Tekstweergave van EC_1913_01_04_0001

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
No. 2. Eerste Blad. Vier en veertigste Jaargang Intern. Telephoon Mo. 1. 1918. ENKHUIZER COURANT. ALGEMEEN NIEUWS- voor HOLLANDS Zaterdag Dit blad verschijnt DINSDAG-, D O N D E R D A 6- en ZATERDAGNAMIDDAG, Waterstraat 4 Nr. 3. Prijs por kwartaal: voor Enkhuizen ƒ 1.—, daarbuiten f 1.80. Voor het Buitenland (bij vooruitbetaling) f 7.80 per jaar. Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen bij den Uitgever A. EGMOND te Enkhuizin en oij de Agenten, Boekhandelaars en Brievengaarders. Lotte nummert van dit blad 6 centt. EN ADVERTENTIEBLAD NOORDERKWARTIER 4 Januari. ^7* S«won« regels 40 cente, eiken regel méér 10 cents. Direct drie of meermalen ter plaatsing opgegeven ets. per regel. Groote letters en randen naar plaatsruimte Voor abonnement extra voorwaarden. Bewijsnummers gratis renin 8 1° uur gelieve men Advertentiën in te dag te voren Advertentiën en Ingezonden stukken een Bij bestelling van de ENKHUIZER COURANT in den loop van een kwartaal, betaalt men slechts de nummers die nog verschijnen. Het, kind en de schooi. Eenvoud in de opvoeding. XL. ,,Wat hebben de kinderen het toch heer¬ lijk tegenwoordig! Vergelijk daar onzen tijd eens mee!" hoort men dikwijls zeggen. En met recht — in véél opzichten. Mooie, rui¬ me, vroolijke schoollokalen en speelplaatsen, flinke schoolpauzen, verminderd huiswerk, school wandelingen en -reisjes, meer vrije middagen; kindervoorstellingen, bioscopen, sport en wedstrijden — dit alles en nog veel meer wordt, zoo 't al niet overal geno-e-g- zaa-m(?) is ingevoerd, aanbevolen en nage¬ streefd. Zou men langs dezen weg — den weg van minder arbeid en steeds meer ge¬ not, intussehen werkelijk een gelukkiger jeugd kweeken 1 Vele aanhangers van ,, Verbetering en Ver¬ eenvoudiging van Examens en Onderwijs" zoeken de fouten van ons hedendaagsoh, op¬ voedingsstelsel alleen in de school. Die moet hervormd, verbeterd, aangenamer gemaakt; daar-hee-rscht overlading, die maakt de kin¬ deren humeurig, overprikkeld, zwak en ze¬ nuwziek Als de ouders zich eens wat meer afvroegen, wat- zij zelf zouden doen, om hun kinderen beter bestand te maken tegen de moeilijkheden, die nu nog het kinder-, later het groote-menschenleven hun oplegt ! Zeker, in onze scholen dient nog heel wat- veranderd, vereenvoudigd, besnoeid! Maar in onze gezinnen ? Of liever, in hetgeen van 't gezin uit, voor de jeugd wordt ge-da-an — want in het gezin zijn de jongelui dikwijls niet veel meer dan om te eten, te sla-pen, en — 't huiswerk gauw even a,f te raffelen. Overlading op onderwijsgebied worde be¬ streden ! Maar die andere, zeker niet min¬ der schadelijke, dat te veel aa-n genietingen van allerlei aard, die ongemerkt, door den geest des tijds, de gehe-ele maatschappij, zóó verraderlijk is binnengeslopen, dat m-e-n er zich, zoowel voor volwassenen al-s kinderen, nauwelijks of niet van bewust is? We zijn in December, de feestmaand; in onze jeugd, dè maand bij uitnemendheid voor huiselijke, gezellige feestviering. De St-, Nicolaas-avond, in den vooravond voor de kinderen, later dunnetjes na,gevierd door de groote menschen. Het Kerstfeest, min of meer als vrome, in alle geval rustige vie¬ ring van vrije dagen in 't gezin. En nu: Op 6 Dec. is de eerste vraag van de leerlinge,n aan elkaar: ,,Töt hoe. laat zijn jullie (gro-oten en kleinen met elkaar!) op¬ gebleven? En wie het in zijn verslag tot middernacht kan brengen, voelt zich trotsch. ,,Hoeveel pakjes heb je- gekregen V' H-et aan¬ tal, ziet ge, daar komt het op aan ! 't Kerstfeest heeft langzamerhand, dank zij ons co-smopolitisme, meer „cachet" ge¬ kregen dan dc ouderwetsche S t. Nicola as- avond, en wordt dus in zekere kringen ge¬ vierd als in t buitenland, zonder dat- ip- tussch-en de 5e De-c. zich over minder belang¬ stelling behoeft te beklagen. Wie dus de schitterendste beschrijving kan geven van zijn Kerstviering, van de grootte van zijn Kerstboom, het aantal gasten, den stapel geschenken — die is weer de held ondier zijn medescholieren. Na de Kerstvac. komen de kinderpartijen, met of zón-der toon-eel-uitvoeringen door dé gasten. Luister maar weer naar de gesprek¬ ken, den dag na, zo-o'n feest door de ble-ek- ziende geeuwpnde leerlingen tu-ssohen (of in) ■ de schooltijden gevoerd. „Hoeveel dansen heb je ge-had? W-as er ijs? Wat heb je gekre¬ gen V' INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a SO cent per regel. VAN HOUTEN 'S cmo Van Houten's RONA Cacao övèrtreft alle andere goedkoope sportèn in smaak, geur, kracht en kleur. Vandaar het verbazende succes van dit uitstekende fabrikaat. Van Week tot Week. —HLÏJj-o — Des drijvers geweldige roede Jaagt rustloos ons voort op ons pad. t Is alsof bij het eind van het w-egster- vend ja-a-r, het menschdom, moe' gerend, een oogenblik uitblaast van de emoties, e-ven maar, om, wanneer de eerste morgen van het nieuwe jaa-r weer is aangebroken, de reisstaf andermaal op t-e nemen, om met frisse hen moed w-eer voorwaarts te- mar- cheeren. Voorwaarts, het onbekende te¬ gemoet. Wie de koorden der beurs niet te stijf moet aantrekken, neemt het er met de feestdagen e-ens goed van.. De oliebollen en knij-pkoeken hebben weer op volle schotels bij gevulde bokalen geschitterd en 't wa¬ ren ditmaal nu eens niet d-e sterke beenen, doch dito mage-n die de volgend-e dagen nog voor hun taak berekend waren. Die of¬ ferfeesten hebben we nog va-n. onze voorva¬ deren, de Germanen, in eere gehouden, zij toch waren er op gesteld den nieuwen jaar¬ kring goed in te zetten,, want — zoo dach¬ ten zij met recht — een goed begin i-s het halve werk. Natuurlijk hielden zij ook van een hartigen dronk en in dien toestand van „halve zaligheid" hielden zij da-n een ge¬ sprek met de- go-ede geesten-, die dan juist hun verhuisdag hadden en hun woning voor¬ bij trókken- Tegen woo rdi-g behoeven w-e geen -stem¬ ming meer te mak-en voor de groot-heden in de lucht die bij voorliefde 's nachts over daken en boomen trekken, maar — zooals gezegd — een lekkere mond halen we nog graag. 't Heeft een familie in een onzer groote steden pa-rten gespeeld. Op een avond wordt gebeld aan de feestelijk ver¬ lichte woning. E-en afgezant van een ban¬ ketbakker gaf een doos af waarin warme „Ja, „wat heb je gekregen". Het kan er niet meer mee door, dat men kinderen uit- noodigt om zich te komen vermaken,; ieder der kleine gasten behoort een cadeautje mee te krijgen dat thuis in de- overvolle speél- goed-kast (of, als bonbons, in de overvolle maag) nauwelijks meer geborgen kan. „Foei, wat een overdrijving!" Ik acht u gelukkig, lezer, die dit kunt zeggen en dus niet, zooals ik, het beeld dat ik u voorstel, uit uw gezin of omgeving kent. 't Is geen fantasie; t is — uit de school geklapt! Zelfs het woord „cachet", in 't verband hierboven door, een vijftienjarige gebruikt. Maar, zegt ge, gelukkig beperken zich de¬ ze uitwassen tot een klein gedeelte- der schooljeugd; tot de „upper ten," Is intus¬ sehen de kwaal niet evenzeer, zij het in an¬ deren vorm, aanwezig bij de minder gegoe¬ den? Wel verheft zich reeds menige waar¬ schuwende stem tegen de bioscopen, zooa's ze in onze dagen worden geëxploiteerd; maar welke ouders vatten hun taak ernstig ge¬ noeg op, en zijn bij machte, o-m voor hun kinderen bij dit goedkoope vermaakt vol¬ doende matigheid te betrachten? En hoeveel (helaas, hoe weinig) gezinnen vindt nier: nog, w,a-ar een gezellige avond met- lectuur en gesprekken, door ouders en kinderen sa¬ men doorgebracht, tot de genietingen wordt gerekend ? ,,Ik kan tot m-ij.n spijt uw uitnoodiging niet aannemen!" zei ongeveer twintig jaar geleden een lief twaalfjarig meisje-. „Ziet u, dit is juist de avond da-t papa voorleest; dat 'is zóó iet-s heerlijks, dat wil ik nooit mis¬ sen." Ook dit is uit de school geklapt, lezer! Maar — van twintig jaar geleden. croquetjes, benevens een verrukkelijk© Chi¬ na,taart, Moet je hier wezen, jongen? vroeg de heer des huizes, en op het bevestigend antwoord werd de verrassing -geaccepteerd en den brenger >een fooi overhandigd. Men vond het aardig e-n gul en verdiepte zich in gissingen. Maar laat d© croquetjes nu niet koud worden, opperde mijnheer. De raad werd opgevolgd. Ze waren heerlijk. De Ohinataart werd nog een oogenblik op zij gezet. Toen de gebakjes goed ©n wel den weg van .alle gebakjes gegaan waren, werd andermaal gebeld. Zou men nogmaals den hoorn des overvloed over ons uitgieten, vroeg de heer des huizes aan zijn betere helft. Maar ditmaal pakte het anders uit. „Com¬ pliment van mevrouw die en die, of er ook taartje® bezorgd waren, de banket-bakker had ze verkeerd af ge-geven." De fa-miLie zag met een traan in 't oog de Chinat-aart ver¬ dwijnen en de ro-e-m van den onbekenden gever taande- geducht. „Daar heb ik nu nog wel een dubbeltje vO-or gegeven"; klaagde mijnheer. Mevrouw vond dat dit voor acht croquetjes niet te veel was, maar die m-ooie Chinata-a-rt, ziet u. Een onaangename herinnering aan het oude jaar heeft ongetwijfeld oo-k de deur¬ waarder, te LEEK. De goede man kon het- bijster slecht vinden met zijn we-de-rhe-lft en wat meer zegt: 't Is in h-et huis geheel- verwaaid, Waar 't hennetje steeds koning kraait, de man d-e-r wiet leed telkens een smadelijke nederlaag. Op. een goeien dag had hij- -er genoeg van en blies afmarsch, om een paar dagen later weer ten tooneele te verschijnen. Vreemd k-e-e-k ie op, toen 't huwelijkskooitje kaal was als een ge-vangeniskamer. Zelfs de- gaskronen waren van 't plafond ve-rdwenen. Ja, er zijn er die ook zonder handleiding knap we-rk leveren. De prestaties zijn niet bij ieder gelijk. De gemeente HET BILDT, in Friesland, heeft een veldwachter die al 8 kruisjes achter den rug heeft, en de man maakt dagelijks nog ferme fietstochten. 1 Januari j.l. is hij op pensioen -gestéld. D-e Burgervader heeft in e-en op-enbar-e zitting dit feit van trouwe plichtsbetrachting dank¬ baar ge-memoreerd en we twijfelen niet of een en ander heeft de harten v-a-n de vroede vaderen dankbaar gestemd bij bet bepalen van s mans pensioen, want 't is bekend dat dergelijke bedragen gewoonlijk niet in de vette cijfers loopen. Een agent van politie te UTRECHT heeft d-e voorkeur aa-n een ander baantje gege¬ ven. We weten natuurlijk niet, of h-et hier aangehaalde den doorslag bij. hem heeft, ge¬ geven, maar feit i-s, da-t hij zijn tij-d, wel te verstaan waarin hij- g-een dienst h-ad, niet in ledigheid heeft doorgebracht. Hij, heeft zich in de uren die hem restten, bekwaamd als onderwijzer en nu gaat hiji binnenkort zijn standplaats m-et het na-burige de BILT (Utr.) verwisselen om daar de" eerst-e kie¬ pen van alle christelijke en maatschappelij¬ ke deugden te zaaien in de dorpsjeugd. Daar valt helaas nog altijd een groot te kort in aan te wijzen. We d-enken s-l-echts aan deze twee deugden: menschenliefde en verdraagzaamheid. Wij kunnen ze allen in onze omgeving wel vinden, die aanleiding zouden geven tot een uitgebreid rela-a-s. Maar bedenkelijker wordt, het, wanneer in d-e wachtkamer van vrouwe Justitia de ver¬ draagzaamheid wordt aangerand en de menschenliefde in 't gedrang komt. Vo-or d-e ARNHEMSCHEI rechtbank noemde de adv.-generaal een uitgever te OOSTER¬ BEEK iemand van „la-ge inborst", die een „laaghartig", verachtelijk bedrij-f uitoefent „een man van laag en gemeen karakter." Deze inlichting _— -zooals de adv.-generaal haar noemde — is terecht gelaakt. Voor het Hof bleken die „inlichtingen" onwaar en. Is het wonder, dat onze. kinderen weinig kracht en liefhebberij over hebben voor -het¬ geen- de school mag verlangen; dat zij meer en meer als recht- gaan eiscben. wat vroeger, als bijzonderheid, blijde- uitroeping van ver¬ rassing ontlokte; dat de invloed der ouders op de opgroeiende jeugd steeds vermindert l)en zij zuchtend moeten erkennen: „We vin¬ den dit en dat wel niet goed, maar — doe er eens iets aan \" Sluit u aa-n, ouders, zoekt steun bij, elkan¬ der zoo het ande-rs niet gaat! Sticht des¬ noods een „Vereeniging tot bevordering va-n den -eenvoud bij de opvoeding" — of neen, er zijn vereenigingen genoeg; bevordert zelf dien eenvoud 1 Laat o-ns terugkeeren tot be¬ tere inzichten o-mtre-nt wat werkelijk bet ge¬ luk van een kind, ook voor den later-ein leef¬ tijd, aankweekt. B. M. COHEN STUART. 1) Dezer dagen kon men in de bladen, naar aanleiding van relletje® in de Midde-lb. Ko- Ion. Landbouwschool te Deventer lezen: „Met deze zienswijze der directie (n.l. dat jongelui tussche-n 16 en 19 jaa-r niet erkend moeten worden als „op kamers wonenden", doch als opgenomen in den huise-lijken kring) stemden bij,na alle ouder® der leer¬ lingen in, op twee na; terwijl enkele andere ouders tot hun leedwezen erkenden, in deze niets aan den zin van hun zoo-n te kunnen veranderen. Voor Schakers. Brieven te adresseeren: Redactie Schaakrubriek Enkhuizer Courant. Oplossingen in te zenden binnen 8 dagen. No. 6. EINDSPEL-, a bede fgh kleur verwisseld. Geen zet mag teruggenomen worden. it-en speler, aan wien de zet is moet- het stuk spelen, dat hij- het eerst aanraakt. Is het een stuk van d-e tegenpartij, da-n moet hij net slaan (piece touchée - pièoe jouée). Ten Ué &T er U1u.drUMkeliik gezegd heeft, dat hij het stuk recht wil zetten (j'adem,be). Kan echter het aangeraakte stuk niet verzet of genomen worden, dan moet hij tot .stra-f de koning verzetten, die echter in dit .geval Nn/i- TfVnag' De tegenpartij mag zoo- lang op het toepassen der straf staan, tot¬ dat hij, zelf een stuk voor zijn volgenden zet aanraakt. Kan de koning niet verplaatst worden zonder schaak gezet te worden, dan neett de straf geen gevolgen. Doet een speler een zet tegen de regels van het spe , zoo heeft de tegenpartij- het recht te vorderen öf dat het stuk volgens de legels van, het spel gezet wordt- óf hem te laten gelden of dat de koning verzet wordt. (Uit laatste zooals in de vorige alinea is vermeld). Komt de koning (niet de dame) schaak «s staan, dan moet gewaarschuwd worden. Wanneer een spel, remise is en in welke gevallen men niet rokeeren mag, is reeds eerder vermeld. Mocht een der lezers neg nadere inlichtin- ^--ensehen, dan ben ik gaarne daartoe Probleem No. 4. 1 La4-dl. Goede op- lossmgen ontvangen van de hoeren Reus, Jb. Kok en S-. Po-lak te Enkhuizen. J Veld te Amsterdam. Mej. S. C. N. te V. Na uw zet lean zwart geen zet meer doen. 9 mm Wm. w Wm. m « m .Wm. abc d e fgh Wit- begint en wint. Voor zoover niet reeds eerder vermeld, gelden de volgende regels: . Het schaakbord moet zoo gesteld zijn, dat iedere speler een wit ho-eltveld aan zijn rechterhand heeft. Een verkeerde st-a-nd van het bord of v-an de figuren geeft iederen speler het recht vóór den vijfden zet het spel.opnieuw te doen beginnen. Na den vijf¬ den zet mag dit zonder toestemming der tegenpartij niet meer. Om de> Ideur der stukken wordt geloot. Wit -begint. Bij elk volgend spel wordt van onjuist. Het Handelsblad maakt zeer ad ■rein opmerking dat de justitie, die be¬ klaagden veroordeelt, die zich door hu,n tem¬ perament lieten meesleepen, zich dit nu toch ni-et .moest laten doen. Zeker, dwalen is mensch-elijk en wanneer geen onaangename gevolgen t-e boeken zijn, vergeeflijk. Zoo h.v. met een ju-ffrouw te DELFT, di - één dezeir nachten o-m 2 uur s nachts de huisdeur ontsloot en de donkere straat instapte. Voor alleenloopende vrou¬ wen is twee uur in den nacht een opvallend iets en een politieagent vroeg dan ook: „zeg eens juffertje, nog zoo la-at op pad. Waar moet dat nog heen?" „Laat?" ant¬ woordde de aangesprokene verbaasd, „ik noem het vroeg! „Nu, -alk z'n smaak," i epliceerde de agent, „maar ik vind twee uur in den nacht laat." „Twee uur ?" vroeg de verbaasde juffer, ,,m-'n lieve man, je bent heel©,maal mis, ik ga naar de kerk van zevenen. De trouwe kerkbezoekster werd het nu duidelijk gemaakt, dat ze vijf uur in de war was. V-rees dat ze met haa-r tijd niet mee zal gaan, behoeft er omtrent haar niet te zijn, maar men wacht© zich echter eveneens voor het voor-den-tijid-er-zijn. Dit kan ook een hebben. En zoo iets is gebeurd te W EERDINGEiRVEEN, al waren de geval¬ len nu ook niet onder de onaangenaamste te rangschikken. Daar was n.l. e-en oude man, die volgens d-e- boeken een e-e-uw in dit ti anendal ha-d gewandeld, 't Was-een kras¬ se baas en zoo op 't oog zou niemand Ga-it- Jan de 10 kruisjes toeschrijven. Maar de klerk van 't gem-eentehuis had 't zelf ver- beid en dies maakte men zich op het 'eeuw¬ feest feestelijk te herdenken, 't Werd een grootsch feest. De driekleur ontplooide zich allerweige en de fanfare van 't dorp blies dien dag wel tien maal lang zal hij leven, 't Wa« in één woord; een onvergetelijke dag. ANTI-TARIEFWET-COMITE. Het-Anti-Tariefwet-Comité heeft Zater- agmiddag t-e Amsterdam, in American j o een ledenvergadering gehouden, on¬ der voorzitterschap van Mr.. Th. M. Verster waaromtrent ons het volgende wordt ee meld. ® In zijin openingswoord deelde de voorzit¬ ter me.de, dat het Da-gelij,ksch B-estaiur het wenschel ij k had geacht, om nu, nadat het Comité ongeveer 12 maanden werkzaam is geweest, de leden bijeen te roepen, om te be¬ raadslagen^ omtrent hetgeen verder te doen staat, ten -einde de zaak van den Vrijhandel t-e bevorderen e-n ons land te beh-oed-en voor¬ een noodlottige politiek van bescherming en ook om een overzicht te geven van datgéne, wat door het Comité tot heden werd ver¬ richt. De werkzaamheden zijn zeer veelvuldig: ge¬ weest. a 8 In de eerste p.la-ats werd getracht-, en het bestuur meent daa-rin te zijn geslaagd, al- ge-meene belangstelling voor het vraagstuk van den Vrijhandel te wekken door in kor¬ te stellingen in vele dagbladen de bezwaren tegen een yerandermg voor- handelspolitiek te doen. uitkomen. Dit geschiedde in den vorm van korte advertenties, en spreker meent, dat deze advertenties hun doel wel hebben bereikt, want de n-ieuwe tarief wet is ongetwijfeld een der meest besproken vraagstukken geworden, en m-ag zich thans in a-l-ler belangstelling verheugen. Drzu? wij-ze van propaganda 'is weieens be¬ kritiseerd ge-wo-rden, maar moeilijk, is het, om het een ieder na,ar den zin te maken, bp rek er wilde tb-a-ns alleen constat-eieren, a-at hoe-wel deze advertenties zeer kort wa¬ ren gesteld, de inhoud ervan toch nauwkeu- ng was overwogen, en dat zelfs onz-e meest heftige tegenstanders nooit ee-nige onjuist¬ heid daarin hebben kunnen aa-n too rie-n. De nestor van WEERDINGERVELD werd er perpl-ex van en dacht als 't niet veran¬ dert, haal ik nog wel -een kwart eeuw. Maar e-en paar dagen la-ter kwam de ontgooche- Ln-g. Geen 100, maar 70 had de wereldbur- ge-r op zijn boekje staan. Bij eert brand, di-e voor 20 jaren het dorp EXLOO teisterde, waren de annalen in vlammen opgegaan, en is de data van geboorte van den ouden Hofman, zoo heet de gelukkige, verkeerd te boek gesteld. Behoudens onvoorziene om¬ standigheden zullen de festi-fiteiten dus over 30 jaar nog eens dunnetjes overgedaan moe¬ ten worden. De gaping tusschen zeventig en honderd is wel wat heel groot, 't Menschdom is niet meer van het Enak's geslacht. Gewet-enlooze lieden weten daar handi-g partij va-n te trekken. We moeten daarom nog eens na-ar Ge-lres hoofdstad ARNHEM. Daar ver¬ scheen in hooger beroep een vrouw, die spe- culeerde op de beurzen van kleine luijden. Duifje H„ zoo heette beklaagde, verkocht flanellen banden, wonderen van geneeskun¬ dige kracht. 't Mirakel kostte f 5. De raad om de long van een nuchter kalf op water te laten trekken, kreeg de patiënt gratis. Een de-r onderzochten en met kwaal beheb- tejb ha,d zo in de o ogen gekeken gn gezegd: „Man, wat heb jij leelijke oogen, ik zal je kruiden, geve-n." Dat „geven" kostte / 1.75. De officier van justitie kon Duifje niet vrij uit laten gaa-n. De eisch van het Kanton¬ gerecht werd bevestigd. Muiidus vult decipi; ook in Amerika- Iaat hjen zich bedotten. De statistiek te "NEW- YORK bewijst het. Voor niet minder dan 360 millioen gulden is bet Amerika,ansche publiek de laatste twee- jaren in den nek gezien door zwendelba-nkiers en oplichters en met minder dan 1200 van deze mensche- lijke hyena s werden door de politie wegens bedriegerijen gearresteerd,