Tekstweergave van EC_1914_01_27_0001

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
No. 11. Eerste Blad. Vijf en veertigste Jaargang. Intern. Telephoon No, 1. 1914. ENKHUIZER COURANT. ALGEMEEN nieuws voor HOLLANDS Dinsdag Dit blad verschijnt DINSDAG-, DONDERDAG- en ZATERDAGNAMIDDAG, Westerstraat 4 Nr. 3. Prijs per kwartaal: voor Enkhuizen ƒ 1.—, daarbuiten f 1.20. Voor het Buitenland (bij vooruitbetaling) ƒ 7.80 per jaar. Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen bij den Uitgever A. EGMOND te ENKHUIZEN en bij de Agenten, Boekhandelaars en Brievengaarders. EN ADVERTENTIEBLAD NOORDERKWARTIER. 27 Januari Losse nummers van dit blad 5 cents- Advertentieprijs: 1-4 gewone regels 40 cents, eiken regel méér 10 cents. Direct drie of meermalen ter plaatsing opgegeven o ets. per regel. Groote letters en randen naar plaatsruimte. Voor abonnement extra voorwaarden. Bewijsnummers gratis Vóór s morgens 10 uur gelieve men Advertentiën in té zenden, groote Advertentiën en Ingezonden stukken een dag te voren. Bij bestelling van de ENKHUIZER COURANT in den loop van een kwartaal, betaalt men sl echts de nummers die nog verschijnen. Politiek Overzicht. Bij de begrooting van Marine is, zooals van zelf spreekt, de geest onder onze „Jantjes" een onderwerp van ampele be¬ spreking geweest. Wat natuurlijk is, de doode strijdkrachten zijn absoluut waarde¬ loos, als de levende strijdkrachten, die.daar- mee moeten ageeren, niet deugen, en hun deugdelijkheid staat of valt met den geest die ze bezielt. En over dien geest valt zeker niet te roemen, waar er meer dan honderd tegelijk uit den dienst moesten worden ge¬ zonden, en waar zoo ergerlijke voorvallen van insubordinatie en sabotage voorkwamen als het verruilen van de nationale vlag voor de roode dito en het overboord werpen van den stoel van den commandant. Een deel der Kamerleden als de H.H. van Vlijmen en Nierstrasz, noemt dit een gevolg van de opruiende actie van den Matrozen- bond en diens orgaan Het Anker, welke actie in de Kamer wordt gesteund door de sociaal-democraten, in de-eerste plaats door hun marinespecialiteit Hugenholtz, thans gesecundeerd door het nieuwgekozen lid voor Schoterland, Mr. Mendels, die in heftigheid van toon voor zijn collega in Weststelling¬ werf de vlag moet strijken (als het tenmin¬ ste pas geeft een sociaal-democraat te be¬ trekken in beeldspraak, waarin eene vlag voorkomt), maar die hem zeker in bekwaam¬ heid verre overtreft. En de Kamerleden, die er zoo over denken, zeggen: Verbied die bon¬ den en ge zijt klaar. Wil men daarentegen de H.H. Hugenholtz en Mendels gelooven, dan is het geheel an¬ dersom, en zal men juist den goeden geest herstellen als men terdege naar den Matro¬ zenbond luistert, en het Anker als wetboek neemt, waarmee men zeker een wetboek zou aanvaarden in alles behalve gekuischte taal geschreven. En de Hr. Hugenholtz heeft zich zelfs aangeboden om met den Minister samen de middelen te overwegen om onze Jantjes weer tot goede militairen te maken. Het is goed — dit tusschen haakies — dat men in de Kamer spoedig afleert zich te verbazen, want anders was er allicht op dit genereus aanbod van den man, die nu al jarenlang alles behalve opbouwend in deze materie te werk ging, een of ander lid van zijn stokje gevallen. En eindelijk is er eene categorie Kamer¬ leden als de H.H. de Meester, Ruys de Bee- renbrouck, Jansen en anderen, die den gul¬ den middenweg willen bewandelen en kras optreden tegen alle uitspattingen van den Bond van Matrozen, maar daarnaast wen- schen dat de Regeering ter dege kennis zal FEUILLETON. DE KLEINE) BLAUWE. (Naar het Fransch door D. v. V.). Het huis, dat door de weduwe Jacobé be¬ woond werd, stond op den hoek van twee straten en zag uit op het spoorwegemplace¬ ment. Het was een recht, nieuw gebouw, dat nog eenzaam zijn vier arduinsteenen mu¬ ren en zijn, met roode pannen bedekt dak, tusschen de moestuinen verhief. De weduwe Jaoobé was hier eerst in Juli 1870 komen wonen, sinds de oorlogsverklaring en nadat haar jongste zoon Aristide Jacobé met de mobiele garde van de Maas naar Verdun was vertrokken. Zij had deze woning uitgezocht omdat ze het voordeel had dicht bij het station te liggen. Het scheen zoo het oude moedertje toe of ze dichter bij haar jongen was, want — als hij terugkwam, zou ze maar twee stap¬ pen hebben te doen om hem in hare armen te sluiten. Aristide was haar lieveling; haar andere zoon, de oudste, woonde in Parijs, waar hij tegen den zin van zijne moeder getrouwd was. Sinds dien tijd was men van elkander vervreemd en had de weduwe al haar liefde op den jongsten zoon terugge¬ bracht. Wat een verdriet toen de Benjamin vertrokken was, zijn wang vochtig van kus¬ sen, zijn ransel vol leeftocht, om zich bij zijn bataillon te voegen. Eerst kreeg de arme vrouw, als om haar te troosten, brieven, die geregeld waren ver¬ zonden. Maar toen het departement door het Duitsche leger overmeesterd en de stad door twee Beiersche regimenten bezet was, was de verbinding verbroken en de brieven waren zeldzaam geworden, meegenomen door boodschappers, die ze in 't geheim vervoer¬ den. Den laatsten brief had ze den dertig- Bten Augustus gekregen; die was geschreven in een dorp, dicht bij Sedan. Toen, niets meer; een algeheel zwijgen. nemen van de wenschen, die onder het scheepsvolk leven, om ze in te willigen als ze billijk zijn. • . Ook wij staan ten deze op het laatste standpunt. En als generaal van Vlijmen zegt: Militaire bonden zijn onbestaanbaar met de militaire eischen, omdat men hier niet te doen heeft met werkgevers tegenover werknemers, maar met meerderen tegenover minderen, die op onvoorwaardelijke gehoor¬ zaamheid zijn aangewezen, dan heeft hij slechts ten deele gelijk. Zeker, niemand, we durven wel zeggen ook de felste sociaal-de¬ mocraat niet, acht een vakverbond van mili¬ tairen mogelijk, met recht van werkstaking en wat dies meer zij. Maar wel is mogelijk een verbond van matrozen, die, langs orde¬ lijken en yoorgeschreven hierarchischen weg, kenbaar maakt welke grieven hij. heeft te¬ gen de bestaande inrichting van den dienst, welke wenschen hij omtrent verandering koestert. Dat is niet alleen in het belang van de matrozen, maar ook van de Regee¬ ring, die daarin een middel heeft om nog eens op een andere manier te vernemen hoe de geest onder het marine-personeel is, dan uit de rapporten der autoriteiten, In En¬ geland, het vlootland bij uitnemendheid, be¬ staat dan ook zulk een bond, en deze onder¬ vindt van de Regeering aldaar geen last. Het is waar dat deze dan ook heel wat cor¬ recter optreedt dan de Hollandsche dito. Maar iedere bond, die het er op zet de krijgstucht te ondermijnen, is natuurlijk op den verkeerden weg. Onmiddelijke en onver¬ biddelijke gehoorzaamheid is de eerste voor¬ waarde voor het defensie-instrument, dat zonder deze waardeloos wordt, en verzet, be¬ drijvend of lijdend, kan niet worden geduld. Waarbij niet vergeten mag worden, dat te- gein willekeur gewaakt is door het recht van beklag, dat de militair heeft over iedere on¬ rechtvaardige behandeling, over iedere op¬ gelegde straf, tot in de hoogste instantie toe. We willen er aan herinneren in dit ver¬ band, hoe het oud-Kamerlid Thomson, die thans als majoor de gendarmerie in Albanië op pooten helpt zetten, indertijd als kapitein in het leger door sommige autoriteiten „ge¬ pest" werd, om het ware woord maar eens te gebruiken. Hij, één van onze verdienste¬ lijkste en ontwikkeldste officieren, was als man van het nieuwe licht, als voorstander van een volksleger al wat „oude sok" was, onder de gezaghebbers van toen een doorn in het oog — Colijn is de eerste geweest, die Thomson recht heeft laten wedervaren — en tot tweemalen toe werd hij geheel ten on¬ rechte tot de straf van arrest veroordeeld, maar werd die straf door het Hoog Mili¬ tair Gerechtshof vernietigd. Thomson had Was Aristide gedood, of bij de capitulatie van Sedan gevangen genomen? Mevrouw Jacobé had geen enkele juiste inlichting kunnen inwinnen. Het eenige, dat ze zeker wist, was dat ze sedert 30 Augustus niets gehoord had; maar er was geen akte van overlijden gezonden en de weduwe kón noch wilde gelooven, dat Aristide dood was. Ze maakte zich wijs dat hij vast in Duitsch- land gevangen zat, in een of andere verster¬ king, van waaruit hij onmogelijk kon schrij¬ ven, maar dat hij terugkomen zou, zoodra deze verschrikkelijke oorlog geëindigd was — en ze wachtte altoos. H. Na al de angst van de lange wintermaan¬ den, hoorde men eindelijk van de capitula¬ tie van Parijs, de onderteekening van de vredespreleminairen, en het hart van de we¬ duwe begon weer sneller te kloppen, doo"r heimelijke, levendige hoop verontrust. De gevangenen werden uitgeleverd; ze wa¬ ren op weg. Eenige van de kinderen van het land wa¬ ren reeds teruggekomen. Men zag ze op het station uitstappen, bleek, lijdend, met ge¬ scheurde kleederen, maar de holle oogen schitterend van een vroolijk licht bij het zien van de vaderlandsche wijngaarden. Mevrouw Jacobé ontbrak nooit als er een Duitsche trein binnenstoomde; scherp nam ze de pas-aangekomenen op en hardnekkig ondervroeg ze hen, die uit Sedan kwamen. Maar niemand kon haar tijding van Aristi¬ de brengen. Sinds den dag van de capitula¬ tie van Sedan had niemand hem terug ge¬ zien. „Maar daarom was alles nog niet verlo¬ ren" — voegden eenige jonge soldaten er¬ aan toe — Aristide was misschien ginds achtergebleven in een of andere Pruisische gevangenis, omdat hij in het vijandelijk land misschien een of andere dwaasheid be¬ gaan had." En mevrouw Jacobé schreef opnieuw aan de Duitsche overheid en klemde zich iederen bij dit alles dit zeer zeker voor, dat hij eene 1 ze'fbeheersching had, die hem bij de onrecht¬ vaardigste behandeling correct kon doen blijven. Maar de Matrozenbond is niet cor¬ rect in zijn optreden. En dat eischen wij ook niet; we zijn het met Mr. Mendels*bens, dat het milieu waaruit onze matrozen voor¬ komen geen recht geeft op het stellen van hooge eischen, maar die mag men zeker wel stellen aan hen die in de Kamer voor den Bond opkomen, den bekwamen advocaat¬ kamerlid Mendels en aan den Hr. Hugen¬ holtz, ex-predikant-kamerlid, en dan moet het ons van het hart, dat deze twee heeren niets doen om correctheid van optreden bi; hunne beschermelingen te bevorderen, maar wel het tegendeel. Om van het Anker maar heelemaal te zwijgen, door den Hr. Mendels nog wel een uitstekend blad ge¬ noemd. Wanneer is, zoo zouden wij willen vragen, door het Anker ooit gewezen op de belang¬ rijke verbeteringen, die voor het Marine¬ personeel in de laatste jaren zijn aange¬ bracht, of wanneer deed de sociaal-democra¬ tische woordvoerder van den Matrozenbond in de Kamer daarvoor een woord van lof hooren? Het antwoord daarop is: nooit. Menig arbeider, maar ook menig midden¬ stander zou oproerig worden, als hij wist welk uitnemend voedsel aan onze matrozen wordt verstrekt, voedsel dat in qualiteit en hoeveelheid verre buiten het bereik van hen en zijn gezin valt, en dat er dan nog direct geklaagd wordt als een enkele erwt niet aan de 100 percent eisch van zachtheid beant¬ woordt of als een enkele maal de toeberei¬ ding te wenschen overliet. En toch vinden zulke klachten altijd woordvoerders in de Kamer; moeten de betrokkenen daardoor niet in den waan komen, dat zij er recht op hebben, dat in hun groote huishouden nooit zal voorkomen, waaraan zelfs het kleinste huishouden niet kan ontsnappen, namelijk, dat alle baksels en braadsels niet altijd luk¬ ken, en dat zelfs van den besten leverancier de eene zending wel eens in qualiteit kan achterstaan bij de andere? jin moet zulks, vooral waar men in dit geval met niet zeer ontwikkelde personen te doen heeft, niet zeer storend op het begrip, wat plicht en recht is, werken? Wij hebben ons oordeel óver de voeding aan boord niet uit den tweeden mond uit te spreken, maar doen dit uit eigen ervaring. Herhaalde malen zijn wij op het onver¬ wachtst — deze bijvoeging voor den sociaal¬ democraat, die lust zou -gevoelen om te zeg¬ gen: O, men wist, dat ge zoudt komen — aan boord van een oorlogsschip gekomen op het etensuur, en we konden steeds zeggen het dag angstig aan een stroohalm vast. Alle avonden bereidde ze in de kleine eet¬ kamer van het huis een kouden maaltijd; ze spreidde het tafellaken, dekte voor één persoon met een fijne fleach ouden wijn; en dan wachtte zij, sidderend bij het scherpe gefluit van de locomotieven, terwijl haar hart ineenkromp als ze de Maartsche buien de ruiten hoorde geeselen Op zekeren regenachtigen, stikdonkeren avond kwam de laatste trein uit Straats¬ burg het station binnen. Hij ging dien nacht niet verder door en zette al zijne reizigers af. Uit de laatste coupé derde klas stapte met veel moeite een jong soldaat, die de uniform van de mobiele garde droeg. Hij liet zijn ééne been sleepen, scheen uitgeput van vermoeidheid en bij het schijnsel der gaslantaarns zag men zijn lang, bleek gezicht, zijn lange baard en magere schouders. Daar hij eerst den volgenden dag verder kon, zag hij uit naar een herberg en men weies er hem een aan, die niet ver van het stationsplein stond. Hij vertrok het laatst. Alle reizigers, die de stad ingingen, wa¬ ren reeds in de duisternis verdwenen en hij dwaalde nog rond, zoekend naar de herberg. Zijne pijnlijke voeten bleven in het slijk steken en stootten tegen oneffenheden, die hij niet zien kon, terwijl bij iederen misstap zijn tinnen kroes tegen de leêge veldflesch kletterde, die aan zijn ransel hing. Eindelijk onderscheidde hij in de duister¬ nis een dof-wit, eenzaam huis, voor welks venster nog een lamp brandde; denkende dat dat het toevluchtsoord was, waarvan men hem gesproken had, liep hij er heen en tastte in het donker rond tot hij een schel¬ koord vond waar hij heftig aan trok. Even heftig ging het verlichte venster open, een vrouwenhoofd kwam naar buiten en een van ontroering verstikte stem riep uit: „Och, mijn jongen, ben je daar eindelijk?" eten is uitstekend, en ook de ligging, enz. En de behandeling is ook goed. Daarmee willen wij niet zeggen, dat in alle gevallen alle officieren steeds van die tact en huma¬ niteit blijk gaven, die wenschelijk kan ge¬ noemd worden, maar dat gaat in zoo'n groot corps natuurlijk niet; wij menschen zijn al¬ len feilbaar, en de officieren per slot van rekening evenmin zonder gebreken als de matrozen. Maar wie het nu nooit heeft over de be¬ handeling in het algemeen, en zich liever den tong uit den mond laat trekken dan daarover een woord van lof over te hebben, maar smult aan het uitzonderingsgeval, en het dan in de Tweede Kamer voorstelt alsof dat regel is, en het dan uitgalmt, dat het zoo bij de Marine toegaat, wij vragen af¬ weer: Gaat hij opvoedend te \Eerk tegenover den Matrozenbond, om dezen in goede ba¬ nen te brengen, of brengt hij den onontwik- kelden leden daarvan, zooals Mr. Mendels ze noemt, niet in den waan, dat zij eene cor¬ poratie zijn, waar geen onrecht mag voor¬ komen? Wat hamer, de duizenden burger¬ lijke ambtenaren hebben bij gemis van ad¬ ministratieve rechtspraak geen enkel middel om redres te krijgen van geleden onrecht, en wie, die autoriteiten boven zich had, weet niet, dat sommige menschen niet tegen het hebben van gezag kunnen, en dat ze onrecht plegen, niet uit onrechtvaardigheidszin, maar uit praalzucht, die wil toonen baas te wezen ? De geest van het personeel vervult ons met grooten zorg, in de eerste plaats om onze vloot, maar niet minder om de Nederland- sche natie. Gaat het verloop van het perso¬ neel op de vloot door, dan zullen wij niet kunnen ontkomen aan de Marine-militie, die wel het zwaarste offer zal wezen, dat ooit op defensie-gebied van ons volk is ge¬ vraagd. Wij zullen onze jongens op de oor¬ logsschepen naar Indië moeten zien vertrek¬ ken. Wat Colijn reeds in uitzicht heeft ge¬ steld, tracht Rambonnet nog te voorkomen door de lust voor den dienst aan te wakke¬ ren door korter dienstverband. Moge het helpen; moge daarnaast ernstig worden overwogen of het personeel nog gerechte en gegronde grieven heeft. En mogen ook zij, die invloed hebben op den Matrozenbond en het door den Bond Zoo hoog geschatte An¬ ker, dezen gebruiken om te maken dat er kentering komt; dat daarin niet meer ae ergste daden van insubordinatie worden joorgestelcf als een grapje; dat daarin de daden van sabotage niet langer afgekeurd worden, enkel omdat ze de organisatie kwaad doen, maar wel degelijk omdat ze het ergste vergrijp uitmaken, waaraan de mili- Toen weerklonken haastige stappen in de vestibule, grendels werden weggeschoven en v de verblufte soldaat stond tegenover een oude, grijze dame die hem, toen ze de lamp m de hoogte hield, verbaasd aankeek en dof mompelde: „O God, hij is het niet " „Verontschuldig me, mevrouw," gaf de soldaat ten antwoord, die de teleurstelling begreep en er geheel van onder den indruk kwam. „Ik zie dat ik me vergist heb Men had me over een herberg gesproken, die dicht bij moest zijn en nu heb ik me in de deur vergist Ik had dadelijk moeten zien dat uw huis niet dat was, wat ik zocht, maar ik ben zoo moe, dat ik er duizelig van ben......" Mevrouw Jacobé stond als verlamd door den terugslag van haar groote teleurstel¬ ling; toch voelde ze, toen ze dezen jongen, uitgeputten soldaat, die ongeveer even oud moest zijn als Aristide, zag, en groot mede¬ lijden en tranen welden in haar oogen. . mKöm toch maar binnen!" zei ze einde¬ lijk.. ... „Men zal niet van me kunnen zeg¬ gen dat ik in zulk een hondenweer een mensch buiten heb laten staan Wie weet of mijn arme jongen op dit oogenblik ook niet naar een schuilplaats zoekt in een of andere onbekende stad ? Zij liet hem binnenkomen, ontdeed hem van zijn ransel, diende hem schreiende den kouden maaltijd voor, die vast eiken avond voor haar Aristide werd klaargemaakt en, terwijl ze hem van alles voorzag, vertelde ze hem yan haar vermisten zoon. , ^Ü klaar was met eten en- ze zag dat hij bijna omviel van slaap, bracht ze hem naar de nette kamer van haar jongen Den volgenden morgen, toen de soldaat van de mobile garde zich gekleed had en zich gereed maakte om te vertrekken, zette ze hem nog een heerlijk ontbijt voor en be¬ gon hem weer de geschiedenis van Aristide tc vertellen. „Die ongelukkige jongen!" zuchtte ze — tair schuldig kan staan. Zal het zoover komen ? Wij hopen het, de marine-militie hangt als een sombere wolk boven ons hoofd, maar als die losbreekt, zal het niet de schuld zijn van hen, die aan de uitspattingen van den Matrozenbond een einde wilden maken en deze in rechte banen leiden. PRINS JORIS. Algemeene vergadering van de vereeniging tot veredeling van het rundvee „Twisk" te Twisk, ten huize van K. Ham. De voorzitter Jb. Pijper opent de verg., noemt hierbij het afgeloopen jaar voor de veehouders zeer gunstig, ook wat betreft de prijzen en hoopt al is de opkomst niet heel groot, dat de vergadering in 't belang der vereeniging mag werkzaam zijn. De notulen worden door den Secr. E. Huijnink gelezen, in orde bevonden, goedge¬ keurd en geteckend. Voorz. deelt mede dat het .proces tegen 3 exleden der vereeniging ten gunste der ver¬ eeniging is beslist. Onder t ingekomene is een verzoek om deel te nemen in 't waarborgfonds voor eene te Schagen -gehouden landbouwtentoonstel- ling, waarop afwijzend wordt beschikt. Ver¬ der een verzoek van het lid G. Blokker, om een paar zijner ingeschreven koeien bij ande¬ re stieren dan die der vereeniging te mogen laten dekken. Na eenige discussie blijkt volgens reglement de beslissing in deze aan t bestuur, t welk het verzoek toestaat, on¬ der voorwaarde dat deze stieren door 't bestuur worden waardig gekeurd. Namens de finantieele commissie bestaan¬ de uit D. Zee, P. Wijdenes en K. Kaij wordt door eerstgenoemde rapport uitgebracht over de rekening 1913. Alles blijkt in orde, met dank aan den penningmeester, wordt de de rekening goedgekeurd. De gewone uit¬ gaven, waaronder nadeelig saldo 1912 a ƒ 249,20 \ hebben bedragen / 758,44 $ . De gewone ontvangsten / 384,00 gevende een na¬ deelig saldo a ƒ 374,44 £ . De ontvangsten afdeeling stieren, waar¬ onder batig saldo 1912 a / 678,601 hebben bedragen / 4061,20 i de uitgaven / 2689,64 J gevende een batig saldo f 1371,56. De totale ontvangsten waren f 4445,20 J De totale uitgaven waren ƒ 3448,09 Totaal batig saldo ƒ 997,11 4 Het vorig jaar was dit f 430,00. Uit het kranige jaarverslag van den secr. blijkt dat het ledental bedraagt 37 en dus vrijwel stationair blijft. 139 koeien kwamen in controle waarvan 121 tot aan 't ednde der periode. In 't register werden ingeschre¬ ven 32 koeien en de stier Wilhelm behaalde 2 eerste prijzen en werd No 1 geplaatst. Jammer dat deze 7 Juni zijn geleider aan¬ viel en vreeselijk verwondde, waardoor al de schitterende vooruitzichten te niet gingen Gelukkig is de geleider Bollema volkomen hersteld. Over het succes behaald op de tentoonstelling te den Haag valt niet te roe¬ men. N.-Holland heeft er kunnen leeren „wat moet hij daarginds, in het vreemde land een verdriet hebben en wat zal hij veel moeten ontberen!. Na alles wat ge me gezegd hebt, begrijp ik dat daar dikwijls ge¬ brek is aan het noodzakelijkste en hij was thuis zoo verwend en vertroeteld! Toen hij weg moest, heb ik zelf een muts voor hem gebreid van blauwe wol, opdat zijn hals en zijn ooren beschermd zouden zijn tegen de kou, want hij lijdt vreeselijk aan zenuwpijnen... Als hij er nu maar aan neert gedacht die in de koude winternachten op te zetten! " De soldaat kon niet verder eten: de stuk¬ ken bleven hem in de keel steken. Plotseling herinnerde hij zich dat, toen hij met zijne makkers ingesloten was in de vlakte van Sedan, waar de Duitsche schild- w achten hen als eene kudde bewaakten, naast hem liep een jonge soldaat van de mobiele garde, die beantwoordde aan get signalement van Aristide en die ook een blauw-wollen muts droeg; niettegenstaande hun ellende hadden ze hartelijk om art hoofddeksel gelachen en den soldaat „de kleme blauwe" gedoopt. Op zekeren avond had de kleine blauwe geprobeerd om te vluchten. Hij was nau- w elijks twintig pas van den vestingwal ver¬ wijderd, toen een schildwacht afvuurde en hem neerschoot. De képi was op den grond gevallen en men zag het bleeke gelaat van den jongen soldaat, omlijst door de blauw¬ wollen muts De soldaat stond op, dankte de weduwe omhelsde haar en zei dat men niet moest wanhopen en dat er meer dan een Fransch soldaat achtergebleven was in de Duitsche versterkingen... Aristide zou zeker nog wei terugkeeren! Toen nam hij zijn ransel en ging heen. Als hij buiten was, snoot hij heftig zijn neus en veegde met zijn zakdoek over ziin vochtige oogen ^ Hij wist immers dat de kleine blauwe nooit terugkomen zou k ' 1 '