Tekstweergave van EC_1873_01_05_0002
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
deelig
aan;
geen
misgewas
door
felle
droogte
of
door
insecten
werd
geleden.
Alles
groeide
en
tierde
even
gunstig,
zender
dat
de
gewassen
leden
aan
dat
geile
en
vooze,
wat
wel
veel
stroo
en
stoppelen,
maar
weinig
en
slecht
zaad
oogsten
doet.
Geen
produkt
werd
dan
ook
geoogst
dat
in
hoedanigheid
sterk
afweek
;
alles
viel
goed
uit
en
van
de
meeste
gewassen
mocht
de
oogst
overvloedig
heeten.
Toch
was
ook
hier
eene
schaduwzijde.
De
karweiplant
mocht
in
1872
hoofdgewas
heeten,
niet
alleen,
omdat
daarvan
het
meeste
voordeel
wordt
verwacht,
maar
ook
door
de
groote
plaats,
die
zij
in
de
rij
der
gewassen
innam.
En
juist
deze
plant
was
het,
wier
opbrengst
beneden
het
middelmatige
bleef.
De
eenige
afwijking,
welke
het
weder
zich
in
zijne
doorgaande
schoonheid
veroorloofde,
was
eene
week
stormachtig
weder,
juist
in
den
bloeitijd
van
de
kar¬
weiplant.
Hieraan
vooral
moet
het
worden
toegeschre¬
ven,
dat
veel
van
de
eerste
en
beste
bloesem
wierd
gemist
en
de
zaadoogst
voor
zeer
velen
slecht
uitviel.
Voegt
men
hierbij,
dat
het
zaad,
ofschoon
van
zeer
goede
hoedanigheid,
niet
meer
dan
een
middelmatigen
prijs
opbracht,
dan
valt
het
al
dadelijk
in
't
oog,
dat
het
gunstige
van
1872
sterk
werd
getemperd,
te
eer¬
der,
omdat
van
vele
andere
producten
de
prijzen
zeer
middelmatig
waren
en
schaarsch
in
evenredigheid
tot
de
prijzen,
die
de
landbouwer
voor
hetgeen
hij
.ot
de
uitoefening
van
zijn
beroep
noodig
heeft
moest
besteden.
Ofschoon
wij
1872
onder
de
middelmatig
goede
jaren
rangschikken,
moeten
wij,
met
hot
oog
op
die
omstan-
heden,
roemen
in
voorspoed
en
geluk.
Hoezeer
men
elders
en
in
naburige
polders
ook
worstelde
met
te
hoogen
waterstand
en
al
de
nadeelige
gevolgen
van
dien,
hadden
wij
daarvan
in
onzen
polder
niets
te
lijden,
niet
omdat
de
regen
hem
misviel,
maar
doordien
onze
bemaling
zoo
voortreffelijk
was.
Het
stoomgemaal,
juist
bijtijds
gesticht,
mag
geacht
worden
reeds
ruim
te
zijn
betaald.
Nog
nooit
is
de
toestand,
wat
de
bemaling
aangaat,
hier
zoo
gunstig
geweest,
maar
nog
nooit
ook
heeft
het
polderbestuur
zooveel
veerkracht
aan
den
dag
gelegd.
Aan
die
v
veerkracht
hebben
wij't
te
danken,
dat
de
balans
in
het
algemeen
naar
de
voordeelige
zijde
overhelt
en
dat
de
uitzichten
voor
het
ingetreden
jaar
gunstig
mogen
genoemd
worden.
"Wij,
die
vroeger
moesten
klagen
de
laatsten
te
zijn,
mogen
thans
roemen
tot
de
eersten
te
bebooren.
Eere
aan
het
volhardend
streven
om
tot
dien
toe¬
stand
te
kom'en:
geen
kapitaal
dat
liooger
renten
afwerpt
dan
dat,
hetwelk
met
wijs
overleg
besteed
wordt
aan
eene
voldoende
bemaling.
Politiek
overzicht.
Hoe
jong
liet
jaar
1873
nog
zij,
bet
gaf
den
pes¬
simisten
toch
reeds
stof'
genoeg
tot
sombere
beschou¬
wingen.
't
Valt
inderdaad
niet
meer
te
ontkennen,
dat
de
godsdienstoorlog,
waarvan
de
zaden
vooral
in
het
rorige
jaar
met
zoo
kwistige
hand
werden
uitge¬
strooid,
thans
werkelijk
is
uitgebroken.
Na
slechts
weinige
dagen
te
voren,
in
eene
allocutie
aan
zijne
kardinalen,
zich
over
Italië
en
Duitschlund
op
eene
wijze
ie
hebben
uitgelaten,
waardoor
vooral
de
gram¬
schap
van
laatstgenoemd
rijk
werd
opgewekt,
heeft
de
Paus,
bij
gelegenheid
der
Nieuwjaars-receptie
op
het
V,
ifea&n,
tot
de
hem
trouw
gebleven
generaals
en
officieren
woorden
gericht,
waardoor
de
hoop
op
eene
verzoening
voor
goed
verijdeld
is
geworden.
De
breuk
tusschen
het
nieuwe
Duitsche
keizerrijk
en
het
oude
Eoue
is
dien
ten
gevolre
op
dit
oogeublik
zoo
volko¬
men
mogelijk;
of
zoo
er
nog
iets
aan
ontbreekt,
het
is
alleen
dit,
dat
de
Paus,
in
bet
voetspoor
zijner
mid-
delecuwsche
voorgangers
tredende,
zijne
katholieke
onderdanen
.
van
hunne
gehoorzaamheid
aan
Duitsch-
lands
keizer
ontslaat.
Trouwens,
ook
dit
zal
zich
mis¬
schien
minder
lang
laten
wachten,
dan
het
velen
nog
schijnt.
De
man,
die,
zijne
ontslagen
legerhoofden
toesprekende,
den
wensch
ontboezemt,
dat
Lij
hen
wel¬
dra
moge
wederzien
in
krijgsgewaad
gedoscht
en
met
het
zwaard
op
zijde
en
die
daarbij
op
een
Judith
als
een
nog
voor
onze
dagen
navolgenswaardig
voor¬
beeld
benenwljst,
—
die
man
heeft,
naar
het
schijnt,
ook
in
dit
opzicht
zijne
partij
gekozen,
en
wacht
nog
slechts
op
eane
gelegenheid,
om
ook
met
behulp
van
het
we¬
reld'jr.
zwaard
iets
te
herwinnen
van
de
wereldlijke
cat,
dm
«an
zijne
hand
is
ontglipt,
d
:n
godsdienstoorlog
derhalve.
Een
oorlog,
te
ver-
schrikkelijk,er,
omdat,
overal
waar
hij
ontbrandt,
hij
noodwendig
het
karakter
van
een
afschuwelijkea
bur-
rkrijg
aanneemt.
O,
laat
ons
toch
hopen
en
bid¬
den,
dat
het
reeds
zoo
geteisterde
Europa
voor
zulk
een
barbaarsch,
echt
middeleeuwsch
schouwspel
be¬
waard
b'.ijve!
't
Valt
intusschen
niet
te
ontkennen,
dat
de
hoop
daarop
zwakker
wordt,
naarmate
de
heer-
sehende
richting
in
Duitschland
ons
minder
vertrou¬
wen
inboezemt.
Van,
den
aanvang
toch
af
en
tot
de
laatste
d.ïg"n
toe
heeft
men
zien
daar,
tot
beslechting
van
den
iwi&i,
van
midrHen
bediend,
die
den
toets
eener
verlichte
vrijzinnigheid
en
echte,
met
den
geest
des
tijds
strookende
verdraagzaamheid
onmógelijk
kon-
den
doorstaan.
In
plaats
van,
zooals
gelukkig
hij
ons
te
lande,
zijne
kracht
tegenover
Home's
aanmat,ging
uitsluitend
te
zoeken
in
eene
streng'doorgevoerde
schei¬
ding
tusschen
kerk
en
staat,
heeft
men
er
in
Duitsch¬
land
slechts
naar
gestreefd,
het
oppergezag
van
den
staat
in
zijne
verhouding
tegenover
de
katholieke
kerk
te
handhaven
en,
van
dit
beginsel
uitgaande,
zich
niet
ontzien
herhaaldelijk
maatregelen
te
nemen,
waar¬
door
die
kerk,
binnen
de
haar
wettig
toebehoorende
grenzen
bestookt,
zich
billijk
gekrenkt
mocht
voelen;
maatregeien,
waaraan
men,
bij
e.uiige
onpartijdigheid,
het
karakter
van
gewetensdwang
bezwaarlijk
kan
ont¬
zeggen.
Het
natuurlijk
gevolg
hiervan
is
geweest,
dat
er,
in
stede
van
wederzijdselie
toenadering,
eene
steeds
toenemende
verbittering
is
ontstaan.
(Jok
in
dezen
strijd
wordt
helaas!
al
weder,
met
versmading
van
het
recht
zelf,
een
beroep
op
het
recht
van
den
sterkste
gedaan,
en
waartoe
dit,
bij
de
opwinding
der
godsdienstige
hartstochten,
nog
verder
leiden
kan
—
nog
eens,
laat
ons
h
,pen
en
bidden,
dat
de
gebeurte¬
nissen
van
dit
en
de
eerstvolgende
jaren
't
ons
niet
op
vreeselijke
wijze
te
aanschouwen
geven!
\oor
liet
gewicht
van
den
aangevangen
strijd
tus¬
schen
Rome
en
het
Duitsche
keizerrijk
verliest
meest
al
het
overige
veel
van
zijne
'oeteekenis.
Met
een
enkel
woord
zij
bii
deze
gelegenheid
dau
ook
slechts
vermeld,
dat,
zooals
uit
de
definitieve
benoeming
van
een
von
lioou
toe
president-minister
blijkt,
de
reactie
voor
't
oogenblik
in
Pruisen
weer
in
vollen
gang
is,
—
misschien
ook
wel,
omdat
de
keizer
den
steun
der
feudaie
partij
tegenover
de
katholieken
niet
wenscht
te
verliezen,
en
dat,
wat
Frankrijk
betreft,
het
nieuwe
jaar
aldaar,
ten
gevolge
vooral
van
de
verzoenings¬
gezindheid
der
partijen,
onder
gunstige
teekenen
voor
het
behoud
van
den
inwendigen
vrede
en
de
verdere
herstelling
van
het
diep
geschokte
laud
is
aangevangen.
Binnenlandsch
nieuws
is
er
niet.
B
u
i
t
e
n
1
a
n
d.
Etalie,
30
December.
De
Italienische
Nachrich-
ten
melden,
dat
de
duitsche
gezant
bij
den
li.
Stoel
heden-ochtend
vertrekken
zou;
zij
houden
het
ervoor
dat
hij
voorloopig
niet
zai
vervangen
worden,
en
dat
zijn
vertrek
niet
vreemd
zou
ziju
aan
de
door
het
Vaticaan
ten
opzichte
van
Duitschland
aangenomen
houding.
—
De
paus
heeft
dezer
uagen
300
gewezen
officie¬
ren
van
z'jn
voormalig
leger
ontvangen.
Pi
us
IX
was
gezeten
op
zijn
troon;
aan
zijne
zijden
bev
inden
zich
tien
kardinalen,
zijne
Ministers
en
aiio
prelaten
van
zijn
hof.
Na
aan
de
voeten
van
den
Heiligen
Vader
te
zijn
neergeknield,
heeft
de
generaal
Kanzier,
ex-
Minister
van
Oorlog,
eene
rede
uitgesproken,
waarop
de
Paus
met
eene
improvisatie
antwooidde,
welke,
vol¬
gens
den
te
Rome
gevestigden
correspondent
van
l'Univers
aldus
eindigde:
„Ik
bid
voor
de
Kerk
en
ik
ben
zeker
verhoord
te
zullen
worden.
Ik
zegen
u,
mijne
waarde
vrienden,
u
en
uwe
vrienden,
u
en
uwe
familien,
even
als
die
uwer
elders
aanwezige
wapen¬
broeders,
en
ik
hoop,
dat
gij
eenmaal
bier
terug
zult
komen
in
uwe
militaire
kleederen
en
het
zwaard
aan
de
zijde
gegord."
—
1
Januari.
De
koning
heeft,
heden
depntatien
uit
het
Parlement
ten
gehoore
ontvangende,
do
Kamers
zijnen
dank
.betuigd
voor
de
ondersteuning,
die
zij
bet
Gouvernement
verleenen.
Tot
den
president
der
Ka¬
mer,
die
Z.
M.
smeekte
meer
zorg
voor
zijne
gezond¬
heid
te
dragen,
heeft
oe
K
.uing
gezegd,
dat
Je
za¬
ken
zoo
waren
geschikt,
dat,
wat
er
"ook
gebeuren
mocht,
de
eenheid
en
de
vrijheid
van
Italië
geen
ge¬
vaar
zouden
leppen.
Frank.r|jk,
1
Januari.
De
President
Thiers
heelt
hedeu
hier
eene
Nieuwjaars-receptie
gehouden,
waarop
Afgevaardigden
van
alle
staatkundige
scha¬
keringen
tegenwoordig
waren,
o
a.
de
hertog
de
Broglie.
De
lieer
Thiers
heeft
geene
toespraak
gehouden,
maar
met
de
leden
van
het
corps-diploraatique
enkele
woor¬
den
gewisseld,
die
van
wederzijdsche
welwillendheid
getuigden.
BSaiitscIlIand.
De
op
Duitschland
betrekking
hebbende
zinsnede
der
pauselijke
allocutie
luidt
fnaar
de
vertaling,
die
de
Tijd
er
van
geeft]
als
volgt:
„Maar
de
diepe
droefheid,
waaronder
wij
doorzooveio
goddeloosheden,
overal
in
Italië
aan
de
Kerk
gepleegd
gebukt
gaan,
wordt
nog
vermeerderd
door
de
wreede
vervolgingen,
waarvan
zij
in
andere
landen
het
voor¬
werp
is,
vooral
in
het
n:euwe
Keizerrijk
Duitschland,
waar
niet
alleen
door.
geheime
kuiperijen,
maar
met
openbaar
geweld
aan
hare
.omverwerping
gewerkt
wordt.
Inderdaad,
men
ziet
daar
mannen,
die,
wel
ver
van
onze
heilige
godsdienst
te
beoefenen,
haar
zelfs
niet
kennen,
en
desniettemin
zich
de
macht
toedigenen,
de
dogma's
en
region
der
Katholieke
Kerk
vast
te
stellen.
Nog
erger;
het
oogenblik,
waarop
zij
haar
het
hardst
vervolgen,
aarzelen
zij
niet
onbe¬
schaamd
te
verklaren,
dat
zij
haar
geen
onrecht
aan¬
doen,
en,
aan
de
onrechtvaardigheid
den
laster
en
den
spot
parende,
schamen
zij
zich
niet,
aan
de
Ka¬
tholieken
de
oorzaak
dezer
vervolging
te
wijten,
om
dat
de
bisschoppen,
de
geestelijkheid
en
geheel
het
geioovige
volk
weigeren,
aan
de
wetten
en
de
wille¬
keur
van
eene
burgerliike
Regiering
de
heilige
wetten
Gods
en
van
Zijne
Kerk
op
te
offeren
en
de
hun
door
de
godsdienst
opgelegde
plichten
te
verraden.
Moge
het
God
behagen,
dat
de
openbare
machten,
door
eene
lange
ondervinding
geleerd,
eindblijk
be¬
grijpen,
dat
geen
enkele
onder
hare
onderdanen
meer
bezorgd
is
den
Cesar
te
geven
wat
den
Cesar
toekomt
dan
de
Katholieken,
en
wel
juist
hierom,
dat
zij
zich
godsdienstig
beijveren
Gode
te
geven
wat
Go-
des
is."
—
30
December.
Aan
de
Kölnische
Zeitung
wordt
uit
Rome,
onder
dagteekecing
van
heden,
getelegrafeerd:
"De
duitsche
secretaris
van
legatie
bij
den
H.
Stoel,
de
heer
Stumm,
heeft
aan
den
kardinaal
Antonelli
medegedeeld,
dat
hij
het
bevel
ontvangen
beeft
om
een
onbepaald
verlof
te
nemen
en
dat
hij
heden
naar
Berlijn
vertrekt."
—
2
Janu.
ri.
Naar
men
verneemt,
is
de
porte¬
feuille
van
Oorlog
van
den
tot
president-minister
be-
noemden
graaf
von
Roon
cp
den
generaal
Kamecke
overgegaan.
Graaf
von
Roon
zou
tot
veldmaarschalk
verheven
zijn.
B'dïigeSilïSil.
Uit
Parijs
wordt
aan
de
Times
gemeld,
dat
de
fransche
Regeering,
ten
einde
de
oorzaken
van
geschil
tusschen
hare
vertegenwoordi¬
gers
te
Rome
weg
te
nemen,
waarschijnlijk
den
werk¬
kring
van
haren
gezant
bij
den
Paus
zat
beperken
tot
die
zaken,
welke
met
de
tegenwoordige
positie
van
den
H.
Stoel
in
betrekking
staan.
B
i
is
o
e
!i
1
a
11
ei.
—
Te
Hoorn
is
gevankelijk
binnengebracht
een
jongeling
van
15
jaar,
beschuldigd
van
moedwillige
brandstichting
te
De
Rijp.
Naar
men
verneemt,
heeft
bij
ailes
bekenu,
en
blijkt
het
eene
wraakneming
ge¬
weest
te
zijn
jegens
ziju
meester,
ten
gevolge
eener
veroordeeling
tot
drie
maanden
gevangenisstraf'
we¬
gens
diefstal.
Dezer
dagen
is
uoor
de
politie
in
Den
Haag
aan¬
gehouden
een
persoon,
die
volgens
aangifte
bezig
was
de
sloten
van
eenige
huizen
op
de
Koninginnegracht
te
onderzoeken,
hoogstwaarschijnlijk
niet
met
de
beste
bedoelingen.
—
—
Onlangs
werd
in
een
aanzienlijk
dorp
in
het
Noorden
van
ons
land,
waar
een
waker
de
rondte
doet,
ingebroken.
De
inbraak
had
plaats
gehad
aan
de
straat,
en
de
dief
had
blijkbaar
met
een
brandende
kaars
het
gehecle
huis
doorloopen.
Toen
de
wakei-
ondervraagd
werd,
bekende
hij
al
schielijk
dat
hij
wel
onraad
had
bespeurd,
maar
uit
vrees
voor
een
moordenaar
maar
geen
alarm
had
gemaakt.
—
Het
verhalen
van
moordgeschiedenissen
heeft
zaterdag
avond
een
jongen
te
Deventer,
wiens
ouders
dien
avond
uit
waren,
derwijze
van
streek
gebracht,
dat
hij,
te
bed
gebracht
zijnde,
droomde,
dat
er
die¬
ven
en
moordenaars
op
de
kamer
zijner
ouders
waren.
Zich
willende
overtuigen,
vond
hij
het
bed
ledig
en
aclite
zijn
vermoeden
bevestigd.
Hj
vlucbte
toeu
door
het
raam
op
de
veranda
en
in
den
tuin,
klom
den
muur
over
en
verborg
zich
in
een
anderen
tuin.
Toen
de
ouders,
te
huis
gekomen,
naar
hunne
kinderen
zagen,.
vonden
z
j
tot
hunnen
schrik
het
bed
van
hun
zoontje'
ledig,
het
raam
open
en
zijne
kleederen
verspreid,
en
zij
meenden
dat
hun
kind
gestolen
was.
Na
eenig
zoeken
weid
de
knaap
terruggevonden,
verkleumd
vaa
koude
en
tamelijk
bezeerd
door
zijne
klim¬
partij.
—
Eenige
vereerders,
vrienden
en
leerlingen
van
wijlen
prof'.
Kaiser
—
namelijk
de
heeren:
jhr.
mr.
D.
T.
Gevers
van
Endegeest,
voorzitter;
prof.
H.
G.
vau
de
Saude
Bahhuyzeu,
te
Leiden,
penningmeester
dr.
J.
M.
van
Bemiaeien,
to
Arnhem;
prof.
J.
Bosscha
Jr.
te
's
liage,
D.
J.
Brouwer,
oud
kapt.
ter-zee,
te
u's
Hage,
prof.
C.
P.
Burger,
te
-
eeuwarden:
prof.
L.
A.
J.
Burgersdijk,
te
Deventer;
dr.
D.
G.
Cramer,
te
Zutphen;
dr.
J.
E
vergrijn,
te
Noordwijk;
prof.
D.
Bierens
de
Haan,
te
Leiden;
prof.
S,
A.
Naber
te
Amsterdam;
prof.
J.
A.
C.
Oudemans,
te
Batavia,
profL.
Cohen
Stuart,
te
Delft;
dr.
W.
Valentiner,
te
Leiden;
dr.
E.
vau
der
Ven,
te
Haarlem;
prof.
VV.
F.
R.
Snringar,
te
Leiden,
vice-president
en
secretaris—
hebben
zich
vereenigd
tot
eene
commissie,
om
een
hem
waardig
gedenkteeken,
b.
v.
een
borstbeeld,
op
te
richten
aan
de
Leidsche
Sterrewacht
Dc
verdiensten
van
den
hoogleeraar
Kaiser
ten
op¬
zichte
van
de
ontwikkeling,
der
sterrekunde
gorden
algemeen
erkend.
Hij
heeft
daardoor
tevens
den
wetenschappelijken
roem
van
Nederland
in
groote
mate
verhoogd,
en
heeft
zich
bovendien
door
zijn©
uitstekende
populaire
geschriften
jegens
het
gehfcele
neJerlaudsèhe
volk
verdienstelyk
gemaakt
De
ver¬
wachting
is
dan
ook
niet
ongegrond,
dat
de
hem
te
brengen
hulde
zich
niet
feepaled
zal
tot
de
beoefenaar#
der
wetenschap,
maar
zich
zai
uitstrekken
tot
een
veel
wijderen
kring.