Tekstweergave van EC_1889_04_21_0006

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
particulieren aangelegd, in Nederland is een groot deel van hel spoorwegnet, door den Staat aange¬ legd, in Frankrijk heelt de Slaat de rente van het kapitaal voor den aanleg becoodigd, aan de geldschieters verzekerd. Ue Staat bedient in alie landen de poslerijen, telegraal, pakketpost, MeD zal iedere zaak die zich voor doet afzonderlijk moeten behandelen, men kan hiervoor geen vaste regelen stellen. Tot de verhouding van de burgers tot den Slaat behoort ook de Sociale kwestie. Indien alle menschen hun plicht hadden gedaan tegenover elkander, dan was er geen sociale kwestie ontstaan. Zij is nu echter een verouderd kwaad, door ver¬ schillende verzuimen ontstaan, waarmede men re¬ kening moet houden. Eene der onderdeelen van deze kwestie is de verhouding tusschen de werkgevers en de arbeiders. De Tweede Kamer heeft juist eene wetsover dit onderwerp afgewerkt. Ik hoop niet, dat gij mij zult vragen al de bi- zonderheden van de behandeling op te sommen want dat zou een paar uren duren, be wet zal zeker haar nul hebben, maar de zwakke zijde is, dal men in eenige artikelen een onderwerp heeft willen behandelen, waarvoor een klein wetboek zou noodig zijn geweest Deze wet is intusschen een eerste stap op den goeden weg. Gij kimt echter aannemen, dat de liberale "partij steeds de zwakken zal steunen tegen de sterkeren, zonder daardoor den arbeid onmogelijk te maken. Ik zou kunnen voortgaan met U andere punten op te noemen, maar het zijn slechts voorbeelden en ik wil geen misbruik maken van uw geduld. Ik ben bereid alle andere zaken met u te bespreken, die gij daarvoor geschikt oordeelt. Gij begrijpt en gevoelt thans, welke de grondsia gen zijn der beginselen van vooruitgang. Het doel is, het verspreiden van welvaart in het land, en dit te bevorderen door ieder vrijheid te laten van handelen, zoolang hij de vrijheid van anderen niet belet, dit te bevorderen door het wegnemen van alle hindernissen, door het verbeteren der mid¬ delen van verkear, door het verspreiden van kennis, door het oprichten van nuttige instellin¬ gen, door ieder zijn plaatsje te geven in de Zon dat hem toekomt ; in één woord, door te zorgen dat het het land welga in alle zijne deeleu, zoowel in de grensprovinciën als in het binnenland ; want als hel geheele land welvaart,— zullen ook de harladers sneller kloppen, en zullen er voor de groote steden genoeg en meer voordeelen overschieten, dia de provinciën haar niet zullen benijden. Ik verwacht thans eene aanmerking van U. Gij zult mij toevoegen: gij bazuint den lof uit van de liberale partij tegenover de behoudende, maar er is geen behoudende partij meer, spreek ons over de andere partijen 1 Er is niet zooveel veranderd als gij wel zoudt denken: de behoudende partij, ik arken het, heeft het veld geruimd, zij is door de liberale partij overwonnen, of liever omdat de liberalen niet te snel vooruitgingen, was er geen rem meer noodig, en zooals ik boven zeide, de behoudende partij kan alleen als zoodanig dienst doen. Zij is dus verdwenen en heeft plaats gemaakt voor een an¬ dere partijvorming van de mannen van het be¬ houd die zijn gebleven. De voorstanders van de kerkelijke oppermacht in den Staat, die vroeger de behouders steunden, omdat zij meenden door hen de verwezenlijking hunner wenschen te zullen ver¬ krijgen, hebben thans zeiven het bevel der partij op zich genomen en het zijn de behouders, die voor een groot deel hen volgen. Zij heeten zich niet meer behoudende, maar réactionaire of anti¬ revolutionaire partij, dat is partij van teruggang. Wij hebben dus thans niet meer te strijden tegen eene partij van behoud, maar tegen eene partij van teruggang. Nu weten die heeren wel dat Nederland niet terug wil gaan en daarom hebben zij dien vreem¬ den- naam aangenomen. De Katholieken, de vroe¬ gere bondgenooten der liberalen zoolang het be¬ lang huüner kerk dit medebracht, hebben zich bij de anti revolutionairen aangesloten Vervolgens hebben zij te zamen een veldtocht begonnen tegen de liberalen, hen beschuldigende van al wat leelijk is, zonder iets te bewijzen, hen overladende met smaadwoorden, gedachtig aan hel fransche spreek¬ woord : laster maar, er blijft altijd iets van han¬ gen. Verwacht niet, dat ik hen op dien weg zal volgen. De staatkundige strijd moet gevoerd worden op eerlijke wijze en met eerlijke wapenen. Daarenboven, van al hunne beschuldigingen is geen enkele bewezen en wordt zoover ik weet aan geen enkele geloof gehecht. Sr is echter een smet die zij den liberalen hebben aangewreven en die door velen worden geloofd. Zij weten, da' de Nederlanders zijn een godsdienstig volk, en nu hebben zij den liberalen verweten dat zij on godsdienstig zijn en goddeloos, omdat deze alle godsdienstige gezindheden gelijkelijk twa»rdeeren en achten. Er zijn onder de liberalen evenveel en mis¬ schien meer godsdienstige menschen dan onder de andere partijen, maar er bestaat een groot verschil tusschen ons Wij liberalen stellen de Katholieken, de Hervormden, de Gereformeerden, de Lutherschen, de Joden als burgers allen op eene lijn en achten hen gelijkelijk Onze wensch is, dat ieder God zal kunnen dienen naar zijne overtuiging. Wanneer die leelijke beschuldiging zal zijn vervallen, wanneer heel Nederland zal weten dat die valsch is, dan zal ook het wapen vallen uit de handen der kerkelijke [partijen, die er naar streven de oppermacht van de kerk te vestigen in den Staat, en dat nog wel ieder voor haar eigen Kerk. Moge die waarheid spoedig overal doordrin¬ gen. Laat ons de deuren der liberale partij wijd openen voor allen, die inderdaad onze beginselen zijn toegedaan, en zij zijn zeer velen. Dan zal weder een tijdperk van bloei en van eensgezindheid voor Nederland aanbreken, Neder¬ land zal dan weder genoemd als een voorbeeld van verdraagzaamheid bij andere natiën. En het zal niet moeielijk zijn, want vrijheid van godsdienst en verdraagzaamheid hebben op dezen grond allyd welig gegroeid. Ik behoef dit niet aan U te zeggen, want in onze provincie zijn deze beginselen tot nog toe altijd gehuldigd, maar ik mag u wel aanbevelen allen die afgedwaald zijn endoor verkeerde inlichtingen misleid, op hel rechte spoor terug te brengen, ik beveel U dit aan in hel algemeen belang, in het belang van Nederland. sidiereu elke secteschool die men goed vindt op te richten ? De heer Visser sprak als zijn gevoelen nit dat scholen, niet voor allen toegankelijk, niet behoor den te worden gesubsidieerd. Hij bracht in de eerst¬ daags te openen school voor Zuivelbereiding een voorbeeld bij, boe het particulier initiatief het onder wijs van staatswege gegeven kan aanvullen en er bij dergeljjke gevallen tegen subsidie van den staat geen bezwaar kart bestaan. Daar niemand verder het woord verlangde, werd de bijeenkomst met een woord van dank aan den ge- eerden spreker en aan hen die verder het woord had¬ den gevoerd, — inzonderheid ook voor den humanen toon waarop dit was geschied, door den voorzitter gesloten. Van de gelegenheid, na het einde van deze lezing op nieuw aangeboden, om door het vragen van inlichtin gen debat uit te lokken, werd het eerst gebruik ge¬ maakt door den heer K. Raat Hz. uit Medemblik, die van oordeel bleek te zijn, dat de Europesche rechts¬ pleging. gelijk de Regeering die ook in Indië tracht in te voeren, aanleiding geelt tot eene schromelijke vermeerdering van misdrijven. Hij is van meening, dat de residenten en assistent residenten de aangewezen waardigheidsbekleders zijn om onder de Inlandsche bevolking als vrederechters op te treden. HQ kan de verzekering geven, op grond van de ondervinding gedurende een twintigjarig ver blijf in Indië ais bestuurder eener industrieels onder¬ neming opgedaan, dat de Javanen van onze westersche ideën geen begrip hebben, dat zij de rechters niet verstaan, dat zij niet gevoelen het gewicht van den eed en hun gegeven woord niet tellen. De wetenschap van dat een en ander wordt nie mands deel, die niet kent de volkstaal der inlanders, die niet met en onder hen leeft en alleen aan zijne kennis van het Hoog en Laag maieisch mag hij het dank weten, dat hij gedurende een twintigjarig ver blijf onder de Javaansche bevolking, met hare eigen aardigheden zoo goed op de hoogte is gekomen. Den heer Visser van Hazerswoude was het een genoegen, met iemand kennis te maken, die zoo van Habij de Indische toasUnden had leeren beschouwen ; hij stelde de vraag, of de ongunstige cijfers met op¬ zicht tot de misdreven, in Indië genoemd, niet veeleer waren te danken aan de meerdere publiciteit, aau die wandaden gegeven, in vergelijking van vroeger, toea allerlei kwaad dat werd bedreven, ongestraft werd gepleegd en verholen bleef. Dat de mildere bepalingen aanleiding gaven tot vermeerdering van misdrijf, daarvan was hij niet over¬ tuigd en was het voor eene goede rechtspraak in Indië noodig om er de volkstaal te kennen; welnu als hij ooit minister van koloniën werd, zou de ont vangen wenk niet in den wind worden geslagen. De heer N. Sluis het woord bekomende, gaf te ken nen, dat hij, schoon anti-revoiutionnair, met genoegen de rede van den heer Visser had aangehoord. Met do wenschen en bedoelingen door den spreker medegedeeld, kon hij geheel meegaan, hy wilde precies hetzelfde en hoopte, dat de heer Visser steeds zou handelen naar de woorden straks gesproken, als waaneer zij elkander meermalen zonden kunnen ontmoeten. De heer Visser, deze verklaring op prijs stellende, verheugde zich in het succes met zijne rede bebsaid. Men moet, zoo had hij straks gezegd, de deuren van het liberalisme wijd openzetten, en htt voordeel, daarmee te bewerken, sprak uit bet wooid van deu heer Sluis. De heer A. H. A. van Roojen het woord bekomende, erkende de waarde van het particulier ! initiatief. Hij wer.sctite dit zoo veel mogelijk te lateu j werken. Maar, en met deze vraag lichtte bij zich tot i den beer Visser van Hazerswoude, is uw idee, dat I men ook de zorg voor het onderwijs aan het particu¬ lier initiatief moet ovnrlaten en deu staat iaten sub- ADVERTENTIE*. Bij I'. van der SLUIJS. Westerslraat bij de Weslerkerk te Enkhuizen, verkrijgbaar Behangselpapier, extra mooi en goedkoop haelpapier, kastranden wit en gekleurd. Be Hchte Ean de Cologne van Boldoot, verkrijgbaar zoo¬ wel per i flesch als in kleinere hoeveelheden. Beste Toiletzeepen in diverse soorten, 5, 6, 8 en 10 cent per stukje. W. Kooiman Dz. Booinkweeker, Bloemist en Zaadhandetaar te BOVENKARSPEL biedt aan : Hoogslam Appelboomen per stuk f 1,— _ Pyramide Peren mooie boompjes in extra fijne soorten per stuk f 0,70, per 10 stuks f 6,—. Leiboom Perziken per stuk / 2,—. Peersnoeren, dragen dikwijls reeds 't 2de jaar, in extra fijne soorten zeer geschikt om als heggen te worden geplant per 10 stuks / 2,—, per 25 stuks f 4,50. Dubb. Witte en Roode Madeliefjes per 25 st. f 1. Primula Verts per 25 stuks f 1,—. Handpalm mooie bosjes per 25 stuks ƒ 1,—. Bovenstaande prijzen zijn alleen verbindend zoolang de aanwezige voorraad strekt en de ge¬ vraagde soorten op de kweekerij voorhanden zijn 6 April ï889. Nergens goedfcoopr Sterker en Netter. vau af ƒ 5 00 to' ƒ 7.00 f 4.00 » 3.00 > van af 7 50 » 6.00 » 2.00 » 2.00 » 3.50 » 3.00 » 0.40 5.00 Hooge Laarzen Heeren Bottines dito Moliereschoen » j dito leeren Pantoffels dito trijp enz. dito Dames Bottines vele soorten dito Moliereschoenen Kinderschoenen en Laarsjes tot in de fijnste soorten tot Zijden Heeren hoeden met doos ƒ 3, 4 en 5.00 Fantasiehoeden gekleurd en zwart f 200 tot 6.00 Deukhoeden gekleurd en zwart van af f 2.00 Flambaars Jongens an Mans » » » 2.00 Zijden en nieuwe soort Petten » » * 0 30 Jongens-, en Kinderpetten » » > 0.15 van alles, behalven het nog onvermelde groote voorraad voorhanden. Onder minzaam aanbeveling, Joh. A. BLOEM. feta voor Eippsnhokksn. Vanaf 12 cents de Meter of 100 cM. Gegalvaniseerd Lijnendraad 3 cents de Meter. Stalen Balbstschoppen vanaf f 1,— Harken vanaf 95 cents. Engelsche Grepen of Mestvorken inet kruk en veer f 2 10 Jb. VONK, Koperslager en Loodgieter, Tabakstraat Enkhuizen. ALLE SOORTEN VAN IJZiEH WA HEN voor Huishoudelijk en Tuinbouwgebruik. Nieuw model Tuinharken en Schoffels, Mest- greepen met veer en oog, vjertandig / 1,75. üe grootste gegalvaniseerde emmers 55 cent. Waschborden 24 cent. Poeispommade 2 cent per doos. Ontvangen een partij TROMMELS, spotgoedkoop. Fornuizen in soorten. Draadnagels van 7 cent per pond af, alles laag in prijs bij E. it RA MEK. ■ - Ï-Sehutzmarke Proiess. Dr. Liebei'S Zenuwen Kracht-I 'Onovertrefbaar tegen ze-^ 'nuwziektenals: zwaklieidstoe-^-. , v. 'standen, hoofdpijnen, hartklop-^ 'y pingen, benauwdheden, moedeloosheid, w gebrek aan eetlust, spijsverteerings e_ andere ongesteldheden enz. Nader omschreven^ » in de bij iedere flesch gevoegde prospectus, Vcrkrij baar in bijna alle Apotheken en drogisteriten In Fl. A A- 2,—, fl. .i,50, ff. 6,50, Proefflescbjes A fl. 1,—. — Het boek „Zickentroo-1" wordt op aanvrage gratis en franco aan Ieder adres gezonden Men wordt verzocht hetzelve per briefkaart of direct of bij een der onderstaande depothouders te bestellen. Centraal-Depot ï»ï-. üëitiber «Sr Co., Emmerik, te Enkhuizeu, G. EGMOND winkelier, Amster¬ dam, A. G. Kaplauskie & Co. in Chemicaliën Hartenstraat 2, Hoorn P. Galis winkelier, Bever¬ wijk, Mej- Wed. Switzer en bijna alie groot# apotheken en drogisterijen in Nederland. Fabriek e ia XI a g it z ij 11 VAN van H. , GROOTE NOORD, HOORN. Groote voorraad. Lage prijzen. handelsmerk. Phönix-Pommade voor haar en baardgroei van Professor IX. E. Schneidereit, M. T. A. M., door vele binnen en buitenlandsche autoriteiten goedgekeurd, bevordert onder Garantie bij dames en heeren, hetzij oud of jong, in korten tijd oenen weelaerigen schoonen haargroei en belet de .schubbenvorming, bet uitvallen en splijten der haren, vroegtijdig grijsworaen zoo ook kaalhoofdigheid enz. en verwekt zelfs bij jonge lieden na een kort gebruik eenen krachtigen baardgroei. Wie het natuurlijke sieraad van mooi haar te hebben, tot in de gevorderdste leeftijd behouden wil, gebruike alleen de Phönix-Pommade, die zoowel door eenen fijnen reuk als door billigkheid boven alle soortgelijke fabrikaten uitmunt Verzending per post tegen vooruitzending van het bedrag of onder rembours dooi¬ de geheele wereld. — Prijs per doos F. 0.85, dubbeledooaen F. 1.60. Chemische Fabriek, Gebr. Hoppe, Berlijn S.W. Centraal-depot voor Nederland: M. 8chulz, Arnhem, Spijkerstraat handelsmerk. Snelpersdruk van A. Egmond te Eakhuizeu.