Tekstweergave van EC_1873_01_05_0001

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
No. 2. Vierde Jaargang. f87». I \hlll l/Ult COURANT NIEUWS- EN ZONDAG Dit blad verschijnt des WOENSDAGS en ZONDAGS. Abonnementsprijs voor 3 maanden ƒ1.00. Franco per post „ „ „ „1.20. Men abonneert zich bij alle Boekhandelaren en Post¬ directeuren. Brieven franco aan den Uitgever A. Egmond. ADVERTENTIEBLAD 5 JANUARI. De prijs der Advrrtentien van 1—C> regel* is (VO centen; voor eiken regel meer 10 centen. Vóór Dinsdags en Zaterdags middag 12 uur gelieve men d,q Advertentiën in te zenden. Ingezonden stukken minstens één dag vroeger» NOTIFICATIE Ingevolge Circulaire van den Commissaris des Ko- nings in deze provincie van den 28 December wordt ter kennisse gebragt van belanghebbenden, dat het den KONING bij besluit van den 16 te voren No 29 heeft behaagd te bepalen, dat met wijziging in zoo verre van het voorgeschrevene in art: 12 van de in¬ structie, 'vastgesteld bij Z. M. besluit van 17 Januari 1862 No. 101, de recruten beneden den ouderdom van 18 Jaren (tamboers enz. daaronder begrepen) zich voor vijf Jaren kunnen verbinden. Enkhuizen 4 Januarij 1873 De Burgemeester BRUIJNIS. ONZE LANDBOUW IN 4872. Als een nieuw jaar is aangebroken ontbreekt het niet aan balansen, — geheime en openbare. Balansen van de zaken van particulieren en van administratiën van allerlei aard en soort worden dan opgemaakt en winst en verlies, voor- en achteruitgang worden bekend. Ook de landbouwer maakt zijne rekening op, maar er zullen slechts weinigen zijn, die aan eene eigenlijke balans denken, of daaraan hunne administratieve krach¬ ten beproeven. Het opmaken van zulk eene balans is dan ook niet gemakkelijk. Eene volledige landbouw¬ boekhouding is zelfs zóó moeielijk, dat eene prijsvraag ter bekoming van een model-aanteekeningboek voor den landbouwer, ofschoon herhaalde malen uitgeschreven, onbeantwoord bleef. Zoo hebben landerijen b, v. eene innerlijke en eene denkbeeldige waarde. De innerlijke waarde mag niet zoo hoog gesteld worden, of een met zorg gedreven beroep moet renten afwerpen van het kapitaal, dat men gebruikt, en arbeidsloon bovendien. Hoe hooger nu de producten zijn in prijs, hoe hooger de innerlijke waarde wordt van den [grond, na aftrek van de hoogere ar- FEUILLETON. TYaolit en Morgen, door PAUL. NOG ALTIJD DUISTERNIS. Ziedend van woede over de les, hem door zijns va¬ ders bediende gelezen, begon de jonge van Boekeren allerlei plannen te smeden lot Beuning's verderf. Deze moest en zou van het kantoor verwijderd worden: bet kwam dan zoo 't kwam en 't ging zoo 't ging, maar weg zou hij. Hij zou het ondervinden met wien hij te doen had, zoo'n schoft, om maar brutaal weg den zoon van zijn chef een standje te maken! Maar hoe ? Op welke manier ? De gewetenlooze had het antwoord op die vraag spoedig genoeg gevonden. De oude heer van Boekeren had de gewoonte, om in zijn lessenaar van tijd tot tijd gelden te bewaren, voor uitgaven bestemd, die hij voor zijn privé hadtedqen, Deze sommen beliepen nu eens weinig, dan weêr meer, maar toch altijd eenige honderden, welke — de oude heer was op dat punt zijner administratie tamelijk slof — zelden naauwkeurig geteld waren. Eene andere, evenmin prijselijke gewoonte was, dat hij meermalen van het kantoor ging, zonder dien lessenaar te sluiten. Het was hierop, dat Karei van Boekeren zijn plan tot wraak bouwde. „Ik zal," dus overlegde hij, „van tijd tot tijd een paar bankjes uit den lessenaar nemen iPH daardoor den argwaan van den oude opwekken, beidsloonen, die men uitbetaalt, en van den hoogeren prijs, dien men voor gereedschappen, enz. moet betalen. Maar waar is hier de juiste maatstaf te vinden voor het opmaken van eene deugdelijke balans ? Nog grooter wordt de zwarigheid, wanneer men een stuk land koopt, dat men om zijne ligging hebben wil, of dat men voor de inrichting van zijn bedrijf begèert, tegen eene denkbeeldige waarde, tegen een prijs zoo¬ als thans nu en dan wordt besteed. Het opmaken van eene balans wordt dan nog meer bemoeielijkt; zij wordt onmogelijk, indien men geen te lagen renten-stand aan¬ neemt. En nu de wijze waarop men zijn land heeft gebruikt. Heeft de veehouder te kort of overtollig gemest, heeft hij te veel of slechts weinig land gehooid, heeft de landbouwer uitputtende of minder uitputtende gewassen geteeld, voldoende of tekort gemest? Van het beant¬ woorden dier vragen zal het afhangen, of men al dan niet vooronderstellen moet reeds een gedeelte van de opbrengst in het volgende jaar in den zak te hebben. En nu de veestapel: zijne marktwaarde en zijne waarde voor de boerderij kan soms veel verschillen: waaraan moet men zich houden ? Waarlijk, het opmaken van eene balans is voor den landbouwer hoogst moeielijk, zoo niet onmogelijk, om¬ dat het niet mogelijk is, met ieder jaar op nieuw de juiste innerlijke waarde van land, vee, gebouwen, werk¬ tuigen en gereedschappen te schatten. Toch achten wij het trachten er naar hoogst nuttig, vooral met opzicht tot de vruchtbaarheid en de ge¬ steldheid der landerijen. Maar het is ons doel niet, lang bij dit onderwerp stil te staan. Wij willen alleen, bij het begin van eenen nieuwen tijdkring een blik terug werpen en Heb ik éénmaal de gedachte aan diefstal bij hem wakker geschud, dat wel blijken zal als de suffer meer en langer dan gewoonlijk in zijn lessenaar omschar- relt, dan zal ik leukweg beginnen te vertellen, dat meneer Beuning nog al staat voert, veel partijen geeft en op een voet leeft, die ten minste een inkomen van 'n paar duizend gulden moet doen onderstellen- Het kan niet anders, of de oude paai zal hem beginnen te verdenken, es is hij zoo ver, dan zal hij zijn les¬ senaar met voordacht openlaten en het daarin aan¬ wezige zorgvuldig opteekenen, tot aan de nommers der bankjes incluis. Dan doe ik nog eens een fermen greep in de schijven van den oude, en verberg een paar bankjes in den lessenaar van Beuning, die na¬ tuurlijk, daarvan niets wetende, zonder^erg zal zijn. Zoodra de oude man bemerkt, dat er weêr iemand aan zijn dubbeltjes is geweest, zal hij mij onder den arm nemen,, en dan zal ik als toevallig op den inval komen om den lessenaar van Beuning eens door te snuffelen. Het spreekt van zelf, dat dan de bankjes voor den dag zullen komen en door den oude herkend zullen worden. Het overige redt zich van zelf. De chef woedend; de bediende bezweert kris en kras zijne onschuld; het corpus delicti zal voldoende zijn om hem maar voor den schuldige te houden en zijne wegzending ten gevolge hebben, — en dan kan hij zijn preutsche dame den geheelen dag bewaken, als een draak de schoonheid. Ha ha! Kerel, kerel, wat 'n prachtige inval! — Wraak en geld! Geld ook natuurlijk! Het eene balans opmaken in het algemeen. Wat de veehouderij en melkerij betreft, sloegen zij in de eerste helft des jaars merkbaar naar de voordeelige zijde door. Zelden een zoo groote overvloed van deugdzaam gras, als in de lente van 1872. Wordt in den regel in liet begin van Juni alreeds verlangend naar het etgroen uitgezien omdat de voorraad al klei¬ ner en kleiner wordt, thans was zulks minder het geval; de grond was en bleef vruchtbaar, het weder gunstig. Als 't noodig werd viel er regen, maarniet zoo veel of aanhoudend, dat de hooioogst er onder leed. Die oogst was overvloedig, althans op weinige uit¬ zonderingen na. Maar weldra hangt de meeste zwaarte aan de tegen¬ overgestelde zijde van de balans. De tongblaar vraagt eene schatting van den boer die zeer doet; de melk- opbrengst neemt af, het rund verliest zijn vleesch ; het klauwzeer doet menig exemplaar stenende neder- liggen of hinkende voortsukkelen ; weinig en slechte boter, gebrek in de kaas zijn de natuurlijke gevolge», en op het einde van Augustus slaat de balans reeds naar de zijde van liet nadeel over. Maar met en door dat alles bereikte de grasvoorraad eene zeldzame hoogte en gaven de laatste maanden van den weidegang goede uitkomsten. Niettegenstaande de vele veldmuizen en het natte weder, werden de runderen niet vóór den gewonen tijd gestald en zou de uitslag gunstig mogen heeten, ware 't niet, dat door het slechte gewas van 1871 te veel vee was afgezet, welks ledige plaats slechts kon worden aangevuld door inkoopen te doen verre boven den prijs, waarvoor was afgezet. Voor den eigenlijk gezegden land bouw was het jaar 1872 zeldzaam gunstig te noemen. Al het gezaaide en geplante sloeg, bij het steeds gunstige weder, voor- gekaapte blijft mijn eigendom en kan uitmuntend dienen om er het diner en den fijnen wijn mede te betalen van de weddingschap, die ik nu toch zeker wel zal verliezen." De gelegenheid tot uitvoering van zijn alles behalve liefderijk voornemen liet zich niet lang wachten. Het was op een maandag. De oude heer werd toevallig elders geroepen en liet zijn lessenaar open. Beuning was naar het bureau des visiteurs en toen, alleen zijnde, sloeg Karei zijn slag, door een aanzienlijk deel der zich in den lessenaar van zijn vader bevindende gelden weg te nemen. Gelyk hij vermoed had, ge¬ schiedde. Zijn vader merkte des avonds, dat er iemand aan zijn geld was geweest, begon vrij knorrig eene nauwkeurige lijst te maken van hetgeen er zich nog in den lessenaar bevond, liet toen den sleutel, zoo als hij wel meer deed, in het slot steken, en verwijderde zich van het kantoor. Zoodra hij weg was, wendde Karei mede iets voor, en liet leuning alleen achter, die, van geen kwaad be¬ wust, bedaard aog een uurtje doorwerkte, vervolgens zijne boeken slqot en naar zijne vrouw ging. Karei van Boekeren had hierop gewacht en ging nog eens naar het kantoor, waar hij een paar bank¬ biljetten. van zijn vader in den lessenaar van Beuning verborg en onmiddelijk daarop naar de sociëteit ging, om er, als naar gewoonte, den avond verder te passeeren. (Wordt veifulgd.) 1 i-