Tekstweergave van EC_1887_05_22_0002

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
van een twist, maar wisten niet hoe hij ontstaan was en konden dus niet oordeelen, alleen den twist betreuren. Immers verwekt het een aller¬ onaangenaamst gevoel, mensehen met gebalde vuist tegenover elkander te zien slaan, hel ge¬ laat verwrongen en de oogen schitterend van kwaadheid, elk oogenblik als gereed elkander aan te vallen en slagen ol wonden toe te brengen, waarvan de naweeën van blijvenden aard zijn kunnen. En dan die taal der twistenden, die verwijten omtrent gebreken of voorvallen, die de liefde behoorde le bedekken ; die verwenschin- gen en vervloekingen die in zedelijken zin met moord en doodslag gelijk staan — wie gruwt er niet van! . . . Lang duurde de twist niet. Eer we ons verwijderden, kwam een derde persoon, die den twistzoeker bij de kiaag pakte en hem zonder kcwiplimenten weg slingerde, met een paar schoppen op zijn achtersteven als toe¬ gift. En de rechter, die zich zelt de bevoegdheid had toegekend om in deze handelend en beslis¬ send op te treden, had eer van zijn werk, want de twistzoeker droop af, misschien ook doordien dc werking van den jenever, dien hij gebruikt had, verflauwde eu daardoor het ingezwolgen duiveltje van zijn kracht begon te verliezen. Een frisch glas jenever zou ongetwijfeld tot vernieuwde woede hebben geprikkeld. Het gevoel voor recht eu billijkheid is den nienseh als aangeboren en het staaltje, dat wij uit het volksleven mededeelden, strekt mede ten bewijze er van. Toch is het verboden, en dat is goed ook, om zich als rechter in eens anders zaak op le werpen, vooral indien hel met hand¬ tastelijkheden gepaard gaat. Niet teder raag de bevoegdheid erlangen om recht te spreken veel minder nog om recht te oefenen ; de zoogenaamde lynchwet, ten gevolge waarvan iemand zonder verhoor en zonder genade aan een boom wordt opgeknoopt, zou van zulk een eigen rechtspraak en recht doen de uiterste toepassing zijn. Toch doet het goed, al is de vorm waaronder het plaats heeft ook wal ruw, wanneer men bespeurt en de bewijzen er van ziel, dat het gevoel voor recht en billijkheid onder de volks¬ klasse sterk ontwikkeld is. l)e voldoening, die men deswege erlangt, doel over de ruwheid in den vorm allicht heen stappen. Het strekt iemand grootelijks tot oneer, wan¬ neer hij zich in een standje verheugt, want zoo iemand is het om het genot daarvan te doen, zonder lol de oorzaak door le dringen ; maar stilzwijgend getuige er van te zijn dal voor recht en billijkheid krachtdadig in de bres wordt gesprongen, zoo iets kan, den vorm daar gelaten, goed zijn voor zijne overtuiging, dat dal gevoel levendig is en blijlt. Het zou wenschelijk zijn, dat het gevoel voor recht en billijkheid onder den beschaafden stand even sterk ontwikkeld ware, of, indien hel dat is, dal de moed aanwezig -vare om het uit te spreken. Veel onrecht zou daardoor voorkomen worden, want hij die slecht genoeg is om het te plegen, zou dan allicht voor de publieke veroor¬ deeling terugdeinzen. Toch wordt daar het grootste onrecht niet zelden stilzwijgend opge¬ merkt, worden schandelijke louten schuil gemof¬ feld. Onder den mantel dei liefde f Mocht dit maar zoo zijn ! . . * Menschenvrees, die tol het uitspreken van elk hartig woord ongeschikt tnaakl, zoowel als lot elke kloeke daad ; vleierij, die eer ot voordeel in 't verschiet bedoelt of vrees voor schade, spelen zeker in dit geval een voorname rol, zoodra het personen geldt, die men door hun stand in de maatschappij of door hun alkoinst ol vermogen boven zich acht. Is dit niet altijd en in alles te billijken, het is toch verklaarbaar, want de on¬ dervinding heelt geleerd, dat der grooten armen lang zijn en dal zij vaak inet sleenen hardheid op iemand kunnen drukken Maar wanneer die hardheid zich een offer kiest dat onder het ge¬ wicht van dien langen arm allicht zou verplet¬ te! d worden — dan behoorde het gevoel voor recht en billijkheid sterk genoeg te zijn 0111 dat slachtoffer in bescherming le nemen en den on- dei drukker ter verantwoording le roepen voor de rechtbank van het publieke geweten. Maar dat geweten wordi zelden in die mate beroerd, ^ dat de mond spreekt ol de hand handelt. Liever worden argumenten opgezocht, waardoor men dat geweten liet bewijs tracht te leveren, djt de vei drukking, waaronder iemand lijdi, een natuurlijk gevolg is van zijne eigene handelingen, ot van een Samenloop v?n omsisrauigiioden. Het kan niet worden tegengesproken dat, juist om dat de armen van sommigen kzoo lapg" zijn, het voor iemand wel eens satadëüjk« ge¬ volgen hebben kan om voor waarheH, «recht en billijkheid uit te komen, maar dat zou niet zoo zijn indien het publieke geweien meer als rech¬ ter optrad en zwart zwart durtde noemen ; niet zoo zijn indien zij in de eerste plaats die door die J lange armen" niet kunnen bereikt worden meer algemeen als verdedigers van recht en bil¬ lijkheid optraden inplaats van wat krom en scheef is als natuurlijk en recht te trachten Le doen voorkomen. In dit opzicht kunnen vele leden van den be¬ schaafden stand bij 't volk nog wel eens een les komen nemen. S Y B 0 L D. Buitenland. — Uit New-York wordt gemeld, dat nog steeds landverhuizers in grooten getale aldaar aankomen. Wanneer het zoo voortgaat, zulten dit jaar meer dan 1,000 000 Europeanen naar Noord-Amerika verhuizen. Er zijn nu minder Duitschers en Ieren bij dan in vorige jaren, maar daarentegen is het aantal Ruseen, Oostenrijkers en Italianen sterk vermeerderd. De Russen komen hoofdzakelijk uit de graanstreken van Znid Rusland. — De eerste Engelsche post van Zondag heeft te Keulen den trein naar Berlijn gemist, omdat zij een uur te laat uit Galende vertrokken was. Een argument te meer voor den weg over Ylissingen. Belgie's pogingen tot behoud van de postzendingen over Ostende moeten vruchteloos geweest zijn. — Uit Charleroi wordt bericht, dat te Binche een poging is gedaan een brug door dynamiet te doen springen. Men vond 9 patronen. — Onlangs vond een tienjarige knaap te Messina op straat een klein voorwerp, dat een zijner kamera¬ den, een mijnwerkerszoon, voor een dynanaietpatroon verklaarde. De jongens werden te rade, daarmee „ui-, hiiistjü te spelen". Een hun. er zou deu Czaar voor ' 8telleu en twee anderen zouden eeu aanslag op zijn leven beproeven. Zoo gezegd zoo gedaan. Toen de „Czaar" op eeu bepaalde plek voorbijkwam, wierp een der twee hem de patroon voor de voeten. Het dynamiet sprong, eu de arme kleine Czaar werd zoo deerlijk gekwetst, dat hij eenige uren later den geest gak — Er zullen op de scheepstimmerwerven aan de Clijde, in Schotland, dezer dagen twee schepen in aanbouw komen voor de „Inmaa and International Li¬ ne", die, voorzien van eene dubbeie schroef, aiweer sneller zullen vaien. De vaart tusscben Nieuw-York en Londen zal dan wellicht in zes of zeven dagen gedaan kunnen worden. Ook zullen deze booten zo> gebouwd worden, dat het gevaar vau zinken ook bij sterke aanvaring uiterst gering wordt. — Verleden Maandag is den heer Lamoureux te Parijs bij wijze van protest tegen het gebeurde ten aanzien van den "Lohengrin" een diner aangeboden, waaraan 144 gasten en onder dezen alle op muzikaal gebied bekende personen aanzaten. De heer Rezer stelde een dronk op den heer Lamoureux in, wien voorts een van 2000 onderteekeningen voorzien adres werd ter hand gesteld. Duitschlaiul. — Het adviesjacht Falke, dat ter bescherming van de Duitsehe visschers in de Noordzee kruist, is dezer dagen te Wilhelmshaven binnengekomen met een En gelachen vischkotter, opgebracht omdat bij binnen drie zeemijlen van de Duitsehe kust werd aangetroffen en, in plaats van zijne vlag te toonen, op de vlucht ging toen de Falke naderde. Deze had den kotter daarop met een paar schoten vau zeilen en tuigage beroofd, den schipper aan boord en den kotter op sleeptouw genomen. De soldaten van het garnizoen te Metz hebben streng bevel gekregen, het overschrijden der Fransehe grenzen te vermijden, wanneer zij iu hunne vrije uren de slagvelden van 1870 nabij die vesting bezoeken. De grenslijn loopt midden door die velden, maar is niet overal gemakkelijk te ouderscheiden, want de lijn maakt zeer vele bochten en de grenssteenen zijn zóó laag, dat zij veelal onder het gras verborgen zijn. Frankrijk. — De politie te Dijon heeft weder een Duitsch ver¬ spieder, zekeren Hasler. aangehouden. Hij was daar gekomen onder voorwendsel van zich als koopman te vestigen en trok door de stad eu omstreken roud met een anderen Duitscher, die zich uit de voeten heelt gemaakt. De gevangene had eene welgevulde beurs bij zich eu papieren, waaruit bleek, dat hij in Pruissi- sckeu dienst was geweest. Iu zijn zakboekje stonden de adressen der Dijonsche notarissen en vau te Dijon wonende Elzassers opgeteekend. S*ai'U*> H ^e'- ^amer t,e8^ resolutie v*u de begroo'.ingscommissie behandeld. De w-uister Dauphin bestreed levendig bet ontwerp der commissie en verdedigde iu eene lange rede bet door hem iuge jiiende ontwerp. —Het Journal de Paris spreekt legen „rat de Duitsehe gezant last heeft om diplomatieke vertoogen aan de Fransehe Regecriug in te dienen wegens het mobilisatie plan. 18 Mei. De intransigente bladen geven bet verlangen te kennen, dat er een ministerie ouder deu heer Clémeneeau zal optredeu, en stellen dezen den eisc.k, het bewind te aanvaarden. In oppoitnnistische kringen is men stellig gekant tegen het aanblijven van generaal Boulauger in het nieuwe Kabinet. De meeniug der bladen is, dat de nieuwe minister-presi dent bij de samenstelling van een homogeen Kabinet met groote moeieiijkbeden zal hebben te kampen en dat de ministerieele crisis dan ook vermoedelijk vau langen duur zal zjjn. Rusland. Petersburg, 18 Mei. De keizerlijke familie is te Nowotscherkash aangekomen. Vandaar heeft de Czaar het besluit geteekend, waarbij aan den directeur der Rijks kanselarij Polowzow de Orde van Alexander Newski wordt verleend. België. Bergen, in Henegouwen, 18 Mei, lOi unr voormiddag. De werkstaking is heden ochtend in het Centrebekken aanmerkelijk uitgebreid en men voedt ernstige vrees voor den dag van heden, daar de ge¬ moederen steeds meer aan het gisten raken. Te Ma¬ nage, Bracquegnies, La Lonvière, Bois du-Luc, Gars- Longchamps, Honssu, Haine en St. Pierre is het werk geheel of grootendeels gestaakt. Van de Fransch- Belgische Maatschappij hebben drie vierden der werk¬ lieden zulks gedaan. Het aantal werkstakers bedraagt ongeveer 6000. Te Mariemont wordt de arbeid voortge¬ zet. Brussel, 18 Mei. In deu staat van zaken iu het centrum en te Charleroi is geen merkbare ver andering gekomen. De opgewondenheid blijft groot, maar er schijnt van nacht niets van belang te zijn voorge¬ vallen. Er worden voortdurend troepen naar de plaat sen gezonden, waar het werk gestaakt wordt. 1 wee eskradous guides zijn gisteren avond uit Brussel der¬ waarts vertrokken. — 20 Mei. De toestand iu de mijndistricten, welke door vliegende colonnes cavallerie worden doorkruist, wordt bet, r. Heden waren er 250 werkstakers minder ; er is geen enkel ernstig feit voorgevallen. Churlcroi. 19 Mei. 8 u. des avonds. (R. O.) De toestand verergert in het bekken van Charleroi. In talrijke meetings, welke heden gehouden zijn, met name in die te Damprerny, is tot algemeene werksta¬ king besloten. Te Gilly'ntemt de gisting toe. Troe pen staan tot vertrek gereed. De buigerwacht is in de meeste gemeenten geconsigneerd. Een escadton lanciei's is nit Namen aangekomen. B i n n e n I a n (I. — Dat was niet eerlijk. Een vader beloofde aan zijne doehter, die niets deed dau wandelen en om haar toiletteu denken, eene groote verrassing, wanneer zij leerde koken. Toen zii dit geleerd had, verraste hij het meisje daardoor, dat hij de keukenmeid liet weggaan. — De stoomboot Baton van Heemstra, sedert achttien jaren tusscben Harlingen en Amsterdam varende, is aan eene Oostenrijksche firma ver¬ kocht en zal voortaan le Triest dienst doen. Ook de sleepboot Magnet staat onder verkoop, 't Wordt te Harlingen niet beter met de stoomvaart. — Reeds lang heelt het gerucht geloopen dat de minister van waterstaat, de heer van den Bergh, wenschte af te treden. Naar aan de Zvv. Ct. wordt verzekerd, moet thans zijn besluit vaststaan en zou hij zich eerlang terug trekken. — De burgemeester van Suheemda en zijne echt- genoote waren van huis. De meid, van deze gunstige gelegenheid gebruik makende, ging ook uit. Doch wat gebeurt ? Onze geachte burgervader en mevrouw komen thuis en viuden de deur gesloten. De burger¬ vader, evenals altijd kort van beraad, laat den omroe per komen gelast hem om te roepen : „De meid van den burgemeester is verloren !" Onder het gejuich : o, welk een vreugd ! werd ze door de jeugd tot aan huis toe vergezeld. — Maandag 23 Mei a. s. zal de heer Commissaris des kuuings in Friesland, vergezeld van den hooid- ingenienr van den provinciale waterstaat en een hoofd ambtenaar van de provinciale griffie de Lemmer be¬ zoeken, teneinde de werkzaamheden aan de haven verbetering aldaar te bezichtigen, — Donderdag namiddag waren eenige jongens bezig met vliegeren op een stuk land tegenover de Gou vernest raat aan deu verlengden Binnenweg te Rotterdam Een der jongens was nog wat ver¬ der opgegaan waar eenige eenden zwommen, in een der siuoteu welke daar nog al breed en diep zijn en trachtte deze dieten ie vangen, hetgeen echter mislukte, terwijl hij zelf te water geraakte; gelukkig dal zijn kameraden dit nog tijdig bemerk¬ ten en hem te hulp sueiden, zoodat hij met den schrik eu eeu nat pak vrij kwam. — In 1851 waren in ons land 8400D HA. land met aardappelen bepool ; in 1861 was dit tol 107,000 I1A , in 1871 tot 126,000, en in 1884 totJ145,000 HA. gestegen, zijnde een zesde deel van al het bouwland in Nederland of 4* pet. van de oppervlakte van den Nederlandschen bo¬ dem. — Het hoofdbestuur van de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen heeft aan de Departementen bekend gemaakt dat bet besloten heeft, het voorstel, dat onder V vau de Punten ter beschrijving aan het oordeel der Departementen is onderworpen, in te trekken. Het Sociaal Weekblad zal dus niet uitgegeven worden onder Patronaat van het Nut. Wtjl het reeds op ondubbelzinnige wijze gebleken is dat de departemen¬ ten vrij eenstemmig anders denken dan het hoofdbe¬ stuur, had ook de uitgever Tjeenk Willink, in het belang van genoemd bit d, bezwaar de voogdijschap van het Nut te aanvaarden. Het hoofdbestuur betreurt de mislukking zijner po¬ gingen, maar bet troost zich met de gedachte, dat het althans den stoot gaf aan de uitgave van het weekblad, dat, aanvankelijk reeds in de waardeering van zeer velen zich verheugend, zal voortgaan, zij het ook buiten elke betrekking tot de Maatschappij, de uitvoe¬ ring van haar program te steunen. — Amsterdam telt thans bijna 380.000 inwoners De onmiddelijk daaraangrenzende gemeente Nieuwer- Amstel ruim 22.000, zoodat, daar beide vrij wei als een geheel kannen worden beschouwd, de hoofdstad van ons koninkrijk (eu naastenbij op 400,000 inwoners mag gerekend worden. Dat is ongeveer het tiende deel van het geheele land. — Met l Juli a. s. zal het postverkeer per tram tusschen Heerenveen en Drachten ophouden, en daar voor de traditioneele postkar dienst doen. Met de Dam kostte dit / 2500 terwijl de postkar aangenomen ia voor f 4280. — De gemeentereiniging te Franeker leverde over '86 een voordeelig saldo op van / 759.02. — Vijf en negentig ingezetenen te Hoorn, hebben zich tot den Gemeenteraad aldaar gewend, met bet verzoek om de pogingen, welke aldaar woiden aan¬ gewend tot het oprichten van eene Kamer van Koop¬ handel en Fabrieken, te willen steunen. De Gemeenteraad heelt in zijne zitting van 16 Mei eene commissie uit den Raad benoemd, om het wen scbellke van die zaak te onderzoeken en daarointiei t verslag uit le brengen. — Eene dame iu tene groote stad kieeg een plat telands meisje in dienst. Ooi baar eens eenig genoegen te bezorgen gat ze baar een kaartje voor den Schouw¬ burg. Het meisje ging er heen maar was vóór negen uur weer thuis. „Wat scheelt er nu aan, vond je bet niet mooi?" O, ik vond het sierlijk, mevrouw, het is eeu prachtig schilderstuk." «Maar. Anna, Loe bui je dau zoo spoedig terug, je hebt toch lang niet alios gezien!" /'Ja, mevrouw, alles boor; ik ging op mijne plaats zitten en daar kon ik dadelijk bet groote schil¬ derstuk zien, want het hirg vlak voor ons, aan het eene eind van de zaal. Daar kwamen later nog een beele boel menschen binnen en allen zagen naar de mooie groote schilderij. Maar op 't laatst trokken ze het in de hoogte en toen zag ik niets dan eenige mannen en vrouwen die een praatje met elkaar maakten; dat ging mij natuurlijk niet aan en daarom giüg ik er uit en liep naar hui?. Maar het schilderstuk vond ik heel mooi." — Beroepen bij de Remonstiantsche Broedeischap te Meppel ds. W. M. de Vries, te Dokkum; naar Oudega c.a. (cl. Sneek) ds. J. W, H. Kalkman, te Monster (cl. 's Gravenhage). — Aan het schriftelijk gedeelte van het examen tot toelating als adelborst aan het Kon. Instituut voor de Matiue te Willemsoord is deelgenomen door 165 jongelieden, waarvan 33 voor de mariniers. Voor adelborst voor de zeedienst zijn 40 en voor de rnari niers 3 plaatsen opengesteld. I Men schrijft uit Breda, dd. 17 Mei: Heden voormiddag, tusschen 9 en 10 uren, is ar. Coeuegraeht, sedert kort president der arr-rechtbank alhier, door een noodlottig toeval in den Academie singel te water geraakt en verdronken. De opzichter Waals bij den aanleg van het Valkenberg, die zich het eerst te water begaf, hoewel niet kunnende zwem¬ men, was bijna het slachtoffer zijner hulpvaardigheid geworden, als niet de opzichter Nulacd hem met een boom gered had. Bolswuril, 16 Mei. '87. Nog altijd heelt Bols- ward een voorjaarspaardenuiaikt en wie 't nog niet wist, kou 't voor eenige dagen vernemer, daar 't wijd en zijd in alle bladen buiten en in de provincie ge¬ annonceerd was. Vandaag hadden we dien belang¬ rijken dag. Reeds vroeg in den morgen zag men naar alle kanten nienwsgierige blikken werpen, tot ongeveer 9 uur de eerste rosmant kwam opdagen, Al hooger en bot ge r steeg het getal en do juiste waarnemer kon ten slotte zes paarden en een hit tellen. Zegge zes paarden en een hit. I) estfetelllngwerf, 17 Mei. Wanneer men da weilanden passeert, wordt zoo hier en daar reeds vee iu de weidt n opgemerkt. De geringe voorraad hooi en ander voeder maakte dt,u boer haastig.