Tekstweergave van EC_1890_01_05_0001

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
Een en Twintigste Jaargang. iten. q Neder- NTER, i T 18110. Jp| USIM1II 11ISI5- voor HOLLANDS Zoss«Iagf Dit blad verschijnt 'WOENSDAGS, VKIJDAGS en ZONDAuS. Abonnementsprijs voor 3 maanden I j*~"" Franco per post „ 3 „ . / • Men abonneert zich bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren, ef rechtstreek» bij den uitgever A. EG-MOND. ers^a COURANT, i! niiitmimit NOORDERKWARTIER 5 .lutiiuiiri. % Afzonderlijke Ns. dezer Courant aan het Bureau afgehaald 5 Cents. De prijs der AdvurtentiëD van 1—6 regels is 65 cents, met inbegrip van 1 bewijsnummer, voor eiken regel méér 10 cents. Vóór Dinsdag-, Donderdag- an Zaterdagn. -gen 10 aar galieve men de Advertentiën in te zenden. Ingezonden stukken minstens één dag vroeger. Bij bestelling van de ENKHUIZER COURANT in den loop van een kwartaal betaalt men slechts de Ns. die nog verschijnen. HeameUelijke Ziekten- Het heeft er allen schijn van, dat de thans heersohende griep of influenza in een liooge mate besmettelijk is, ofschoon zij dan ook niet voor¬ komt op de lijst van besmettelijke ziekten waar¬ tegen, of liever tegen wier verspreiding de bekende maatregelen, die uit wettelijke voorschriften voort¬ vloeien, genomen worden. Sommige van die ziekten verspreiden zich zoo gemakkelijk en zoo snel, dat de maatregelen daar tegen nutteloos of van'geringe waarde zijn. Van dien aard zijn misschien de mazelen en zou ook de griep wel zijn, indien zij bij de vaststelling van de lijst der ziekten die als besmettelijk gel¬ den, zoo goed als thans ware bekend geweest. De overtuiging dat sommige ziekten besmettelijk zijn, dat is, dat zij door de stoffen die door den zieke worden afgescheiden, uitgeworpen of uitge¬ ademd, zich van het eene individu op het andere kunnen overplanten, — die overtuiging heeft de laatste jaren een groote schrede voorwaarts ge¬ daan, iets, waartoe de uitroeiing van de veepest en van de longziekte onder het rundvee onge¬ twijfeld veel heeft bijgedragen. Bespiegelingen en redeneeringen verliezen veel van haar kracht, ja vaak alle waarde, wanneer wij voor feiten worden geplaatst en „feiten spreken hier." In 't algemeen kan de opmerking gelden, dat ziekten, die een eenvoudig en snel verloop heb¬ ben en voor de gezondheid, het leven en de wel¬ vaart als weinig nadeelig worden beschouwd, zich het snelst door besmetting verspreiden. Men kan dit toeschrijven aan den aard der smetstof zelf, maar zonder twijfel is de oorzaak van de snelle verspreiding in dit opzicht mede en vooral toe te schrijven aan de weinige zorg van het publiek, om zich of zijne kinderen tegen besmetting te vrij¬ waren. ^Wettelijke voorschriften immers, hoe welge¬ meend en doelmatig ook, kunnen weinig uitrichten, indien het publiek van die doelmatigheid niet overtuigd is of niet overtuigd wil worden. En die overtuiging wint het allerbest veld, indien een besmettelijke ziekte voor het leven en de wel- HraKtt3fi&3UaHi waart van een hoogst nadeeligen aard is ; als men een ziekte in al haar akeligheid heeft leeren be¬ schouwen en daardoor vrees voor besmetting ontstaat. Bij de mazelenepidemie die in dezen tijd heersclite of nog heerscht, valt duidelijk op te mer¬ ken, dat de wettelijke voorschriften tegen hare verspreiding al zeer weinig hebben uitgewerkt, ook en vooral wegens de geringe zorg van het publiek en het ontduiken van den last, door het opvolgen dier voorschriften opgelegd. Immers valt het vrij duidelijk op te merken, dat de mazelen zich van uit de school hebben verspreid en zich daaruit konden verspreiden, doordien ouders met twee of meer schoolgaande kinderen voor een mazelenlijder of lijdster geen geneeskundige hulp inriepen en de overige kin¬ deren uit het gezin in alle stilte de school lieten bezoeken, of, indien het publiek hiermede ook al bekend was, het zich stil hield en later in j gelijken geest handelde. Neemt iemand dus aan, j dat de mazelen zich zeer gemakkelijk of licht verspreiden, een ander is gerechtigd om 't er voor te houden, dat de zorgeloosheid van het pu¬ bliek zoo niet hoofd-, dan toch mede oorzaak is van die snelle en algemeene verspreiding. Onnutte en overtollige vrees schaadt; daarom kan het misschien zijn nut hebben, dat over de griep met een zekere luchthartigheid wordt ge¬ schreven en gesproken, maar toch, wij voor ons komen met grieplijders of hunne huisgenooten maar liever niet in aanraking ; ons dunkt dat dit een voorzichtigheid is die de wijsheid, ja, be¬ schaamd maken kan en vaak bedriegt, maar dat dan toch een van de beste en meest voor de handliggende wapens is, die tegen haar kunnen worden gebezigd. Het ontbreekt met dat al der wetenschap maar niet aan aanleiding, om op het veld van onderzoek steeds verder voort te gaan, teneinde de fel be¬ laagde gezondheid der menschen in bescherming te kunnen nemen. Wij hebben aan dat onderzoek al zeer veel te danken, en verbazend, bewondering afdwingend zijn de vorderingen, die geneeskundo en chirurgie FEUILLETON. êlPJ 1 è 33. 'Alleen reeds om mijn arme zuster zou mij dit van harte verhengen en ge zoudt op mijn oprechten dank kunnen rekeneD, mijnheer Brown." »Geneesheeren vragen niet of hunne verdiensten erkend worden, waarde beer. Wij zijn tevreden, wanneer wij onzen plicht vervullen door onze kundigheden dienstbaar te maken aan het heil der lijdende mensch- heid. Het bewustzijn van onzen plicht vervuld te hebben, is voor ons genoeg." »Voor een geleerde van uw rang is dit een hoogst eerbiedwaardige zienswijze, die mijn volle goedki uring wegdraagt. Ik ben echter met mijn bericht over mijne zoster Dog niet ten einde." 'We'S dan zoo goed daarmee voort te gaan, mijn¬ heer." 'Het is reeds herhaalde malen voorgekomen, dat zij het bewustzijn van haar eigen persoonlijkheid geheel verloren had. Dal gaat zoo ver, dat zij zieh niet alleen met andere personen verwisselt, maar soms zelfs houdt zij zicbzelve voer baar kat of haar kanarievogel." »Ook zulke hallucinaties komen niet zelden voor. Op dit o'genblik behandel ik zulk een geval, waar¬ van de bij zonderheden " bij bleef in zijn woorden steken en bedacht, dat hij verstandiger deed, die bijzonderheden te zwijgen, — „voor u van geen belang zijn. Laten wij dus bij deze zaak blijven, waarde heer. Schenk mij uw vertrouwen en laat verder «lies over aan mijne kunstvaardigheid." »En wat zijn de voorwaarden van opneming?" «Die voorwaarden zijn nauwelijks de moeite waard om er over te spreken, mijnbeer. Een mooie ruime kamer met slaapkamer, bediening, verpleging, bijzonder goede voeding, geneeskundige behandeling, genees¬ middelen, bewassching, rijtoeren en vermaken in buis, — dat zijn alle dingen, 'die veel geld kosten. Doch wegens bet veelvuldig gebruik van mijn inrichting en mijn streven, om ook minder bemiddelden met mijn grondige kennis en wetenschap te dienen, zou ik te vredeu zijn met eeu jaailijksche vergoeding van twee honderd pond sterling, telkens per drie maanden voor¬ uit te betalen. Bij zijn laatste woorden had hij den jonkman nauw¬ keurig gadeslagen met den blik van eeu taxateur, om toch 'vooral niet te weinig te vragen. Hij ergerde zich daarom niet weinig, zijne eischen zoo laag gesteld te hebben, toen Wal her antwoordde: „Ik zal niet afdingen, mijnheer Brown. Welke for maliteiten zijn er nog noodig ?" „Wanneer de jonge dome hier gebracht wordt, meet u mij haar geboortebewijs geven, verder een bewijs uit het bevolkingsregister van haar woonpl ats en een door twee geneeaheeren onderteekeude verklarin, , dat haar verstandelijke vesmogens gekrenkt zijn.' 'Dit laatste is mij niet mogelijk," antwoordde Wal ther, na zich even bedacht te hebbei. De donkere oogen achter de glazen van den gouden bril begonnen op eigenaardige wijze te «chitteien. de laatste halve of kwart eeuw gemaakt hebben. En nog altijd gaat de wetenschap voort inet te onderzoeken en te ontdekken, maar ook telkens weer stelt de natuur haar voor vragen, aan wier oplossing zij hare krachten kan wijden. Intusschen mag gezegd worden, dat, hoe diep de wetenschap ook in de oorzaken eener ziekte moge indringen, zij in de meeste gevallen niet in staat was om, uit een wetenschappelijk oogpunt, het geneesmiddel er tegen terstond aan te wijzen. Dat geneesmiddel, het moest door het nemen van proeven gevonden worden. Het is hiermee gele¬ gen als met een gebrek in een grondsoort of met de ziekte van een gewas: eerst als de oorzaak gekend wordt, kan met gegronde hoop op een goeden uitslag met het nemen van proeven wor¬ den aangevangen. Voor den opmerkzame is het weggelegd, om hij wijze van toeval, gelijk wij dit noemen, iets aan liet licht te brengen, dat als genees-of voor¬ behoedmiddel dient. Zoo is het gegaan met de quinine, zoo ook met de inenting tegen de pok¬ ziekte, ook wel kinderziekte genoemd, ofschoon j zij den bejaarde niet spaart. Dat de pokziekte in een hooge mate besmet¬ telijk is, behoeft geen betoog en al evenmin be¬ hoeft gezegd te worden dat zij kan worden gene¬ zen, ofschoon het waar is, dat een doelmatige geneeskundige behandeling in vele gevallen veel vermag om het leven van den lijder te redden. „Indien namelijk de middelen die worden aan¬ gewend, door de Voorzienigheid gezegend worden", ! zegt misschien deze of gene en, met allen eerbied ! voor een eenvoudige godsdienstige overtuiging, 1 meening of geloof, moeten we verklaren, in dit 1 geval van die uitgesproken overtuiging af te wij- ken, want: indien [ik op grond van datzelfde geloof aanneem, dat het de Voorzienigheid is, die mij om wijze en Haar alleen bekende redenen een ziekte toezendt, het dan niet geoorloofd is een middel er tegen aan te wenden ; dit doende ken ik of aan do Voorzienigheid een zeer dub¬ belzinnig karakter toe, hf ik geraak in tegen¬ spraak met mij zeiven en mijn geloof. Ons dunkt dus, dat het maar 't beste is, hierbij «Het is toch onvermijdelijk, bet wordt door de wet gevorderd." antwoordde de ^okter met loerende blik ken. „Het is wel mogelijk, dat door mij en mijue collega zulk een verklaring wordt afgegeven, doch ik weet niet, of de hooge kosten u zullen terughou¬ den.' „Hoeveel bedragen die ?" »i)rie maanden kostgeld.' „Dat is werkelijk veel geld voor een stuk papier." „Ge moet hierbij vooral in aanmerking nemén, dat ge dit stuk noodzakelijk moet hebben. Het geldt hier ook een geneeskundige verklaring, die slechts kan worden afgegeven na zorgvuldige wetenschappe¬ lijke waarnemingen, die weken lang tijd en moeite kosten,' zeide de dokter, die den jonkman voorldu rend in het oog hield. Walther had genoeg gehoord, ^m te begiijpeD dat deze dokter een kind des dnivels was. De eene schurk bad zijn slach'offer aan den audereo schurk overgegeven, üeie gedachte bracht hem met nieuwe bracht'bet besluit in heiinnering, dat bij zijn beschermelinge zon bevrijden. 'Ik zal u mijn zuster brengen," zeide hij, „Zij zal bij mij zoo goed bewaard zijn, als ware zij in het paradij?,' verzekerde de dokter met een grijns. „Wilt ge mij wel vergunnen de inrichting eens te zien ?» „Met veel genoegen, mijnbeer, doch ik kan n he laas! niet begeleiden. Belangrijke ziekenbezoeken verhinderen mij, om u deze beleefdheid te betoenen." Hij bad de citroen uits-akne een speldje te steken, ook en vooral, omdat de dagelijksche ervaring ons dringt, om alles aan te wenden wat onze gezondheid bevorderen kan en de middelen daarvoor aan te wenden^ die wij kennen, of die ons van bevoegde zijde worden voorgeschreven. De ondervinding heeft, niet alleen in ons land, maar in alle landen der wereld waar de inenting tegen de pokziekte wordt toegepast, bewezen, hoe groot een zegen de menschheid geniet door de een¬ voudige kunstbewerking van inenting met koepok¬ stof, in der tijd door Dr. Jennerals bij toeval ontdekt en als voorbehoedmiddel gebezigd. Bevreemding moet liet daarom wekken, dat er een bond is gesticht, die zich de anti-vaccinebond noemt en in wier vergadering, bijgewoond door mannen uit verschillende landen van Europa, dr. Jenner een kwakzalver werd genoemd. Wij staan immers voor feiten en uitkomsten die luid spreken en onloochenbaar zijn. IIoo sterk moet de tegenzin of het vooroordeel wel zijn, dat hooggeplaatste en kundige mannen kon bewegen, 0111 zich ten taak te stellen, eene kunstbewerking, te bestrijden wier resultaten hen beschaamd moesten maken. Of is 't, omdat het wetenschappelijk bewijs voor de waarde der inenting ontbreekt ? Of zouden zij het dan reeds zoo ver hebben gebracht of meenen het te kunnen brengen, dat zij oorzaken en uitwerkselen op wetenschappelijke gronden kunnen verklaren ? Of willen zij misschien, ook in ander opzicht de ziekten haar gang laten gaan, tot zij op weten¬ schappelijke gronden kunnen verklaren : zus of zoo werkt dit of dat geneesmiddel en dit of dat heeft in het zieke lichaam plaats, dat de genezing dooi; het toegediende middel bevordert P Dan zag 't er voor de maatschappij waarlijk donker uit. Neen, hoe weinig die menschen ook nadenken, die, tengevolge van een godsdienstige meening of door ingeprent en ingepeperd vooroordeel, alles wat ontzetting en vrees verwekt, als door God toegezonden beschouwen en die daarom hun ge¬ weten bezwaard achten met voorbehoedmiddelen daartegen aan te wenden, terwijl zij ih het dage- nog veider moeite gegeven? Ó, laat ik u toch vooral niet hinderen. Misschien hebt ge wel iemand ter uwer beschikking, die mij begeleiden kan ?" „Dr. Parker zal u begeleiden, mijuheer 1 John, breng mynheer bij Dr. Parker. Goeden niorgeD, mijnheer, tot spoedig wterziens!» „Goeden morgen!» Walther schepte met verlicht hart adem, torn bij de kamer uit was. Hier was zij dus, bij dezen man, die voor vijftig pond sterling eeu mensch onschadelijk wilde maken 1 Hoe hoog zon bij hem de prijs van een menschenieven zijn ? Walther huiverde bij de gedachte, dat het meisje zonder zijn hulp in het gunstigste geval haar leven lang hier zou opgesloten blijven. M ar hij zou haar helpen, al moest hij daar bij zelf te gronde gasu ! Dr. Parker ontving hem als een oud bi kende. Hij vroeg, wat Walther het eerst wilde zien en deze antwoordde, zonder daarvoor een bepaalde reien te hebben, dat bij liefs' eerst liet park eens wilde zien. Ze verlieten bet huis door de acht.-udeur en waien op die manier onmiddelljk in het park, Eenige gras- perkjes, een paar laantjes met boompjes, een klein priëel, dat was alles. Walther voelde zijn hart kloppen, toen hij naar buiten stapte. Er waren verscheiden personen in den tain, maar die by zucht, zag hij Diet. »Hoe hebt ge nw nieuw te-buis gevonden?" vroeg hij, om het gesprek gaande te houden. L WW t-mw*»1'SA-