acti¬ viteit en rust elkander op. Na een tijdperk van hevigen strijd, aldus leert de ervaring, treedt een zekere stilstand op. die den par- tiieh gelegenheid geeft tot het voorbereiden van nieuwe acties. Steeds ligt dan bij de her¬ vatting der krijgsverrichtingen het initiatief in handen der jonge mogendheden, terwijl in de tusschenliggende periode juist de an¬ dere partij in het voordeel scheen te ziin. Zoo was het ook in het begin van dit iaar. Na de Duitsche overwinning in het Westen trad eervTustpoos in. die door Engeland voor¬ al in propagandistischen zir# gebruikt werd. De luchtaanvallen, de slag op den Atlanti- schen Oceaan bleven wel hun vernietigend werk doen. maar aan den anderen kant scheen het nieuwe oorlogsplan toch spoedig beslissende resultaten te zullen opleveren. Dat plan bestond uit een poging om Italië onschadelijk te maken. Nog altijd waren de Grieken in Albanië in den aanval. Wavell rukte in Libvë op en oo den Balkan schenen mogelijkheden aanwezig om een landfront tegen de soil te vormen. Omstreeks dien tiid. begin Februari, toen Wavell Bengazi bezette, ontwikkelde zich een levendige diplomatieke activiteit oo den Bal¬ kan en in het biizonder rond Joego-Slavië. Door de gezindheid van zijn inwoners en door ziin ligging ten opzichte der spilmogend- heden scheen dit land een geschikte basis voor een actie tegen de spil. Kolonel Dono¬ van. afgezant van president Roosevelt, die een werkzaam aandeel nam in het voornerei- dende werk. bezocht Belgrado., Eden en Dill verschenen, in het Nabije Oosten. De Griek- sche regeering werd in haar verzet gestijfd en Engelsche troepen gingen naar den Bal¬ kan. zelfs uit Libvë. zoodat Wavell den tocht door de woestiin naar .Tripolis niet kon aan¬ vaarden. Uit den aard der zaak nam de spil tegen¬ maatregelen. Op diplomatiek terrein door de toetreding van Joego-Slavië tot het Driemo- gendhedenpact. militair door een gemeen¬ schappelijk offensief in Libvë. Toch scheen het Angelsaksische doel nog bereikt te wor¬ den. In Belgrado had een militaire putsch plaats, met steun — veelbeteekenend voor den verderen gang van zaken — der Ver- eenigde Staten en de Soviet-Unie. Toen de wapens echter moesten spreken, bleek de spil wederom de meerdere të ziin. Door een bliksemsnellen aanval uit Bulgarije werden de Joegoslavische en Grieksche strijd¬ krachten gescheiden, eenige weken later ca¬ pituleerden deze legers en nog verder ging de opmarsch. naar het Zuiden Athene en de zuidpunt van de Peleponnesus werden bezet en zoodoende de laatste Engelsche soldaten van het vasteland verjaagd. Geliiktiidig wer¬ den de Engelschen in Libvë tot Solloem te¬ ruggeslagen. Als sluitstuk van deze operaties volgde ten slotte de stoutmoedige bezetting van Kreta. » , . De Balkanveldtocht rondde het nieuwe Eu¬ ropa af. Om Düitschland en Italië als kern groepeerden zich de Europeesche mogendhe¬ den in verschillende nuances van medewer¬ king: de bezette gebieden, staten als Honga¬ rije. Roemenië en Slowakije, vastbesloten den nieuwen koers te volgen en ten slotte het niet-oorlogvoerende Spanje en Frankrijk, waar de regeering Pétain de geesten rijp maakte voor veranderingen op elkx gebied. Zoo vormde zich een nieuw Europa, werkend aan zijn inwendige hërvorming. maar toch aijtiid nog een belegerde veste en in het Oosten grenzend aan de Soviet-Unie. die zijn vijandige gezindheid steeds minder verborg. Als logische conseauentie van de weder¬ geboorte vari het avondland moest het bolsje¬ wistische gevaar bedwongen worden. Hitler trok deze conseauentie. toen hij 22 Juni. wel¬ bewust van de zware taak. die den Duitsche en verbonden legers wachtte, tot den aanval overging. Ook op dit oorlogsterrein werd de viiandeliike tegenstand snel gebroken. In den slag bij Bialvstok-Minsk ging het viiande¬ liike aanvalsleger ten gronde. Spoedig vólg¬ de de doorbraak door de Staiin-linie en daar¬ mede de bezetting van uitgestrekte gebieden. De deelneming van de Soviet-Unie aan den oorlog, reeds langen tijd door hen ver¬ wacht. gaf Engeland en ziin bondgenooten nieuwe hoop. En nu begonnen de Vereenigde Staten een steeds belangrijker rol te spelen. Want president Roosevelt wilde door inmen¬ ging in den strijd de binnenlandsche moei¬ lijkheden oplossen en tevens, desnoods ten koste van het Britsche rijk. den invloed van ziin land in de geheele wereld vergrooten. De leen- en pachtwet, de bezetting van IJs¬ land. de patrouilleering op den Atlantischen Oceaan, geheel deze politiek van inmenging werd voortgezet door de hulpverleening aan de Soviet-Unie. Oo de ontmoeting tusschen Churchill en Roosevelt in Augustus werden de bijzonder¬ heden van hun oorlogsplan, het ..Atlantische plan" besproken. De groote lijnen waren dui- deliik: een front in de Sovjet-Unie. dat de krachten van den tegenstander zou binden, versterking van de linie Solloem-Singaoore' en toenemende hulpverleening aan Engeland als bolwerk in Europa. Reeds in Mei en Juni had Engeland zijn greep on het Nabije Oosten versterkt en nu werd ook Iran 'bezet. Oo deze wiize kwamen de landen tusschen Niil en Indus vast in Angelsaksische handen. Maar intusschen waren de Duitsche troepen zoo ver opgerukt, dat de riike grondstoffen van Rusland aan de Europeesche economie dienst¬ baar gemaakt konden worden. Overigens bracht de strenge winter een stilstand in de operaties aan het Oostelijk front te weeg. Wederom volgde oo hevigen striid een zekere rust, die in Europa gelegen¬ heid gaf tot nadere uitwerking der plannen, zooals deze o.m. op het congres te Berlijn tot uitdrukking kwamen. In de Libvsche woestiin leefde de strijd echter merkwaardi¬ gerwijze oo. Engelsche troepen begonnen een groot scheepsch 'offensief, niet zoozeer tegen Italië gericht dan wel om de troebele ver¬ houdingen in Fransch Noord-Afrika in een voor Engeland gunstigen zin op te helderen. * * * Rust in Europa, maar niet in den Stillen Oceaan. Terwijl de oorlog nog in een Euro- peesch stadium verkeerde, had Japan, het derde lid van het Driemogendhedenpact. ziin strategische positie in Oost-Azië versterkt. In Juli verwierf het militaire steunpunten in het zuiden van Fransch Indo-Chfna en vooral deze opmarsch naar het zuiden ver¬ scherpte de verhouding tot de Angelsaksi¬ sche landen, in het biizonder de Vereenigde Staten, aanmerkelijk. De onderhandelingen te Washington schenen de vredeswil van beide partijen te demonstreeren. maar in werke¬ lijkheid trachtte men blijkbaar slechts tijd te winnen. De economische en politieke omsingeling door het A.B.C.-D.-blok bleek niet in staat Japan van ziin aanspraken op de leiding in Oost-Azië af te doen zien. Ten slotte stelde Roosevelt een aantal onaanvaardbare eischen. Dit was voor Japan het sein tot den aanval over te gaan. Terstond bleken de Angelsak¬ sische mogendheden ook oo dit oorlogstoo- neel niet over voldoende strijdkrachten te be¬ schikken om den oorlog met succes te voeren. Door het uitbreken der vijandelijkheden in¬ den Stillen Oeaan moesten ook de betrekkin¬ gen tusschen Duitschland en de Vereenigde Staten definitief opgehelderd worden. In wei- kén zin dit zou geschieden, stond van den beginne af .vast. Reeds had de patrouilleering in den Atlantischen Oceaan een reeks inci¬ denten veroorzaakt, die voorloooig nog geen officieelen oorlogstoestand tusschen beide partijen te voorschiin riep. In November nam de Senaat het voorstel tot bewapening der handelsschepen en bevaren der oorlogszones aan. In feite namen de Vereenigde Staten nu aan den oorlog tegen Duitschland deel. welke toestand officieel bekrachtigd werd door de Duitsche en Italiaansche oorlogsverklaringen. De oorlog was een tweede wereldoorlog ge¬ worden. VAN WINTERHULP NEDERLAND. Liefdadigheid bestaat niet meer; Zij is nu zoo gericht, Dat helpen van een landgenoot Verheven is tot plicht. Lijstcollecte Winterhulp Nederland 2 3 Januari. Giro 5553. en s men. dient met rooden wijn te klinken als hn klinkt. Met al dat klinken bestaat er echter ge- vaar. dat men wat abnormaal wordt en te bed gaat liggen, zonder eerst te onderzoeken of men wel goed ligt. Daarom, als zoo iemand een stukje van ziin volle bewustzijn heeft te¬ ruggevonden en merkt, dat hij met het ge¬ zicht naar den wand gekeerd ligt. dan is het hem geraden, om zich met een vaartje om te keeren. want licht behoort overal bij en zon¬ neschijn kan niemand missen. Over den zonneschijn gesproken, als op Nieuwjaarsdag om 12 uur de zon schijnt, dan kunt ge er op rekenen, dat het een goed vruchten iaar wordt. Jonge meisjes ziin wel eens nieuwsgierig en er ziin er. zegt men. die geheel vervuld znn van den wensch om in het komende iaar te trouwen. Nu is er een heel eenvoudig mid¬ del om te weten te komen of dat het geval zal ziin: zoo'n iongedochter behoeft maar om middernacht tusschen 31 December en 1 Januari driemaal aan het kippenhok te klop¬ pen: als dan de haan begint te kraaien, kan de trouwlustige gerust zijn en alvast voor den uitzet gaan zorgen, maar kakelt een kip op dat kloppen, wacht dan nog maar een poosje. Hoe dat nu gaan moet. als men geen kippen¬ hok heeft, kunnen wii niet zeggen en wii zitten ook wel wat met het geval, dat kip en haan beide of geen van beide op dat kloppen reageeren. Oudejaarsavond¬ bijgeloof. In verschillende streken kent het volks¬ geloof nog een biizondere ..kracht" toe aan den Oudeiaarsdag. In Hessen b.v. eet men dien dag witte kool om ..zeker" te zijn in bet volgende iaar altiid geld op zak te hebben: en wie met gewoon geld niet tevreden is. maar oo goud gesteld is. die dient ziin maal oo Oudeiaarsdag met wortelen te doen. Wie het niet gelooft, moet er de proef maar eens mee nemen. Dat men om gezond te blijven oo Svlvester- avond Zaterdagavond moet houden, ook al is het geen Zaterdag, is een zeer verbreid ge¬ loof: maar er ziin weer anderen, die beweren, dat het hoogst verderfeliik is. Zoo bliikt al¬ weer. dat het moeiliik is eiken goeden raad op te volgen, want doen en niet-doen gaan slecht samen. En als de klok twaalf uur slaat, dan dient men vooral niet met leege glazen te klirtken: dat is niet alleen onbetamelijk, maar ook ge¬ vaarlijk. Nu behoort het klinken met leege glazen gelukkig niet tot de gewoonte van hen. die drinkende den overgang van oud en nieuw vieren, zoodat wii ons oo dit punt niet al te ongerust maken. Maar het is niet bet¬ zelfde wat er in de glazen is. Champagne en Riinwiin zouden we in elk geval ontraden, want rood is de kleur van het bloed, van de kracht, van energie en van werkzaamheid en wie dus in het nieuwe iaar voonlit wil ko- GELUKKIG NIEUWJAAR, LANDGENOOT. Oudejaarsavond 1941. Een moeilijk, maar historisch jaar ligt achter ons. Hoort gij de klokken beieren? Voelt gij die geheimzin¬ nige stemming, die de laatste uren van het scheidentle jaar vergezellen? Gelukkig Nieuwjaar, landgenoot. De wijzers van de klok kruipen, straks zullen twaalf slagen het afscheid van het oude aankondigen, en het nieuwe inluiden. Gelukkig Nieuwjaar, landgenoot. Hier is mijn hand. Ik reik u haar open en eerlijk. Neen, dat driehoekspeldje op mijn jas maakt niet het minste verschil. Daarom zult u toch geen vriendenhand weigeren? Op dit oogenblik van inkeer en goede voor¬ nemens zult gij toch geen eerlijke poging doen stranden op een klip van misleiding en wanbegrip? Gelukkig Nieuwjaar, landgenoot. Juist omdat gij landgenoot zijt, juist omdat het zoo hoog noodig is dat u en ik, in dit uur, meer dan ooit beseffen, dat wij bij elkaar hooren en in het nieuwe jaar samen moeten werken aan de toekomst van ons land en volk. En die tientallen oproepen dan voor het legioen? Ia, landgenoot, die duizenden dap¬ pere landgenooten daar in het oosten, zij hopen en vertrouwen in- dit uur met mij, dat u in het komende jaar ,zult léeren begrij¬ pen, waarom zij gingen en waarvo^titte*—— leven inzetten. Want dan lande-— zal 1942 voor u 'n gelukkig jaar ■wcS'de i, . ^ zult gij, evenals zij, vol vertrouwen de ttna komst tegemoet kunnen zien. Dan zult gij, ja ook gij, gegrepen worden door het ideaal dat hun die bedeling geeft, die gij nog niet begrijpt. Nu. Op dit oogen¬ blik, nu de klokken beieren Ik wensch u een gelukkig Nieuwjaar landgenoot. Qok namens de-dappere strij¬ ders van het vrijwilligerslegioen „Neder¬ land". Zij doen hun plicht, zij deden het reeds in dit oude jaar, doet u het in het nieuwe jaar, dat komende is. Dan zal het ook voor u aijn. een gelukkig Nieuwjaar, landgenoot. DE KINDERBIJSLAG PER 1 JANUARI MET 50 PCT. VERHOOGD. In een dezer dagen gehouden bijeenkomst van bestuurders van het N.V.V. heeft de heer A. Vermeulen, de leider van de sociaal- oeconomische afdeeling van het N.V.V., eeni¬ ge nieuwe maatregelen op sociaal gebied aangekondigd, aldus lezen wij in „Het Volk". Sprekende over de Kinderbijslagwet, zeide de heer Vermeulen: De Kinderbijslagwet is op 1 Januari 1941 ingevoerd, zooals zij daar lag. Zij werkt dus een jaar en wij zijn van meening, dat zij op zichzelf niet voldoende is. Verwacht kan worden, dat door stappen van het N.V.V. de uitkeeringen met ingang van 1 Januari zullen worden verhoogd met 50 pCt. De Kinderbijslagwet is van het begin tot het einde een compromis van velerlei po- gingeft en dus verre van volmaakt. De ver¬ hooging geldt voor 1942, maar daarnaast zal een algeheele herziening in den loop van dit jaar plaats hebhen. 1 FEUILLETON. DE GOUDEN KOOI. . DOOR MARIA RENQOVA, 39. Oneewonden reikt ze hem den brief. Axel neemt hem aan en verdiertt er zich in. ta¬ melijk verrast. ..Dear miss Helga. ik wilde uit uw leven verdwijnen. U echter hebt zulk een vaste nlaats in het mijne ingenomen, dat het me niet mogeliik is. U bent zoo totaal anders dan de Amerikaansche meisies. En boven¬ dien. wii Amerikanen geven ons niet zoo gauw gewonnen. Ik vraag u onnieuw ten huwelijk! U hebt me dien avond gezegd, dat u me niet kon trouwen. Natuurlijk heBt u het volste recht, uw geheim te be¬ waren. maar wat het ook ziin moge. voor mii zal het nooit een reden kunnen ziirf. niet uw man te worden, de beste man. die ik zou kunnen wezen. Ik zal u nooit iets vragen, dear miss Helga. Nooit. Ook als u werkeliik een belangrijk geheim mocht hebben, hoewel ik dat niet kan geloo- ven...." In dien trant gaat de brief verder. „En wat ben ie van Dlan daaron te ant¬ woorden. Helga?" Helga vouwt haar handen vast ineen in haar schoot en zegt moe: „Juist omdat het een Amerikaan is. zal ik het hem nooit kunnen schriiven en ik wil hem niet met een enkel „neen" afschenen! Ik wil nrobeeren. of hii de waarheid ver¬ dragen kan. Ik wil me later niet moeten ver- wiiten. dat ik me zelf door m'n zwijgen den weg naar het geluk heb afgesneden. Ik ben bij je gekomen om je te vragen of iii hem voor me wilt schrijven, waarom ik hem niet kan trouwen. Je bent evengoed ziin vriend als de mijne en ie zult zeker de goede woor¬ den weten te vinden. Je bent de eenige. die nrecies weet hóe alles gebeurd is. Wil ie het doen. Axel?" Helga. de rustige, zelfverzekerde Helga beeft ,en het wordt Axel duidelijk, hoeveel het haar kost Frank af te wijzen. „Ik zal nrobeeren het hem zoo goed moge¬ lijk uit te leggen, zoo duidelijk mogelijk voor hem en voor jou., want ik geloof, dat jullie een goed echtnaar zoudt kunnen wgrden en ik hou van jullie allebei. De menschen moe¬ ten trouwen — maar dat klinkt een beetje al te .nas bekeerd voor jouw ooren. nietwaar?" „Dat kan ik wel begrijpen. Ik. ik dank je Axel." Helga schudt krachtig ziin hand en hij voelt, dat deze jongensachtige handdruk hem zeggen moet. dat *ze zich nu veel rustiger voelt. Dat ze weer durft honen.... Het verdere van den namiddag brengen ze gezellig samen door. Helga. die bang is alleen te ziin met haar gedachten, laat zich over¬ halen te blijven. Pas als nrofessor Jakobsen komt. die Axel iederen Dinsdag en Vrijdag bezoekt. staDt ze on. Pam brengt haar een eindje weg. Wanneer ze afscheid van elkaar nemen, zegt Helga: „Wees goed voor hem. lieve kind. hii is de beste man. die er be¬ staat en trek het ie niet aan als hii dikwills driftig is." „Driftig?" Wat weet Pam van het stormachtige on- beheerschte karakter van den Noorman wan¬ neer ziin jaloezie, ziin toorn of een andere hartstocht ontwaakt?' Wat weet dat kleine, onervaren meisies daarvan? Nog altiid lacht ze. wanneer Helga al lang achter de.klinnen verdwenen is. % „Beste Frank, mijn brief van vandaag heeft een benaalde zending te vervuilen. Waarschiinliik zul ie al geraden hebben, welke. Maar het zal ook vooral van iou af¬ hangen. ouwe knaan of dit epistel aan ziin bedoeling beantwoordt. Helga was van¬ daag bij me en we hebben over je gespro¬ ken. Ze vroeg mijn raad en huln, Helga houdt van ie en ik kan je niets beters toewenschen dan dat ze ie vrouw wordt Ze vroeg me ie iets te schrijven, waartoe ze zelf de kracht mist. Maar ze wil. dat ie het zult weten. Ze heeft iets heel ergs meegemaakt — en natuurlijk was er een man bij in 't snel. Vier iaar ge¬ leden studeerde ze te'Parijs en ze werd verliefd oo een collega, student in de me- iiciinen. Jullie Amerikanen hebt een voor¬ oordeel tegen het zwarte ras. maar haar lam was een werkeliik goede en fijne ke- -el. Misschien weet je. dat er in Parijs vee!' mlke gemengde naren ziin en dat herhaal- , deliik heel goede huwelijken daaronder voorkomen. Daar beschouwt niemand een neger als minderwaardig. Ik weet niet hoe of iii over die dingen denkt, ik weet alleen dat ik het met Helga eens was. toen ik Sam Robertson leerde kennen en hoogach¬ ten. Hij kwam trouwens uit een zeer goe¬ de familie van geleerden. -Ziip vader was professor aan een negeruniversiteit, ik meen in Harlem. Ze zouden trouwen en toen gebeurde er een ongeluk. Door een toeval verdronk Sam. hoewel hii een uit¬ stekend zwemmer was. Helga verwachtte een kindie! Wat was ze gelukkig! Maat misschien door het groote verdriet, werd het kind te vroeg geboren, ongeveer met acht maanden, dood. Kaoot. zonder eenige belangstelling, voor wat dan ook. kwam Helga terug naar het landgoed dat ze ge- erfd heeft en zorgt, thans hier voor de kin¬ deren vap de visschers. nu ze haar eigen kindie on zoo tragische wiize verloren heeft. Dat is haar geheim. En iuist omdat iii Amerikaan bent. is het meisie dubbel bang. dat ie haar om die reden verachten zult. Zeg eens. Frank — wat ben ie in de eerste plaits. mensch of Amerikaan? Tk stel-vertrouwen in ie en ik verwacht, dat o miin voorbeeld spoedig volgen zult. Over een week trouw ik met miin kleine, 'ieve Pam. die werkeliik is wat iii destijds onbewust van haar gezegd hebt: Eén uit duizenden " I , XII. Prof. Jakobsen vindt Axels gezondheids- oestand zoó gced. dat hii hem toestaat de huwel n ksplechtigheid in de oude. houten kerk van een dorpie. dat ongeveer tien kilo¬ meter van „Vredehof" ligt. te doen plaats vinden. Na de plechtigheid zal een beambte uit Molde dan nog het voorgeschreven huwe- 'iik op ..Vredehof" voltrekken. „We zullen heen en terug met de auto gaan. Pam. Jammer, dat ik nog niet zelf kan chauf- feeren'" Maar Pam vindt on dit oogenblik. dat het leven zóó ook al haast te heerlijk is. Zondags komt Paul Biorg. Evenals Axel is hij groot en breedgeschouderd, maar hii is drukker, levendiger en zeer beweeglijk - Hii heeft een verstandig, koel gezicht en een orettigen. vroohiken mond. Hii vult met zijn aanwezigheid het heele vertrek, als hii s avonds bij het diner aan Pam wordt voor- sesteld. Maar het wordt geen mooie avond. Om voor Pam onbegriineliike redenen is Axel onrustig en uit z'n humeur, hoewel Paul Biorg heel beleefd tegen haar is en haar al¬ lerlei vrooliike verhalen doet over Afrika en nog veel grappiger dingeh vertelt uit ziin en Axels gemeenschappeliiken, studietijd in Uxtord en Uosala en zich ook herder alle moeite geeft haar aangenaam bezig te hou¬ den. Als Paul Biorg naar het raam loopt om te zien wat voor weer ze den volgenden dag zullen hebben, griiot Pam Axels hand. Ziin hand is heet en droog en ineens liikt het haar dat znn oogen onnatuurliik schitteren •;®eP j.e pi®» aped. Axel? We zullen hem naar bed sturen." fluistert ze bezorgd wf. dank ie-" antwoordt Axel boos. En de blik. waarmee hii haar aanzie!. is zoo brandend, dat Pam er in stilte van overtuigd is. dat hii koorts heeft. Ze legt haar koele hand op znn voorhoofd. „Ik zou liever alleen met ie ziin " ..Werkeliik?" Weer die eigenaardige, brandende blik Maar op slag verandert de uitdrukking van ziin oogen en is hii weer de goede, beminne- hike Axel. zoodat Pam er. niet verder aan denkt. Dadeliik daarna neemt Paul Biorg afscheid, nn ^egt. dat hn moe is van de reis Het ver¬ dere van den avond verloopt rustig met hei maken van allerlei plannen. fWordt vervolgd.)